Prof. Dr. Aydin Açiklamasi 'Metrekareye Düsen Zemin Kar Yükü Düsük Gösterilmektedir'

Anadolu Su Alti Arastirmalari ve Sporlari Dernegi (ASAD) kurucu üyesi Prof. Dr. Mehmet Cihan Aydin, Türkiye’de en fazla kar yagisi alan Bitlis’te metrekareye düsen zemin kar yükünün düsük gösterildigini iddia ederek, bu durumun bölge için çok önemli bir sorun oldugunu söyledi.

Prof. Dr. Aydin Açiklamasi 'Metrekareye Düsen Zemin Kar Yükü Düsük Gösterilmektedir'
Son günlerde etkisini iyice gösteren kar yagisinin önemine dikkat çeken ASAD Yönetim Kurulu Baskani Mehmet Salih Aygün, “Kar, birilerine göre afet gibi görünse de dogal hayatin döngüsü için alternatifi olmayan faydalar sunuyor. Kar, yeryüzü ve yeralti su rezervlerinin en önemli kaynagidir. Topragin 20-30 santimetre altina kadar inerek topraktaki nem oranini artiran kar yagislari, çiftçi için hayati önem tasiyor. Kar suyu topraktaki potasyum, kalsiyum, demir gibi mineralleri çözerek bitkilerin beslenmesini sagliyor. Bunun yaninda kar yagisi sayesinde barajlar dolar ve enerji olarak bize döner” dedi.



"Gerçeklesebilecek maksimum zemin kar yükü, standartlarin öngördügü miktarin yaklasik 5-6 katidir"

ASAD kurucu üyelerinden Insaat Mühendisligi Ögretim Üyesi Hidrolik Uzmani Prof. Dr. Mehmet Cihan Aydin ise, kar yagisinin su kaynaklari ve insan hayati üzerine etkisine degindi. Aydin, “Türkiye’de en fazla kar yagisi alan Bitlis’te metrekareye düsen zemin kar yükü düsük gösterilmektedir. Bu durum bölge için çok önemli bir sorundur. Gerçek kar yüklerine göre tasarlanmamis yapi sistemleri nedeniyle her yil bu bölgelerde önemli yapi hasarlari olusmaktadir. Ülkemizin ve Dogu Anadolu Bölgesi’nin en fazla kar yagisi alan yeri Bitlis merkezidir. Bu alanda meydana gelen yagislar Firat-Dicle ve Van Gölü Havzasi’ni ayni anda beslemektedir. Bitlis ili için maksimum zemin kar yükü 1 ton/metrekareyi asmaktadir. Türkiye’de kar yükü hesaplamalarinda kullanilan TS 498 ve TS EN 1991-1-3 standartlarina göre bu deger, Bitlis için maksimum 184 kilogram/metrekare olarak düsük gösterilmektedir. Diger bir deyisle gerçeklesebilecek maksimum zemin kar yükü, standartlarin öngördügü miktarin yaklasik 5-6 katidir. Bu durum bölge için çok önemli bir sorundur. Gerçek kar yüklerine göre tasarlanmamis yapi sistemleri nedeniyle her yil bu bölgelerde önemli yapi hasarlari olusmaktadir. Yetkililerin acil olarak bu konuda önlem almasi ve yapi tasarimlarinda kar yüklerinin bu bölgeler için güncellenmesi önem arz etmektedir. Diger bir olumsuzluk, çatilar üzerinde biriken kar ve buz kütlelerinin can ve mal kaybina sebebiyet vermesidir. Yanlis çati tasarimlari yüzünden bölgede her yil onlarca can ve mal kaybi yasanmaktadir. Meydana gelebilecek çig olaylarina da dikkat edilmelidir. 2020 yilinda Van’in Bahçesaray ilçesinde meydana gelen çig felaketinde 41 vatandasimiz hayatini kaybetmistir. Anlasilacagi üzere kis aylarinda hayatimizi önemli ölçüde etkileyen kar yagisi, aslinda yasam ve medeniyetin vazgeçilmez unsuru olan tatli suyun en önemli kaynagidir. Unutmayalim ki dogayla uyumlu geçindigimiz taktirde dogal olaylar bizim için afet olmaktan çikacak ve yasam konforumuz için gerekli olan ihtiyaçlarimizi karsilayacaktir” diye konustu.

Kaynak: İHA