İlk altı ayda benzinde tüketim azalırken LPG'de arttı
Benzin tüketiminin 2010'un ilk altı ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 8,5 azaldığı, LPG tüketiminin ise yüzde 9 arttığı bildirildi.
Petrol Sanayicileri Derneği (PETDER) 2010 Ocak-Haziran sektör raporunu yayınladı. Buna göre, yılın ilk yarısında benzin, motorin ve LPG'den oluşan toplam otomotiv yakıtları tüketimi 8,5 milyon ton oldu. İlk altı ayda kırsal motorin tüketimi bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 6,8 azalarak yaklaşık 400 bin metreküpe geriledi. Motorinde görülen gerilemenin en önemli sebebi olarak 10 numara yağ adı altında 2009 yılının ikinci yarısından beri artan miktarlarda devam eden faaliyetler görülüyor.
Motorin (düşük kükürtlü) tüketimi de bir önceki yıla göre yüzde 22,3 artarak 2,2 milyon metreküpe ulaştı. Motorin türleri toplam tüketimi (motorin ve kırsal motorin) 2009 yılına oranla yüzde 0,2 oranında artarak 2010 yılının ilk çeyreğinde yaklaşık 7,5 milyon metreküp oldu. Toplam benzin tüketimi 2009'a oranla yüzde 8,5 azalarak yaklaşık 1 milyon tona (1,3 milyon metreküp) geriledi. Daha düşük ÖTV tutarı nedeniyle benzinden artan bir pay alan otogaz LPG tüketimi aynı dönemde yaklaşık yüzde 8,5 oranında artarak 1,15 milyon tona ulaştı.
2010 yılının ilk yarısında fuel oil ve kalyak türleri tüketimi yüzde 59 oranında azalıp 523 bin ton oldu. Yağlama yağları tüketimi de yüzde 32'lik artışla 177 bin ton oldu.
Toplam akaryakıt tüketiminin (benzinler, motorinler ve fuel oiller toplamı) yüzde 9,4 azalmasına rağmen, geçen yılın temmuz ve aralık aylarında iki kez yapılan ÖTV artışlarından ötürü bu yılın ilk yarısında akaryakıt tüketiminden temin edilen dolaylı vergiler (KDV ve ÖTV) bir önceki yıla göre yüzde 23 oranında artarak 16 milyar TL'ye ulaştı. LPG tüketiminden sağlanan dolaylı vergi gelirleri ile birlikte petrol ve LPG sektörlerinin sağladığı dolaylı vergiler de yüzde 24,5 artarak 19 milyar TL'ye ulaştığı hesaplanıyor.
Brent tipi ham petrol varil fiyatı ocak- haziran döneminde 67 -87 ABD Doları aralığında değişti ve dönem ortalaması 77,5 ABD Doları oldu. Son dönemde, ÖTV artışları sonrasında, özellikle kırsal motorinde yasal tüketimin azaldığı ve yasa dışı ve/veya vergi kaybı sonucunu doğuran özellikle 10 numara yağ adı altında yapılan faaliyetlerin ciddi büyüklüğe ulaştığı kaydedilen PETDER'in raporunda şu ifadelere yer verildi:
"Bu isim altında yapılan faaliyetlerin yıllık 1,0 milyon ton seviyesini aştığı ve neden olduğu vergi kaybının ise yılda 1,0 milyar TL'nin oldukça üzerine çıktığı tahmin ediliyor. 2010 yılı ilk yarısında kırsal motorin tüketiminde görülen yüzde onun üzerinde gerileme bu tür faaliyetlerdeki büyüklüğün bir işareti olarak görülüyor. Motorin, baz yağ ve müstahzarlar arasındaki ÖTV farklılığının (kırsal motorin; 1,461 TL/Litre, baz yağ / müstahzar; 0,30 TL/kg) neden olduğu bu tür faaliyetlerin kesin çözümü, 2008 yılında uygulandığı zamanda da görüldüğü gibi, ancak baz yağ ve müstahzarların ÖTV tutarlarının artırılarak motorin ÖTV'si ile dengelenmesi ile mümkün."