Orta Asya, Basra Körfezi‘ne Açılıyor
Orta Asya ülkelerinden Türkmenistan ile Özbekistan Basra Körfezi‘ne açılmak istiyor. Konuyla ilgili Özbekistan-Türkmenistan-İran-Katar-Umman uluslararası ulaşım ve transit koridoru anlaşması, Aşkabat’ta imzalandı.
Orta Asya ülkelerinden Türkmenistan ile Özbekistan Basra Körfezi‘ne açılmak istiyor. Konuyla ilgili Özbekistan-Türkmenistan-İran-Katar-Umman uluslararası ulaşım ve transit koridoru anlaşması, Aşkabat’ta imzalandı.
Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat, Özbekistan, Türkmenistan, İran, Umman ve Katar dışişleri bakanlarının toplantısına ev sahipliği yaptı. Toplantıya, ev sahibi ülke Türkmenistan Dışişleri Bakanı ve Devlet Başkanı Yardımcısı Raşit Meredov, Özbekistan Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev, İran Dışişleri Bakanı Ali Akber Salihi, Umman Dışişleri Bakanı Yusuf Bin Alavi Bin Abdullah ve Katar Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Abdullah Mutib el-Rumeyhi katıldı.
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı binasında yapılan toplantıda, ilk önce söz konusu ülke bakanların katılımıyla heyetler arası görüşme yapıldı. Görüşmede, yeni uluslararası ulaşım koridorunun kurulmasına ilişkin konu ele alındı. Açılış konuşmasını gerçekleştiren Türkmen Dışişleri Bakanı Raşit Meredov, toplantıya katılmak üzere gelen bakanların Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ile çok verimli görüşmelerinin olduğunu kaydederek, Türkmen liderin bu projeyi desteklediğini ifade etti.
Heyetler arası görüşmenin ardından bakanlığın 3. katında beş ülke dışişleri bakanları yeni ulaşım koridorunun kurulmasını öngören anlaşmayı imzaladı. İmza töreninden sonra bakanlar bayrakların önünde hatıra fotoğrafı çektirdi.
İmza töreninden sonra konuşan Dışişleri Bakanı Meredov, görüşmede ulaşım ve transit koridorunun kurulmasına yönelik konuları ele aldıklarını kaydetti. Türkmenistan’ın komşuları başta olmak üzere bütün ülkeler ile karşılıklı çıkara dayalı işbirliğine büyük önem verdiğini kaydeden Meredov, sözkonusu ülkeler arasındaki kurulacak ulaşım koridorunun çok taraflı işbirliğinin geliştirilmesine imkan hazırlayacağını ifade etti. Meredov, bu anlaşmanın kısa zamanda hazırlandığını da sözlerine ekledi.
Özbekistan Dışişleri ve Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev ise Türkmenistan Devlet Başkanı ile önemli bir görüşme gerçekleştirdiğini ve bu anlaşmanın tarihi bir öneme sahip olduğunu ifade etti. Orta Asya ve Basra Körfezi ülkeleri arasındaki bölgesel ulaşım koridoru projesinin önemli olduğuna dikkat çeken Özbek Bakan, tarafların bu projenin daha da hızlı hayata geçirilmesi için seferber olacağını inandığını belirtti. Ganiyev, bu projenin ülkeler arasındaki yük taşımacılığını da önemli ölçüde arttıracağını ifade etti.
Katar Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Abdullah Mutib el-Rumeyhi, bu anlaşmanın imzalanmasından mutluluk duyduğunu kaydederek, projenin sadece sözkonusu katılımlı ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlamakla kalmayıp, bu ülkeler ile Arap, Avrupa ve diğer Asya ülkeleri arasındaki işbirliğinin de arttırılmasına zemin hazırlayacağını bildirdi.
Umman Dışişleri Bakanı Yusuf Bin Alavi Bin Abdullah, tarihi bir olaya şahitlik ettiklerini kaydederek, ülkesinin limanlarını Orta Asya ülkeleri için de açmaya hazır olduklarını belirtti. Umman Bakan ayrıca, bu projenin yeni pazarlar için kapılar açacağını ifade etti.
İran Dışişleri Bakanı Ali Akber Salihi, bugün akıllarda kalacak bir olaya tanıklık ettiklerini ifade ederek, yeni ulaşım koridoru anlaşmasının imzalanmasından mutluluk duyduğunu belirtti. Salihi, bu anlaşmanın bölge halklarını birleştireceği ve daha sonra bu projeye diğer ülkelerinde katılacağına inandığını bildirdi.
Özbekistan, Türkmenistan, İran, Umman ve Katar arasında beşli bir ticari koridor oluşturulması hedefleniyor. İlk başta Türkmenistan, Umman, Özbekistan ve İran‘ın katılımıyla oluşturulması öngörülen ulaşım projesine daha sonradan Katar da dahil edildi.
Yeni ulaşım projesi, Orta Asya ülkeleri ile Basra ve Umman Körfezi‘ni birbirine bağlayacak. Proje kapsamında Orta Asya ülkeleri İran’a kadar demiryol hattı ve daha sonra İran’ın limanları ile Basra Körfezine açılacak. Halihazırda, İran Orta Asya sınırından Çabahar limanına kadar bin 600 kilometre uzunluğunda demiryol hattı çekiyor. Bu proje ile Orta Asya ülkelerinin Basra Körfezi ülkelerine petrol ve doğal gaz taşmasına da önemli katkı sağlayacağı belirtiliyor.
Orta Asya ülkelerine Basra Körfezi kapısı açacak proje, Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov’un geçen yıl Türkmenistan’a yaptığı ziyarette gündeme getirilmişti. Daha sonra ilgili ülkeler tarafından sözkonusu proje detaylı olarak ele alındıktan sonra nihai bir anlaşma imzalanması kararlaştırılmıştı.
Türkmenistan, halihazırda İran ve Kazakistan ile ortaklaşa 900 kilometre uzunluğunda demiryolu hattı inşa ediyor. Bu yıl Ekim ayında hizmete açılması beklenen demiryolu projesi, Orta Asya ülkelerini Basra Körfezi‘ne bağlayacak.
Türkmenistan’ın başkenti Aşkabat, Özbekistan, Türkmenistan, İran, Umman ve Katar dışişleri bakanlarının toplantısına ev sahipliği yaptı. Toplantıya, ev sahibi ülke Türkmenistan Dışişleri Bakanı ve Devlet Başkanı Yardımcısı Raşit Meredov, Özbekistan Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev, İran Dışişleri Bakanı Ali Akber Salihi, Umman Dışişleri Bakanı Yusuf Bin Alavi Bin Abdullah ve Katar Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Abdullah Mutib el-Rumeyhi katıldı.
Türkmenistan Dışişleri Bakanlığı binasında yapılan toplantıda, ilk önce söz konusu ülke bakanların katılımıyla heyetler arası görüşme yapıldı. Görüşmede, yeni uluslararası ulaşım koridorunun kurulmasına ilişkin konu ele alındı. Açılış konuşmasını gerçekleştiren Türkmen Dışişleri Bakanı Raşit Meredov, toplantıya katılmak üzere gelen bakanların Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhamedov ile çok verimli görüşmelerinin olduğunu kaydederek, Türkmen liderin bu projeyi desteklediğini ifade etti.
Heyetler arası görüşmenin ardından bakanlığın 3. katında beş ülke dışişleri bakanları yeni ulaşım koridorunun kurulmasını öngören anlaşmayı imzaladı. İmza töreninden sonra bakanlar bayrakların önünde hatıra fotoğrafı çektirdi.
İmza töreninden sonra konuşan Dışişleri Bakanı Meredov, görüşmede ulaşım ve transit koridorunun kurulmasına yönelik konuları ele aldıklarını kaydetti. Türkmenistan’ın komşuları başta olmak üzere bütün ülkeler ile karşılıklı çıkara dayalı işbirliğine büyük önem verdiğini kaydeden Meredov, sözkonusu ülkeler arasındaki kurulacak ulaşım koridorunun çok taraflı işbirliğinin geliştirilmesine imkan hazırlayacağını ifade etti. Meredov, bu anlaşmanın kısa zamanda hazırlandığını da sözlerine ekledi.
Özbekistan Dışişleri ve Başbakan Yardımcısı Elyor Ganiyev ise Türkmenistan Devlet Başkanı ile önemli bir görüşme gerçekleştirdiğini ve bu anlaşmanın tarihi bir öneme sahip olduğunu ifade etti. Orta Asya ve Basra Körfezi ülkeleri arasındaki bölgesel ulaşım koridoru projesinin önemli olduğuna dikkat çeken Özbek Bakan, tarafların bu projenin daha da hızlı hayata geçirilmesi için seferber olacağını inandığını belirtti. Ganiyev, bu projenin ülkeler arasındaki yük taşımacılığını da önemli ölçüde arttıracağını ifade etti.
Katar Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed Abdullah Mutib el-Rumeyhi, bu anlaşmanın imzalanmasından mutluluk duyduğunu kaydederek, projenin sadece sözkonusu katılımlı ülkeler arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlamakla kalmayıp, bu ülkeler ile Arap, Avrupa ve diğer Asya ülkeleri arasındaki işbirliğinin de arttırılmasına zemin hazırlayacağını bildirdi.
Umman Dışişleri Bakanı Yusuf Bin Alavi Bin Abdullah, tarihi bir olaya şahitlik ettiklerini kaydederek, ülkesinin limanlarını Orta Asya ülkeleri için de açmaya hazır olduklarını belirtti. Umman Bakan ayrıca, bu projenin yeni pazarlar için kapılar açacağını ifade etti.
İran Dışişleri Bakanı Ali Akber Salihi, bugün akıllarda kalacak bir olaya tanıklık ettiklerini ifade ederek, yeni ulaşım koridoru anlaşmasının imzalanmasından mutluluk duyduğunu belirtti. Salihi, bu anlaşmanın bölge halklarını birleştireceği ve daha sonra bu projeye diğer ülkelerinde katılacağına inandığını bildirdi.
Özbekistan, Türkmenistan, İran, Umman ve Katar arasında beşli bir ticari koridor oluşturulması hedefleniyor. İlk başta Türkmenistan, Umman, Özbekistan ve İran‘ın katılımıyla oluşturulması öngörülen ulaşım projesine daha sonradan Katar da dahil edildi.
Yeni ulaşım projesi, Orta Asya ülkeleri ile Basra ve Umman Körfezi‘ni birbirine bağlayacak. Proje kapsamında Orta Asya ülkeleri İran’a kadar demiryol hattı ve daha sonra İran’ın limanları ile Basra Körfezine açılacak. Halihazırda, İran Orta Asya sınırından Çabahar limanına kadar bin 600 kilometre uzunluğunda demiryol hattı çekiyor. Bu proje ile Orta Asya ülkelerinin Basra Körfezi ülkelerine petrol ve doğal gaz taşmasına da önemli katkı sağlayacağı belirtiliyor.
Orta Asya ülkelerine Basra Körfezi kapısı açacak proje, Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov’un geçen yıl Türkmenistan’a yaptığı ziyarette gündeme getirilmişti. Daha sonra ilgili ülkeler tarafından sözkonusu proje detaylı olarak ele alındıktan sonra nihai bir anlaşma imzalanması kararlaştırılmıştı.
Türkmenistan, halihazırda İran ve Kazakistan ile ortaklaşa 900 kilometre uzunluğunda demiryolu hattı inşa ediyor. Bu yıl Ekim ayında hizmete açılması beklenen demiryolu projesi, Orta Asya ülkelerini Basra Körfezi‘ne bağlayacak.