Manisa'da Artık Kök Hücre Nakilleri Yapılabilecek

Celal Bayar Üniversitesi (CBÜ) Hafsa Sultan Hastanesinde düzenlenen açılış törenine Manisa Valisi Erdoğan Bektaş, Rektör Prof. Dr. A. Kemal Çelebi, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Bilal Gümüş, Manisa Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Halil Memiş, Rektör Danışmanı Prof. Dr. Elvan Sayıt Bilgin, Hafsa Sultan Hastanesi Başhekimi Prof. Dr. Emin Kurt, Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Enver Atik, Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ahmet Var, il müdürleri ve hastane personeli katıldı.

Kök hücre nakli ünitesi hakkında bilgi veren Başhekim Prof. Dr. Emin Kurt, “Kök hücre nakli ünitesi personeli, kök hücre nakli konusunda yur tiçi ve yurt dışı deneyimli hematoloji uzmanı Prof. Dr. İsmet Aydoğdu ve Yrd. Doç. Dr. Mine Miskioğlu’dan oluşan bir doktor ekibi ile aferez ve kök hücre toplama ve saklama (dondurma) konusunda eğitimli biyolog, teknik personel, hemşirelerden oluşmaktadır. Merkezimizde yedi adet tek kişilik hasta yatağı bulunmaktadır. Tüm odalar toz ve mikroplardan arındırılmış temiz hava sağlayan, Sağlık Bakanlığının tanımladığı dünya standartlarında HEPA filtrelerle (High Efficiency Particulate Air- yüksek etkinlikte parçacık tutucu filtre) donatılmıştır" dedi.

Merkezin, Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsatlandırıldığını belirten Kurt, şunları söyledi: "Amacımız, bakanlığımızın onayladığı hastalıklara ve etik kurallara bağlı kalarak, tüm Manisa ve çevresinden gelen hastalarımıza dünya standartlarında hizmet vermektir. Hedefimiz, Avrupa ve Amerika’daki kök hücre nakli merkezlerinin bağlı olduğu kuruluşlarla işbirliğinde bulunarak, yurt dışından hasta gönderilebilir ve tercih edilen bir merkez olmaktır.” Tören, açılış kurdelesinin kesilmesi ve kök hücre nakli ünitesinin gezilmesinin ardından yapılan ikramla sona erdi.

KÖK HÜCRE TRANSPLANTASYONU NEDİR

İnsan organizmasında kan yapımından sorumlu hücreler kemik iliğindeki kök hücrelerdir. Bu son derece özel fonksiyonlara sahip hücrelerin nakline genel olarak kemik iliği nakli veya kök hücre transplantasyonu denilmektedir. Bu işlem hastanın kendi kök hücrelerinden yapılırsa "otolog nakil", aile üyeleri veya akraba dışı doku uyumu olan vericilerden yapılırsa "allojenik nakil" ismi verilir. Kemik iliği nakli esnasında nakledilen, kan yapımından sorumlu kök hücreleridir. Kök hücreleri kemik iliği, kordon kanı ve dolaşan kandan elde edilmektedir. Bu işlem geçen yıllarda ameliyathane koşullarında özel iğne kullanılarak kalça kemiğindeki kemik iliğinden toplanırken, günümüzde bu yönteme çok nadiren başvurulmaktadır.

Son yıllarda daha çok özel bir ilaç ile kök hücrelerin kemik iliğinden kana geçmeleri sağlanmakta ve kana geçen bu kök hücreleri aferez denilen bir yöntemle toplanmaktadır. Bu yöntem hiçbir cerrahi girişim gerektirmediği gibi bu hücrelerin vericiye yani hastaya verilmesi de cerrahi bir işlemi gerektirmemektedir. Damar yolundan verilen kök hücreleri kemik iliğine yerleşmekte ve kan yapımını başlatmaktadır. İlik naklinin asıl zorluğu, ilik yeni yerinde fonksiyonlarını kazanırken, hastanın takibinin iyi yapılmasıdır. Çünkü bu kritik dönemde sağlıklı bir hayatın vazgeçilmezi olan dolaşımdaki kan hücreleri (kırmızı ve beyaz kan hücreleri ile pıhtılaşmadan sorumlu trombositler) yapılamamaktadır. Dolayısıyla bu dönemde kansızlık, enfeksiyon ve kanama gibi istenmeyen komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu dönemde gelişebilecek olan komplikasyonlarla mücadele son derece önemli. İşte bu nedenlerle kök hücre naklinde başarı, teknik alt yapı, mikropsuz bir ortamın sağlanması ve gerektiğinde yoğun bakım imkanlarının kullanılması ile disiplinler arası uyum, işbirliği ve ekip deneyimini zorunlu kılmaktadır.

KÖK HÜCRE NAKLİ HANGİ HASTALIKLARDA UYGULANIR?

Kök hücre nakli şu hastalıklarda uygulanıyor: “Akut Miyeloblastik / Lenfoblastik lösemi, Hodgkin / Non-Hodgkin lenfoma, Multipl Miyelom, Miyelodisplastik sendrom, Kronik Miyelositik lösemi, Aplastik anemi, Paroksismal Nokturnal Hemoglobinüri, Primer aıniloidoz, Kalıtsal hastalıklar (talasemi)”