Aksoy: Faiz ve enflasyon senaryoları
Referans gazetesi köşe yazarı Tevfik Aksoy Merkez bankası ve Enflasyon hakkında köşesinde el aldı.
Merkez Bankası (MB) senenin ikinci enflasyon raporunu yayımlayarak enflasyon tahminlerini güncellemiş ve bunu kamuoyu ile paylaşmış oldu. Genel olarak hemen her ülkede enflasyon raporu açıklaması ile para otoritesinin faiz politikasında olası değişiklikler tartışılır, yeni tahminler ve bu tahminlerin altında yatan varsayımların gerçekçiliği analistlerin kendi tahmin ve varsayımları ile karşılaştırılarak buna uygun bir strateji belirlenir. Açıklanan son enflasyon raporunun diğerlerinden farkı Merkez Bankası'nın çıkış stratejisini açıklamasının hemen ertesine gelmesi sebebiyle sürprizlere fazla yer vermemesiydi.
% 5,4 gerçekçi tahmin
Merkez Bankası bu yıl sonu için enflasyon tahminini yüzde 6,9 seviyesinden yüzde 8,4 gibi çok daha gerçekçi bir tahmine yükseltti. Benim bu sene için olan tahminim hâlâ yüzde 8,1 seviyesinde ancak ben de nisan ayı enflasyon gerçekleşmesi ve önümüzdeki günlerde gıda fiyatlarındaki değişimlere bakıp bir güncelleme yapıp yapmama konusunda karar vermek durumundayım. Açıkçası kısa vadede oldukça kötü bir enflasyon görünümü olmasına karşın Merkez Bankası'nın piyasadan çok daha iyimser olan ve benim de bir ölçüde paylaştığım beklenti, enflasyonun orta vadede düşebileceği. Bir ölçüde ifadesini kullanmamın sebebi ‘merkez'in politika faizleri konusunda acele etmeyeceği ve baz senaryosunda faizlerin senenin dördüncü çeyreği ile beraber kademeli şekilde yükseltileceğini belirtmesi. Eğer faiz artışı gerçekten sene sonuna kalırsa bu arada oluşacak büyüme ivmesi, kredi genişlemesi ve enflasyon beklentilerindeki bozulmanın genel fiyatlama davranışlarını etkilemesi sonucu enflasyonun hedefe yakınsaması gecikebilir.
Faiz artırımı temmuzda
Hatta ‘merkez'in ileride yapması gereken faiz artırımlarının boyutu da normalden fazla olabilir. Ama ben baz senaryomu, ‘Enflasyon Raporu'na rağmen değiştirmedim. Hâlâ temmuz ayında faiz artırımlarının başlama olasılığını yüksek görüyorum ve sene sonuna kadar 150 baz puanlık artışın gelecek sene başında da devam edeceğini ve ancak bu takdirde 2011 hedefinin gerçekçi hale geleceğini düşünüyorum. Gıda fiyatlarının beklendiği gibi düşmemesi, düşse bile çekirdek enflasyonun yavaş da olsa artan iç talep ile yükselerek gıdanın bıraktığı boşluğu doldurması olası. Merkez Bankası, ‘Enflasyon Raporu'nda çıktı açığının aşağı yukarı 2011 sonunda kapanacağını tahmin ediyor. Bence bu da oldukça gerçekçi bir tahmin ve teorik olarak bu durumda talebin enflasyon üzerinde fazla baskı yapmaması gerekir. Olasılıklara baktığımızda MB'nin önünde birkaç seçenek var. Birincisi parasal sıkılaştırmanın sonuçlarını beklemek, gıda fiyatlarının düşmesini ve enerji fiyatlarının en azından sabitlemesine oynamak, sene sonuna kadar çok baskı olmaması durumunda faizleri gerçekten ekim ayı gibi yükseltmek. Bence piyasada en yaygın inanış şimdilik bu olmasa bile yakın zamanda fiyatlamaların bu yönde oluşacağını tahmin ediyorum. İkinci bir olasılık da benim baz senaryomda bahsettiğim gibi yaz aylarında başlayacak kademeli artışlar ile yumuşak iniş diyebileceğimiz bir sıkılaştırmaya gidilmesi. Şu sıralar bu senaryo fiyatlar içerisinde.
Hızlı hareket edilmeli
Kısa vadeli bakınca nisan ve mayıs enflasyon oranlarının beklentiler üzerinde ne kadar etkili olabileceğini görmek mümkün. Pazartesi günü açıklanacak rakam manşet enflasyonun büyük olasılıkla yüzde 10 seviyesinin üzerine çıkmasına sebep olacak. Et fiyatlarında beklenen düşüşün mayıs ayı gıda enflasyonunu büyük oranda aşağı çekmesi durumunda ise yeniden tek haneyi görebileceğiz. Merkez Bankası'nın tahmin ettiği ve benim paylaştığım gibi Ocak-Şubat 2011 döneminde enflasyonda ani düşüş olacağını beklemeyen piyasanın fikrinin değişmesi için hem biraz zaman hem de somut veri gerekmekte. İşte bu yüzden her ne kadar MB'nin tahminlerini gerçekçi bulsam da aksiyon tarafında daha çabuk hareket etmesi gerektiğine inanıyorum ve faiz artışı için yaz aylarında aksiyon bekliyorum.
Merkez Bankası (MB) senenin ikinci enflasyon raporunu yayımlayarak enflasyon tahminlerini güncellemiş ve bunu kamuoyu ile paylaşmış oldu. Genel olarak...
% 5,4 gerçekçi tahmin
Merkez Bankası bu yıl sonu için enflasyon tahminini yüzde 6,9 seviyesinden yüzde 8,4 gibi çok daha gerçekçi bir tahmine yükseltti. Benim bu sene için olan tahminim hâlâ yüzde 8,1 seviyesinde ancak ben de nisan ayı enflasyon gerçekleşmesi ve önümüzdeki günlerde gıda fiyatlarındaki değişimlere bakıp bir güncelleme yapıp yapmama konusunda karar vermek durumundayım. Açıkçası kısa vadede oldukça kötü bir enflasyon görünümü olmasına karşın Merkez Bankası'nın piyasadan çok daha iyimser olan ve benim de bir ölçüde paylaştığım beklenti, enflasyonun orta vadede düşebileceği. Bir ölçüde ifadesini kullanmamın sebebi ‘merkez'in politika faizleri konusunda acele etmeyeceği ve baz senaryosunda faizlerin senenin dördüncü çeyreği ile beraber kademeli şekilde yükseltileceğini belirtmesi. Eğer faiz artışı gerçekten sene sonuna kalırsa bu arada oluşacak büyüme ivmesi, kredi genişlemesi ve enflasyon beklentilerindeki bozulmanın genel fiyatlama davranışlarını etkilemesi sonucu enflasyonun hedefe yakınsaması gecikebilir.
Faiz artırımı temmuzda
Hatta ‘merkez'in ileride yapması gereken faiz artırımlarının boyutu da normalden fazla olabilir. Ama ben baz senaryomu, ‘Enflasyon Raporu'na rağmen değiştirmedim. Hâlâ temmuz ayında faiz artırımlarının başlama olasılığını yüksek görüyorum ve sene sonuna kadar 150 baz puanlık artışın gelecek sene başında da devam edeceğini ve ancak bu takdirde 2011 hedefinin gerçekçi hale geleceğini düşünüyorum. Gıda fiyatlarının beklendiği gibi düşmemesi, düşse bile çekirdek enflasyonun yavaş da olsa artan iç talep ile yükselerek gıdanın bıraktığı boşluğu doldurması olası. Merkez Bankası, ‘Enflasyon Raporu'nda çıktı açığının aşağı yukarı 2011 sonunda kapanacağını tahmin ediyor. Bence bu da oldukça gerçekçi bir tahmin ve teorik olarak bu durumda talebin enflasyon üzerinde fazla baskı yapmaması gerekir. Olasılıklara baktığımızda MB'nin önünde birkaç seçenek var. Birincisi parasal sıkılaştırmanın sonuçlarını beklemek, gıda fiyatlarının düşmesini ve enerji fiyatlarının en azından sabitlemesine oynamak, sene sonuna kadar çok baskı olmaması durumunda faizleri gerçekten ekim ayı gibi yükseltmek. Bence piyasada en yaygın inanış şimdilik bu olmasa bile yakın zamanda fiyatlamaların bu yönde oluşacağını tahmin ediyorum. İkinci bir olasılık da benim baz senaryomda bahsettiğim gibi yaz aylarında başlayacak kademeli artışlar ile yumuşak iniş diyebileceğimiz bir sıkılaştırmaya gidilmesi. Şu sıralar bu senaryo fiyatlar içerisinde.
Hızlı hareket edilmeli
Kısa vadeli bakınca nisan ve mayıs enflasyon oranlarının beklentiler üzerinde ne kadar etkili olabileceğini görmek mümkün. Pazartesi günü açıklanacak rakam manşet enflasyonun büyük olasılıkla yüzde 10 seviyesinin üzerine çıkmasına sebep olacak. Et fiyatlarında beklenen düşüşün mayıs ayı gıda enflasyonunu büyük oranda aşağı çekmesi durumunda ise yeniden tek haneyi görebileceğiz. Merkez Bankası'nın tahmin ettiği ve benim paylaştığım gibi Ocak-Şubat 2011 döneminde enflasyonda ani düşüş olacağını beklemeyen piyasanın fikrinin değişmesi için hem biraz zaman hem de somut veri gerekmekte. İşte bu yüzden her ne kadar MB'nin tahminlerini gerçekçi bulsam da aksiyon tarafında daha çabuk hareket etmesi gerektiğine inanıyorum ve faiz artışı için yaz aylarında aksiyon bekliyorum.
Merkez Bankası (MB) senenin ikinci enflasyon raporunu yayımlayarak enflasyon tahminlerini güncellemiş ve bunu kamuoyu ile paylaşmış oldu. Genel olarak...