Fransiz Tarihçi Filiu, Macron'un Magrip'te Türkiye'ye Yönelik 'Garip Takintisini' Degerlendirdi Açiklamasi

'Macron, Erdogan'a çok odaklanarak Magrip'te Fransiz etkisine yönelik en ciddi tehditlerin daha çok Rusya ve BAE'den geldigini unutuyor'.

Fransiz tarihçi Jean-Pierre Filiu, Fransa Cumhurbaskani Emmanuel Macron'un Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'a çok fazla odaklanarak, Magrip'te Fransiz etkisine yönelik en ciddi tehditlerin daha çok Rusya ve Birlesik Arap Emirlikleri'nden (BAE) geldigini unuttugunu belirtti.

Orta Dogu uzmani Filiu, Le Monde gazetesinde "Fransa'nin Magrip'te Türkiye'ye yönelik garip takintisi" baslikli blog yazisi yayimladi.

"Cumhurbaskani Macron, Magrip hakkindaki açiklamalarinda sadece Türkiye'yi hedef aliyor. Halbuki Rusya ve BAE, Magrip'te Fransiz etkisini baltalamaya çalisiyor." ifadesini kullanan Filiu, Macron'un Cezayir ve Türkiye'ye yönelik açiklamalarini hatirlatti.

Filiu, Macron'un özellikle Ekim 2020'de Hazreti Muhammed'e yönelik karikatürlerle ilgili yasanan tartismalar sirasinda "Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'dan ilham alan" Fransa'ya yönelik karalama kampanyalari konusunda endise duymasinin "mesru" oldugunu kaydetti.

Cezayir Cumhurbaskani Abdulmecid Tebbun'un Ankara'ya gerçeklestirecegi ziyaretle Cezayir ile Türkiye arasindaki iliskilerde zirve noktaya ulasilacagini ifade eden Filiu, "Macron, Erdogan'a çok fazla odaklanarak Magrip'te Fransiz etkisine yönelik en ciddi tehditlerin daha çok Rusya ve BAE'den geldigini unutuyor. Fransiz Cumhurbaskaninin Magrip'teki basiretsizligi, görev süresinin ilk üç yilinda Libya'da izledigi hatali politikadan kaynaklaniyor." degerlendirmesinde bulundu.

Filiu, Macron'un Libya'nin dogusundaki gayrimesru güçlerin lideri Halife Hafter'e verdigi destegin, ülkede 2019'da "sivil savasin" yeniden baslamasina ve Birlesmis Milletlerin (BM) arabulucu çalismalarinin baltalanmasina neden oldugunu belirtti.

Fransa'nin böylece "gizlice" Rusya, BAE, Misir ve Suudi Arabistan'in yaninda yer aldigini kaydeden Filiu, "Hafter'in saldirisi Trablus hükümetini Türkiye'nin kollarina atmakla sonuçlandi. Türkiye'nin müdahalesi askeri durumu tersine çevirdi ve Hafter'in safinda yer alan Rus 'parali askerleri' dagitti." ifadesini kullandi.

Filiu, bu baglamda Fransa'nin Rusya'nin Magrip'e yönelik hedeflerine "hosgörü" ile bakarken Türkiye'nin amaçlarini "düsmanca" degerlendirdigine dikkati çekti.

Ayrica Cezayir'in açik ara ilk askeri ortaginin Moskova oldugunu ifade eden Filiu, "Fransiz Cumhurbaskaninin, böyle bir sistemin ana müttefiki Rusya'yi zikretmeden Cezayir'deki Fransa karsiti, hafiza ranti üzerine insa edilmis siyasi-askeri sistemi kinadigini duymak paradoksaldir. Macron, Rus 'parali askerlerine' basvurmayi istediklerinde Malili yetkilileri azarlamaktan çekinmedigi için (Cezayir-Rusya askeri ortakligi konusundaki) sessizlik daha da rahatsiz edici." yorumunda bulundu.

Filiu, Macron'un BAE Veliaht Prensi Muhammed Bin Zayed Al Nahyan ile yakinligini, hatta "ortakligini" açik sekilde dile getirdigini aktardi.

BAE'nin Israil ile Eylül 2020'de "baris anlasmasini" imzalamasiyla Fransa'nin Abu Dabi'ye yönelik çekincelerinin ortadan kalktigini anlatan Filiu, "Ancak Muhammed Bin Zayed'in kendisinin, Çeçen Kadirov basta olmak üzere Fransa'nin belli olan düsmanlariyla açik iliskiler sürdürdügü unutuldu." ifadesine yer verdi.

Filiu, Nahyan'in Hafter'in Libya'da aldigi yenilginin "intikamini" Tunus'ta "demokratik tecrübeyi" sabote ederek aldigina isaret etti.

BAE ve Misir'in Tunus Cumhurbaskani Kays Said'in ülkesinde "anayasal süreci askiya alma" kararinda önemli rol oynadigini savunan Filiu, BAE'nin Cezayir ile Fas arasindaki gerginliginin tirmanmasina da katki sagladigini aktardi.

Filiu, "Macron'un Cezayir rejimine kisa süre önce gösterdigi açikligin, BAE'nin bölgedeki hedefleri için de gecikmeden gelecegini umuyoruz. Aksi halde, Fransa-Magrip iliskileri, Türkiye'nin sebep olmadigi ancak dogal olarak faydalanacagi, artan türbülans alanina girecektir." yorumunda bulundu.

- Macron'un Cezayir ve Türkiye'ye yönelik açiklamalari

Macron, yaptigi açiklamada, "Cezayir'in bir ulus olarak insasi, izlenmesi gereken bir fenomendir. Fransiz sömürgesinden önce Cezayir ulusu var miydi? Soru bu. (Cezayir'de) Daha önce sömürgeler vardi. Türkiye'nin Cezayir'de oynadigi rolü ve kurdugu hakimiyeti tamamen unutturabilmesi beni büyüledi ve tek sömürgecinin biz oldugumuzu açiklamak, bu harika. Cezayirliler buna inaniyor." ifadesini kullanmisti.

Fransa'nin Cezayir'deki sömürge faaliyetlerine iliskin "resmi tarihin gerçeklere dayanmayan sekilde yeniden yazilmasina" tepki gösteren Macron, bu tarih yaziminin "Fransa nefreti üzerine bir söyleme" dayandigini iddia etmisti.

"1962 sonrasi Cezayir ulusu bir hafiza ranti üzerine insa edildi. Tüm sorun Fransa gibi gösteriliyor." yorumunu yapan Macron, Magripte "daha çok Türkler tarafindan yapilan dezenformasyon ve propaganda" ile "yeniden yazilan tarihe" karsi Arapça ve Berberice yayinlar üretmek istediklerini belirtmisti.
Kaynak: AA