Türkiye’nin Sta Ağı Genişliyor
Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, Morityus ile imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması’nın 1 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe gireceğini belirterek, “Türk ihracatçılarının Morityus pazarında AB’li ihracatçılar ve Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) üyesi ülke ihracatçıları karşısında bulundukları dezavantajlı durum ortadan kalkacak” dedi.
Türkiye -Morityus arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının (STA) iç onay sürecinin taraflarca tamamlandığını açıklayan Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, anlaşmanın 1 Haziran 2013 tarihi itibariyle yürürlüğe gireceğini belirtti.
Söz konusu STA’nın uygulanmasına yönelik olarak “İthalat Rejimi Kararına Ek Karar” ile “Morityus Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar”ın 30 Mayıs 2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlandığını ifade eden Bakan Çağlayan, söz konusu kararlar ile Morityus menşeli sanayi ürünlerine uygulanacak gümrük vergisi oranları ile bazı tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinde açılmış tarife kontenjanlarının düzenlendiğini söyledi.
Morityus’un 1,3 milyonluk nüfus sahip küçük bir ada ülkesi olmasına rağmen, Dünya Bankası verilerine göre 8 bin 800 dolara yaklaşan (satın alma gücü paritesine göre 14 bin 330 dolar) kişi başına geliri, Asya’yı Afrika’ya bağlayan geçiş güzergahındaki konumu, iyi işleyen ekonomisi ve yüksek eğitimli nüfusu ile özellikle Doğu ve Güney Afrika Bölgesinde öne çıkan ülkelerden birisi olduğunu söyleyen Bakan Çağlayan, “Kilometrekareye 633 kişi düşen Morityus, dünyanın en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip ülkelerden biri olma özelliği ile ihracatçılarımız bakımından ‘tek ada üzerine yerleşmiş derli toplu bir pazar’ niteliği taşımaktadır. Morityus ile imzalanan STA sanayi ürünlerindeki ihracat ve ithalatta uygulanan gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ve eş etkili vergi ve önlemlerin kaldırılması başta olmak üzere, ticarette teknik engeller, tarım ürünlerindeki taviz değişimi, sağlık ve bitki sağlığı önlemleri, dahili vergilendirme, damping, korunma önlemleri, ödemeler, menşe kuralları ve fikri ve sınai mülkiyet hakları konularında düzenlemeler içermektedir” diye konuştu.
1 Haziran 2013 tarihi itibariyle bazı konfeksiyon ve ayakkabı ürünleri hariç olmak üzere Morityus menşeli sanayi mallarının Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergilerinin sıfırlanacağını açıklayan Çağlayan, “Söz konusu konfeksiyon ve ayakkabı ürünlerine Türkiye’nin uyguladığı gümrük vergileri ise anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 4 yılda aşamalı olarak kaldırılacaktır. Buna mukabil, Morityus Türkiye menşeli bin 182 sanayi ürününe ithalatta uyguladığı gümrük vergilerini anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle, 2 bin 101 üründe 1 Ocak 2017 tarihinde, 945 üründe ise 1 Ocak 2022 tarihinde kaldıracaktır. Tarım ürünlerinde, Türkiye menşeli 392 ürünün Morityus’a ithalatında uygulanan gümrük vergileri anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte, 145 üründe 1 Ocak 2017 tarihinde, 94 üründe ise 1 Ocak 2022 tarihinde sıfırlanacaktır. Buna mukabil, Türkiye’nin tarım ürünlerindeki hassasiyeti göz önünde tutularak, Morityus menşeli sınırlı sayıda tarım ürününde (46 ürün) belirli kotalar çerçevesinde gümrük vergisi indirimi yapılacaktır” şeklinde konuştu.
2012 yılı itibariyle dünyadan ithalatı 5,2 milyar dolar, dünyaya ihracatı ise 2,3 milyar dolar olan Morityus ile Türkiye arasındaki ikili ticaret hacminin aynı dönemde 41,7 milyon dolar olarak gerçekleştiğini ifade eden Bakan Çağlayan, “2012 yılında Türkiye’nin Morityus’a ihracatı 35,5 milyon dolar iken, Morityus’tan ithalatımız 6,2 milyon dolar düzeyinde olmuştur. Ayrıca, 2013 yılı Ocak-Mart aylarında ülkemizin Morityus’a ihracatı 7,8 milyon dolar, ülkemizin Morityus’tan ithalatı ise 1,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Sahra altı Afrika bölgesindeki bir ülke ile akdedilen ilk STA olan bu anlaşma, AB ile Morityus arasındaki Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın 14 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe girdiği düşünüldüğünde, Türk ihracatçılarının Morityus pazarında AB’li ihracatçılar ve Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) üyesi ülke ihracatçıları karşısında bulundukları dezavantajlı durumu zaman içerisinde ortadan kaldıracağı gibi, ihracatımızın sektörel ve bölgesel temelde çeşitlendirilmesine katkı sağlayacak, bu pazarlarda ülkemiz ihraç ürünlerinin rekabet gücünü arttıracaktır” ifadelerini kullandı.
SERBEST TİCARET ANLAŞMALARI
Serbest Ticaret Anlaşmalarının pazarlara girişte önemli avantajlar sağladığını söyleyen Çağlayan, “2000-2012 döneminde, Türkiye’nin genel ihracat artış oranı yüzde 446 iken, STA olan ülkelere ihracatı yüzde 551 oranında artmıştır. STA aktedilen ülkelere ihracatımız 2000 yılında 2,2 milyar dolar seviyesinden, 2012 yılında 14,5 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. Diğer taraftan, aynı dönemde Türkiye’nin genel ithalat artış oranı yüzde 340 olarak gerçekleşirken, STA ülkelerinden yapılan ithalatın artış oranı yüzde 280 olmuştur. STA imzaladığımız ülkelerden ithalatımız 2000 yılında 2,8 milyar dolar seviyesinden, 2012 yılında 10,7 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. Bilindiği üzere, AB’nin genişleme süreci sebebiyle feshedilen 10 adet STA hariç olmak üzere, ülkemizin hâlihazırda akdettiği 19 adet STA bulunmaktadır. Bunlara ek olarak, hâlihazırda 22 ülke (ABD, Kanada, Meksika, Ekvator, Kolombiya, Peru, Japonya, Malezya, Endonezya, Hindistan, Vietnam, Ukrayna, Moldova, Kosova, Faroe Adaları, Libya, Cezayir, Güney Afrika Cumhuriyeti, Seyşeller, Kamerun, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Gana) ve 4 ülke grubu (Körfez İşbirliği Konseyi, MERCOSUR, Orta Amerika Topluluğu, CARIFORUM) ile STA müzakeresi yürütülmekte veya müzakerelere başlanması yönünde girişimlerimiz devam etmektedir” açıklamasında bulundu.
Kaynak: İHA
Söz konusu STA’nın uygulanmasına yönelik olarak “İthalat Rejimi Kararına Ek Karar” ile “Morityus Cumhuriyeti Menşeli Bazı Tarım ve İşlenmiş Tarım Ürünleri İthalatında Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar”ın 30 Mayıs 2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlandığını ifade eden Bakan Çağlayan, söz konusu kararlar ile Morityus menşeli sanayi ürünlerine uygulanacak gümrük vergisi oranları ile bazı tarım ve işlenmiş tarım ürünlerinde açılmış tarife kontenjanlarının düzenlendiğini söyledi.
Morityus’un 1,3 milyonluk nüfus sahip küçük bir ada ülkesi olmasına rağmen, Dünya Bankası verilerine göre 8 bin 800 dolara yaklaşan (satın alma gücü paritesine göre 14 bin 330 dolar) kişi başına geliri, Asya’yı Afrika’ya bağlayan geçiş güzergahındaki konumu, iyi işleyen ekonomisi ve yüksek eğitimli nüfusu ile özellikle Doğu ve Güney Afrika Bölgesinde öne çıkan ülkelerden birisi olduğunu söyleyen Bakan Çağlayan, “Kilometrekareye 633 kişi düşen Morityus, dünyanın en yüksek nüfus yoğunluğuna sahip ülkelerden biri olma özelliği ile ihracatçılarımız bakımından ‘tek ada üzerine yerleşmiş derli toplu bir pazar’ niteliği taşımaktadır. Morityus ile imzalanan STA sanayi ürünlerindeki ihracat ve ithalatta uygulanan gümrük vergileri, miktar kısıtlamaları ve eş etkili vergi ve önlemlerin kaldırılması başta olmak üzere, ticarette teknik engeller, tarım ürünlerindeki taviz değişimi, sağlık ve bitki sağlığı önlemleri, dahili vergilendirme, damping, korunma önlemleri, ödemeler, menşe kuralları ve fikri ve sınai mülkiyet hakları konularında düzenlemeler içermektedir” diye konuştu.
1 Haziran 2013 tarihi itibariyle bazı konfeksiyon ve ayakkabı ürünleri hariç olmak üzere Morityus menşeli sanayi mallarının Türkiye’ye ithalatında uygulanan gümrük vergilerinin sıfırlanacağını açıklayan Çağlayan, “Söz konusu konfeksiyon ve ayakkabı ürünlerine Türkiye’nin uyguladığı gümrük vergileri ise anlaşmanın yürürlüğe girmesinden itibaren 4 yılda aşamalı olarak kaldırılacaktır. Buna mukabil, Morityus Türkiye menşeli bin 182 sanayi ürününe ithalatta uyguladığı gümrük vergilerini anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle, 2 bin 101 üründe 1 Ocak 2017 tarihinde, 945 üründe ise 1 Ocak 2022 tarihinde kaldıracaktır. Tarım ürünlerinde, Türkiye menşeli 392 ürünün Morityus’a ithalatında uygulanan gümrük vergileri anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte, 145 üründe 1 Ocak 2017 tarihinde, 94 üründe ise 1 Ocak 2022 tarihinde sıfırlanacaktır. Buna mukabil, Türkiye’nin tarım ürünlerindeki hassasiyeti göz önünde tutularak, Morityus menşeli sınırlı sayıda tarım ürününde (46 ürün) belirli kotalar çerçevesinde gümrük vergisi indirimi yapılacaktır” şeklinde konuştu.
2012 yılı itibariyle dünyadan ithalatı 5,2 milyar dolar, dünyaya ihracatı ise 2,3 milyar dolar olan Morityus ile Türkiye arasındaki ikili ticaret hacminin aynı dönemde 41,7 milyon dolar olarak gerçekleştiğini ifade eden Bakan Çağlayan, “2012 yılında Türkiye’nin Morityus’a ihracatı 35,5 milyon dolar iken, Morityus’tan ithalatımız 6,2 milyon dolar düzeyinde olmuştur. Ayrıca, 2013 yılı Ocak-Mart aylarında ülkemizin Morityus’a ihracatı 7,8 milyon dolar, ülkemizin Morityus’tan ithalatı ise 1,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Sahra altı Afrika bölgesindeki bir ülke ile akdedilen ilk STA olan bu anlaşma, AB ile Morityus arasındaki Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın 14 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe girdiği düşünüldüğünde, Türk ihracatçılarının Morityus pazarında AB’li ihracatçılar ve Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) üyesi ülke ihracatçıları karşısında bulundukları dezavantajlı durumu zaman içerisinde ortadan kaldıracağı gibi, ihracatımızın sektörel ve bölgesel temelde çeşitlendirilmesine katkı sağlayacak, bu pazarlarda ülkemiz ihraç ürünlerinin rekabet gücünü arttıracaktır” ifadelerini kullandı.
SERBEST TİCARET ANLAŞMALARI
Serbest Ticaret Anlaşmalarının pazarlara girişte önemli avantajlar sağladığını söyleyen Çağlayan, “2000-2012 döneminde, Türkiye’nin genel ihracat artış oranı yüzde 446 iken, STA olan ülkelere ihracatı yüzde 551 oranında artmıştır. STA aktedilen ülkelere ihracatımız 2000 yılında 2,2 milyar dolar seviyesinden, 2012 yılında 14,5 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. Diğer taraftan, aynı dönemde Türkiye’nin genel ithalat artış oranı yüzde 340 olarak gerçekleşirken, STA ülkelerinden yapılan ithalatın artış oranı yüzde 280 olmuştur. STA imzaladığımız ülkelerden ithalatımız 2000 yılında 2,8 milyar dolar seviyesinden, 2012 yılında 10,7 milyar dolar seviyesine yükselmiştir. Bilindiği üzere, AB’nin genişleme süreci sebebiyle feshedilen 10 adet STA hariç olmak üzere, ülkemizin hâlihazırda akdettiği 19 adet STA bulunmaktadır. Bunlara ek olarak, hâlihazırda 22 ülke (ABD, Kanada, Meksika, Ekvator, Kolombiya, Peru, Japonya, Malezya, Endonezya, Hindistan, Vietnam, Ukrayna, Moldova, Kosova, Faroe Adaları, Libya, Cezayir, Güney Afrika Cumhuriyeti, Seyşeller, Kamerun, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ve Gana) ve 4 ülke grubu (Körfez İşbirliği Konseyi, MERCOSUR, Orta Amerika Topluluğu, CARIFORUM) ile STA müzakeresi yürütülmekte veya müzakerelere başlanması yönünde girişimlerimiz devam etmektedir” açıklamasında bulundu.