Dünya basınının gündemi (3 Mayıs 2010)
Dünya basınının ağırlıklı gündemini bu hafta yapılacak İngiltere seçimleri oluşturuyor.
Daily Telegraph, Cameron'un parlamentoda tek başına hükümet kurmaya yetecek çoğunluğu elde edememeleri durumunda Liberal Demokrat Parti'yle koalisyon olasılığını dışlamaya hazırlandığını yazıyor.
Gazeteye göre, tek başına hükümet olma umudunu koruyan Muhafazakarlar, bunun gerçekleşmemesi durumunda azınlık hükümetini tercih etme eğiliminde.
Independent gazetesi de manşetinde David Cameron'la yaptığı özel mülakata yer veriyor. Cameron, sonucun kamuoyu yoklamalarındaki gibi çıkıp, iktidardaki İşçi Partisi'nin üçüncü olması ve hiçbir partinin çoğunluğu elde edememesi durumunda teamül gereği ilk hükümet kurma görevinin Başbakan Gordon Brown'a verilmesine itiraz edeceğini belirtiyor.
Gazete, 29 Nisan-1 Mayıs tarihleri arasında yayımlanan yedi kamuoyu yoklamasının ortalamasına göre, Muhafazakar Parti'nin yüzde 35'le birinci durumda olduğunu aktarıyor. Muhafazakarlar'ı, yüzde 30'la Liberal Demokratlar izliyor. Üçüncü sıradaki İşçi Parti'nin desteği ise yüzde 27.
Times gazetesi, Cameron'un şimdiden iktidardaki ilk günlerindeki icraatlarına odaklandığını yazarken, Guardian'a göre, Muhafazakar Parti lideri, İngiltere'nin 250 milyar dolara ulaşan rekor seviyedeki bütçe açığını kapamak için gerekli olan kemer sıkma önlemlerini en geç altı ay içinde açıklamak zorunda olduklarına inanıyor.
Muhafazakar Parti'nin ileri gelenleri, acı reçetenin kamuoyu desteği sürerken açıklanması gerektiğini belirtiyorlar.
Yunanistan'a kredi
Financial Times, euro bölgesi maliye bakanlarının Yunanistan'a 110 milyar euroluk kredi anlaşmasını onaylamasıyla ilgili haberinde Atina'nın kemer sıkma önlemlerini daha da ağırlaştırmak zorunda kalacağına dikkat çekiyor.
Gazeteye göre, IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn, 'istisnaî' diye nitelediği bu anlaşmanın krizin yayılma riski karşısında zorunlu olduğunu söyledi. Almanya Başbakanı Angela Merkel ise, 'bunun euro'nun istikararı açısından tek çare olduğunu' belirtti.
Anlaşma uyarınca 110 milyar euro'nun 80 milyarını euro bölgesi ülkeleri kalanını da Uluslararası Para Fonu IMF karşılayacak.
Yunanistan Hükümeti, bu borcu alabilmek için 2014 yılına kadar bütçe açığını Avrupa Birliği'nin izin verdiği oran olan yüzde 3'ün altına çekmeyi taahhüt etti. Halihazırda Yunanistan'ın bütçe açığı gayri safi yurt içi hasılasının yüzde 13,6'sı düzeyinde.
Atina ayrıca kamu borçlarını, gayri safi yurtiçi hasılasının yüzde 140'ı seviyesinde tutma sözü verdi.
Orta Doğu için silahsızlanma önerisi
Guardian gazetesi, Amerika Birleşik Devletleri'nin New York kentinde bugün 150'den fazla ülkenin temsilcisini bir araya getirecek zirveye, Orta Doğu'nun kitle imha silahlarından arındırılması önerisinin damga vurmasının beklendiğine dikkat çekiyor.
Haberde özetle şu bilgilere yer veriliyor:
1968 tarihli nükleer silahların yayılmasını önleme anlaşmasının güncellenmesi amacını taşıyan zirvede gündeme gelmesi beklenen bu öneri için Amerikan yönetimi, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin diğer dört daimi üyesi Rusya, Çin, Fransa ve İngiltere'yle istişare halinde. Zirvede öneri için İsrail, İran ve Arap ülkelerinin görüşü alınacak.
Mısır, diğer Arap ve İslam ülkeleriyle birlikte bu girişimin sadece nükleer silahlara odaklanmasını istiyor. Amerikan yönetimi ise kitle imha silahlarıyla yetinilmesinden yana. Anlaşmaya taraf olmayan İsrail zirveye katılmıyor.
Orta Doğu'da kitle imha silahlarından arındırılmış bir bölge yaratılabilmesi için İsrail'in nükleer silahlara sahip olduğunu kabul etmesi gerekecek. Oysa gözlemciler, yakın bir gelecekte böyle birşeyin mümkün olmadığını söylüyor.
Fakat İsrail daha önce güvenlik kaygılarının dikkate alınması halinde komşularıyla bölgesel silahsızlanma görüşmelerine oturabileceğini açıklamıştı.
Guardian, Amerikan yönetiminin nükleer silahlardan arındırılmış bir Orta Doğu önerisine destek için, Mısır ve nükleer silahı olmayan diğer ülkelerden İran'ı tecrit etme çabalarına katkı isteyecek.
Financial Times, konferansta İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın da bir konuşma yapacağını belirtiyor. Gazeteye göre, İran lideri, nükleer programları nedeniyle ülkesine yönelik yeni olası yaptırımları engellemeye çalışacağını ve dikkatleri nükleer silah sahibi ülkelere çevireceğini kaydediyor.
Obama'ya geç müdahale eleştirisi
Times gazetesi, Amerikan Başkanı Barack Obama'nın, Meksika Körfezi'nde İngiliz petrol devi BP'nin işlettiği bir petrol kuyusundan yayılan ham petrolün yol açtığı felakete geç müdahaleyle suçlandığını aktarıyor.
Gazete, kazanın meydana geldiği petrol platformunun kıyıdan 80 kilometre uzakta olmasını gerekçe göstererek sızan petrolün kolayca kontrol altına alınabileceğini düşünen BP'nin müdahalesinin de yavaş ve yetersiz kaldığını belirtiyor.
Financial Times da başyazısında bu felaketten dersler çıkarılması gerektiğine dikkat çekerek, denizin bin 500 metre dibinde petrol arayabilen petrol şirketlerinin bu tür felaketlere müdahale etme kabiliyetlerini de artırması gerektiğini vurguluyor.
Gazete, 20 yıl aradan sonra açık denizde petrol arama çalışmalarına yeniden izin veren Obama yönetiminin bu kararından dönmemesi gerektiğini, zira Amerikan enerji güvenliğinin denizlerde petrol arama çalışmalarını mecbur kıldığını yazıyor.