Çiçekte 500 Milyon Dolarlik Ihracat Hayal Degil
Antalya Ticaret Borsasi (ATB), sezon sonrasinda Kesme Çiçek Sektörel Analiz Toplantisi düzenledi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Soner Kazaz’in moderatörlügünde düzenlenen toplantiya, Antalya Ticaret Borsasi Baskani Ali Çandir, Antalya Tarim ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, Ziraat Odasi Baskani Nazif Alp, Karantina Müdürü Ekrem Çetin, Antalya Havalimani Gümrük Müdürü Mustafa Güven, BATEM’den uzmanlar, ATB 6. Meslek Komitesi Üyeleri ile sektör paydaslari katildi. Çiçek sektörünün sorunlarinin gündeme geldigi toplantida, sorunlarin giderilmesi halinde çiçekte 500 milyon dolarlik ihracatin gerçeklesebilecegi ifade edildi.
Çandir, toplantinin çiktilarini karar vericilerle paylasacaklarini kaydetti.
Antalya Tarim ve Orman Müdürü Gökhan Karaca, kesme çiçek deyince Antalya’nin akla geldigini belirtirken, birlikte hareket edebilen sektör paydaslarinin güçlü bir üretim potansiyeline sahip oldugunu kaydetti.
Karaca, araziye ulasim basta olmak üzere sektörün sorunlarinin çözümü için çalistiklarini anlatti.
“Antalya kesme çiçekte lider”
Moderatör Prof. Dr. Soner Kazaz, Türkiye’de 54 bin dekar alanda süs bitkileri üretildigini, 12 bin dekarini kesme çiçegin olusturdugunu kaydetti.
Antalya’da yaklasik 4 bin 500 dekar alanda kesme çiçek üretiminin yapildigini söyleyen Kazaz, “Türkiye’de 4 bin 350 dekar alanda karanfil üretilirken, bunun 2 bin 700 dekari Antalya’da” dedi.
Türkiye’nin geçen yil 36.7 milyon dolar kesme çiçek ihracati gerçeklestirdigini, bunun 34 milyon dolarini karanfil ihracatinin olusturdugunu kaydeden Kazaz, “Çiçek denince akla karanfil geliyor. Ihracatimizin yüzde 95’ini karanfil olusturuyor. Türkiye 2020 yilinda 634 milyon dal karanfil ihraç etti. 34 milyon dolarlik karanfil ihracatimizin 32.3 milyon dolarlik bölümünü, Hollanda, Ingiltere, Polonya, Bulgaristan ve Romanya olmak üzere 5 ülkeye gerçeklestirdik” dedi.
“Yil sonu ihracat hedefi 130 milyon dolar”
Orta Anadolu Süs Bitkileri ve Mamulleri Ihracatçilari Birligi Baskani Ismail Yilmaz, salgin döneminin ilk 2-3 ayinda en çok etkilenen sektörlerin basinda çiçek sektörünün geldigini animsatirken, “Sonra hizli bir atilim ile 2020’de ihracatta 107 milyon dolari yakaladik. 2021 yilinda çiçek sektörü ciddi bir atilim içerisinde. 2021’in ilk 4 ayinda 81 milyon dolarlik kesme çiçek ihracati gerçeklestirdik. Kesme çiçek ihracati bir önceki yilin ilk 4 ayina göre yüzde 101.69, canli bitkiler ihracati ise yüzde 23 oraninda artis gösterdi. Yil sonu için kesme çiçek ihracatinda 115 milyon dolar hedefini koymustuk ama bu performansla yil sonunda 130 milyon dolarlik ihracati yakalariz” dedi.
Dünyada kesme çiçek tüketiminin büyük çogunlugunun 16 gelismis Avrupa ülkesinde oldugunu, bu ülkelerle cografi olarak yakin olmamiza ragmen pazardan binde 8’lik pay alabildigini kaydeden Yilmaz, ”Avrupa pazarinda yüzde 3’lük paya sahip olursak çiçek ihracatimiz 500 milyon dolari bulur” dedi.
Yilmaz, Tarim Bakanligi bünyesinde süs bitkileri daire baskanligi kurulmasi yönünde talepte bulunduklarini, söz almalarina ragmen bu yönde bir adim atilmadigina dikkat çekti.
“En büyük sorun isçilik ve arazi”
Ziraat Odasi Baskani Nazif Alp, sektörün en önemli problemlerinden birinin isçi sorunu oldugunu kaydetti.
Alp, isgücüne ulasimda büyük sorun yasandigini, isçilik maliyetinin toplam maliyetin yüzde 25’ini olusturduguna dikkat çekti. Alp, çiçegin merkezi olan Altinova’nin imara açilmamasi gerektigini de söylerken, “Imar gündeme alindigi zaman çiçek üretimini koruyamayiz” dedi.
BATEM Uzmani Ayse Serpil Kaya, ticarete konu olabilecek 8 karanfil çesidi gelistirdiklerini bildirirken, “Bunlari en kisa zamanda sektöre kazandiracagiz” dedi.
Kaya, Türkiye’nin ilk yerli karanfili Likya Kaya çesidini özel sektörün kullanimina sunduklarini ve olumlu geri dönüsler aldiklarini belirtirken, “Yerli çesitlerin islahina yönelik çalismalarimiz devam ediyor” dedi.
“Organize tarim bölgesi talebi”
Toplantiya katilan sektör temsilcileri, üretim yapacak arazi bulmakta zorlandiklarini ifade etti.
Katilimcilar, sektörün büyümesi, üretim ve ihracatin artmasi için Hazineye ait atil durumdaki arazilerin çiçek üretimi için tahsisi edilmesini istedi. Antalya’da Organize Kesme Çiçek Üretim Bölgesi veya Tarima Dayali Ihtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulmasi gerektigini dile getiren katilimcilar, organize bölgenin kurulmasiyla kümelenmenin saglanabilecegi, girdi maliyetinin azalacagi gibi avantajlar elde edeceklerini dile getirdi.
“Çözüm bekleyen sorunlar”
Kesme çiçekte çesit sorununa dikkat çeken sektör temsilcileri, en çok ihracati yapilan karanfilin disinda da ürün çesitliligine ihtiyaç oldugunu kaydetti.
Katilimcilar, yerli çesit gelistirilmesi konusunda akademi dünyasindan destek beklediklerini ifade etti.
Katilimcilar, hedef pazar olan Avrupa’da tüketimi fazla olan kesme çiçek türlerinin yetistirilmesi gerektigi vurguladi. Katilimcilar, seralarda elektrik sorunun giderilmesi için çalisma yapilmasini isterken, havayolu tasimaciliginda kargo fiyatlarinin yüksekliginden yakindi. Fiziki mezatlar yerine dijital mezatlarin yapilmasini isteyen sektör temsilcileri, dijital ortamin pazarlamada etkin olarak kullanilabilecegini söyledi.
Girdi maliyetlerinin yüksekligine dikkat çeken katilimcilar, plastik, gübre, ilaç, isçilik ve enerji giderlerindeki artisi ürün fiyatlarina yansitamadiklarini kaydetti.
Katilimcilar, çiçekte ruhsatli ilaç sikintisina dikkat çekerken, bu konuda Tarim Bakanligi ve özel sektörün çalisma yapmasini istedi. Katilimcilar, karbon salinimi ile ilgili sektörü gelecekte bekleyen tehlikelere de deginirken, AB ülkelerinin 2022’den itibaren baslatacagi karbon vergisi konusunda da çalisma yapilmasi gerektigi belirtti.