Srebrenitsa Soykırımının 15. Yıldönümü Srebrenitsa

Bosna-Hersek'teki savaşta 11 Temmuz 1995 tarihinde 8 bin erkeğin katledildiği Srebrenitsa'da, soykırımın 15.

  Bosna-Hersek ' teki savaşta 11 Temmuz 1995 tarihinde 8 bin erkeğin katledildiği Srebrenitsa ' da , soykırımın 15 . yıl anma törenleri , kurbanların mezarlarının bulunduğu Potaçari ' de geniş katılımla yapılıyor .
Avrupa ' nın İkinci Dünya Savaşından sonra yaşadığı en büyük trajedi olan Srebrenitsa soykırımının 15 . yıldönümünde , yine hüzün ve gözyaşı hakim . . . Boşnak aileleri erkeksiz , çocukları babasız , anneleri evlatsız bırakan bu soykırımın acısı , aradan geçen 15 yıla rağmen hiç dinmedi .
Bir zamanlar evlatları ve kocalarıyla yaşadıkları mutlu hayatı ansızın yok edilen Srebrenitsalı kadınları yalnız bırakmamak için on binlerce Boşnak törenlerin yapılacağı alanda bir gün öncesinden toplanmaya başladı . Etrafı ormanlarla çevrili yeşil arazi üzerine ' beyaz zambaklar ' gibi dizilen uçsuz bucaksız mezar taşlarının bulunduğu Potoçari ' de toplanan kalabalık , savaşta kaybettiği yakınları için dua ediyor ve gözyaşı döküyor .
Bosna-Hersek ' ten ve yurt dışından törenler için gelen insanlardan bazıları geceyi Potoçari Mezarlığı çevresinde kurulan çadırlarda ve kentteki Boşnak ailelerin yanında geçirdi .
İnsanların yüreğindeki acı ve hüzün yüzlerine de yansıyor . Gülmeyi adeta unutmuş bu insanlar , sadece derin bir sessizlik içinde 15 yıl önce dünyanın gözleri önünde yaşanan trajedinin hüznünü yaşıyor .
Törenler bir büyük buluşmaya da sahne oluyor . 15 yıl önce baba , kardeş , eş olanlar yemyeşil örtülere bürünmüş narin ve hafif tabutlarıyla Potoçari ' de bir araya geldi . Doğum tarihleri farklı , ancak ölüm tarihleri hep 11 Temmuz 1995 tarihini gösteren 775 tabut , ilk olarak bu insanların ' umut ' diye içeri girmeye çalıştığı BM bünyesinde görev yapan Hollanda birliğinin konuşlandığı fabrikanın içinde bekletildi . 15 yıldır kaybettikleri ve bir mezarın dahi çok görüldüğü yakınlarının tabutlarına sarılan kadınlar gözyaşı döktü .
Bu gözyaşları , 15 yıl önce katledilen , daha sonra bedenleri parçalara bölünüp çeşitli toplu mezarlarda bulunan , uzun çalışmalar sonucu kimlikleri belirlenen kurbanlar için akıtılıyordu .
Anneleri onları doğururken kolsuz , bacaksız , başsız doğurmamıştı . . . Ancak onların tabutları çok hafifti . Çünkü birçoğunun bedeninin bir kısmı hala bilinmeyen yerlerde saklı duruyordu . Tabutlar içinde ise kimisinin tek bacağı , kimisinin sadece kaburgaları , kimisinin ise sadece kafatası bulunuyordu . Hala iki bin kişinin yakınları , kurbanlarının bir tırnağını dahi bulamadı .
Bazı kadınların pencerelerinden düşen güneşin hüzmeleriyle aydınlanan fabrikanın geniş alanında yakınının cenazesini bulmak için tabutların üzerindeki küçük harflerle yazılmış isimleri tek tek kontrol etmesi ise yürek burkan bir başka manzara .
Tabutlar başında ağlayan kadınlar , bir taraftan kaybettikleri için gözyaşı döküyor , diğer taraftan yakınlarını 15 yıl sonra olsa bile inançları doğrultusunda toprağa verecek olmanın buruk sevincini yaşadı .
Cenazelerin fabrikadan törenin yapılacağı alana taşınma süreci ise saatler sürdü . Yaklaşık 300 metre ötedeki mesafeye elden ele uzatılarak taşınan yeşil örtülere sarılmış tabutlar numaralarına göre bulunduğu yerden alındı . Tabutlar , elden ele uzatılarak Potoçari Mezarlığı ' nda cenaze namazlarının kılınacağı alana tek tek dizildi . Yine burada da her tabutun başında aileleri ve yakınları gözyaşı dökerek dayanılması zor bir tablo oluşturdu . Burada tabutlar başına toplanan kadınların kimi ağabeyisi , kimi kardeşi , kimi eşi , kimisi ise babası için gözyaşı döktü .
Srebrenitsalı 775 kurbanın yakınlarının 15 yıllık hasreti bugün sona erdi . Çünkü Srebrenitsalı kadınlar kaybettikleri yakınlarının ardından bugün ' doya doya ağlıyordu ' .
Başı belli , ancak sonu görülmeyen bu tabutların başında ağlayan kadınlardan birisi de İsmeta Omeroviç idi . . . 15 yıl önce kaybettiği eşininin tabutu başında dua eden , iki kardeşini ve babasını da bu trajedi de kaybeden Omeroviç , ' Öldürüldüğünde 38 yaşında olan eşimin cesedi üç farklı toplu mezardan çıkartıldı . Cesedinin birçok uzvu eksik . Ancak buna da şükür . . . Bu tabutlar o zaman bu olaylara göz yuman dünyanın ayıbı ' şeklinde duygularını dile getirdi .
11 Temuz 1995 ' te hasta babasına Srebrenitsa ' da veda eden Safet İbrahimoviç , ' Babam 15 yıl sonra tekrar bize döndü ama tabutun içinde ' diyor . İki oğlunu , kocasını ve 22 akrabasını kaybeden Srebrenitsa Anneleri Derneği Başkanı Hatice Mehmedoviç de tabutlar başında ağlayan bir başka kadındı .
Oğlu Azur ' a ait tabutun başında gözyaşı döken Mehmedoviç , ' Oğlumun DNA sonucu 10 Mayısta tamamlandı . Onu 15 yıl önce giydiği kot pantolonunun kemer parçasından tanıdım . Oğlumdan sadece bacak kemikleri ve sol kol kemiği bulundu . Ben çocuklarımı başsız , kolsuz doğurmadım , ama onlardan geriye birkaç kemik kaldı ' dedi .

-TÖRENLERDE MÜSLÜMAN VE KATOLİK DİN ADAMLARI DUA EDECEK-

Potoçari Mezarlığı ' nda bugünkü anma törenlerine Başbakan Recep Tayyip Erdoğan , eşi Emine Erdoğan , Devlet Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış , Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu , Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer ile Bosna-Hersek Üçlü Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Haris Sladziç , Sırbistan Devlet Başkanı Boris Tadiç , Hırvatistan Devlet Başkanı İvo Yosipoviç ve Karadağ Devlet Başkanı Filip Vuyanoviç de katılacak .
Anma törenleri kapsamında 3 yıldır , giydikleri beyaz kefenlerle Boşnak , Sırp ve Hırvatlardan oluşan gençler ' Srebreniçki Inferno ' ( Srebrenitsa Cehennemi ) adlı oratoryoyu seslendirecek . Daha sonra cenazeler , öğle namazını müteakip kılınacak cenaze namazının ardından toprağa verilecek .
Cenazeler arasında Çetnikler tarafından katledilen bir Hırvat ' a ait cenaze de bulunuyor . Bu kurban için Katolik bir din adamı tarafından dini merasim düzenlenecek . Anma törenleri Müslüman ve Katolik din adamlarının yapacağı duayla sona erecek .
11 . 07 . 2010 10 : 19 : 09