Polonya'ya İnsan Hakları Eleştirisi
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Muiznieks: 'Vatandaşlar hakkını aramak için mahkemeye gidemiyor ve diğer mahkemeler de kanunun anayasaya uygunluğunu doğrulamak için Anayasa Mahkemesine başvuramıyor'.
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Temsilcisi Nils Muiznieks, Polonya'da kısa süre önce yapılan düzenleme sonrası Anayasa Mahkemesinin felçli bir yapıya dönüştüğünü belirterek, 'Vatandaşlar hakkını aramak için mahkemeye gidemiyor ve diğer mahkemeler de kanunun anayasaya uygunluğunu doğrulamak için Anayasa Mahkemesi'ne başvuramıyor' dedi.
Polonya'da insan haklarının korunmasına yönelik uygulamalar konusunda incelemelerde bulunmak üzere belirli aralıklarla ziyaretler gerçekleştiren ve 4 gündür Varşova'da hükümet ve insan hakları kuruluşlarının yetkilileriyle görüşmeler yapan Muiznieks, temaslarına ilişkin gazetecilere görüşlerini aktardı.
Ülkede bazı yasaların hızla çıkarıldığını ve sağlıklı işlemediğini dile getiren Muiznieks, aralık sonunda yürürlüğe giren yasanın, sadece hukukun üstünlüğüne ve kuvvetler ayrılığına değil aynı zamanda Polonya vatandaşlarının haklarına da zarar verdiğini, Avrupa'da bu gelişmelerden endişe duyulduğunu söyledi.
Yeni düzenleme sonrasında Anayasa Mahkemesinin felçli bir yapıya dönüştüğünü ifade eden Muiznieks, 'Vatandaşlar hakkını aramak için mahkemeye gidemiyor ve diğer mahkemeler de kanunun anayasaya uygunluğunu doğrulamak için Anayasa Mahkemesi'ne başvuramıyor' dedi.
Polonya hükümetinin, yasaları tartışmadan ve yeterince zaman ayırmadan hayata geçirdiğini savunan Muiznieks, kanun yapma sürecinde kamuoyunun aydınlatılmadığını vurguladı.
Polonya’da muhalefetin ve AB ülkelerinin tepkisini çeken ilk yasa, kamu radyo ve televizyon yöneticilerinin hükümet tarafından tayin edilmelerine ve görevden alınmalarına olanak sağlıyor. Değişikliğin meclisten geçmesi üzerine Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda'ya geçen ay mektup yazarak yasanın kamu yayın organları üzerinde endişe verici etkilere sahip olabileceği konusundaki endişesini dile getirmişti.
Diğer tepki çeken yasa ise Anayasa Mahkemesinin yargılama usullerinde değişiklik öngörüyor. Muhalefetin 'Yargı bağımsızlığına son vereceği' gerekçesiyle sert tepki gösterdiği yasa, Anayasa Mahkemesinin karar alması için gereken basit çoğunluk uygulamasına son veriyor, karar için üçte iki çoğunluğun sağlanması koşulu getiriyor. Duruşmalarda karar alınması için 15 Anayasa Mahkemesi üyesinin 13'ünün katılımı zorunlu olacak. Önceki yasada, 15 Anayasa Mahkemesi hakiminin 9'unun duruşmaya katılması, karar alınması için yeterli bulunuyordu. Yasa ayrıca Anayasa Mahkemesine açılan iptal davalarında, karar öncesinde asgari üç aylık değerlendirme süresi öngörüyor.
AB tarafından da eleştirilen yasa değişikliği, muhalefetin sert tepkisine yol açmış, yasaya karşı muhalefet partileri tarafından gösteriler düzenlenmişti.
AB Komisyonu, Polonya'da çıkarılan bu yeni yasalarla ilgili ön soruşturma kararı almıştı. Soruşturma, Polonya'nın AB Konseyi'ndeki veto hakkını kaybetmesiyle sonuçlanabilecek 'hukuk devleti mekanizması' sürecinin ilk adımını oluşturuyor. AB Komisyonu, Polonya ile ilgili hazırlanacak raporu mart ayında görüşerek, bir sonraki adıma geçilip geçilmeyeceğine karar verecek.
Kaynak: AA
Polonya'da insan haklarının korunmasına yönelik uygulamalar konusunda incelemelerde bulunmak üzere belirli aralıklarla ziyaretler gerçekleştiren ve 4 gündür Varşova'da hükümet ve insan hakları kuruluşlarının yetkilileriyle görüşmeler yapan Muiznieks, temaslarına ilişkin gazetecilere görüşlerini aktardı.
Ülkede bazı yasaların hızla çıkarıldığını ve sağlıklı işlemediğini dile getiren Muiznieks, aralık sonunda yürürlüğe giren yasanın, sadece hukukun üstünlüğüne ve kuvvetler ayrılığına değil aynı zamanda Polonya vatandaşlarının haklarına da zarar verdiğini, Avrupa'da bu gelişmelerden endişe duyulduğunu söyledi.
Yeni düzenleme sonrasında Anayasa Mahkemesinin felçli bir yapıya dönüştüğünü ifade eden Muiznieks, 'Vatandaşlar hakkını aramak için mahkemeye gidemiyor ve diğer mahkemeler de kanunun anayasaya uygunluğunu doğrulamak için Anayasa Mahkemesi'ne başvuramıyor' dedi.
Polonya hükümetinin, yasaları tartışmadan ve yeterince zaman ayırmadan hayata geçirdiğini savunan Muiznieks, kanun yapma sürecinde kamuoyunun aydınlatılmadığını vurguladı.
Polonya’da muhalefetin ve AB ülkelerinin tepkisini çeken ilk yasa, kamu radyo ve televizyon yöneticilerinin hükümet tarafından tayin edilmelerine ve görevden alınmalarına olanak sağlıyor. Değişikliğin meclisten geçmesi üzerine Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, Polonya Cumhurbaşkanı Andrzej Duda'ya geçen ay mektup yazarak yasanın kamu yayın organları üzerinde endişe verici etkilere sahip olabileceği konusundaki endişesini dile getirmişti.
Diğer tepki çeken yasa ise Anayasa Mahkemesinin yargılama usullerinde değişiklik öngörüyor. Muhalefetin 'Yargı bağımsızlığına son vereceği' gerekçesiyle sert tepki gösterdiği yasa, Anayasa Mahkemesinin karar alması için gereken basit çoğunluk uygulamasına son veriyor, karar için üçte iki çoğunluğun sağlanması koşulu getiriyor. Duruşmalarda karar alınması için 15 Anayasa Mahkemesi üyesinin 13'ünün katılımı zorunlu olacak. Önceki yasada, 15 Anayasa Mahkemesi hakiminin 9'unun duruşmaya katılması, karar alınması için yeterli bulunuyordu. Yasa ayrıca Anayasa Mahkemesine açılan iptal davalarında, karar öncesinde asgari üç aylık değerlendirme süresi öngörüyor.
AB tarafından da eleştirilen yasa değişikliği, muhalefetin sert tepkisine yol açmış, yasaya karşı muhalefet partileri tarafından gösteriler düzenlenmişti.
AB Komisyonu, Polonya'da çıkarılan bu yeni yasalarla ilgili ön soruşturma kararı almıştı. Soruşturma, Polonya'nın AB Konseyi'ndeki veto hakkını kaybetmesiyle sonuçlanabilecek 'hukuk devleti mekanizması' sürecinin ilk adımını oluşturuyor. AB Komisyonu, Polonya ile ilgili hazırlanacak raporu mart ayında görüşerek, bir sonraki adıma geçilip geçilmeyeceğine karar verecek.