Nikaragua, Tayvan Ile Diplomatik Iliskilerini Kesti

Çin ile ihtilafli Tayvan'i taniyan az sayidaki ülkeden Orta Amerika ülkesi Nikaragua, diplomatik iliskilerini kestigini duyurdu.

Iktidar partisine yakinligi ile bilinen "El 19" gazetesinin haberine göre, Disisleri Bakani Denis Moncada, yaptigi açiklamada, ülkenin Tayvan yerine Çin Halk Cumhuriyetini (ÇHC), Çin'in mesru temsilcisi olarak tanidigini bildirdi.

Nikaragua hükümetinin bugün itibariyla Tayvan ile diplomatik iliskilerini kestiginin belirtildigi açiklamada, "Nikaragua Cumhuriyeti hükümeti, dünyada tek bir Çin oldugunu tanidigini beyan eder. Çin Halk Cumhuriyeti, Çin'in tamamini temsil eden tek mesru hükümettir ve Tayvan, Çin topraklarinin ayrilmaz bir parçasidir." ifadelerine yer verildi.

Nikaragua'nin iliskileri kesmesi sonucu Tayvan'i diplomatik olarak tanimayi sürdüren Birlesmis Milletler (BM) üyesi ülke sayisi 13'e düstü.

Orta Amerika ülkeleri Guatemala, Honduras ve Belize, Güney Amerika ülkesi Paraguay, Karayip ülkeleri Haiti, Saint Vincent ve Grenadinler, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Pasifik ülkeleri Tuvalu, Nauru, Palau ve Marshall Adalari ile Afrika ülkesi Esvatini halen Tayvan'i Çin'in temsilcisi olarak taniyor.

BM üyesi olmayan Vatikan da Tayvan ile diplomatik iliskisini sürdürüyor.

Öte yandan Orta Amerika ülkesi Honduras'in yeni seçilen Devlet Baskani Xiomara Castro'nun da diplomatik tanima iliskisini Taipei'den Pekin'e çevirme niyetinde oldugu biliniyor. Castro'nun 27 Ocak'ta göreve baslamasinin ardindan bu yönde adim atabilecegi öngörülüyor.

- Çin-Tayvan anlasmazligi

Çin'de Ikinci Dünya Savasi'nin ardindan çikan iç savasta Mao Zedong liderligindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidari ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulusunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-sek liderligindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerlesip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarinin Ada'da devam ettigini ileri sürerek bagimsizlik ilan etmisti.

Bu girisim Çin tarafindan kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birlesmis Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmisti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayida ülkenin diplomatik iliski tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardindan 1971'de BM Genel Kurulu'nda yapilan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek mesru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'in uluslararasi örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmisti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'in kendi topraklarinin parçasi oldugunu savunuyor. Çin, bogaz ve çevresindeki askeri varliginin yani sira Tayvan'in fiili bagimsizliginin hukuki bir statü kazanmasina, Tayvan hükümetinin dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik iliskiler kurmasina, BM'de ve diger uluslararasi kuruluslarda temsil edilmesine karsi çikiyor.

ÇHC, kendisini taniyan ülkelerin Tayvan ile diplomatik iliskilerini kesmesini sart kosuyor.

Kaynak: AA