GÜNCELLEME - BM Suriye Özel Temsilcisi Pedersen Açiklamasi 'Bugünkü Görüsmeler Büyük Bir Hayal Kirikligiydi'

MUHALIFLERIN ES BASKANI HADI EL BAHRA'NIN AÇIKLAMALARI EKLENDI.

Birlesmis Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen, Suriye Anayasa Komitesi toplantilarinin altinci turunun hayal kirikligiyla sonuçlandigini ve bu sekilde devam edemeyeceklerini belirterek, "Elde etmeyi umdugumuz seyi basaramadik. Yeni bir metin sunmamaya karar veren hükümet (Bessar Esed rejimi) delegasyonuydu." dedi.

Suriye Anayasa Komitesinin 45 kisilik yazim kurulunun altinci tur toplantilari, BM Cenevre Ofisi'nde sona erdi.

Esed rejimi, sivil toplum kuruluslari ve Suriye muhalefeti temsilcilerinden 15'er kisinin olusturdugu anayasanin yazimindan sorumlu "küçük grup"un üyeleri, TSI 16.30'dan itibaren BM yerleskesinden ayrilmaya basladi.

Iki oturum halinde düzenlenen son gün toplantilarinin ardindan Özel Temsilci Pedersen basin toplantisi yapti.

18 Ekim'de baslayan altinci turda hangi basliklari anayasa metnine dönüstürmeleri ve anayasa metnini kimlerin sunmasi gerektigine dair müzakerede bulunduklarini belirten Pedersen, "Iki es baskan, toprak bütünlügü ve egemenlik ilkeleri üzerinde anlastilar. Sali günü muhalefetin ordu, güvenlik ve istihbarat konulu bir anayasa taslagi sunmasina karar verildi. Üçüncü gün, hukukun üstünlügü taslaginin üçüncü delegasyon tarafindan sunulmasina karar verildi. Dördüncü gün, hükümet tarafindan terör ve asirilikla ilgili metnin sunulmasina karar verildi." dedi.

- Rejime tepki

Pedersen, hafta boyunca toplantilarda inis ve çikislar oldugunu ifade ederek, sunlari kaydetti:

"Bugün müzakere ettigimiz ilkeleri öne çikarmaya odaklanacak ve geçici bir anlasmaya veya en azindan bazi konularda ittifak etmeye ve neleri kabul etmedigimizi kararlastirmaya odaklanacaktik. Bugünkü görüsmeler büyük bir hayal kirikligiydi. Elde etmeyi umdugumuz seyi basaramadik. Nasil bir fikir birligine varilacagi konusunda iyi istisarelerimiz olabilirdi fakat süreci nasil ilerletecegimiz konusunda dogru bir anlayistan mahrum kaldik. Yeni bir metin sunmamaya karar veren hükümet delegasyonuydu."

Pedersen, Suriye Anayasa Komitesi toplantilarinin bir sonraki turunun tarihinin ise belirlenemedigini söyledi.

Öte yandan, rejim heyetinin es baskani hukukçu Ahmed Kuzbari, AA muhabirinin, "Altinci turda olumlu bir sonuç çikti mi?" sorusuna, "Hayir bu turda da çikmadi." karsiligini verdi.

- Muhaliflerden rejime tepki: "Bu sekilde ilerleyemeyiz"

Pedersen'den sonra basin toplantisi düzenleyen, muhaliflerin es baskani Hadi el Bahra ise 6'inci tur görüsmelerinde rejim heyetinin tutumuna tepki gösterdi.

Bahra, "Bu sekilde yeni bir tura gidemeyiz. Eger mevcut yöntemi degistirmezsek istedigimiz sonuçlari alamayacagiz." uyarisinda bulundu.

Anayasa Komitesinin görevinin sadece yeni anayasa hazirlamak degil ayni zamanda reform oldugunun altini çizen Bahra, "Önerilerimizi ortaya koyduk, bazi önerilerimizin rejimin taslagindaki önerilerde yer almasindan ötürü ortak konular üzerinde ilerleyebilecegimizi düsündük. Ama rejim kendi sundugu metindeki bazi ifadeleri dahi onaylamadi." degerlendirmesinde bulundu.

- Rejim 5'inci turda da uzlasmaz tavir sergilemisti

Suriye Anayasa Komitesi'nin 25-29 Ocak 2021'de gerçeklestirilen 5'inci tur görüsmelerinde taraflar ilk kez anayasanin içerigine odaklanarak yazim asamasina geçmeyi hedefliyordu. Fakat Esed rejimini temsil eden heyetin uzlasmaz tavirlarini sürdürmesi süreci tikamisti.

Pedersen, besinci turunda rejimi temsil eden heyetin uzlasmaz tavrina tepki göstererek, "45 kisilik yazim ekibine artik bu seklide devam edemeyecegimizi söyledim. Benim için bir hayal kirikligi oldu." ifadesini kullanmisti.

- Suriye Anayasa Komitesinin yapisi

Suriye Anayasa Komitesi, büyük ve küçük olmak üzere iki yapidan olusuyor.

Büyük yapi, komite üyelerinin tümünü kapsiyor ve rejim, muhalefet heyeti, sivil toplum temsilcileri olmak üzere 3 gruptan olusuyor.

Küçük yapi ise 3 listeden seçilen 15'er kisiden meydana geliyor ve anayasanin yazimindan sorumlu bulunuyor.

45 kisilik yazim kurulunun hazirladigi taslaklari, 150 kisilik büyük yapinin onaylamasi, karar alinmasi için ise üyelerin en az yüzde 75'inin "evet" oyu vermesi gerekiyor.

Komitenin iki es baskana sahip olmasi dikkati çekiyor.

Muhaliflerin es baskanligini eski Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) Baskani Hadi el Bahra, rejimin es baskanligini ise önceki anayasayi hazirlayan komitede de yer alan hukukçu Ahmed Kuzbari yürütüyor.
Kaynak: AA