Kırım'da Kültür Mirasının Korunması

Kırım'ın başkenti Akmescit'te Starıy Krım (Eski Kırım) beldesinde bulunan Han Özbek Camii'nin kuruluşunun 700| yıl dönümü dolayısıyla Uluslararası Kırım'ın Müslüman mirasının İncelenmesi ve Saklanmasının Sorunları Konferansı düzenlendi.

Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesinde yapılan konferansta, restorasyona ihtiyaç duyan Han Özbek Camii başta olmak üzere Kırım'daki Müslüman ve Kırım Tatar anıtlarının korunması sorunları tartışıldı.
Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığının desteği ile Kırım Bakanlar Kurulu, Kırım Müftülüğü, Müslüman Kültür, Bilim ve Eğitim Vakfı, Kırım Tatar Sanat Müzesi ve Kırım Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi tarafından düzenlenen konferansın açış törenine Kırım Müftüsü Hacı Emirali Ablayev, Rusya Müftüler Kurulu Başkanı Ravil Gaynutdin, Rusya Federasyonu'nda bulunan cumhuriyetlerin müftüleri ve Belarus Müftüsü Ebu Bekir Şabanoviç katıldı.

Han Özbek Camii'yi tanıtım belgeselinin gösterimi ardından açış konuşmasını yapan Kırım Müftüsü Hacı Emirali Ablayev, "Kırım tarihi ve burada bulunan miras, İslam'ın büyüklüğünü göstermektedir" dedi.

Ablayev, Kırım'da Müslüman mirasının muhafaza edilmesi için Han Özbek Camii'nin araştırılması ve restore edilmesinin önemli olduğunu vurguladı.
Karaçay Çerkesya Müftüsü İsmail Berdıyev, Kırım Müftüsü Emirali Ablayev'e rozet taktı.
- İslam kültürünün kalkındırılması
Rusya Müftüler Kurulu Başkanı Ravil Gaynutdin, Kırım'da bulunan Müslüman anıtların, burada Müslüman kültürünün olduğunu, bunun muhafaza edilerek kalkındırılması gerektiğini kaydetti.

Kırım Başbakan Birinci Yardımcısı Ruslan Balbek, Kırım'da Müslüman mirasının muhafaza edilmesi amacıyla Han Özbek Camii başta olmak üzere yarımadada bulunan Müslümanların anıtlarının kayda alınacağını söyledi.

Ruslan Balbek, oluşturulacak komisyon tarafından anıtların kayda alınmasının, restorasyon çalışmaları için gerekli olduğunu söyledi.

- Han Özbek Camii
Han Özbek Camii, Kırım yarımadasında bulunan en eski camilerden biridir.
Han Özbek, Altın Ordu tahtına 1312 yılında geçtikten sonra Şu anda Starı Krım adını taşıyan Solhat şehrinde cami ve yanında yüksek Müslüman okulu olan medrese kurma emrini verdi.
Cami inşaatı 1314 yılında başladı.

Türk Seyyah Evliya Çelebi'nin kayıtlarına göre 1512-1513 yıllarında, 1. Mengli Geray Hanı döneminde Han Özbek Camii, ulu (büyük) cami idi. Caminin yanında medrese çalışıyordu. Bu medresede Kur'an-ı Kerim, felsefe, Arapça, astronomi, mantık, hukuk öğretilirdi.
Günümüzde medreseden kuzey duvarının bir kısmı kaldı. Özbek Han Camii ise kuzey tarafından girişin bulunduğu ve kuzey doğu köşesinde minarenin kurulduğu dikdörtgen bina şeklindedir.
Kaynak: AA