Afganistan savaşı`nın 10. yıldönümü
Afganistan savaşının başlangıcından bu yana 10 yıl geçti.
Eski ABD Başkanı George W. Bush, 11 Eylül saldırılarının arkasındaki isim olan Usame Bin Ladin ve liderliğini yaptığı örgütü El Kaide`yi ortadan kaldırmak ve Afganistan`da El Kaide`yi koruduğunu iddia ettiği Taliban rejimini devirmek için Afganistan`a savaş açmıştı. İki ay gibi kısa bir sürede ABD, NATO güçlerinin de desteğini alarak Afganistan`da Taliban rejimini devirmiş fakat Usame Bin Ladin yakalanamamıştı. Bugün Afganistan savaşının 10. yıldönümü ve Usame Bin Ladin`in öldürülmesine rağmenAfganistan`ın güvenlik ve ekonomik problemleri hala devam ediyor.
Afgan savaşında toplam sivil kaybın 20 bini aştığı ve her geçen gün bu sayının arttığı biliniyor. Uluslararası gücün kaybının ise 2 bin 700`e yakın olduğu bildiriliyor. NATO önderliğindeki Uluslararası Güvenlik Yardım Kuvveti (ISAF) sözcüsü General Jacobson, Afganistan`da son 10 yılda çok büyük değişimler olduğunu ve yaklaşık 7 milyondan fazla öğrencinin şu anda öğrenim gördüğünü belirtti. Jacobson, öğrencilerin üçte birinin kızlardan oluştuğunu, 75 tane televizyonun ülke genelinde yayın yaptığını ve 175tane radyo istasyonun bulunduğunu kaydetti.
Bütün bu verilere rağmen daha önemli sorunların devam ettiği gözlemleniyor. Savaşın sona ermemesinden ve güvenlik sorunlarından dolayı binlerce Afgan, mülteci kamplarında zor şartlar altında yaşıyor. Ülkedeki işsizlik oranı yüzde 40 civarında ve iş bulanlarsa aylık 350 TL`nin altında ücretlerle çalışıyor. Bu ekonomik durum, ülkede rüşvet gibi sorunlara yol açıyor
Siyaset analizcisi Muhibullah Hariti ülkede güvenliğin tam olarak sağlanamadığını, bölgelerin yönetiminden sorumlu olan vali ve il şurasındaki üyelerin halkın problemlerine çözüm getirmediğini ve rüşvet olaylarının önüne geçilemediğini belirtti.
Kabil`de öğretmenlik yapan Hacı Mahmut ise 2001 işgalinde halkın büyük çoğunluğunun yabancı kuvvetlerin ülkeye geldiğinde güvenliğinin tamamen sağlanacağını ve ekonomik ve siyasi sorunların düzeltileceğine inandığını fakat bugün durumun hiç de öyle olmadığını; güvenlik ve ekonomi alanlarındaki problemlerin gün geçtikçe daha kötüye gittiğini ifade etti
Kızların okula gitmelerinin yasaklandığı Taliban yönetiminden sonra öğrenci sayısında ve ülke genelindeki okul sayısında büyük bir artış görülüyor. Bugün yaklaşık 2,5 milyon kız öğrenci eğitim alsa da ekonomik yetersizlikten dolayı eğitimlerinin niteliği tartışmalı bir konu olarak görülüyor. Bazı bölgelerde okul binası eksikliğinden dolayı eğitim derme çatma çadırlarda verilmeye çalışılıyor. Binası olan okullarda da ısınma gibi pek çok problemle yüz yüze kalınıyor. Halkın durumu iyi olmadığından dolayıöğrencilerin bir çoğunun kitap veya defterleri olmadan eğitimlerini sürdürmeye çalıştığı görülüyor.
Afganistan`daki güvenliği sağlamak için 2010 yılından beri Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai büyük çaba sarf ediyor. Karzai, eski cumhurbaşkanı Burhaneddin Rabbani`yi Ekım 2010 tarihinde Taliban`la barış müzakerelerini başlatması için Afganistan Barış konseyi başkanlığına atayarak güvenlik için en önemli adımlardan birini atmıştı.
Daha sonra kardeş olan fakat aralarındaki sorunları bir türlü halledilemeyen iki ülke Afganistan ve Pakistan ilişkiler normalleşmeye doğru gitti. Mayıs 2011`de Pakistan Başbakanı Geylani`nin Afganistan ziyareti bunun ilk adımlarındandı. Daha sonra Afganistan devlet başkanı Hamid Karzai, İslamabad`ı ziyaret etti. İki ülke ilişkileri normalleşmeye başlamıştı fakat 27 Haziranda 2011`de Kabil`deki İntercontinental otelinde gerçekleşen saldırı ilişkileri sarstı. Saldırıyı Pakistan`ın Afganistan sınırındafaaliyet gösteren Hakkani Örgütü üslendi ve otel saldırısını gerçekleştiren saldırganların emirleri Pakistan`da yaşayan üst düzey bir Hakkani örgüt yöneticisinden aldığı ortaya çıktı. Bu saldırının ardından 13 Eylül 2011 tarihinde başkent Kabil`de bulunan Amerikan büyükelçiliği ve ISAF merkezine yapılan saldırıların Hakkani örgütü tarafından yapıldığı ve bu saldırının faillerinin Pakistan`da yaşadığı dillendirilmeye başladı.
Bardağı taşıran damla ise 20 Eylül`de Afgan barış konseyi başkanı Burhaneddin Rabbani`nin evinde intihar saldırısı sonucu öldürülmesi oldu. Saldırıyı kimse üstlenmese de Afgan ve ISAF`a bağlı yetkililer saldırının arkasında Hakkani örgütünün ve Pakistan istihbarat servisi ISI`nin olduğunu iddia etti. Pakistan bu iddiaları reddetse de iki ülke arasındaki ilişkiler kopma derecesine geldi.
NATO Afganistan sivil sözcüsü Dominic Medley, "Afganistan ve Pakistan barışı birlikte sağlayabilir" ifadesini kullanarak Pakistan`ın terörist grupların topraklarında konuşlanmaması için daha fazla gayret etmesi gerektiğini belirtti.