Nil'in kaynağındaki ülkeler Mısır'a karşı ittifak oluşturdu

Nil'in kaynağında yer alan dört ülke imzaladıkları anlaşma ile Mısır'ın Nil üzerindeki mutlak hakimiyetine son vermek istiyor. Etiyopya, Ruanda, Uganda ve Tanzanya dün Uganda'da imzaladıkları anlaşma ile yıllardır süren sonuçsuz görüşmeleri yeni bir aşamaya taşıdı. Anlaşmaya sert tepki gösteren Mısır ve Sudan, bir damla sularının bile kesilmesine kesinlikle müsaade etmeyeceğini açıkladı. İki ülke başta Çin ve Avrupa olmak üzere pek çok ülke nezdinde diplomatik atağa geçerek, Nil'in kaynağında yer alan ülkelerin geliştirecekleri projelere destek vermemesini talep edecek.

1929 ve 1959 tarihli anlaşmalara göre Nil sularının tamamı üzerinde Mısır ve Sudan'ın söz sahibi olmaları sağlanmıştı. Ancak Doğu Afrika ülkelerinin bağımsız olmadıkları bir tarihte imzalanan anlaşmaların geçersiz olduğunu belirten Nil'in kaynağındaki ülkeler, bu anlaşmaların kendi haklarını gözetecek şekilde gözden geçirilmesini talep ediyor.

Mısır ise 85 milyon nüfusunun tamamen Nil sularına bağlı olduğunu, mevcut su miktarının bile 2020'li yıllardan itibaren yetersiz kalacağını belirtiyor. Mısır, Nil'in kaynağında yer alan ülkelerin yeterli miktarda yağmur aldığını, bu ülkelerin Nil sularına ihtiyaç duymadığını da öne sürüyor.

Ancak Nil sularının yüzde 85'ine kaynaklık eden Etiyopya dünyanın en kurak ülkeleri arasında yer alıyor ve gerçekleştireceği projelerle Nil sularını kullanmak istiyor.

Nil'in kaynağında yer ülkeler ayrıca Mısır'ın suyu çok israf ettiğini, su gerektiren şeker kamışı ve pirinç üretiminden öncelikli olarak vazgeçmesi gerektiğini belirtiyor. Bu ülkeler Mısır'ın Nil sularına karşılık olarak kendilerine petrol ve doğal gaz vermesini de istiyor.

Dün imzalanan anlaşmanın yürürlüğe girmesi için bir yıllık süre bulunuyor ve tüm ülkeler bu anlaşmayı imzalamaları için davet ediliyor. Mısır ve Sudan bu anlaşmayı kesinlikle imzalayacaklarını belirtirken, Kenya, Burundi ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin de bir yıllık süre içinde bu anlaşmaya imza koymaları bekleniyor.

Nil sularının ulusal güvenliği açısından stratejik önemde olduğunu belirten Mısır, daha önce yapılan anlaşmalara muhalif hareket eden ülkelere karşı güç kullanmaktan çekinmeyeceğini ifade ediyor.

Mısır ayrıca İsrail'in de Nil havzasında yer alan ülkeleri kendilerine karşı kışkırttığını da öne sürüyor.

Mısır'a karşı güç oluşturulmasına öncülük eden Etiyopya, Nil sularının sadece Mısır ve Sudan arasında paylaştırılamayacağını, kendilerinin de Nil sularına ihtiyaç duyduğunu vurguluyor. Etiyopya Mısır'ın ihtiyaçlarını gözetmek için yıllardır çaba sarf ettiklerini, ancak Mısır'dan olumlu bir adım gelmediğini de öne sürüyor.