Washington Post Açiklamasi ABD'li Yetkililer Afganistan'daki Savas Hakkinda Gerçegi Söylemediler
ABD'de, son 20 yilda gelen hükümetlerin Amerikan askerinin Afganistan'daki operasyonlarda elde ettigi sonuçlar hakkinda halki dogru bilgilendirmedigi iddia edildi.
Washington Post gazetesinde "Afganistan Belgeleri" isimli kitabin tanitiminin yapildigi makalede, bölgedeki savasin "gizli tarihine" isik tutulurken, Amerikan'in askeri basarisinin abartilmasina ve Washington'daki yönetimlerin sürekli degisen politikasinin yanlisligina dikkat çekildi.
Iki bölüm halinde kaleme alinan makalede, Eski ABD Baskani George W. Bush döneminden baslayarak, askeri operasyonlarda bölgenin istikrari için gerekli sonuçlarin alinamamasina ragmen bu durumun kamuoyundan saklandigi, Demokratlarin bir önceki Baskani Barack Obama'nin ise Afganistan'daki askerleri çekecegini söyledigi halde degisken uygulamalarda bulunmasinin faturasinin agir oldugu yönünde tespitler paylasildi.
Makalede, Bush yönetiminde baskan yardimciligi yapan Dick Cheney'in 2007'de Afganistan'daki ABD askerlerini ziyareti sirasinda, gizli oldugu Bagram bölgesinde bulundugu bilgisinin sizdirildigi ve Taliban'in hedefi olmaktan zor kurtuldugu gibi detay bilgiler de yer aldi.
Konuyla ilgili olarak, "Agir tahkim edilmis Bagram üssünde baskan yardimcisini hedef alan Taliban, güney ve dogu Afganistan'daki kalelerinden uzakta bile yüksek profilli saldirilar düzenleme yetenegini gösterdi. ABD ordusu ise isyancilarin Cheney'e zarar vermeye ne kadar yaklastigi konusunda yalan söyleyerek, bireysel olaylardan büyük resme kadar bu savas hakkinda halki aldatmayi benimsedi." ifadelerine yer verildi.
- Eski baskanlara ve Joe Biden'a dogrudan suçlama
Makalede, ABD'nin Afganistan'daki yanlis politikalarini, savasta dogrudan rol oynayan 1000'den fazla kisiyle yapilan röportajlarin yani sira Bilgi Edinme Özgürlügü Yasasi kapsaminda elde edilen binlerce sayfa belgenin yer aldigi kitaba dayanarak, ABD'nin eski baskanlari George Bush, Barack Obama ve Donald Trump'a "gerçegi 20 yil boyunca sakladiklari" gerekçesiyle elestiriler yönlendirildi.
Konuyla ilgili olarak, "Siyasi ve askeri liderler hatalarini gömmeyi ve savasin sürüklenmesine izin vermeyi seçtiler. Baskan Biden'in bu yil Afganistan'dan çekilme karariyla bu doruga ulasti ve Taliban 2001 isgalinden bu yana en güçlü dönemini yasiyor." degerlendirmesinde bulunuldu.
Bush yönetiminin Irak'taki basarisizligini örtmek için Afganistan'da "iyimser" bir algi olusturma çabasi, "Afganistan'daki Amerikali komutanlar kamuoyunda o kadar yersiz ve temelsiz iyimserlikler dile getirdiler ki açiklamalari bir dezenformasyon kampanyasina dönüstü." seklinde ifade edildi.
Yazi dizisinde, Afgan güvenlik güçlerini egitmekten sorumlu Tümgeneral Robert Durbin'in 9 Ocak 2007'de gazetecilere verdigi demeçte, "Biz galip geldik." dedigi hatirlatilirken, generalin ifadesinin bugün gelinen nokta ile ne kadar ters düstügüne ve aslinda Afganistan'da 2005'ten beri "islerin ters gittigine" dikkat çekildi.
Ayrica 2006'da, Emekli General Barry McCaffrey'e yaptirilan bagimsiz arastirmada generalin, "Taliban hiçbir yerde yenilmedi ve savas kötülesiyor. Afgan güçlerinin ABD yardimi olmadan faaliyet gösterebilmesi için 2020'ye kadar desteklenmesi gerekiyor." seklindeki raporunun ise dönemin Savunma Bakani Donald Rumsfeld tarafindan dillendirilmedigine deginildi.
- "Obama bir illüzyon yaratti"
Amerikan halkindan gizlenen Afganistan gerçeklerinin anlatildigi yazi dizisinin ikinci bölümünde eski ABD Baskani Barack Obama'ya yönelik olarak, "Islerin yürümesi için Obama bir illüzyon yaratti. O ve yönetimi, Amerikalilarin Afganistan'daki birliklerin savasin disinda kalacagini düsünmelerini saglamak için bir mesajlasma kampanyasi baslatti." ifadesi kullanildi.
Obama'nin savasi sona erdirme sözünü yerine getirmis görünmek için 28 Aralik 2014'te ABD ve NATO yetkilileriyle Kabil'deki karargahlarinda bir kutlama töreni düzenledigine de vurgu yapilan yazida eski baskanin, "ABD'nin 13 yillik savasin ardindan daha güvenli ve emniyetli oldugu" seklindeki ifadesi de ön plana çikarildi.
Obama'nin bu ifadelerinin sadece zaman kazanmaya yönelik bir politikanin sonucu olduguna deginilen yazida, 2015'te Afgan birliklerinin Kunduz sehrinde kontrolü kaybetmesi üzerine, Obama'nin ABD birliklerinin görevlerini süresiz uzatma karari aldigi hatirlatildi.
- Obama yönetiminin Taliban hakkinda yasadigi kafa karisikligi
Makalenin devaminda Obama yönetiminin Taliban'la mücadeleyle ilgili yasadigi belirsizlige de vurgu yapilirken, Afganistan'da esas düsmanini El-Kaide olarak belirleyen Pentagon'un Taliban'i "düsman bir güç" olarak görürken "mutlak bir düsman" olarak tanimlamamasinin tam bir kafa karisikligina neden oldugu ifade edildi.
Obama yönetiminin, önce Afganistan'i istikrara kavusturmanin tek yolunun Taliban'la Afgan hükümetini baristirmaktan geçtigine kendini inandirdigi, sonrasinda ise Pentagon'un Taliban'a saldirabilecegi yeni angajman kurallari koydugu, bunun ise mesru müdafaa sartina baglandigi gibi karmasik politikalara boguldugu kaydedildi.
Bu çeliskili kararlarin ABD milletvekillerinin bile aklini karistirdigi, bugün Afganistan'da gelinen sonuca da temel teskil eden etkenler arasinda yer aldigina vurgu yapildi.
Subat 2016'daki bir Senato Silahli Hizmetler Komitesi durusmasinda, Cumhuriyetçi Senatör Lindsey O. Graham, ABD'nin Afganistan'da destek misyonunun komutani olan Genelral John F. Campbell'e, "Taliban bu ülkenin düsmani mi?" diye sormus, Campbell bu soruya net bir cevap verememisti.
Graham'in, ABD ordusunun saldiriya geçmesine ve Taliban güçlerine saldirmasina veya üst düzey liderlerini öldürmesine izin verilip verilmedigi sorusunu ise Amerikali general, "Size söyleyecegim sey, ülkemizin Taliban ile savasta olmadigimiz kararini verdigidir." seklinde cevaplamisti.
- Taliban vilayet merkezlerini ele geçirmeye yöneldi
ABD'nin Afganistan'dan çekilme karari almasi ve Afgan yönetiminin Taliban ile baris görüsmelerinin basarisizlikla sonuçlanmasinin ardindan Taliban saldirilari hiz kazandi.
Taliban, hazirandan itibaren onlarca ilçeyi ele geçirdikten sonra kusatmaya aldigi vilayet merkezlerine yöneldi.
Afganistan-Iran sinirindaki Nimroz vilayet merkezi Zaranc, Taliban'in ele geçirdigi ilk vilayet merkezi oldu. Ardindan çogu kuzeyde olmak üzere 11 vilayet merkezinde Afgan güvenlik güçleri Taliban'a karsi kontrolü kaybetti. Kabil yönetimi halen 24 vilayet merkezinde hakim durumda.
Çatismalarin son aylarda yogunlasmasi sivil kayiplarini ve göçleri artirdi.
BM'ye göre 2021'in ilk yarisinda 1659, son bir ayda ise 1000'den fazla sivil hayatini kaybetti.
Afganistan Bagimsiz Insan Haklari Komisyonu, mayis ayi basindan agustosa kadar yaklasik 1 milyon sivilin evlerinden oldugunu açikladi.
BM, 18 milyon Afgan'in insani yardima ihtiyaç duydugunu belirtiyor.
Kaynak: AA
Iki bölüm halinde kaleme alinan makalede, Eski ABD Baskani George W. Bush döneminden baslayarak, askeri operasyonlarda bölgenin istikrari için gerekli sonuçlarin alinamamasina ragmen bu durumun kamuoyundan saklandigi, Demokratlarin bir önceki Baskani Barack Obama'nin ise Afganistan'daki askerleri çekecegini söyledigi halde degisken uygulamalarda bulunmasinin faturasinin agir oldugu yönünde tespitler paylasildi.
Makalede, Bush yönetiminde baskan yardimciligi yapan Dick Cheney'in 2007'de Afganistan'daki ABD askerlerini ziyareti sirasinda, gizli oldugu Bagram bölgesinde bulundugu bilgisinin sizdirildigi ve Taliban'in hedefi olmaktan zor kurtuldugu gibi detay bilgiler de yer aldi.
Konuyla ilgili olarak, "Agir tahkim edilmis Bagram üssünde baskan yardimcisini hedef alan Taliban, güney ve dogu Afganistan'daki kalelerinden uzakta bile yüksek profilli saldirilar düzenleme yetenegini gösterdi. ABD ordusu ise isyancilarin Cheney'e zarar vermeye ne kadar yaklastigi konusunda yalan söyleyerek, bireysel olaylardan büyük resme kadar bu savas hakkinda halki aldatmayi benimsedi." ifadelerine yer verildi.
- Eski baskanlara ve Joe Biden'a dogrudan suçlama
Makalede, ABD'nin Afganistan'daki yanlis politikalarini, savasta dogrudan rol oynayan 1000'den fazla kisiyle yapilan röportajlarin yani sira Bilgi Edinme Özgürlügü Yasasi kapsaminda elde edilen binlerce sayfa belgenin yer aldigi kitaba dayanarak, ABD'nin eski baskanlari George Bush, Barack Obama ve Donald Trump'a "gerçegi 20 yil boyunca sakladiklari" gerekçesiyle elestiriler yönlendirildi.
Konuyla ilgili olarak, "Siyasi ve askeri liderler hatalarini gömmeyi ve savasin sürüklenmesine izin vermeyi seçtiler. Baskan Biden'in bu yil Afganistan'dan çekilme karariyla bu doruga ulasti ve Taliban 2001 isgalinden bu yana en güçlü dönemini yasiyor." degerlendirmesinde bulunuldu.
Bush yönetiminin Irak'taki basarisizligini örtmek için Afganistan'da "iyimser" bir algi olusturma çabasi, "Afganistan'daki Amerikali komutanlar kamuoyunda o kadar yersiz ve temelsiz iyimserlikler dile getirdiler ki açiklamalari bir dezenformasyon kampanyasina dönüstü." seklinde ifade edildi.
Yazi dizisinde, Afgan güvenlik güçlerini egitmekten sorumlu Tümgeneral Robert Durbin'in 9 Ocak 2007'de gazetecilere verdigi demeçte, "Biz galip geldik." dedigi hatirlatilirken, generalin ifadesinin bugün gelinen nokta ile ne kadar ters düstügüne ve aslinda Afganistan'da 2005'ten beri "islerin ters gittigine" dikkat çekildi.
Ayrica 2006'da, Emekli General Barry McCaffrey'e yaptirilan bagimsiz arastirmada generalin, "Taliban hiçbir yerde yenilmedi ve savas kötülesiyor. Afgan güçlerinin ABD yardimi olmadan faaliyet gösterebilmesi için 2020'ye kadar desteklenmesi gerekiyor." seklindeki raporunun ise dönemin Savunma Bakani Donald Rumsfeld tarafindan dillendirilmedigine deginildi.
- "Obama bir illüzyon yaratti"
Amerikan halkindan gizlenen Afganistan gerçeklerinin anlatildigi yazi dizisinin ikinci bölümünde eski ABD Baskani Barack Obama'ya yönelik olarak, "Islerin yürümesi için Obama bir illüzyon yaratti. O ve yönetimi, Amerikalilarin Afganistan'daki birliklerin savasin disinda kalacagini düsünmelerini saglamak için bir mesajlasma kampanyasi baslatti." ifadesi kullanildi.
Obama'nin savasi sona erdirme sözünü yerine getirmis görünmek için 28 Aralik 2014'te ABD ve NATO yetkilileriyle Kabil'deki karargahlarinda bir kutlama töreni düzenledigine de vurgu yapilan yazida eski baskanin, "ABD'nin 13 yillik savasin ardindan daha güvenli ve emniyetli oldugu" seklindeki ifadesi de ön plana çikarildi.
Obama'nin bu ifadelerinin sadece zaman kazanmaya yönelik bir politikanin sonucu olduguna deginilen yazida, 2015'te Afgan birliklerinin Kunduz sehrinde kontrolü kaybetmesi üzerine, Obama'nin ABD birliklerinin görevlerini süresiz uzatma karari aldigi hatirlatildi.
- Obama yönetiminin Taliban hakkinda yasadigi kafa karisikligi
Makalenin devaminda Obama yönetiminin Taliban'la mücadeleyle ilgili yasadigi belirsizlige de vurgu yapilirken, Afganistan'da esas düsmanini El-Kaide olarak belirleyen Pentagon'un Taliban'i "düsman bir güç" olarak görürken "mutlak bir düsman" olarak tanimlamamasinin tam bir kafa karisikligina neden oldugu ifade edildi.
Obama yönetiminin, önce Afganistan'i istikrara kavusturmanin tek yolunun Taliban'la Afgan hükümetini baristirmaktan geçtigine kendini inandirdigi, sonrasinda ise Pentagon'un Taliban'a saldirabilecegi yeni angajman kurallari koydugu, bunun ise mesru müdafaa sartina baglandigi gibi karmasik politikalara boguldugu kaydedildi.
Bu çeliskili kararlarin ABD milletvekillerinin bile aklini karistirdigi, bugün Afganistan'da gelinen sonuca da temel teskil eden etkenler arasinda yer aldigina vurgu yapildi.
Subat 2016'daki bir Senato Silahli Hizmetler Komitesi durusmasinda, Cumhuriyetçi Senatör Lindsey O. Graham, ABD'nin Afganistan'da destek misyonunun komutani olan Genelral John F. Campbell'e, "Taliban bu ülkenin düsmani mi?" diye sormus, Campbell bu soruya net bir cevap verememisti.
Graham'in, ABD ordusunun saldiriya geçmesine ve Taliban güçlerine saldirmasina veya üst düzey liderlerini öldürmesine izin verilip verilmedigi sorusunu ise Amerikali general, "Size söyleyecegim sey, ülkemizin Taliban ile savasta olmadigimiz kararini verdigidir." seklinde cevaplamisti.
- Taliban vilayet merkezlerini ele geçirmeye yöneldi
ABD'nin Afganistan'dan çekilme karari almasi ve Afgan yönetiminin Taliban ile baris görüsmelerinin basarisizlikla sonuçlanmasinin ardindan Taliban saldirilari hiz kazandi.
Taliban, hazirandan itibaren onlarca ilçeyi ele geçirdikten sonra kusatmaya aldigi vilayet merkezlerine yöneldi.
Afganistan-Iran sinirindaki Nimroz vilayet merkezi Zaranc, Taliban'in ele geçirdigi ilk vilayet merkezi oldu. Ardindan çogu kuzeyde olmak üzere 11 vilayet merkezinde Afgan güvenlik güçleri Taliban'a karsi kontrolü kaybetti. Kabil yönetimi halen 24 vilayet merkezinde hakim durumda.
Çatismalarin son aylarda yogunlasmasi sivil kayiplarini ve göçleri artirdi.
BM'ye göre 2021'in ilk yarisinda 1659, son bir ayda ise 1000'den fazla sivil hayatini kaybetti.
Afganistan Bagimsiz Insan Haklari Komisyonu, mayis ayi basindan agustosa kadar yaklasik 1 milyon sivilin evlerinden oldugunu açikladi.
BM, 18 milyon Afgan'in insani yardima ihtiyaç duydugunu belirtiyor.