Tokat Domatesi ve Biberi İçin Coğrafi İşaret Çalışmaları

Tokat - Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naif Geboloğlu, Tokat domatesi ve biberi için coğrafi işaret çalışmalarının fakültelerince yürütüldüğünü söyledi.

Geboloğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Tokat'ta yetişen domates ve biberin kaliteli olduğunu belirtti.

Tokat'ta gece ve gündüz sıcaklıkları arasındaki farkın yüksek olmasından dolayı domateste kuru madde birikiminin arttığını vurgulayan Geboloğlu, "Tokat'ta yetişen domates kaliteli oluyor. Niye? Tokat'ın gece ve gündüz sıcaklıkları arasındaki fark yüksek. Özellikle gece sıcaklık düşünce domateste kuru madde birikimi artıyor. Kuru madde birikimi artıyor dediğimiz şey, kaliteyi artırıyor. Tat ve aroma gibi bu tip şeyler artıyor. Tokat domatesini öne çıkaran faktör bu. Herhangi bir domatesi Tokat'ta yetiştirdiğiniz zamanki lezzetiyle bir Eskişehir'de, Bursa'da yetiştirdiğiniz zamanki lezzeti, kalitesi farklı olur, Tokat'ta daha iyi olur. O da Tokat'ın iklimiyle alakalı" diye konuştu.

Tokat biberinin özelliklerine de değinen Geboloğlu, "Tokat'a mal olmuş bir biber var. İnce kabuk, meyve eti daha ince, kızartmaya uygun, üç burun yapısında, meyvenin baş kısmı uç kısmına göre daha kalın, Tokat'a mal olmuş böyle bir biber var. Buna Tokat biberi diyoruz. Bunu biz de hibrit ve F1 yapmak için çalışmalarımızı yürütüyoruz. Muhtemelen bunu geliştireceğiz" ifadesini kullandı.

-"Tokat domatesi ve biberinde coğrafi işaretleme çalışmaları"

Tokat biberinin özellikleriyle diğerlerinden ayırt edilebileceğini kaydeden Geboloğlu, şunları söyledi:

"Tokat domatesini ise dış görünüşüyle ayırt etmeniz mümkün değil. Bunun en doğru yolu; coğrafi işaret alırsanız 'bu Tokat'ta üretilmiş, Tokat bölgesinin, coğrafyasının domatesidir' diye tescil alırsanız, bu böyle ayırt edilir. Tokat domatesi ve biberinde coğrafi işaret çalışmaları var. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesinde Tokat domatesi ve biberinde coğrafi işaretleme çalışmaları yapılıyor."

Geboloğlu, pazarlarda "Tokat domatesi" adıyla başka yörelerin ürünlerinin satıldığını belirterek, "Pazarlarda satıcılar 'Tokat domatesi' ifadesini kullanıyor. Niye? Tokat'ın kaptığı bu avantajdan dolayı ama başka yerlerde yetiştirilen domatesi, 'Tokat domatesi' diye satıyorlar. Tıpkı 'Tokat asma yaprağı' der gibi. Bunu ancak coğrafi işaretini alırsanız, patent hakkını alırsanız başkasının bunu yapmasını engellersiniz" diye konuştu.

-"Biz kendimizi geliştirmezsek rekabet gücümüzü kaybederiz"

Türkiye'nin domates ihtiyacının yüzde 5'ini Tokat'ın karşıladığını ifade eden Geboloğlu, "Bu büyük bir rakam. Pazar olması lazım. Alıcı bulduktan sonra domates yetiştirilir. İklim ve arazi müsait. Pazar bulmak lazım. Tokat, domateste rekabet gücünü kaybediyor. Amasya'yla, Ankara'yla, Marmara bölgesiyle yarışamıyoruz. Malatya, Erzurum ve Erzincan'da da domates yetiştirilmeye başlandı. Biz kendimizi geliştirmezsek rekabet gücümüzü kaybederiz" şeklinde konuştu.

Kaynak: AA