DSÖ Açiklamasi 'Çin, 70 Yillik Mücadelenin Ardindan Sitmadan Tamamen Arindirildi'

Dünya genelinde her yil 400 binden fazla ölüme neden olan sitma hastaligi (malaria) ile mücadele devam ederken, Dünya Saglik Örgütü (DSÖ) bir ülkenin daha sitmadan tamamen arindirildigini duyurdu. DSÖ tarafindan yapilan açiklamada, Çin’in sitmaya karsi verdigi 70 yillik mücadelenin ardindan hastaliktan tamamen arindirildigi belirtilerek, söz konusu gelismenin 1940’larda yilda 30 milyon sitma vakasi bildiren bir ülke için kayda deger bir basari oldugu vurgulandi.

DSÖ Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus konuya iliskin açiklamasinda, "Çin’i sitmadan kurtuldugu için tebrik ediyoruz. Bu basari zor kazanildi, onlarca yillik planli ve sürekli eylemden sonra geldi. Bu duyuru ile Çin, sitmadan arindirilmis gelecek hedefinin uygulanabilir oldugunu dünyaya gösteren ülkeler arasina katildi” ifadelerini kullandi.

DSÖ Bati Pasifik Ofisi Bölge Direktörü Takeshi Kasai de sitmayi ortadan kaldirdigi için Çin’i tebrik ederek, “Çin’in bu önemli dönüm noktasina ulasmak için gösterdigi çaba, güçlü siyasi kararliligin ve ulusal saglik sistemlerinin güçlendirilmesinin, halk sagligina yönelik büyük tehdit olusturan bir hastaligin ortadan kaldirilmasinda ne kadar etkili olabilecegini gösteriyor. Çin’in basarisi, bizi sitmadan arinmis bir Bati Pasifik Bölgesi vizyonuna bir adim daha yaklastiriyor” dedi.



Çin, DSÖ’nün sertifika verdigi 40. ülke

Sitma vakalarini sifira indiren Çin, DSÖ tarafindan “eleme sertifikasi” verilen 40. ülke olurken, Bati Pasifik Bölgesi’nde de 30 yili askin bir süredir bu sertifikayi alan ilk ülke oldu. Söz konusu sertifikayi alan bölgedeki diger ülkeler arasinda Avustralya (1981), Singapur (1982) ve Brunei (1987) bulunuyor.

DSÖ tarafindan eleme sertifikasi verilen 40 ülke arasinda Paraguay (2018), Özbekistan (2018), Cezayir (2019), Arjantin (2019) ve El Salvador (2021) bulunuyor.

Öte yandan, sitmadan arindirilmis ülke statüsünü almak için, ülkede en az 3 yil üst üste hiç sitma vakasi görülmemesi ve DSÖ’ye basvuruda bulunulmasi gerekiyor.

Sitma, Çin için endise kaynagi olmaya devam ediyor

Özellikle sitmanin endemik oldugu 3 ülke olan Lao Demokratik Halk Cumhuriyeti, Myanmar ve Vietnam ile komsu olan Yunnan eyaletinde hastalik önemli bir endise kaynagi olmaya devam ediyor. Çin ayrica, en çok sitma vakasi görülen Sahraalti Afrika ülkelerinden dönen Çin vatandaslari ile ülkeye tasinan vakalar nedeniyle de risk altinda.

Çin’de 10 yildan fazla süre önce baslatilan ulusal sitma programi kapsaminda, bulasici kaynaklarin sürveyans yoluyla izlenmesi ve salginlari temizlemek için müdahale stratejisi uygulaniyor. Program, teshis (1 gün), teyit ve risk degerlendirmesi (3 gün) ve daha fazla bulasmayi önleme (7 gün) asamalarindan olusuyor.

Sitma (malaria) hastaligi

Sitma, parazit tasiyan anofel cinsi disi sivrisineklerin sokmasiyla insanlara bulasirken, kan yoluyla, enjektör veya ignelerin ortak kullanimiyla ve dogumda anneden bebege geçebiliyor. Genellikle 1 ay içinde belirti veren hastalik, bas agrisi, halsizlik, yorgunluk, karin rahatsizligi ve kas ve eklem agrisi ile basliyor.

Dünya genelinde her yil sitma nedeniyle 400 binden fazla kisi hayatini kaybederken, ölümlerin yaklasik 3’te 2’si 5 yasin altindaki çocuklarda görülüyor.