Elektrik Talebindeki Artis Temiz Enerjideki Büyümeyi Geride Birakti, Emisyonlar Alarm Verdi
Londra merkezli düsünce kurulusu Ember'in analizine göre, ülkelerin salgin sonrasi 'yesil toparlanma' taahhütleri sözde kaldi Ember Küresel Direktörü Dave Jones: '2021'de artan emisyonlar dünya çapinda alarm zillerinin çalmasi gerektigine isaret ediyor' 'Enerji dönüsümü gerçeklesiyor ancak bu dönüsüm iklim degisikligiyle mücadele için gereken aciliyette ilerlemiyor. Emisyonlar yanlis yönde ilerliyor'
Küresel elektrik talebi bu yilin ilk yarisinda salgin öncesi seviyesine göre yüzde 5 yükselirken, bu büyümenin yüzde 43'ünün kömür santrallerinden karsilanmasiyla elektrik sektöründen kaynaklanan emisyonlar yüzde 5 artis gösterdi.
Londra merkezli düsünce kurulusu Ember tarafindan hazirlanan Küresel Elektrik Sektörü Incelemesi raporunda, elektrik talebinin yüzde 87'sini temsil eden 63 ülkenin elektrik verileri analiz edildi. Dünya, geçen yil yasanan küresel yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgininin olumsuz etkilerinden toparlanirken, rapor temiz enerji dönüsümünün ne sekilde gerçeklestigini ortaya koymak üzere 2021'in ilk 6 ayi ile 2019'un ayni dönemini karsilastirdi.
Buna göre, küresel ölçekte elektrik sektörü kaynakli emisyonlar geçen yil, salgini önlemek için alinan tedbirler sonucunda görülen rekor düsüsün ardindan yeniden artisa geçti.
Bununla birlikte elektrik sektöründen kaynaklanan çevreye zararli emisyonlar da bu yilin ilk yarisinda 2019'un ayni dönemine göre yüzde 5 artis gösterdi.
Küresel elektrik talebinin bu yilin ilk 6 aylik döneminde salgin öncesi seviyesine göre yüzde 5 yükselmesi ve bu büyümenin yüzde 43'ünün kömür santrallerinden karsilanmasi, emisyonlardaki artista etkili oldu. Elektrik talebindeki artisin yüzde 57'si ise rüzgar ve günesten karsilandi.
Dogal gazin elektrik üretimindeki payi degisiklik göstermezken, hidroelektrik ve nükleerden elektrik üretiminde bu yilin ilk yarisinda ufak çapli düsüs görüldü.
Ocak-haziran döneminde rüzgar ve günesten elektrik üretiminin payi ilk kez küresel elektrik üretiminin 10'da birini karsiladi ve nükleer santrallerin elektrik üretimini geride birakti.
- Gerçek anlamda "yesil toparlanma" saglayabilen ülke yok
Birçok ülke salgin sonrasinda yesil bir ekonomik toparlanma ve ekonomilerini yeni yesil düzenin norm haline geldigi dogrultuda ilerletme sözü vermesine ragmen, elektrik talebi artarken karbon emisyonlarinda düsüs saglayamadi.
Rapora göre, elektrik sektöründe gerçek anlamda "yesil toparlanma" saglayabilen ülke olmadi.
Aralarinda ABD, Avrupa Birligi (AB), Japonya ve Kore'nin de oldugu birçok ülkede rüzgar ve günesin kömürü ikame etmesi sonucunda elektrik sektöründeki karbon emisyonlarinda salgin öncesine göre düsüs yasandi fakat bu düsüs elektrik talebindeki artisin baskilanmasi sonucu ortaya çikti.
Elektrik talebinin ve karbon emisyonlarinin artis gösterdigi ve "gri toparlanma" gerçeklestirilen ülkelerin çogunlugu Asya'da yer alirken, Çin, Mogolistan ve Banglades elektrik talebindeki artisi kömürle karsilayan ülkeler olarak öne çikti. Banglades, temiz elektrik üretiminin artis göstermedigi tek ülke oldu.
Vietnam bu yilin ilk yarisindaki elektrik talep artisinin tamamini rüzgar ve günesten karsilamasina ragmen dogal gazla kömürü ikame ettigi için ülkenin elektrik sektöründen kaynaklanan karbon emisyonlari yüzde 4 artti.
- Türkiye'de rüzgar ve günesin üretimdeki payi yüzde 13
Türkiye'de ise bu yilin ilk yarisinda rüzgar ve günesin toplam elektrik üretimindeki payi yüzde 13'e yükseldi.
Kömürden elektrik üretiminde yüzde 1 artis olmasina ragmen, kuraklik nedeniyle hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki düsüsü ve dogal gazin hidroelektrigi ikame etmesi nedeniyle elektrik üretimi kaynakli emisyonlar bu yilin ilk yarisinda 2019'un ayni dönemine göre yüzde 19 yükseldi.
- "Alarm zillerinin çalmasi gerektigine isaret"
Ember Küresel Direktörü Dave Jones, rapora iliskin degerlendirmesinde, salgin sonrasi toparlanma sürecinin kötü bir sekilde ilerledigine dikkati çekerek, sunlari kaydetti:
"2021'de artan emisyonlar dünya çapinda alarm zillerinin çalmasi gerektigine isaret ediyor. Enerji dönüsümünü yildirim hizinda gerçeklestirmemiz, küresel isinmayi 1,5 dereceyle sinirlandirabilmek adina büyük önem tasiyor. Enerji dönüsümü gerçeklesiyor ancak bu dönüsüm iklim degisikligiyle mücadele için gereken aciliyette ilerlemiyor. Emisyonlar yanlis yönde ilerliyor."
Ember Kidemli Analisti Muyi Yang ise gelismekte olan Asya bölgesinin fosil yakitlari es geçerek dogrudan ucuz ve temiz yenilenebilir kaynaklara geçis yapabilecegini belirterek, "Bölge, 2050 öncesinde yüzde 100 temiz elektrige yönelik yolculugunun ilk adimi olarak, talep artisinin tamamini yeni kurulacak sifir karbonlu elektrik üretimiyle karsilamaya odaklanmali." ifadesini kullandi.???????
Kaynak: AA
Londra merkezli düsünce kurulusu Ember tarafindan hazirlanan Küresel Elektrik Sektörü Incelemesi raporunda, elektrik talebinin yüzde 87'sini temsil eden 63 ülkenin elektrik verileri analiz edildi. Dünya, geçen yil yasanan küresel yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgininin olumsuz etkilerinden toparlanirken, rapor temiz enerji dönüsümünün ne sekilde gerçeklestigini ortaya koymak üzere 2021'in ilk 6 ayi ile 2019'un ayni dönemini karsilastirdi.
Buna göre, küresel ölçekte elektrik sektörü kaynakli emisyonlar geçen yil, salgini önlemek için alinan tedbirler sonucunda görülen rekor düsüsün ardindan yeniden artisa geçti.
Bununla birlikte elektrik sektöründen kaynaklanan çevreye zararli emisyonlar da bu yilin ilk yarisinda 2019'un ayni dönemine göre yüzde 5 artis gösterdi.
Küresel elektrik talebinin bu yilin ilk 6 aylik döneminde salgin öncesi seviyesine göre yüzde 5 yükselmesi ve bu büyümenin yüzde 43'ünün kömür santrallerinden karsilanmasi, emisyonlardaki artista etkili oldu. Elektrik talebindeki artisin yüzde 57'si ise rüzgar ve günesten karsilandi.
Dogal gazin elektrik üretimindeki payi degisiklik göstermezken, hidroelektrik ve nükleerden elektrik üretiminde bu yilin ilk yarisinda ufak çapli düsüs görüldü.
Ocak-haziran döneminde rüzgar ve günesten elektrik üretiminin payi ilk kez küresel elektrik üretiminin 10'da birini karsiladi ve nükleer santrallerin elektrik üretimini geride birakti.
- Gerçek anlamda "yesil toparlanma" saglayabilen ülke yok
Birçok ülke salgin sonrasinda yesil bir ekonomik toparlanma ve ekonomilerini yeni yesil düzenin norm haline geldigi dogrultuda ilerletme sözü vermesine ragmen, elektrik talebi artarken karbon emisyonlarinda düsüs saglayamadi.
Rapora göre, elektrik sektöründe gerçek anlamda "yesil toparlanma" saglayabilen ülke olmadi.
Aralarinda ABD, Avrupa Birligi (AB), Japonya ve Kore'nin de oldugu birçok ülkede rüzgar ve günesin kömürü ikame etmesi sonucunda elektrik sektöründeki karbon emisyonlarinda salgin öncesine göre düsüs yasandi fakat bu düsüs elektrik talebindeki artisin baskilanmasi sonucu ortaya çikti.
Elektrik talebinin ve karbon emisyonlarinin artis gösterdigi ve "gri toparlanma" gerçeklestirilen ülkelerin çogunlugu Asya'da yer alirken, Çin, Mogolistan ve Banglades elektrik talebindeki artisi kömürle karsilayan ülkeler olarak öne çikti. Banglades, temiz elektrik üretiminin artis göstermedigi tek ülke oldu.
Vietnam bu yilin ilk yarisindaki elektrik talep artisinin tamamini rüzgar ve günesten karsilamasina ragmen dogal gazla kömürü ikame ettigi için ülkenin elektrik sektöründen kaynaklanan karbon emisyonlari yüzde 4 artti.
- Türkiye'de rüzgar ve günesin üretimdeki payi yüzde 13
Türkiye'de ise bu yilin ilk yarisinda rüzgar ve günesin toplam elektrik üretimindeki payi yüzde 13'e yükseldi.
Kömürden elektrik üretiminde yüzde 1 artis olmasina ragmen, kuraklik nedeniyle hidroelektrik santrallerinin elektrik üretimindeki düsüsü ve dogal gazin hidroelektrigi ikame etmesi nedeniyle elektrik üretimi kaynakli emisyonlar bu yilin ilk yarisinda 2019'un ayni dönemine göre yüzde 19 yükseldi.
- "Alarm zillerinin çalmasi gerektigine isaret"
Ember Küresel Direktörü Dave Jones, rapora iliskin degerlendirmesinde, salgin sonrasi toparlanma sürecinin kötü bir sekilde ilerledigine dikkati çekerek, sunlari kaydetti:
"2021'de artan emisyonlar dünya çapinda alarm zillerinin çalmasi gerektigine isaret ediyor. Enerji dönüsümünü yildirim hizinda gerçeklestirmemiz, küresel isinmayi 1,5 dereceyle sinirlandirabilmek adina büyük önem tasiyor. Enerji dönüsümü gerçeklesiyor ancak bu dönüsüm iklim degisikligiyle mücadele için gereken aciliyette ilerlemiyor. Emisyonlar yanlis yönde ilerliyor."
Ember Kidemli Analisti Muyi Yang ise gelismekte olan Asya bölgesinin fosil yakitlari es geçerek dogrudan ucuz ve temiz yenilenebilir kaynaklara geçis yapabilecegini belirterek, "Bölge, 2050 öncesinde yüzde 100 temiz elektrige yönelik yolculugunun ilk adimi olarak, talep artisinin tamamini yeni kurulacak sifir karbonlu elektrik üretimiyle karsilamaya odaklanmali." ifadesini kullandi.???????