Suç Magduru Çocuklar Adliyelerde Bu Odalarda Ifade Verecekler
Adalet Bakanligi’nin yargisal süreçlerde suç magduru çocuk ve kadinlarin ikincil örselenmesinin önüne geçilmesi amaciyla baslattigi Adli Görüsme Odalari (AGO) projesi Trabzon Adliyesi’nde uygulanmaya baslandi. Projenin hayata geçmesiyle birlikte çocuklarin resim çizerek vakit geçirdigi odalarda hakim ve savci karsisina çikarilmadan psikologlar esliginde ifade ve beyanlarina basvuruluyor.
Adalet Bakanligi Adli Destek ve Magdur Hizmetleri Dairesi Baskanligi, Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan tarafindan 2 Mart’ta açiklanan Insan Haklari Eylem Plani kapsaminda, özellikle çocuklar ve siddet magduru kadinlarin adli süreçte ve sonrasinda haklarinin daha etkin korunmasina yönelik projeyi hayata geçirdi. Adalet Bakani Abdulhamit Gül imzasiyla yayimlanan genelge ile Türkiye genelinde, adliyelerde Adli Görüsme Odalari (AGO) kurulmaya baslandi. Türkiye genelinde uygulanmaya baslanan ve sayilari 114’ü bulan Adli Görüsme Odalari, Trabzon Adliyesi’nde de hizmet vermeye basladi.
Özel ortamlarda ifade
Adli Görüsme Odalari’nda, fail ile yüz yüze gelmesinde sakinca bulundugu degerlendirilerek görüsme yapilan, öncelikli olarak magdur, tanik ve suça sürüklenen çocuklarin, cinsel suç ve aile içi siddet suçu magdurlari ile diger kirilgan gruba mensup magdurlarin uzman psikolog, pedagog veya sosyal çalismaci tarafindan özel ortamlarda ifade ve beyanlarinin alinmasi saglaniyor. Cumhuriyet savcisi, hâkim veya avukat tarafindan sorulmasi istenen sorular, çocuk veya magdurun yasi, gelisimi ve bireysel özellikleri dikkate alinarak yöneltiliyor.
Magdur veya suça sürüklenen çocuklar, bir yandan resim çizip bir yandan oyuncaklarla vakit geçirirken, bir yandan da hâkim, savci veya avukatin sorularini cevaplandiriyorlar.
Trabzon Adliyesi’nde kurulan Adli Görüsme Odalari’nda Adli Destek Görevlisi olarak görev yapan Psikolog Emine Çayabatmaz, konuya iliskin açiklamasinda AGO’nun 3 bölümden olusan özel odalar oldugunu belirtti.
Çayabatmaz, AGO odalarini, ifadeye girmeden önce beklenilen “bekleme odasi”, ifadenin alindigi ve görüsmenin yapildigi “görüsme odasi” ve herhangi bir sistem arizasina karsi kurulan “gözlem odasi” olarak tanimladi.
Stres ve negatif faktörler en aza iniyor
Magdur ifadelerinin hassas sekilde dikkat edilmesi gereken ifadeler oldugunu söyleyen Çayabatmaz, “Çocuk veya yetiskin, kirilgan gruba dahil olan magdurlar, yani AGO’da ifadesi alinmasi gereken magdurlar geldiklerinde onlarin incinmis olduklarini biliyoruz. Mahkemede hâkimlerin bulunduklari ortamlarda oradaki çocuklar aleyhine olabilecek negatif ve stres yapan faktörleri en aza indirebilmek için bu odalar kuruldu. Orada bas basa oldugumuz için çocuklarda, magdurlarda bir rahatlik söz konusu. Dikkat ettigimiz hususlar, ikinci bir örselenme yasamamalari. Sordugumuz sorularin içerigine ve travmatize etmemeye çok dikkat ediyoruz” diye konustu.
Adli Destek Hizmetleri’nin kurulus amacindan bahseden Çayabatmaz, “Kirilgan bir grup var. Bu gruba dahil olan bireyler toplumun diger kesimlerine göre haklarini savunma konusunda daha az basarililar. Güçlü bir insanin adalete ulasmasi daha kolayken kirilgan gruba dahil insanlar belki güçsüzlükleri nedeniyle daha zor ulasiyorlar. Bu insanlara destek olmak amaciyla kuruldu” dedi.
Iç dünyalarini resimlerle yansitiyorlar
Çocuklarin, AGO’larda ifade ve beyanlarini verecekleri sirada beklerken çizdikleri resimlere de deginen Çayabatmaz sunlari söyledi:
“Bazen uzun süreler beklenebiliyor. Resimler, çocuklarin bos kalmalarini, sikilmalarini engellemek, iç dünyalarini yansitabilecekleri, içlerinden gelen genel seyleri çizmelerini istedigimiz resimler. Çok fazla sözel bir anlatimi olmuyor. Burada beklerken zaman geçirmek için yapiyorlar.”
Avni Aker’i çizmis “Sampiyon Trabzonspor” yazmis
Öte yandan, çocuklarin beklerken çizdikleri ve Adli Görüsme Odalari’nin duvarlarina asilan resimlerde çocuklarin yetenekleri de ön plana çikiyor. Resimlerden birinde, Trabzonspor’a yillarca ev sahipligi yapan ve daha sonra Millet Bahçesi’ne dönüstürülen Avni Aker Stadyumu’nun çizildigi ve resmin üzerine “Sampiyon Trabzonspor. Bordo Mavi canimiz. Sönmez dumanimiz” yazmasi dikkat çekiyor.
Kaynak: İHA
Özel ortamlarda ifade
Adli Görüsme Odalari’nda, fail ile yüz yüze gelmesinde sakinca bulundugu degerlendirilerek görüsme yapilan, öncelikli olarak magdur, tanik ve suça sürüklenen çocuklarin, cinsel suç ve aile içi siddet suçu magdurlari ile diger kirilgan gruba mensup magdurlarin uzman psikolog, pedagog veya sosyal çalismaci tarafindan özel ortamlarda ifade ve beyanlarinin alinmasi saglaniyor. Cumhuriyet savcisi, hâkim veya avukat tarafindan sorulmasi istenen sorular, çocuk veya magdurun yasi, gelisimi ve bireysel özellikleri dikkate alinarak yöneltiliyor.
Magdur veya suça sürüklenen çocuklar, bir yandan resim çizip bir yandan oyuncaklarla vakit geçirirken, bir yandan da hâkim, savci veya avukatin sorularini cevaplandiriyorlar.
Trabzon Adliyesi’nde kurulan Adli Görüsme Odalari’nda Adli Destek Görevlisi olarak görev yapan Psikolog Emine Çayabatmaz, konuya iliskin açiklamasinda AGO’nun 3 bölümden olusan özel odalar oldugunu belirtti.
Çayabatmaz, AGO odalarini, ifadeye girmeden önce beklenilen “bekleme odasi”, ifadenin alindigi ve görüsmenin yapildigi “görüsme odasi” ve herhangi bir sistem arizasina karsi kurulan “gözlem odasi” olarak tanimladi.
Stres ve negatif faktörler en aza iniyor
Magdur ifadelerinin hassas sekilde dikkat edilmesi gereken ifadeler oldugunu söyleyen Çayabatmaz, “Çocuk veya yetiskin, kirilgan gruba dahil olan magdurlar, yani AGO’da ifadesi alinmasi gereken magdurlar geldiklerinde onlarin incinmis olduklarini biliyoruz. Mahkemede hâkimlerin bulunduklari ortamlarda oradaki çocuklar aleyhine olabilecek negatif ve stres yapan faktörleri en aza indirebilmek için bu odalar kuruldu. Orada bas basa oldugumuz için çocuklarda, magdurlarda bir rahatlik söz konusu. Dikkat ettigimiz hususlar, ikinci bir örselenme yasamamalari. Sordugumuz sorularin içerigine ve travmatize etmemeye çok dikkat ediyoruz” diye konustu.
Adli Destek Hizmetleri’nin kurulus amacindan bahseden Çayabatmaz, “Kirilgan bir grup var. Bu gruba dahil olan bireyler toplumun diger kesimlerine göre haklarini savunma konusunda daha az basarililar. Güçlü bir insanin adalete ulasmasi daha kolayken kirilgan gruba dahil insanlar belki güçsüzlükleri nedeniyle daha zor ulasiyorlar. Bu insanlara destek olmak amaciyla kuruldu” dedi.
Iç dünyalarini resimlerle yansitiyorlar
Çocuklarin, AGO’larda ifade ve beyanlarini verecekleri sirada beklerken çizdikleri resimlere de deginen Çayabatmaz sunlari söyledi:
“Bazen uzun süreler beklenebiliyor. Resimler, çocuklarin bos kalmalarini, sikilmalarini engellemek, iç dünyalarini yansitabilecekleri, içlerinden gelen genel seyleri çizmelerini istedigimiz resimler. Çok fazla sözel bir anlatimi olmuyor. Burada beklerken zaman geçirmek için yapiyorlar.”
Avni Aker’i çizmis “Sampiyon Trabzonspor” yazmis
Öte yandan, çocuklarin beklerken çizdikleri ve Adli Görüsme Odalari’nin duvarlarina asilan resimlerde çocuklarin yetenekleri de ön plana çikiyor. Resimlerden birinde, Trabzonspor’a yillarca ev sahipligi yapan ve daha sonra Millet Bahçesi’ne dönüstürülen Avni Aker Stadyumu’nun çizildigi ve resmin üzerine “Sampiyon Trabzonspor. Bordo Mavi canimiz. Sönmez dumanimiz” yazmasi dikkat çekiyor.