Türkiye'deki en köklü okullar ve tarihçeleri
Yüzyıllardır alanında ün yapmış kişileri yetiştirdiler, tarihte önemli yer edindiler. Hepsinin kuruluş hikayesi birbirinden ilginç. İşte İstanbul Lisesi'nden İstanbul Amerikan Robert Lisesi'ne kadar Türkiye'nin en köklü okullarının tarihi.
Saint Benoît Fransız Lisesi
Karaköy'de bulunan okul Türkiye'nin en eski eğitim aynı zamanda İstanbul'un en köklü latin-katolik kurumlarından biri. 1362’de Bizans mimarisiyle yapılmış kulesiyle Benedikten Rahipleri’nin yönettiği bir kuruluş olan Saint-Benoit, aynı zamanda çevrenin fakir çocuklarının eğitim gördükleri bir okul olarak kuruldu. 1583 yılında ise kolejin temeli atıldı. 1607’de Kral Henri IV okulu geliştirmek için Fransız Cizvit Rahiplerini gönderdi ve Fransız Büyükelçisi Jean Gontran De Biron de Salignac Baronu himayesinde çalışmalar sürdürüldü. 1686 yılına çıkan yangında ise bina büyük bir hasar gördü. 1783 yılında Kral XIV Louis’in emri ile Cizvit Rahipleri şimdiki okulu, Saint-Benoit kolejini açan Lazarist Rahıpleri’ne devretti. 1880'de Galata’daki surların bir bölümü ile Fransız Elçiliği adı altında binalar yeniden inşa edildi ve elçilik bu binaların ilk resmi sahibi oldu.
Birinci Dünya Savaşı’nda eğitimine İstanbul Lisesi'nde devam eden okul, 1919 yılında Saint-Benoit Koleji olarak 594 öğrenci ile kapılarını tekrar eğitim ve öğretime açtı. Lisenin kız ve erkek bölümleri ayrı ayrı eğitim veriyordu ancak 1987'de tek çatı altında birleştirildi. Fransızca ve İngilizce eğitim veren okulda, matematik ve fen dersleri Fransızca olarak sürdürülüyor.
Galatasaray Lisesi
Beyoğlu'nda bulunan ve Fransızca eğitim veren lise, Türkiye'nin en eski eğitim kurumlarından biri. "Galata Sarayı Humayun Mektebi" adıyla kurulan kurum, "enderuna" (saray mektebi) üst düzeyde eğitimli görevli yetiştirirdi. Bu yüzden de "Mekteb-i Sultani" olarak da anılırdı. Fransız Jean-Pierre Dumoulin tarafından kurulan lise, 1924 yılında Türk Lisesi statüsüne geçti. O yıllarda enderun, Osmanlı sarayında padişahın günlük yaşamını geçirdiği, sarayın eğitim birimlerinin, kütüphanenin, hazine odasının yer aldığı büyük bahçe içine kurulu bir kompleksti. Burada, başta padişah olmak üzere, saraydaki diğer görevlilerin danışabileceği, birçok alanda bilgi sahibi kişiler hizmet veriyordu. Bu kişilerin eğitimi ise 1481-1715 yılları arasında "Galata Sarayı Ocağı"nda veriliyordu. 1820 yılına dek Osmanlı'nın en önemli kurumlarından biri olan "Galata Sarayı Medresesi" bu yıldan sonra "Tıbbiye ve Askeri Kışla" olarak kullanıldı. Sonraki yıllarda Osmanlı'da hukuksal, siyasal, ve sosyal alanda gerçekleştirilecek yenilikleri yaşama geçirecek aydın kadrolara ve bu kadroların yetiştirilmesi için bir eğitim kurumuna ihtiyaç duyuldu. İstanbul'da daha ziyade yabancıların ve gayrimüslim Osmanlıların devam ettiği ve Fransızca eğitim yapan "Saint Benoît", "Notre Dame de Sion" gibi okullar vardı ancak bunlar daha ziyade Fransa'nın denetimindeydi. Oysa, Osmanlı Devleti'nin etkin olacağı bir kurum yaratılmalıydı. İşte bu amaç doğrultusunda 1 Eylül 1868'de Abdülaziz'in katıldığı bir törenle "Mekteb-i Sultani" açıldı. Kurum, Fransa'daki lise eğitimine denk öğrenci yetiştiriyordu. 9 - 12 yaşlarında, öğretime başlayabilen öğrenciler, Fransızca veya Türkçe hazırlık okuyorladı. 1908 yılında ilk, orta ve lise için 3'er yıllık program hazırlanarak eğitim süresi 9 yıla çıktı. Ayrıca Farsça, Arapça, İtalyanca, Latince, Rumca, Ermenice ve Almanca dersleri isteğe bağlı programa alındı.
1927 yılında kurum, "Galatasaray Lisesi" adıyla, Cumhuriyet devrimlerine uygun olarak eğitime başladı. Örneğin; tenefüslerde Fransızca konuşma zorunluluğu kaldırıldı ve genel kültür dersleri Türkçe verilmeye başladı. 1967 yılında okula kabul edilen kız öğrenciler için "Feriye Sarayları" açıldı. 1975'de ise kurum, Anadolu Lisesi konumuna getirildi ve eğitim 8 yıl oldu. Son olarak, 14 Nisan 1992 yılında Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal arasında imzalanan protokolle ilkokul ve üniversite eğitimini de kapsayan "Galatasaray Eğitim Öğretim Kurumu" (GEÖK) hayata geçirildi ve bu da 1994'te "Galatasaray Üniversitesi"ne dönüştü.
İstanbul Lisesi
"İstanbul Lisesi" ya da bilinen adıyla "İstanbul Erkek Lisesi"; geçmişte Osmanlı Devleti'nin batı tarzı ilk Türk liselerinden; günümüzde ise Türkiye Cumhuriyeti'nin dünyaca tanınan en meşhur liselerinden biri. 1884 yılında kurulan lise Anadolu Lisesi eğitim veren bir devlet okulu. Lise, ayrıca Almanya'nın en yüksek seviyeli lisesi olan "Gymnasium" derecesinde yer alıyor. 1933'ten bu yana Cağaloğlu'nda bulunan İstanbul Lisesi, bir çok ilkleri de beraberinde getirdi. İlk öğrenci gazetesini yayınlayan, "lise" terimini ilk kez kullanan, öğrencilere ilk kez Almanca eğitim sunan, ilk kez bir okulda film gösterimi yapan, ilk öğrenci tiyatro grubunu kuran bir eğitim kurumu...
Lisenin mezunları arasında ünlü isimlerde bulunuyor. İşte onlardan birkaçı: Necmettin Erbakan, Mesut Yılmaz, Sıtkı Ulay, Mümtaz Tarhan, Osman Bölükbaşı, Ahmet Davutoğlu, Mitat Enç, Siyami Ersek, Nurettin Sözen, Ayşe Tütüncü, Erol Evgin, Serdar Yalçın, Avni Dilligil, Hakan Altıner, Münir Özkul, Şener Şen, Sait Faik Abasıyanık, Hakki Suha Gezgin, Banu Güven, Edip Cansever, Ali Saydam, Tarık Buğra, Ahmet Çakar, Asım Kocabıyık...
Üsküdar Amerikan Lisesi
1876 yılından beri eğitim veriyor. "Üsküdar Amerikan Kız Lisesi", 1876 yılında Bahçecik’te kuruldu. Okul bugün İzmir, Tarsus’taki Amerikan okulları ve Gaziantep’teki Amerikan Hastanesi gibi Sağlık ve Eğitim Vakfı yönetimi altında bulunuyor. Lise, Bahçecik'ten Adapazarı’na 1920 yıllarının başında da Bağlarbaşı’ndaki kampüse taşındı ve Türkiye’nin genç kızlarını yetiştirmeye başladı. 1925 yılına gelindiğinde ise okuldaki eğitim Barton Hall ve Bowker Hall’da veriliyordu. Round House tam bugün bulunduğu noktada idi. Emir Konak’ın yerinde ise siyah ahşap bir bina yer alıyordu.
Huntington Hall ve Martin Hall’un yapımlarının tamamlanması Üsküdar Amerikan Lisesi’nin Ms. Martin tarafından yönetildiği 1955 yılına rastlar. Jesse Martin’in onuruna, yeni binalardan birine Martin Hall adı verildi. Okulun modern fen laboratuvarları ve bilgisayar merkezli en yeni binasına Ms. Morgan onuruna Morgan Hall adı verildi.
Feyziye Mektepleri Vakfı
19. yüzyılın başlarında Balkanları Akdeniz’e bağlayan çok önemli bir ticaret merkezi olmasının dışında Selanik, Osmanlı İmparatorluğu’nun yüzü Batı’ya dönük, en aydın şehri olarak dikkat çekmekteydi. Türkler, son derece kozmopolit bir nüfusa sahip bu şehirde varlıklarından söz ettirebilmenin tek yolunun eğitimden geçtiğini biliyorlardı. Bu konudaki ilk adım 1872’de, sonraları Atatürk’ün de ilköğretmenliğini yapacak olan Şemsi Efendi tarafından atıldı. Şemsi Efendi’nin kendi okulunda uygulamaya koyduğu “Usul-u Cedid” metodu (Yeni Usul), ders programları, ödüller ve cezalar açısından eğitimde bir devrim niteliği taşıyordu. Kısa zamanda bu okula karşı gösterilen büyük ilgi varlıklı Türk ailelerini harekete geçirdi. 1883’de Mısırlızade’lerden Mümeyyiz Tevfik Efendi önderliğinde bir heyet yeni bir okul açmak üzere çalışmalara başladı ve bu heyet 14 Aralık 1885’te Selanik’in Katip Muslihiddin Mahallesinde "Feyz-i Sıbyan" adı ile mütevazı bir ilkokul açmayı başardı. Okul, kısa zamanda büyük yol katetti ve ortaokul ve lise sınıfları açıldı. 1900’e gelindiğinde ise tam teşekküllü eğitim veren bu okulun adı "Feyziye" olarak değiştirildi. Okuldan mezun olanlar önemli görevlere geldiler ve ülke yönetiminde söz sahibi oldular. Ancak bu parlak günler Balkan Savaşı’na kadar sürdü
Yunan işgali sırasında birçok Feyziye yöneticisi İstanbul’a göç etti. Bu durumda Selanik’teki okul bir süre İstanbul’dan yönetilmek zorunda kaldı. Balkan Savaşı’nın ardından I. Dünya Savaşı patlak verdi. Ancak tüm bu zorluklara rağmen eğitimci Nakiye Elgün müdürlüğünde "Feyziye Mektebi" açıldı. 1923’te ise sıkıntılı günler geride kaldı. Selanik Feyziye’sinin tüm öğrencileri Anavatana gelmiş ve Selanik’teki okul kapanmıştı. Bir süre sonra Beyazıt’taki bina yetersiz kaldı ve Teşvikiye’deki Naciye Sultan Konağı kiralanarak buraya yerleşildi. Kısa bir süre sonra da bu bina ve arazisi satın alındı. 1934 yılında, okulun 50. yılı kutlamaları sırasında okulun adı "Işık Lisesi" olarak değiştirildi. 1986’da Ayazağa Kampüsü kuruldu. Bunu 1996’da "Işık Üniversitesi" takip etti. 2000’de ise Erenköy’deki ilköğretim kampüsünü devreye sokan Vakıf, 2003 yılında Şile’de "Işık Üniversitesi Kampüsü"nü açtı. FMV Işık Okulları, Sokrates- Commennius programını Türkiye’ye getiren ilk okullardan biri olma özelliğini taşıyor.
İstanbul Amerikan Robert Lisesi
Amerika tarafından en uzun destek gören ve Osmanlı Devleti bünyesinde "Amerikan tipi" eğitim vermek amacı ile Christopher Rhinelander Robert ve Cyrus Hamlin tarafından 1863'te kuruldu. Okul ve kardeş kuruluşu "Amerikan Kız Koleji", 1923’te Cumhuriyet'in ilanından bu yana, iki başbakan, bir çok bakan, milletvekili ve büyükelçinin yanı sıra, ilaç, hukuk, iş ve sanat dünyasında da Türkiye'nin önde gelen isimlerini yetiştirdi.
1971 yılında yüksek eğitim kısmı Türk hükümetine devredildi ve "Boğaziçi Üniversitesi" olarak devam etti. İki lise, AGC kampüsünde birleşerek, OKS sınavındaki başarıya göre Türk öğrencileri kabul eden yatılı ve gündüzlü karma eğitim veren bir okul oldu.
Pertevniyal Anadolu Lisesi
II. Mahmut'un eşi Pertevniyal Valide Sultan tarafından 3 bin 530 altın harcanarak yaptırılan lise, Pertevniyal Valide Sultan Camii'nin arkasında yer alıyordu. 6 Nisan 1872 yılında "Mahmudiye Mektebi" adıyla eğitime başlandı. Okul, ilk yıllarında "sübyan" ve "rüştiye" olarak iki kısımda eğitim veriyordu. "Sübyan" kısmında okuma, Kur'an, Türkçe, tecvit, ilmihal, ahlak ve yazı dersleri; "rüştiye" kısmında ise Arapça, Farsça, Matematik, imla ve inşa dersleri gösteriliyordu. 1911'de çıkan yangında okul binası tamamen yandı. Okul yine Aksaray'da Sinekli Bakkal Sokağı'ndaki bir konakta eğitim faaliyetlerine devam etti. 1883'de vefat eden Pertevniyal Valide Sultan, geriye okulun ihtiyaçlarını karşılaması için vakıf gelirleri bırakmıştı. Bu gelirle okul binası bugünkü yerinde (1930 yılında) yapımına başlandı. 17 sınıfı, 4 laboratuvarı, spor salonundan oluşan yeni bina, 1968'de hizmete girdi. Okul, daha sonra tadilat nedeniyle 1986 senesinde Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi'nin binasına taşındı. Tadilatın 1992'de bitirilmesinden sonra tekrar Aksaray'daki binasına geri döndü ve 1998 yılında Anadolu lisesi oldu. Okulun mezunları arasında Tevfik Fikret, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Doğan Hızlan, Aydın Boysan, Halit Kıvanç, Doğan Heper, Ünal Sakman, Metin Akpınar, Neco, Zihni Göktay, Ziya Kürküt, Halil Ergün, Doğan Perinçek, Eşref Adalı, Fehmi Yavuz, Hüsamettin Özkan, Yaşar Okuyan, Masum Türker gibi isimler bulunuyor.
Vefa Lisesi
1872 yılında kurulan ve Anadolu lisesi statüsünde eğitim veren okul, Türkiye'de ilk Türkçe eğitim yapan lise olma özelliğini taşıyor. Vefa Lisesi, bugün Eminönü Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılan binada "Dersaadet İdadi-i Mülkiye-i Şâhâne" adıyla öğretime başladı. 1881 yılında okul, Maarif Nezareti'nce satın alınan Mütercim Rüştü Paşa'ya ait üç katlı konağa taşındı ve İstanbul'un Türkçe eğitim veren ilk mülkiye idadisi olarak eğitim ve öğretime devam etti. Bu arada ismi bulunduğu semtin adını alarak "Vefa İdadisi" oldu. 1908 yılında ise ismi "Vefa Sultanisi"ne çevrildi. 1910'da İstanbul'daki büyük yangın sonrası Vezneciler'deki Saffet Paşa Konağı'na taşındı. 1912 yılında Balkan Savaşı sırasında birçok öğrenci ve öğretmen gönüllü olarak cepheye gitti ve geri dönmedi. Bu sırada Mütercim Rüştü Paşa Konağı Hilâl-i Ahmer (Kızılay) Hastanesi olarak kullanıldı ve okul geçici olarak önce Cağaloğlu'ndaki Cağaloğlu Anadolu Lisesi'nin bulunduğu binaya, daha sonra Cağaloğlu Anadolu Kız Meslek Lisesi'nin bulunduğu binaya taşındı.
1917'de ise tekrar Mütercim Rüştü Paşa Konağı'na dönüldü ve 1924'te okul "Vefa Lisesi" ismini aldı. Bir sene sonra okulun lise kısmı kapatıldı ve Kadırga'da bir binaya taşınarak "Vefa Orta Mektebi" adıyla öğretimine devam etti. Ancak mezunlarının ısrarlı çalışmaları sonucu lise kısmı tekrar açıldı ve okul tekrar eski binasına bir daha geri dönmemek üzere taşındı. 1958 yılında "Vefa Lisesi" bünyesinde İstanbul'un ilk akşam lisesi açıldı. Bu okul, 1976 yılından sonra sırasıyla Pertevniyal Lisesi, Şehremini Lisesi, Vatan Lisesi ve Davutpaşa Lisesi'ne nakledildi. 1959 yılında ise okulda yatılılık uygulaması başladı ve pansiyona erkek öğrenci alındı. 12 Eylül 1980'den sonra pansiyona kız öğrenci de alınmaya başlandı. 1990'da okul bünyesinde İngilizce eğitim veren "Vefa Anadolu Lisesi" açıldı, 1995'te ise okul tamamen Anadolu Lisesi statüsüne kavuştu. 2001 yılında ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okulun adı, tarihi adı olan "Vefa Lisesi"ne dönüştürüldü. 2006'da ise İstanbul'da 1 yıl hazırlık olmak üzere toplam 5 yıl lise eğitimi veren 6 liseden biri oldu.
Darüşşafaka Eğitim Kurumları
Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden biri olan Darüşşafaka, babası hayatta olmayan, maddi olanakları yetersiz ve yetenekli olan çocuklara 1863 yılından bu yana kaliteli bir eğitim fırsatı sunuyor. Her yıl 800’ü aşkın öğrencinin tam burslu ve yatılı eğitimini karşılayan Darüşşafaka Cemiyeti, 30 Mart 1863’te "Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiyye" adıyla kuruldu. Yusuf Ziya Paşa önderliğinde Gazi Ahmed Muhtar Paşa, Vidinli Tevfik Paşa, Sakızlı Ahmed Esad Paşa ve Ali Nâki Efendi tarafından kurulan cemiyet, Kapalıçarşı’daki esnaf gençlerin eğitimine kaynak sağlamak amacıyla kuruldu. İlk eğitimine çırakları eğiten bir kurum olarak başladı. O dönemde batılı anlamda eğitim veren kurumlar bir elin parmağını geçmeyecek kadar azdı. Bu kurumlardan biri de Darüşşafaka’ydı. Ancak benzeri kurumların üst düzey ailelerin çocukları kabul ederken; cemiyet, imkânı olmayan çocukları geleceğe kazandırma misyonuyla harekete geçti. Darüşşafaka’dan 1873-1884 yılları arasında mezun olanlar yüksek okul mezunu sayıldı. Dönem dönem pek çok asker, şair, yazar, bilim adamı ve sanatçı Darüşşafaka’da gönüllü öğretmenlik yapmıştı. Bunlardan bazıları Namık Kemal, Ressam Agâh Efendi, Ahmet Mithad, Salih Zeki ve Yahya Kemal Beyatlı gibi ülkemizin yetiştirdiği büyük aydınlar... Sosyolog Mehmet İzzet, Matematikçi Salih Zeki, Maliyeci Hasan Ferit, Tarihçi Osman Nuri Engin, Eğitimci Ali Kami Akyüz, Şair ve yazar Ahmet Rasim ise okulun mezun verdiği isimlerden birkaçı...
Saint Joseph Fransız Lisesi
Okul, 1860 yılında Fransa'nın Reims şehrinde Saint Jean-Baptiste de la Salle tarafından temeli atılan "Fransız Rahipleri Cemiyeti"ne bağlı bir kurum. Cemiyet, Türkiye'ye ilk olarak 1841'de geldi ve İzmir ve İstanbul'da birer tane okul açtı. Okulun temeli 1857 yılında Beyoğlu'nda "Pensionnat Saint-Joseph" adıyla atıldı. 1864'te yer darlığından dolayı Moda'ya geçilse de binanın sahipleri tarafından satılması üzerine tekrar Beyoğlu'na dönüldü. 1864'te Sultan Abdulaziz'in fermanıyla, mektebin 3 hektarlık kendi arazisi üzerinde inşasına izin alındı. Ancak bu ferman kayboldu ve 4 yıl sonra yine Sultan Abdülaziz'in vezir Hüsnü Paşa'ya hitaben yazılan İrade-i Seniyesi'ni belirten fermanla inşaat başlatıldı. Kadıköy'deki (şimdiki) okul binasının ilk temel taşı 16 Ağustos 1870'de kondu ve aynı yıl içerisinde daha boyalar kurumadan derslere başlandı. Öğrenci sayısının artmasıyla, bina da genişletildi. 1900 yılında okulun 300 yatılı öğrencisi vardı. 1903'te kurulan Ticaret Enstitüsü, derslerin ciddiyeti ve mezunlarına iyi işlere yerleşme olanağı vermesiyle, büyük bir kitlenin başvurmasına yol açtı ve Enstitü'nün ünü Sofya'dan Bağdat'a kadar yayıldı. 1910'da Haydarpaşa'da "Saint-Joseph"in bir şubesi olan "Saint-Louis" açıldı. Okulun ünlü "Tabiat Bilgisi Müzesi"ni Frère Possesseur Jean ve Frère Paramont-Félix, yıllarca Türkiye'nin ve dünyanın her tarafından topladıkları böcek ve taş parçaları ile 1910'da kurdular. 1912'de Balkan Savaşında, zamanın okul müdürü şimdiki Caporal Evi'ni cepheden gelen yaralıların tedavisi amacıyla Kızılay'a tahsis etti. 1914'ten 1919'a kadar savaş sebebiyle okul "Yüksek Eğitim Enstitüsü" olarak kullanıldı. 1976-1977 öğretim yılına kadar yatılı olan okul, bu tarihten itibaren gündüzlü olmuştur. 1987 yılına kadar Erkek Lisesi olan "Saint-Joseph", o yıl kapılarını kız öğrencilere de açarak karma oldu ve ilk kız mezunlarını 1996'da verdi.
Kabataş Erkek Lisesi
1908 yılıdna Kabataş'taki Esma Sultan Konağı’nda “Kabataş Mekteb-i İdadisi” adıyla kuruldu ve 7 sınıf, 276 öğrenci ile 1909’da öğretime başladı. Balkan Savaşı’na diğer okullar gibi Kabataş’tan da pek çok öğretmen ve son sınıf öğrencisi katıldı. Savaş sonucunun ülkede yarattığı büyük üzüntü ile ilan edilen genel yas sonucunda, 7 Mart 1913’te okul formasının kırmızı-beyaz olan renkleri kırmızı-siyaha dönüştürüldü. Okul 1913’te beş sınıfı ilk kısmı açılarak 12 sınıflı sultaniye dönüştürüldü ve “Kabataş Mekteb-i Sultanisi” adını aldı. 1919’da yatılı kısmı açıldı. Cumhuriyet’in ilanı ile sultaniler kaldırılınca, 1923 yılında okulun adı "Kabataş Erkek Lisesi" oldu. Lise, 1928 yılında padişah yakınlarının yazlık ikametgâhı olarak yapılmış olan Feriye Saraylarına ait binaya taşındı ve halen bu binada eğitime devam ediyor. Öğrenci sayısının artması nedeniyle 1941 yılında orta kısmı kapatıldı ve yalnız lise olarak devam etti. 1979'da okula 42 kız öğrenci kaydedildi. Kız öğrenciler burada bir yıl okuduktan sonra Beşiktaş Kız Lisesi'ne nakledildiler.
1987’de “Kabataş Erkek Lisesi Eğitim Vakfı” kuruldu. 1992 -1993 öğretim yılında karma eğitime ve “Yabancı Dil Ağırlıklı Türkçe Eğitimi/Süper Lise” programına geçildi, İngilizce hazırlık sınıfı açıldı. 1994 -1995 öğretim yılından itibaren kız öğrencilere de yatılılık olanağı sağlandı. 1998 -1999 öğretim yılından itibaren “Anadolu Lisesi” statüsüne alındı; 2006'dan sonra ise "hazırlık + 4 yıl" öğrenim uygulayan ayrı bir statü kazandı. 15 Mayıs 2008 tarihinde İstanbul'a gelen İngiltere Kraliçesi, okulu ziyaret etti ve şeref defterini imzaladı.
Saint Michel Fransız Lisesi
1886 yılında Frèreler Enstitüsü, Beyoğlu Pera`da, Galatasaray Lisesi’nden çok az uzaklıkta, yarım gün hizmet veren bir kurum açtı. Bu okula "Saint Michel" adı verildi. 1903 yılına kadar kurumun müdürü olan Frère Jonathan, okulun eğitiminin, özellikle edebiyat, bilim ve ticaret alanlarında, Fransa`daki okullarla eşdeğer düzeyde olması konusunda büyük çaba harcadı. 1896’da, Beyoğlu semtinden daha sakin olan Feriköy`de, Saint-Jean Chrysostome önderliğinde, "Frèrler" bir ilkokul inşa ettiler. Bu ilkokul çok çabuk bir yükseliş kaydetti ve 1912’de 180 öğrencisi oldu. Ancak okul 1914’de kapandı. 1921`de, Birinci Dünya Savaşı sonrasında, Eğitimci Frère Florin, St. Jean Chrysostome okulunun olduğu yerde, daha büyük ve daha donanımlı bir okul inşa ettirdi. Bu okulun adı "Sainte-Jeanne d`Arc" oldu.
İlkokul eğitimi veren bu okuldan mezun olan öğrenciler, daha sonra eğitimlerine Pera`daki Saint Michel Collège`inde veya Kadıköy`deki St. Joseph Collège`inde devam ederlerdi. Yine bu öğrenciler aynı zamanda, önceleri Kadıköy Saint Joseph, daha sonra 1923`de Sainte-Jeanne D`Arc bünyesinde bulunan Ticaret Lisesi’ne girmek için başvuruda da bulunurlardı. 1936`da çıkan bir yasayla ilköğretim düzeyinde eğitim veren yabancı okullar kapatıldı. Bunun sonucunda bazı ilkokullar kapılarını kapatırken Beyoğlu`nda eğitimini sürdüren Saint Michel okulu da pek çok öğrencisini kaybetti. Bu durumda Saint Michel okulu Beyoğlu`ndaki gürültülü ortamından ayrıldı. Daha sakin olan Sainte Jeanne D`Arc okulunun bulunduğu Feriköy semtine taşındı. Böylece bu iki okulun birleşmesiyle bugünkü Saint-Michel Lisesi doğdu. 1956 yılında, lise bölümü kapatılan okulumuzda, 1970 yılında yeniden lise öğretimine geçildi. Saint Michel Fransız Lisesi kız öğrenci de kabul ederek İstanbul`daki Fransız okulları arasında ilk karma lise ünvanını kazandı.
Sankt Georg Avusturya Lisesi
Karaköy'de bulunan yabancı lisenin idari kadrosunun ve öğretmenlerinin çoğunluğu Avusturyalı ve öğretim dili Almanca. "Türkiye Coğrafyası", "Türk Tarihi" gibi dersler Türkçe olarak isleniyor. Ayrıca 5 yıl zorunlu İngilizce ve 4 yıl süreli seçmeli Fransızca veya Latince eğitimi veriliyor. 1995 yılında başlatılan bir uygulama ile, Türk öğrencilere Türk lise diplomasının yanı sıra Avusturya lise diploması (Matura) alma imkânı da tanındı. Bunun için öğrencilerin, okul bünyesinde gerçekleştirilen "olgunluk sınavları"nı başarıyla geçmeleri gerekiyor. Matura diplomasını alanlar, Avusturya'da ve diğer Avrupa Birliği ülkelerinde diledikleri üniversitede okuyabiliyorlar. 1882 yılında Avusturyalı bir Lazarist cemaati tarafından kurulan okul, önce Almanca konuşan Katolik çocuklar için ilkokul ve yetimhane olarak düşünüldü, daha sonra orta ve lise kısımlarının eklenmesiyle 1913'te ilk lise mezunlarını verdi. I. Dünya Savaşı yıllarında Fransa ve İtalya, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaştıklarından Türkiye'deki Fransızlara ve İtalyanlara ait dinsel, eğitsel kurumlar kapatıldı, ancak Avusturya Lisesi bu durumdan etkilenmedi. Savaş sonrasında ise durum tam tersine döndü. İstanbul'daki işgal kuvvetlerine bağlı bir Fransız komutanı, okul çalışanlarına Osmanlı Devleti'ni terketme emri verince okul 1919'da kapatıldı ancak 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra tekrar açıldı. 1938'de Nazi Almanya'sı Avusturya'yı ilhak edince okulun adı "St. Georg Alman Lisesi" olarak değiştirildi. 1944'te Türkiye-Almanya ilişkilerinin kopması üzerine okul ikinci kez kapatıldı. Ancak 3 yıl sonra "Avusturya Lisesi" adıyla tekrar açıldı. 1995'te okulun kız ve erkek bölümleri birleştirildi, 1997'de okulun sekiz yıllık öğrenim süresi (Hazırlık + Orta 1-3 + Lise 1-4) beş yıla (Hazırlık + Lise 1-4) indirildi. Okulun ünlü mezunları arasında Mesut Yılmaz, Ediz Hun, Rutkay Aziz, Alev Korun, Zeyno Baran, Enis Berberoğlu, Fatih Özgüven, Selen Uçer ve İsmail Hakkı Sır bulunuyor.
Terakki Vakfı Okulları
Selanik, 19. yüzyılda çeşitli uluslardan insanları ve kültürleri barındıran yapısıyla, hareketli kültür ve politika yaşamıyla ve en önemlisi zengin ekonomisi ile Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’dan sonra gelen en önemli kentlerinden biriydi. Osmanlı’da Tanzimat Fermanı gibi çağdaşlaşma hareketleri Selanik’te yankı buluyor, Fransız Devrimi'nin ilkeleri Osmanlı topraklarında bu kentte yaygınlaşıyordu. "Şemsi Efendi Mektebi", 1873 yılında kentin ilk özel müslüman Türk ilkokulu olarak kapılarını açtı. Okul, Şemsi Efendi'nin öncülüğünde Abdi Kamil, Derviş Efendi, Halil Vehbi Efendi gibi Selanik eşrafının katılımı ve diğer hayırseverlerin yardımlarıyla kuruldu. Kuruluşundan bir müddet sonra kız öğrencilere eğitim olanağı sağlandı ve batılı eğitim anlayışına uygun özel dersler verilmeye başlandı. Şemsi Efendi Mektebi, 4 yıl sonra rüştiye (ortaokul) düzeyine çıkarıldı ve "Terakki Mektebi" adı altında öğrenime başladı. 27 Mart 1880'de okulun adı "Selanik Terakki Mektebi" olarak değiştirildi ve lise düzeyinde eğitime başlanıldı. Daha sonra ise 20. yüzyılın başında adı "Yadigar-ı Terakki Ticaret Mektebi" oldu. 1912 yılına gelindiğinde Balkan Savaşı nedeniyle Selanik'te zor günler yaşanmaya başladı. Kentin Müslüman Türk halkı; başta İstanbul ve İzmir olmak üzere doğuya doğru göç etmek zorunda kaldı. 1923 Lozan Antlaşması'ndan sonra da Terakki Mektebi'nin Selanik'te kalan son bölümü de diğer Türk malları gibi tasfiye edilip kapatıldı. Ama okulun Selanik'teki son bölümünün kapanmasından dört yıl önce, İstanbul'da Terakki ruhunu taşıyan bir başka okul açılmıştı. "Selanik Terakki Mektebi"nden yetişmiş ve Balkan Savaşı yıllarında İstanbul’a göç etmiş bir grup genç, 1919'da "Şişli Lisan Mektebi" adı altında bir okul kurdular. Okulun adı 1921 yılından itibaren "Şişli Terakki Mektebi" olarak değiştirildi.
Şişli Terakki Mektebi, 1935 yılında kendi mülkiyetindeki binalarına kavuşuncaya kadar hep Nişantaşı ve Pangaltı arasında, okul hizmeti vermeye uygun konakları kiralayarak tam teşkilatlı, yatılı, karma bir lise olarak gelişti. Şişli Terakki Mektebi, 17 Mart 1934 tarihinde aynı adla anılan bir limited şirkete devredildi. Ancak, bu biçimsel bir değişimdi. 1963 yılında şirket ilk kuruluştaki yapısına, yani vakıf kavramının o günkü yasal ifadesi ile tesise dönüştürüldü, 1967'de yürürlüğe giren 903 sayılı yasanın vakıf kurma olanağını tanıması ile de Terakki Tesisi, Terakki Vakfı'na dönüştü ve okul, bu vakıf tarafından yönetilmeye başladı. Okulun Levent'teki yerine doğru ilk adım, 1966 yılında satın alınan 25 bin 800 metrekarelik arazi ile atıldı. Levent’teki ilkokul binasının yapımına 1973 yılında başlandı ve binanın birinci modülü 1975 yılında, ikinci modülü ise 1983 tarihinde tamamlanarak öğretime açıldı. Terakki Vakfı Okulları'nın Levent tesislerinin temeli ise 14 Temmuz 1991’de atıldı. Terakki Vakfı Okulları, 1994-1995 öğretim yılından itibaren Anaokulu, İlköğretim Okulu, Lise ve Fen Lisesi olarak hizmet veriyor.
Galileo Galilei İtalyan Lisesi
Okulun ana sınıfı ve ilkokul kısımları, Sultan Abdülaziz'in fermanıyla 1870 yılında açıldı, İtalyan, Türk ve yabancı uyruklu kız öğrenciler eğitim gördü. Okul ilk açıldığında 80 öğrencisi vardı. 1876 yılında Kumbaracı Yokuşu'ndaki binadan Suterazi Sokağı'ndaki binaya taşınıldı. 1882'de ise 350 öğrencisi ile bugünkü yere geçildi. Türk-İtalyan (1911-1912) ve I. Dünya (1915-1918) savaşları nedeniyle okul bir süre kapatıldı. 1919 yılında orta kısım açılmış ve İtalyanca bilmeyen öğrenciler için hazırlık sınıfı oluşturuldu. Okulun adı "Özel İtalyan Kız Ortaokulu" olarak değiştirildi. Lozan Antlaşması’nı bütünleyen ek mektuplarda İngiltere, Fransa ve İtalya’ya bağlı mevcut din eğitim, sağlık ve hayır kurumlarının varlığının kabul edileceği belirtiliyordu. Artık okulun eğitim düzeninde Cumhuriyet yasaları egemen olacaktı. 3 Mart 1924 tarihli "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" çerçevesinde kamuya açık yerlerdeki dinsel simgeler kaldırıldı. Okulun ilkokul bölümüne Türk vatandaşı öğrenciler de kabul edilirken, bu duruma 1937 yılında kanunen yasak geldi. İlkokul sınıflarında halen sadece yabancı uyruklu öğrencilere eğitim veriliyor. 1959'da ana sınıfı ve ilkokul sınıfları karma oldu. Yatılı kısımda ise sadece kız öğrenciler vardı ve yatılı bölümde 1987'de kaldırıldı.
1996 yılında ortaokul kısımlarının da karma olması nedeniyle okulun adı "Özel İtalyan Ortaokulu" olarak değiştirildi ancak 2 yıl sonra ilköğretimin 8 yıla çıkmasıyla ortaokul bölümü kapatıldı. 2000 - 2001 eğitim-öğretim yılında okul "Özel Beyoğlu İtalyan Lisesi" adı altında (bünyesinde ana sınıfı ve yabancı uyruklu öğrenciler için ilköğretim sınıflarının da bulunması koşuluyla) liseye dönüştürüldü. 2004'te ise İtalya'daki liselerle denklik belgesi alındı ve adı "Özel Galileo Galilei İtalyan Lisesi" olarak değiştirildi.
Notre Dame de Sion Fransız Lisesi
1856 yılında İstanbul'a gelen 11 rahibe Pangaltı semtinde, adını yanında bulunan kiliseden alan ve o güne kadar Filles de la Charité teşkilatına bağlı rahibeler tarafından idare edilen "Maison du Saint-Esprit" adlı yatılı okulun yönetimini devraldı ve 1856'da "Notre Dame de Sion" yatılı okulu Türkiye'de resmen açılan ilk kız lisesi oldu. Önceleri, sadece Hristiyan ve Musevi öğrencilere eğitim veren okula, 1863'te padişahın ilgisi ve İmparatorluğun ileri gelenlerinin teklifleri ile de Müslüman öğrenciler de katıldı. I. Dünya Savaşı'nda Fransız rahibelerin ülkeyi terk etmeleri üzerine kapanan kurum, önce mühendislik okulu, daha sonra da hastane olarak kullanıldı.
1919 yılında öğretime tekrar başlayan okul, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlandı. "Notre Dame De Sion Fransız Lisesi", zamanla gündüzlü öğrencileri de kabul etmeye başladı. 1971 yılında ilkokul bölümü, 1972'de de yatılı kısmı kapatıldı. 140 yıl boyunca kız lisesi olarak hizmet veren okulda, 1996'dan itibaren karma eğitime geçildi.
Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi
Tanzimat'ın ilanından sonra öğretmen yetiştirmek amacıyla İstanbul'un en işlek mekanında 16 Mart 1848 tarihinde ilk Darülmuallim (Erkek Öğretmen Okulu) Padişah I. Abdülmecid'in iradesi ile Ahmet Cevdet Paşa öncülüğünde öğretime başlamıştır. 1874 yılında ortaya çıkan ihtiyaç üzerine Darülmuallimin-i İdadi açıldı. 1890 yılında öğretmen okulu Sıbyan, Rüşdiye, İdadi ve Âli kısımlarına ayrıldı. Âli kısım ise Fen ve Edebiyat bölümlerine ayrıldı. Bu dört kademeli okulun adı Darülmuallimin-i Âli olarak yeniden düzenlendi. İkinci meşrutiyetin ilanından sonra 1908 yılında politik nedenlerle okula yeni Öğrenciler alınmamış, öğrenciler Darülfunun edebiyatı, riyaziye, tabiyat şubelerine dağıtılmıştır. 1909-1910 öğretim yılında ise yatılı öğretmen okulu Resmen kapatıldı. Ancak bir yıl sonra yeniden açıldı. Darülfunun Edebiyat, Riyaziye, Tabiyat bölümlerinde okuyan öğrenciler Resim, Beden Eğitimi, Pedogoji ve Askerlik derslerini de kendi okullarında okuyorlardı. Mimar Kemalettin tarafından 1900 yılında imar edilen Çapa'daki tarihi binasında 1 Mart 1951'de Yüksek Öğretmen Okulu olarak bütün bölümleriyle yeniden açıldı. 1979 yılında yatılık kaldırılarak öğrenciler burslu hale getirildi. 1980 yılında yeniden eski statüye döndürüldü. Ancak öğrenci alınmadı. 1981 yılından sonra okul Hizmet İçi Eğitim Statüsü şekline dönüştürülen okul, 1985 yılında yatılı öğretmen yetiştirme merkezi haline getirildi. 1987'de ise Çapa Öğretmen Okulları kampüsüne geçici statü ile Pertevniyal Lisesi ve Devlet Kitapları Müdürlüğü taşındı. Ancak Hizmet İçi Eğitim Merkezi 1991 yılına kadar tarihi ana binada faaliyetini sürdürdü. 1991-1992 öğretim yılında ise amacına uygun şekilde tarih kokan bu binada "Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi" adıyla tekrar açıldı. Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi misyonu, vizyonu ve toplam kalite anlayışıyla gündüzlü ve yatılı şekilde öğretimine başarıyla devam etmektedir. Tecrübeli ve çalışkan eğitim kadrosu, yüksek zeka seviyeli öğrencileriyle Türk Milli Eğitimi'nin gururu olma amacını sürdürmektedir.
Karaköy'de bulunan okul Türkiye'nin en eski eğitim aynı zamanda İstanbul'un en köklü latin-katolik kurumlarından biri. 1362’de Bizans mimarisiyle yapılmış kulesiyle Benedikten Rahipleri’nin yönettiği bir kuruluş olan Saint-Benoit, aynı zamanda çevrenin fakir çocuklarının eğitim gördükleri bir okul olarak kuruldu. 1583 yılında ise kolejin temeli atıldı. 1607’de Kral Henri IV okulu geliştirmek için Fransız Cizvit Rahiplerini gönderdi ve Fransız Büyükelçisi Jean Gontran De Biron de Salignac Baronu himayesinde çalışmalar sürdürüldü. 1686 yılına çıkan yangında ise bina büyük bir hasar gördü. 1783 yılında Kral XIV Louis’in emri ile Cizvit Rahipleri şimdiki okulu, Saint-Benoit kolejini açan Lazarist Rahıpleri’ne devretti. 1880'de Galata’daki surların bir bölümü ile Fransız Elçiliği adı altında binalar yeniden inşa edildi ve elçilik bu binaların ilk resmi sahibi oldu.
Birinci Dünya Savaşı’nda eğitimine İstanbul Lisesi'nde devam eden okul, 1919 yılında Saint-Benoit Koleji olarak 594 öğrenci ile kapılarını tekrar eğitim ve öğretime açtı. Lisenin kız ve erkek bölümleri ayrı ayrı eğitim veriyordu ancak 1987'de tek çatı altında birleştirildi. Fransızca ve İngilizce eğitim veren okulda, matematik ve fen dersleri Fransızca olarak sürdürülüyor.
Galatasaray Lisesi
Beyoğlu'nda bulunan ve Fransızca eğitim veren lise, Türkiye'nin en eski eğitim kurumlarından biri. "Galata Sarayı Humayun Mektebi" adıyla kurulan kurum, "enderuna" (saray mektebi) üst düzeyde eğitimli görevli yetiştirirdi. Bu yüzden de "Mekteb-i Sultani" olarak da anılırdı. Fransız Jean-Pierre Dumoulin tarafından kurulan lise, 1924 yılında Türk Lisesi statüsüne geçti. O yıllarda enderun, Osmanlı sarayında padişahın günlük yaşamını geçirdiği, sarayın eğitim birimlerinin, kütüphanenin, hazine odasının yer aldığı büyük bahçe içine kurulu bir kompleksti. Burada, başta padişah olmak üzere, saraydaki diğer görevlilerin danışabileceği, birçok alanda bilgi sahibi kişiler hizmet veriyordu. Bu kişilerin eğitimi ise 1481-1715 yılları arasında "Galata Sarayı Ocağı"nda veriliyordu. 1820 yılına dek Osmanlı'nın en önemli kurumlarından biri olan "Galata Sarayı Medresesi" bu yıldan sonra "Tıbbiye ve Askeri Kışla" olarak kullanıldı. Sonraki yıllarda Osmanlı'da hukuksal, siyasal, ve sosyal alanda gerçekleştirilecek yenilikleri yaşama geçirecek aydın kadrolara ve bu kadroların yetiştirilmesi için bir eğitim kurumuna ihtiyaç duyuldu. İstanbul'da daha ziyade yabancıların ve gayrimüslim Osmanlıların devam ettiği ve Fransızca eğitim yapan "Saint Benoît", "Notre Dame de Sion" gibi okullar vardı ancak bunlar daha ziyade Fransa'nın denetimindeydi. Oysa, Osmanlı Devleti'nin etkin olacağı bir kurum yaratılmalıydı. İşte bu amaç doğrultusunda 1 Eylül 1868'de Abdülaziz'in katıldığı bir törenle "Mekteb-i Sultani" açıldı. Kurum, Fransa'daki lise eğitimine denk öğrenci yetiştiriyordu. 9 - 12 yaşlarında, öğretime başlayabilen öğrenciler, Fransızca veya Türkçe hazırlık okuyorladı. 1908 yılında ilk, orta ve lise için 3'er yıllık program hazırlanarak eğitim süresi 9 yıla çıktı. Ayrıca Farsça, Arapça, İtalyanca, Latince, Rumca, Ermenice ve Almanca dersleri isteğe bağlı programa alındı.
1927 yılında kurum, "Galatasaray Lisesi" adıyla, Cumhuriyet devrimlerine uygun olarak eğitime başladı. Örneğin; tenefüslerde Fransızca konuşma zorunluluğu kaldırıldı ve genel kültür dersleri Türkçe verilmeye başladı. 1967 yılında okula kabul edilen kız öğrenciler için "Feriye Sarayları" açıldı. 1975'de ise kurum, Anadolu Lisesi konumuna getirildi ve eğitim 8 yıl oldu. Son olarak, 14 Nisan 1992 yılında Fransa Cumhurbaşkanı François Mitterrand ile 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal arasında imzalanan protokolle ilkokul ve üniversite eğitimini de kapsayan "Galatasaray Eğitim Öğretim Kurumu" (GEÖK) hayata geçirildi ve bu da 1994'te "Galatasaray Üniversitesi"ne dönüştü.
İstanbul Lisesi
"İstanbul Lisesi" ya da bilinen adıyla "İstanbul Erkek Lisesi"; geçmişte Osmanlı Devleti'nin batı tarzı ilk Türk liselerinden; günümüzde ise Türkiye Cumhuriyeti'nin dünyaca tanınan en meşhur liselerinden biri. 1884 yılında kurulan lise Anadolu Lisesi eğitim veren bir devlet okulu. Lise, ayrıca Almanya'nın en yüksek seviyeli lisesi olan "Gymnasium" derecesinde yer alıyor. 1933'ten bu yana Cağaloğlu'nda bulunan İstanbul Lisesi, bir çok ilkleri de beraberinde getirdi. İlk öğrenci gazetesini yayınlayan, "lise" terimini ilk kez kullanan, öğrencilere ilk kez Almanca eğitim sunan, ilk kez bir okulda film gösterimi yapan, ilk öğrenci tiyatro grubunu kuran bir eğitim kurumu...
Lisenin mezunları arasında ünlü isimlerde bulunuyor. İşte onlardan birkaçı: Necmettin Erbakan, Mesut Yılmaz, Sıtkı Ulay, Mümtaz Tarhan, Osman Bölükbaşı, Ahmet Davutoğlu, Mitat Enç, Siyami Ersek, Nurettin Sözen, Ayşe Tütüncü, Erol Evgin, Serdar Yalçın, Avni Dilligil, Hakan Altıner, Münir Özkul, Şener Şen, Sait Faik Abasıyanık, Hakki Suha Gezgin, Banu Güven, Edip Cansever, Ali Saydam, Tarık Buğra, Ahmet Çakar, Asım Kocabıyık...
Üsküdar Amerikan Lisesi
1876 yılından beri eğitim veriyor. "Üsküdar Amerikan Kız Lisesi", 1876 yılında Bahçecik’te kuruldu. Okul bugün İzmir, Tarsus’taki Amerikan okulları ve Gaziantep’teki Amerikan Hastanesi gibi Sağlık ve Eğitim Vakfı yönetimi altında bulunuyor. Lise, Bahçecik'ten Adapazarı’na 1920 yıllarının başında da Bağlarbaşı’ndaki kampüse taşındı ve Türkiye’nin genç kızlarını yetiştirmeye başladı. 1925 yılına gelindiğinde ise okuldaki eğitim Barton Hall ve Bowker Hall’da veriliyordu. Round House tam bugün bulunduğu noktada idi. Emir Konak’ın yerinde ise siyah ahşap bir bina yer alıyordu.
Huntington Hall ve Martin Hall’un yapımlarının tamamlanması Üsküdar Amerikan Lisesi’nin Ms. Martin tarafından yönetildiği 1955 yılına rastlar. Jesse Martin’in onuruna, yeni binalardan birine Martin Hall adı verildi. Okulun modern fen laboratuvarları ve bilgisayar merkezli en yeni binasına Ms. Morgan onuruna Morgan Hall adı verildi.
Feyziye Mektepleri Vakfı
19. yüzyılın başlarında Balkanları Akdeniz’e bağlayan çok önemli bir ticaret merkezi olmasının dışında Selanik, Osmanlı İmparatorluğu’nun yüzü Batı’ya dönük, en aydın şehri olarak dikkat çekmekteydi. Türkler, son derece kozmopolit bir nüfusa sahip bu şehirde varlıklarından söz ettirebilmenin tek yolunun eğitimden geçtiğini biliyorlardı. Bu konudaki ilk adım 1872’de, sonraları Atatürk’ün de ilköğretmenliğini yapacak olan Şemsi Efendi tarafından atıldı. Şemsi Efendi’nin kendi okulunda uygulamaya koyduğu “Usul-u Cedid” metodu (Yeni Usul), ders programları, ödüller ve cezalar açısından eğitimde bir devrim niteliği taşıyordu. Kısa zamanda bu okula karşı gösterilen büyük ilgi varlıklı Türk ailelerini harekete geçirdi. 1883’de Mısırlızade’lerden Mümeyyiz Tevfik Efendi önderliğinde bir heyet yeni bir okul açmak üzere çalışmalara başladı ve bu heyet 14 Aralık 1885’te Selanik’in Katip Muslihiddin Mahallesinde "Feyz-i Sıbyan" adı ile mütevazı bir ilkokul açmayı başardı. Okul, kısa zamanda büyük yol katetti ve ortaokul ve lise sınıfları açıldı. 1900’e gelindiğinde ise tam teşekküllü eğitim veren bu okulun adı "Feyziye" olarak değiştirildi. Okuldan mezun olanlar önemli görevlere geldiler ve ülke yönetiminde söz sahibi oldular. Ancak bu parlak günler Balkan Savaşı’na kadar sürdü
Yunan işgali sırasında birçok Feyziye yöneticisi İstanbul’a göç etti. Bu durumda Selanik’teki okul bir süre İstanbul’dan yönetilmek zorunda kaldı. Balkan Savaşı’nın ardından I. Dünya Savaşı patlak verdi. Ancak tüm bu zorluklara rağmen eğitimci Nakiye Elgün müdürlüğünde "Feyziye Mektebi" açıldı. 1923’te ise sıkıntılı günler geride kaldı. Selanik Feyziye’sinin tüm öğrencileri Anavatana gelmiş ve Selanik’teki okul kapanmıştı. Bir süre sonra Beyazıt’taki bina yetersiz kaldı ve Teşvikiye’deki Naciye Sultan Konağı kiralanarak buraya yerleşildi. Kısa bir süre sonra da bu bina ve arazisi satın alındı. 1934 yılında, okulun 50. yılı kutlamaları sırasında okulun adı "Işık Lisesi" olarak değiştirildi. 1986’da Ayazağa Kampüsü kuruldu. Bunu 1996’da "Işık Üniversitesi" takip etti. 2000’de ise Erenköy’deki ilköğretim kampüsünü devreye sokan Vakıf, 2003 yılında Şile’de "Işık Üniversitesi Kampüsü"nü açtı. FMV Işık Okulları, Sokrates- Commennius programını Türkiye’ye getiren ilk okullardan biri olma özelliğini taşıyor.
İstanbul Amerikan Robert Lisesi
Amerika tarafından en uzun destek gören ve Osmanlı Devleti bünyesinde "Amerikan tipi" eğitim vermek amacı ile Christopher Rhinelander Robert ve Cyrus Hamlin tarafından 1863'te kuruldu. Okul ve kardeş kuruluşu "Amerikan Kız Koleji", 1923’te Cumhuriyet'in ilanından bu yana, iki başbakan, bir çok bakan, milletvekili ve büyükelçinin yanı sıra, ilaç, hukuk, iş ve sanat dünyasında da Türkiye'nin önde gelen isimlerini yetiştirdi.
1971 yılında yüksek eğitim kısmı Türk hükümetine devredildi ve "Boğaziçi Üniversitesi" olarak devam etti. İki lise, AGC kampüsünde birleşerek, OKS sınavındaki başarıya göre Türk öğrencileri kabul eden yatılı ve gündüzlü karma eğitim veren bir okul oldu.
Pertevniyal Anadolu Lisesi
II. Mahmut'un eşi Pertevniyal Valide Sultan tarafından 3 bin 530 altın harcanarak yaptırılan lise, Pertevniyal Valide Sultan Camii'nin arkasında yer alıyordu. 6 Nisan 1872 yılında "Mahmudiye Mektebi" adıyla eğitime başlandı. Okul, ilk yıllarında "sübyan" ve "rüştiye" olarak iki kısımda eğitim veriyordu. "Sübyan" kısmında okuma, Kur'an, Türkçe, tecvit, ilmihal, ahlak ve yazı dersleri; "rüştiye" kısmında ise Arapça, Farsça, Matematik, imla ve inşa dersleri gösteriliyordu. 1911'de çıkan yangında okul binası tamamen yandı. Okul yine Aksaray'da Sinekli Bakkal Sokağı'ndaki bir konakta eğitim faaliyetlerine devam etti. 1883'de vefat eden Pertevniyal Valide Sultan, geriye okulun ihtiyaçlarını karşılaması için vakıf gelirleri bırakmıştı. Bu gelirle okul binası bugünkü yerinde (1930 yılında) yapımına başlandı. 17 sınıfı, 4 laboratuvarı, spor salonundan oluşan yeni bina, 1968'de hizmete girdi. Okul, daha sonra tadilat nedeniyle 1986 senesinde Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi'nin binasına taşındı. Tadilatın 1992'de bitirilmesinden sonra tekrar Aksaray'daki binasına geri döndü ve 1998 yılında Anadolu lisesi oldu. Okulun mezunları arasında Tevfik Fikret, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Doğan Hızlan, Aydın Boysan, Halit Kıvanç, Doğan Heper, Ünal Sakman, Metin Akpınar, Neco, Zihni Göktay, Ziya Kürküt, Halil Ergün, Doğan Perinçek, Eşref Adalı, Fehmi Yavuz, Hüsamettin Özkan, Yaşar Okuyan, Masum Türker gibi isimler bulunuyor.
Vefa Lisesi
1872 yılında kurulan ve Anadolu lisesi statüsünde eğitim veren okul, Türkiye'de ilk Türkçe eğitim yapan lise olma özelliğini taşıyor. Vefa Lisesi, bugün Eminönü Halk Eğitim Merkezi olarak kullanılan binada "Dersaadet İdadi-i Mülkiye-i Şâhâne" adıyla öğretime başladı. 1881 yılında okul, Maarif Nezareti'nce satın alınan Mütercim Rüştü Paşa'ya ait üç katlı konağa taşındı ve İstanbul'un Türkçe eğitim veren ilk mülkiye idadisi olarak eğitim ve öğretime devam etti. Bu arada ismi bulunduğu semtin adını alarak "Vefa İdadisi" oldu. 1908 yılında ise ismi "Vefa Sultanisi"ne çevrildi. 1910'da İstanbul'daki büyük yangın sonrası Vezneciler'deki Saffet Paşa Konağı'na taşındı. 1912 yılında Balkan Savaşı sırasında birçok öğrenci ve öğretmen gönüllü olarak cepheye gitti ve geri dönmedi. Bu sırada Mütercim Rüştü Paşa Konağı Hilâl-i Ahmer (Kızılay) Hastanesi olarak kullanıldı ve okul geçici olarak önce Cağaloğlu'ndaki Cağaloğlu Anadolu Lisesi'nin bulunduğu binaya, daha sonra Cağaloğlu Anadolu Kız Meslek Lisesi'nin bulunduğu binaya taşındı.
1917'de ise tekrar Mütercim Rüştü Paşa Konağı'na dönüldü ve 1924'te okul "Vefa Lisesi" ismini aldı. Bir sene sonra okulun lise kısmı kapatıldı ve Kadırga'da bir binaya taşınarak "Vefa Orta Mektebi" adıyla öğretimine devam etti. Ancak mezunlarının ısrarlı çalışmaları sonucu lise kısmı tekrar açıldı ve okul tekrar eski binasına bir daha geri dönmemek üzere taşındı. 1958 yılında "Vefa Lisesi" bünyesinde İstanbul'un ilk akşam lisesi açıldı. Bu okul, 1976 yılından sonra sırasıyla Pertevniyal Lisesi, Şehremini Lisesi, Vatan Lisesi ve Davutpaşa Lisesi'ne nakledildi. 1959 yılında ise okulda yatılılık uygulaması başladı ve pansiyona erkek öğrenci alındı. 12 Eylül 1980'den sonra pansiyona kız öğrenci de alınmaya başlandı. 1990'da okul bünyesinde İngilizce eğitim veren "Vefa Anadolu Lisesi" açıldı, 1995'te ise okul tamamen Anadolu Lisesi statüsüne kavuştu. 2001 yılında ise Milli Eğitim Bakanlığı tarafından okulun adı, tarihi adı olan "Vefa Lisesi"ne dönüştürüldü. 2006'da ise İstanbul'da 1 yıl hazırlık olmak üzere toplam 5 yıl lise eğitimi veren 6 liseden biri oldu.
Darüşşafaka Eğitim Kurumları
Türkiye’nin en köklü sivil toplum örgütlerinden biri olan Darüşşafaka, babası hayatta olmayan, maddi olanakları yetersiz ve yetenekli olan çocuklara 1863 yılından bu yana kaliteli bir eğitim fırsatı sunuyor. Her yıl 800’ü aşkın öğrencinin tam burslu ve yatılı eğitimini karşılayan Darüşşafaka Cemiyeti, 30 Mart 1863’te "Cemiyet-i Tedrisiye-i İslamiyye" adıyla kuruldu. Yusuf Ziya Paşa önderliğinde Gazi Ahmed Muhtar Paşa, Vidinli Tevfik Paşa, Sakızlı Ahmed Esad Paşa ve Ali Nâki Efendi tarafından kurulan cemiyet, Kapalıçarşı’daki esnaf gençlerin eğitimine kaynak sağlamak amacıyla kuruldu. İlk eğitimine çırakları eğiten bir kurum olarak başladı. O dönemde batılı anlamda eğitim veren kurumlar bir elin parmağını geçmeyecek kadar azdı. Bu kurumlardan biri de Darüşşafaka’ydı. Ancak benzeri kurumların üst düzey ailelerin çocukları kabul ederken; cemiyet, imkânı olmayan çocukları geleceğe kazandırma misyonuyla harekete geçti. Darüşşafaka’dan 1873-1884 yılları arasında mezun olanlar yüksek okul mezunu sayıldı. Dönem dönem pek çok asker, şair, yazar, bilim adamı ve sanatçı Darüşşafaka’da gönüllü öğretmenlik yapmıştı. Bunlardan bazıları Namık Kemal, Ressam Agâh Efendi, Ahmet Mithad, Salih Zeki ve Yahya Kemal Beyatlı gibi ülkemizin yetiştirdiği büyük aydınlar... Sosyolog Mehmet İzzet, Matematikçi Salih Zeki, Maliyeci Hasan Ferit, Tarihçi Osman Nuri Engin, Eğitimci Ali Kami Akyüz, Şair ve yazar Ahmet Rasim ise okulun mezun verdiği isimlerden birkaçı...
Saint Joseph Fransız Lisesi
Okul, 1860 yılında Fransa'nın Reims şehrinde Saint Jean-Baptiste de la Salle tarafından temeli atılan "Fransız Rahipleri Cemiyeti"ne bağlı bir kurum. Cemiyet, Türkiye'ye ilk olarak 1841'de geldi ve İzmir ve İstanbul'da birer tane okul açtı. Okulun temeli 1857 yılında Beyoğlu'nda "Pensionnat Saint-Joseph" adıyla atıldı. 1864'te yer darlığından dolayı Moda'ya geçilse de binanın sahipleri tarafından satılması üzerine tekrar Beyoğlu'na dönüldü. 1864'te Sultan Abdulaziz'in fermanıyla, mektebin 3 hektarlık kendi arazisi üzerinde inşasına izin alındı. Ancak bu ferman kayboldu ve 4 yıl sonra yine Sultan Abdülaziz'in vezir Hüsnü Paşa'ya hitaben yazılan İrade-i Seniyesi'ni belirten fermanla inşaat başlatıldı. Kadıköy'deki (şimdiki) okul binasının ilk temel taşı 16 Ağustos 1870'de kondu ve aynı yıl içerisinde daha boyalar kurumadan derslere başlandı. Öğrenci sayısının artmasıyla, bina da genişletildi. 1900 yılında okulun 300 yatılı öğrencisi vardı. 1903'te kurulan Ticaret Enstitüsü, derslerin ciddiyeti ve mezunlarına iyi işlere yerleşme olanağı vermesiyle, büyük bir kitlenin başvurmasına yol açtı ve Enstitü'nün ünü Sofya'dan Bağdat'a kadar yayıldı. 1910'da Haydarpaşa'da "Saint-Joseph"in bir şubesi olan "Saint-Louis" açıldı. Okulun ünlü "Tabiat Bilgisi Müzesi"ni Frère Possesseur Jean ve Frère Paramont-Félix, yıllarca Türkiye'nin ve dünyanın her tarafından topladıkları böcek ve taş parçaları ile 1910'da kurdular. 1912'de Balkan Savaşında, zamanın okul müdürü şimdiki Caporal Evi'ni cepheden gelen yaralıların tedavisi amacıyla Kızılay'a tahsis etti. 1914'ten 1919'a kadar savaş sebebiyle okul "Yüksek Eğitim Enstitüsü" olarak kullanıldı. 1976-1977 öğretim yılına kadar yatılı olan okul, bu tarihten itibaren gündüzlü olmuştur. 1987 yılına kadar Erkek Lisesi olan "Saint-Joseph", o yıl kapılarını kız öğrencilere de açarak karma oldu ve ilk kız mezunlarını 1996'da verdi.
Kabataş Erkek Lisesi
1908 yılıdna Kabataş'taki Esma Sultan Konağı’nda “Kabataş Mekteb-i İdadisi” adıyla kuruldu ve 7 sınıf, 276 öğrenci ile 1909’da öğretime başladı. Balkan Savaşı’na diğer okullar gibi Kabataş’tan da pek çok öğretmen ve son sınıf öğrencisi katıldı. Savaş sonucunun ülkede yarattığı büyük üzüntü ile ilan edilen genel yas sonucunda, 7 Mart 1913’te okul formasının kırmızı-beyaz olan renkleri kırmızı-siyaha dönüştürüldü. Okul 1913’te beş sınıfı ilk kısmı açılarak 12 sınıflı sultaniye dönüştürüldü ve “Kabataş Mekteb-i Sultanisi” adını aldı. 1919’da yatılı kısmı açıldı. Cumhuriyet’in ilanı ile sultaniler kaldırılınca, 1923 yılında okulun adı "Kabataş Erkek Lisesi" oldu. Lise, 1928 yılında padişah yakınlarının yazlık ikametgâhı olarak yapılmış olan Feriye Saraylarına ait binaya taşındı ve halen bu binada eğitime devam ediyor. Öğrenci sayısının artması nedeniyle 1941 yılında orta kısmı kapatıldı ve yalnız lise olarak devam etti. 1979'da okula 42 kız öğrenci kaydedildi. Kız öğrenciler burada bir yıl okuduktan sonra Beşiktaş Kız Lisesi'ne nakledildiler.
1987’de “Kabataş Erkek Lisesi Eğitim Vakfı” kuruldu. 1992 -1993 öğretim yılında karma eğitime ve “Yabancı Dil Ağırlıklı Türkçe Eğitimi/Süper Lise” programına geçildi, İngilizce hazırlık sınıfı açıldı. 1994 -1995 öğretim yılından itibaren kız öğrencilere de yatılılık olanağı sağlandı. 1998 -1999 öğretim yılından itibaren “Anadolu Lisesi” statüsüne alındı; 2006'dan sonra ise "hazırlık + 4 yıl" öğrenim uygulayan ayrı bir statü kazandı. 15 Mayıs 2008 tarihinde İstanbul'a gelen İngiltere Kraliçesi, okulu ziyaret etti ve şeref defterini imzaladı.
Saint Michel Fransız Lisesi
1886 yılında Frèreler Enstitüsü, Beyoğlu Pera`da, Galatasaray Lisesi’nden çok az uzaklıkta, yarım gün hizmet veren bir kurum açtı. Bu okula "Saint Michel" adı verildi. 1903 yılına kadar kurumun müdürü olan Frère Jonathan, okulun eğitiminin, özellikle edebiyat, bilim ve ticaret alanlarında, Fransa`daki okullarla eşdeğer düzeyde olması konusunda büyük çaba harcadı. 1896’da, Beyoğlu semtinden daha sakin olan Feriköy`de, Saint-Jean Chrysostome önderliğinde, "Frèrler" bir ilkokul inşa ettiler. Bu ilkokul çok çabuk bir yükseliş kaydetti ve 1912’de 180 öğrencisi oldu. Ancak okul 1914’de kapandı. 1921`de, Birinci Dünya Savaşı sonrasında, Eğitimci Frère Florin, St. Jean Chrysostome okulunun olduğu yerde, daha büyük ve daha donanımlı bir okul inşa ettirdi. Bu okulun adı "Sainte-Jeanne d`Arc" oldu.
İlkokul eğitimi veren bu okuldan mezun olan öğrenciler, daha sonra eğitimlerine Pera`daki Saint Michel Collège`inde veya Kadıköy`deki St. Joseph Collège`inde devam ederlerdi. Yine bu öğrenciler aynı zamanda, önceleri Kadıköy Saint Joseph, daha sonra 1923`de Sainte-Jeanne D`Arc bünyesinde bulunan Ticaret Lisesi’ne girmek için başvuruda da bulunurlardı. 1936`da çıkan bir yasayla ilköğretim düzeyinde eğitim veren yabancı okullar kapatıldı. Bunun sonucunda bazı ilkokullar kapılarını kapatırken Beyoğlu`nda eğitimini sürdüren Saint Michel okulu da pek çok öğrencisini kaybetti. Bu durumda Saint Michel okulu Beyoğlu`ndaki gürültülü ortamından ayrıldı. Daha sakin olan Sainte Jeanne D`Arc okulunun bulunduğu Feriköy semtine taşındı. Böylece bu iki okulun birleşmesiyle bugünkü Saint-Michel Lisesi doğdu. 1956 yılında, lise bölümü kapatılan okulumuzda, 1970 yılında yeniden lise öğretimine geçildi. Saint Michel Fransız Lisesi kız öğrenci de kabul ederek İstanbul`daki Fransız okulları arasında ilk karma lise ünvanını kazandı.
Sankt Georg Avusturya Lisesi
Karaköy'de bulunan yabancı lisenin idari kadrosunun ve öğretmenlerinin çoğunluğu Avusturyalı ve öğretim dili Almanca. "Türkiye Coğrafyası", "Türk Tarihi" gibi dersler Türkçe olarak isleniyor. Ayrıca 5 yıl zorunlu İngilizce ve 4 yıl süreli seçmeli Fransızca veya Latince eğitimi veriliyor. 1995 yılında başlatılan bir uygulama ile, Türk öğrencilere Türk lise diplomasının yanı sıra Avusturya lise diploması (Matura) alma imkânı da tanındı. Bunun için öğrencilerin, okul bünyesinde gerçekleştirilen "olgunluk sınavları"nı başarıyla geçmeleri gerekiyor. Matura diplomasını alanlar, Avusturya'da ve diğer Avrupa Birliği ülkelerinde diledikleri üniversitede okuyabiliyorlar. 1882 yılında Avusturyalı bir Lazarist cemaati tarafından kurulan okul, önce Almanca konuşan Katolik çocuklar için ilkokul ve yetimhane olarak düşünüldü, daha sonra orta ve lise kısımlarının eklenmesiyle 1913'te ilk lise mezunlarını verdi. I. Dünya Savaşı yıllarında Fransa ve İtalya, Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaştıklarından Türkiye'deki Fransızlara ve İtalyanlara ait dinsel, eğitsel kurumlar kapatıldı, ancak Avusturya Lisesi bu durumdan etkilenmedi. Savaş sonrasında ise durum tam tersine döndü. İstanbul'daki işgal kuvvetlerine bağlı bir Fransız komutanı, okul çalışanlarına Osmanlı Devleti'ni terketme emri verince okul 1919'da kapatıldı ancak 1923'te Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan sonra tekrar açıldı. 1938'de Nazi Almanya'sı Avusturya'yı ilhak edince okulun adı "St. Georg Alman Lisesi" olarak değiştirildi. 1944'te Türkiye-Almanya ilişkilerinin kopması üzerine okul ikinci kez kapatıldı. Ancak 3 yıl sonra "Avusturya Lisesi" adıyla tekrar açıldı. 1995'te okulun kız ve erkek bölümleri birleştirildi, 1997'de okulun sekiz yıllık öğrenim süresi (Hazırlık + Orta 1-3 + Lise 1-4) beş yıla (Hazırlık + Lise 1-4) indirildi. Okulun ünlü mezunları arasında Mesut Yılmaz, Ediz Hun, Rutkay Aziz, Alev Korun, Zeyno Baran, Enis Berberoğlu, Fatih Özgüven, Selen Uçer ve İsmail Hakkı Sır bulunuyor.
Terakki Vakfı Okulları
Selanik, 19. yüzyılda çeşitli uluslardan insanları ve kültürleri barındıran yapısıyla, hareketli kültür ve politika yaşamıyla ve en önemlisi zengin ekonomisi ile Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’dan sonra gelen en önemli kentlerinden biriydi. Osmanlı’da Tanzimat Fermanı gibi çağdaşlaşma hareketleri Selanik’te yankı buluyor, Fransız Devrimi'nin ilkeleri Osmanlı topraklarında bu kentte yaygınlaşıyordu. "Şemsi Efendi Mektebi", 1873 yılında kentin ilk özel müslüman Türk ilkokulu olarak kapılarını açtı. Okul, Şemsi Efendi'nin öncülüğünde Abdi Kamil, Derviş Efendi, Halil Vehbi Efendi gibi Selanik eşrafının katılımı ve diğer hayırseverlerin yardımlarıyla kuruldu. Kuruluşundan bir müddet sonra kız öğrencilere eğitim olanağı sağlandı ve batılı eğitim anlayışına uygun özel dersler verilmeye başlandı. Şemsi Efendi Mektebi, 4 yıl sonra rüştiye (ortaokul) düzeyine çıkarıldı ve "Terakki Mektebi" adı altında öğrenime başladı. 27 Mart 1880'de okulun adı "Selanik Terakki Mektebi" olarak değiştirildi ve lise düzeyinde eğitime başlanıldı. Daha sonra ise 20. yüzyılın başında adı "Yadigar-ı Terakki Ticaret Mektebi" oldu. 1912 yılına gelindiğinde Balkan Savaşı nedeniyle Selanik'te zor günler yaşanmaya başladı. Kentin Müslüman Türk halkı; başta İstanbul ve İzmir olmak üzere doğuya doğru göç etmek zorunda kaldı. 1923 Lozan Antlaşması'ndan sonra da Terakki Mektebi'nin Selanik'te kalan son bölümü de diğer Türk malları gibi tasfiye edilip kapatıldı. Ama okulun Selanik'teki son bölümünün kapanmasından dört yıl önce, İstanbul'da Terakki ruhunu taşıyan bir başka okul açılmıştı. "Selanik Terakki Mektebi"nden yetişmiş ve Balkan Savaşı yıllarında İstanbul’a göç etmiş bir grup genç, 1919'da "Şişli Lisan Mektebi" adı altında bir okul kurdular. Okulun adı 1921 yılından itibaren "Şişli Terakki Mektebi" olarak değiştirildi.
Şişli Terakki Mektebi, 1935 yılında kendi mülkiyetindeki binalarına kavuşuncaya kadar hep Nişantaşı ve Pangaltı arasında, okul hizmeti vermeye uygun konakları kiralayarak tam teşkilatlı, yatılı, karma bir lise olarak gelişti. Şişli Terakki Mektebi, 17 Mart 1934 tarihinde aynı adla anılan bir limited şirkete devredildi. Ancak, bu biçimsel bir değişimdi. 1963 yılında şirket ilk kuruluştaki yapısına, yani vakıf kavramının o günkü yasal ifadesi ile tesise dönüştürüldü, 1967'de yürürlüğe giren 903 sayılı yasanın vakıf kurma olanağını tanıması ile de Terakki Tesisi, Terakki Vakfı'na dönüştü ve okul, bu vakıf tarafından yönetilmeye başladı. Okulun Levent'teki yerine doğru ilk adım, 1966 yılında satın alınan 25 bin 800 metrekarelik arazi ile atıldı. Levent’teki ilkokul binasının yapımına 1973 yılında başlandı ve binanın birinci modülü 1975 yılında, ikinci modülü ise 1983 tarihinde tamamlanarak öğretime açıldı. Terakki Vakfı Okulları'nın Levent tesislerinin temeli ise 14 Temmuz 1991’de atıldı. Terakki Vakfı Okulları, 1994-1995 öğretim yılından itibaren Anaokulu, İlköğretim Okulu, Lise ve Fen Lisesi olarak hizmet veriyor.
Galileo Galilei İtalyan Lisesi
Okulun ana sınıfı ve ilkokul kısımları, Sultan Abdülaziz'in fermanıyla 1870 yılında açıldı, İtalyan, Türk ve yabancı uyruklu kız öğrenciler eğitim gördü. Okul ilk açıldığında 80 öğrencisi vardı. 1876 yılında Kumbaracı Yokuşu'ndaki binadan Suterazi Sokağı'ndaki binaya taşınıldı. 1882'de ise 350 öğrencisi ile bugünkü yere geçildi. Türk-İtalyan (1911-1912) ve I. Dünya (1915-1918) savaşları nedeniyle okul bir süre kapatıldı. 1919 yılında orta kısım açılmış ve İtalyanca bilmeyen öğrenciler için hazırlık sınıfı oluşturuldu. Okulun adı "Özel İtalyan Kız Ortaokulu" olarak değiştirildi. Lozan Antlaşması’nı bütünleyen ek mektuplarda İngiltere, Fransa ve İtalya’ya bağlı mevcut din eğitim, sağlık ve hayır kurumlarının varlığının kabul edileceği belirtiliyordu. Artık okulun eğitim düzeninde Cumhuriyet yasaları egemen olacaktı. 3 Mart 1924 tarihli "Tevhid-i Tedrisat Kanunu" çerçevesinde kamuya açık yerlerdeki dinsel simgeler kaldırıldı. Okulun ilkokul bölümüne Türk vatandaşı öğrenciler de kabul edilirken, bu duruma 1937 yılında kanunen yasak geldi. İlkokul sınıflarında halen sadece yabancı uyruklu öğrencilere eğitim veriliyor. 1959'da ana sınıfı ve ilkokul sınıfları karma oldu. Yatılı kısımda ise sadece kız öğrenciler vardı ve yatılı bölümde 1987'de kaldırıldı.
1996 yılında ortaokul kısımlarının da karma olması nedeniyle okulun adı "Özel İtalyan Ortaokulu" olarak değiştirildi ancak 2 yıl sonra ilköğretimin 8 yıla çıkmasıyla ortaokul bölümü kapatıldı. 2000 - 2001 eğitim-öğretim yılında okul "Özel Beyoğlu İtalyan Lisesi" adı altında (bünyesinde ana sınıfı ve yabancı uyruklu öğrenciler için ilköğretim sınıflarının da bulunması koşuluyla) liseye dönüştürüldü. 2004'te ise İtalya'daki liselerle denklik belgesi alındı ve adı "Özel Galileo Galilei İtalyan Lisesi" olarak değiştirildi.
Notre Dame de Sion Fransız Lisesi
1856 yılında İstanbul'a gelen 11 rahibe Pangaltı semtinde, adını yanında bulunan kiliseden alan ve o güne kadar Filles de la Charité teşkilatına bağlı rahibeler tarafından idare edilen "Maison du Saint-Esprit" adlı yatılı okulun yönetimini devraldı ve 1856'da "Notre Dame de Sion" yatılı okulu Türkiye'de resmen açılan ilk kız lisesi oldu. Önceleri, sadece Hristiyan ve Musevi öğrencilere eğitim veren okula, 1863'te padişahın ilgisi ve İmparatorluğun ileri gelenlerinin teklifleri ile de Müslüman öğrenciler de katıldı. I. Dünya Savaşı'nda Fransız rahibelerin ülkeyi terk etmeleri üzerine kapanan kurum, önce mühendislik okulu, daha sonra da hastane olarak kullanıldı.
1919 yılında öğretime tekrar başlayan okul, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlandı. "Notre Dame De Sion Fransız Lisesi", zamanla gündüzlü öğrencileri de kabul etmeye başladı. 1971 yılında ilkokul bölümü, 1972'de de yatılı kısmı kapatıldı. 140 yıl boyunca kız lisesi olarak hizmet veren okulda, 1996'dan itibaren karma eğitime geçildi.
Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi
Tanzimat'ın ilanından sonra öğretmen yetiştirmek amacıyla İstanbul'un en işlek mekanında 16 Mart 1848 tarihinde ilk Darülmuallim (Erkek Öğretmen Okulu) Padişah I. Abdülmecid'in iradesi ile Ahmet Cevdet Paşa öncülüğünde öğretime başlamıştır. 1874 yılında ortaya çıkan ihtiyaç üzerine Darülmuallimin-i İdadi açıldı. 1890 yılında öğretmen okulu Sıbyan, Rüşdiye, İdadi ve Âli kısımlarına ayrıldı. Âli kısım ise Fen ve Edebiyat bölümlerine ayrıldı. Bu dört kademeli okulun adı Darülmuallimin-i Âli olarak yeniden düzenlendi. İkinci meşrutiyetin ilanından sonra 1908 yılında politik nedenlerle okula yeni Öğrenciler alınmamış, öğrenciler Darülfunun edebiyatı, riyaziye, tabiyat şubelerine dağıtılmıştır. 1909-1910 öğretim yılında ise yatılı öğretmen okulu Resmen kapatıldı. Ancak bir yıl sonra yeniden açıldı. Darülfunun Edebiyat, Riyaziye, Tabiyat bölümlerinde okuyan öğrenciler Resim, Beden Eğitimi, Pedogoji ve Askerlik derslerini de kendi okullarında okuyorlardı. Mimar Kemalettin tarafından 1900 yılında imar edilen Çapa'daki tarihi binasında 1 Mart 1951'de Yüksek Öğretmen Okulu olarak bütün bölümleriyle yeniden açıldı. 1979 yılında yatılık kaldırılarak öğrenciler burslu hale getirildi. 1980 yılında yeniden eski statüye döndürüldü. Ancak öğrenci alınmadı. 1981 yılından sonra okul Hizmet İçi Eğitim Statüsü şekline dönüştürülen okul, 1985 yılında yatılı öğretmen yetiştirme merkezi haline getirildi. 1987'de ise Çapa Öğretmen Okulları kampüsüne geçici statü ile Pertevniyal Lisesi ve Devlet Kitapları Müdürlüğü taşındı. Ancak Hizmet İçi Eğitim Merkezi 1991 yılına kadar tarihi ana binada faaliyetini sürdürdü. 1991-1992 öğretim yılında ise amacına uygun şekilde tarih kokan bu binada "Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi" adıyla tekrar açıldı. Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi misyonu, vizyonu ve toplam kalite anlayışıyla gündüzlü ve yatılı şekilde öğretimine başarıyla devam etmektedir. Tecrübeli ve çalışkan eğitim kadrosu, yüksek zeka seviyeli öğrencileriyle Türk Milli Eğitimi'nin gururu olma amacını sürdürmektedir.