Hafter'e Bagli Milislerin Güneydeki Hareketliligi Cezayir-Libya Is Birligini Hedef Aliyor

Hafter, özellikle Fransa'nin Afrika'nin Sahel bölgesinde 7 yildir sürdürdügü Barkhane Operasyonu'nu sona erdirecegini açiklamasinin ardindan, kendisine bagli milisleri Sahel bölgesinde 'potansiyel bir müttefik' olarak göstermek istiyor Hafter ayrica Libya'nin güneyinin kendi kontrolünden çikmasini önlemeye çabaliyor.

MUSTAFA DALA - Libya'nin dogusundaki gayrimesru silahli güçlerin lideri Halife Hafter, güneyde baslattigini duyurdugu sözde "operasyon" ile Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne destek veren Cezayir'e meydan okumaya ve iki ülke arasindaki is birligini engellemeye çalisiyor.

Cezayir Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun'un Katar merkezli Al Jazeera televizyonunda yaptigi "Cezayir, Libya'nin baskenti Trablus'un düsmesini engellemek için müdahale etmeye hazirdi." seklindeki açiklamasindan yaklasik 10 gün sonra Hafter'e bagli silahli milisler, Cezayir sinirini "kapali askeri bölge ilan ettikleri" iddiasinda bulundu.

Tebbun'un söz konusu açiklamasi "Hafter milislerinin Trablus'u ele geçirmesine Cezayir'in kesin bir sekilde karsi oldugu ve Libya'nin baskentinin herhangi bir tehditle karsi karsiya kalmasi durumunda muhtemel bir askeri müdahaleye hazir oldugu yönünde üstü kapali bir tehdit" seklinde yorumlandi.

Tebbun, Hafter milislerinin Trablus'u ele geçirmek için atilabilecegi yeni maceralara karsi Cezayir'in net tutumunu sergilemis oldu.

Bu arada Cezayir'de 1 Kasim 2020'de yapilan anayasa degisikligiyle ülke sinirlari disinda askeri müdahalenin de önü açilmisti.

Libya Basbakani Abdulhamid Dibeybe'nin mayis ayinda yaptigi Cezayir ziyaretinde, iki ülke arasindaki sinir kapilarinin açilmasi konusu görüsülmüs ve olumlu gelismeler kaydedilmisti. Ziyaret kapsaminda Cezayir, hayati öneme sahip Gadamis-Debdab Sinir Kapisi'nin açilmasini onaylamisti.

- Cezayir-Libya sinirinda kontrol gerçekte kimde?

Darbeci Hafter'e bagli milisler, 18 Haziran Cuma günü, "terörle ve parali asker çeteleriyle mücadele" iddiasiyla Libya'nin güneyinde sözde "operasyon" baslattiklarini duyurdu. Bu iddialari dogrultusunda Hafter milislerinin, Çadli isyancilarin Libya'nin güneyini Encemine yönetimine saldiri ??noktasi olarak kullanmasi nedeniyle Çad sinirina dogru yönelmesi gerekiyordu. Ancak Hafter milisleri, batiya, Cezayir sinirina dogru ilerleyerek Cezayir ile Libya arasindaki Iseyyin Sinir Kapisi'ni ele geçirdiklerini duyurdu.

Milisler, Cezayir sinirini "kapali askeri bölge" ilan etmelerine ragmen, gerçekte, bu genis alanin tamaminin kontrolünü ele geçiremedi. Özellikle Gadamis-Debdab Sinir Kapisi, Libya Ulusal Birlik Hükümeti'nin kontrolünde. Gadamis kentinde ise hem Libya ordusunu destekleyenler hem de Hafter yanlilari bulunuyor.

- Hafter Libya'nin güneyinden kime mesaj veriyor?

Hafter milisleri, güneyde baslattiklarini duyurduklari sözde "operasyon" için Sebha Emniyet Müdürlügüne bagli bir güvenlik noktasina 6 Haziran'da bomba yüklü araçla düzenlenen ve terör örgütü DEAS'in üstlendigi intihar saldirisini bahane olarak kullandi.

Medyada yer alan haberlere göre, 300 araba ve silahli araç, ülkenin dogusunda Hafter'in kontrolünde bulunan bölgelerden Sebha kentinin kuzeydogusundaki Temenhint Askeri Üssü'ne dogru yola çikti.

Tüm bu bilgiler isiginda genel tabloya bakildiginda, Hafter'in güneye baslattigi söz konusu saldirilarla, Libya'daki Ulusal Birlik Hükümeti'ni açikça destekledigi için Cezayir'e bir sekilde meydan okumaya çalistigi anlasiliyor.

Darbeci Hafter, 2018 yilinda da Libya'daki çatismalari Cezayir'e tasima tehdidinde bulunmus, Cezayir ise buna Libya siniri yakinlarinda askeri tatbikat yaparak karsilik vermisti.

Hafter ayrica, basta terörle mücadele ve sinir güvenligi olmak üzere kaçakçilik, organize suç, silah ve insan ticaretiyle mücadele konularinda Cezayir ile Libya hükümetleri arasinda imzalanan anlasmalari da bozmaya çabaliyor.

Libyali stratejist ve analist Adil Abdulkafi de konuyla ilgili yaptigi degerlendirmede, Hafter'in güneydeki bu hareketliliginin Cezayir'in is birligi ve destegini engelleme ve iki ülke arasindaki anlasmalari bozma amaçli oldugunu belirtiyor.

Hafter, "Cezayir'le sinir geçislerini kendisinin kontrol ettigini, sahada kendisinin oldugunu, ortak sinirlari güvence altina alabilecegini ve Cezayir'in güvenlik konusunda Ulusal Birlik Hükümeti'yle degil kendisiyle koordine içerisinde olmasi gerektigini" öne sürüyor.

Hafter bu sekilde, Libya Baskanlik Konseyi'ne ve Savunma Bakani olarak da görev yapan Basbakan Dibeybe'ye karsi gerilimi tirmandiriyor.

Cezayir makamlari, Libya'daki güvenlik zafiyeti ve sinirdan terörist silahli unsurlarin sizma tehlikesi nedeniyle Mayis 2014'ten bu yana iki ülke arasindaki sinir kapilarini kapali tutuyordu.

Cezayir'de medya alaninda faaliyet gösteren aktivistler ise Hafter'in Afrika'daki en büyük ikinci askeri güç durumundaki Cezayir ordusuna meydan okumasinin mümkün olmadigini, durumun daha ziyade "Cezayir sinirinin güneydogu cephesini isgal etmek isteyen ve Hafter'i bir piyon olarak kullanan uluslararasi ve bölgesel güçlerle ilgili oldugunu" belirtiyor.

Hafter'in göndermek istedigi diger bir mesaj da 23 Haziran Çarsamba günü düzenlenecek Libya konulu Ikinci Berlin Konferansi'nda, Rus güvenlik sirketi Wagner Grubu'na bagli parali askerlerin ve digerlerinin Libya'dan çikarilmasi konusunu görüsecek ülkelere yönelik. Çünkü söz konusu parali askerlerin ülkeden çikarilmasi Hafter'in çikarlarina ters düsüyor.

Hafter, özellikle Fransa'nin Afrika'nin Sahel bölgesinde 7 yildir sürdürdügü Barkhane Operasyonu'nu sona erdirecegini açiklamasinin ardindan, kendisine bagli milisleri Sahel bölgesinde "potansiyel bir müttefik" olarak göstermek istiyor.

Bir diger durum da güneyde bulunan Libya Ulusal Birlik Hükümeti'ne bagli güçlerle ilgili. Hafter bu güçleri bölgedeki gücü için tehdit olarak görüyor. Hafter, sadece Fizan bölgesindeki bazi kentleri, askeri üsleri, havalimanlari ve petrol yataklarini kontrol ediyor, milisler bölgenin genis topraklarini kontrol etmede zorluk yasiyor ve güneydeki birliklerinin Libya Ulusal Birlik Hükümeti'nden yana tavir degistirmelerinden endise ediyor.

Son olarak sunu da ifade etmekte fayda var. Hafter, Nisan 2019'da baslattigi Trablus'a saldiri hazirliklari kapsaminda, yine ayni yilin kis aylarinda güneybati sehirlerini kontrol altina almis ve baskente saldirinin önünü açmisti.

Iki yil önce yasanan bu olay, bugün Libya ordusunun Hafter milislerinin sürpriz saldirilarindan kaçinmak için 444. Tugay'a ait kesif birliklerini Trablus'un yaklasik 400 kilometre güneyindeki Subeyrif kasabasinin güneydogusuna gönderme nedenini açikliyor.

Kaynak: AA