Şii din adamı 4 büyük gruptan temsilci istiyor

Irak'ta Şii din adamı ve siyasi lider Mukteda es Sadr'ın lideri olduğu hareket, hükümette Sünniler ve Kürtler de dahil olmak üzere dört büyük gruptan da temsilciler görmek istediğini açıkladı.

Sadr yanlıları yeni başbakanı belirlemeye çalışıyor.

Sadr hareketinin parçası olduğu Irak Ulusal İttifakı seçimlerden üçüncü olarak çıkmış ve parlamentoda 70 sandalye kazanmıştı.
Sadr yanlıları ise bu ittifak içerisinde 40 üyeyle en fazla sandalyeyi kazanan grup, dolayısıyla hükümet kurulması çalışmalarında kilit bir önem taşıyor.
Mukteda es Sadr'ın lideri olduğu hareket, hangi başbakan adayını destekleyeceklerini belirlemek üzere referanduma gitmişti.
Referandum sonuçlarının birkaç gün içerisinde açıklanması bekleniyor.
7 Mart'taki seçim sonuçlarına göre eski başbakanlardan İyad Allavi'nin Irakiye Koalisyonu 91, başbakan Nuri el Maliki başkanlığındaki Hukuk Devleti koalisyonu ise 89 sandalye elde etmiş, el Maliki sonuçları kabul etmediğini söylemişti.
Dolayısıyla bu iki parti bloğunun beraber hareket etmesi beklenmiyor.
Sadr hareketinin parçası olduğu Irak Ulusal İttifakı ise 70 üyeyle üçüncü sırada bulunuyor.
BBC Bağdat muhabiri Jim Muir'in aktardığına göre, Sadr hareketinin desteğini kazanan tarafın başbakanlığı da elde etmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Irak anayasasına göre, 326 üyeli parlamento seçimlerinde en fazla milletvekili çıkaran parti ya da koalisyon, hükümeti kurma hakkını kazanıyor.
Ancak el Maliki'nin, resmi sonuçların açıklanmasından hemen önce Yüksek Mahkeme'den çıkarttığı karar gereği, yeni hükümeti kurma yetkisi, parlamentoda en çok sandalyeyi elde edecek şekilde partiler arasında oluşturulan koalisyona verilecek.
Başka deyişle Maliki ya da diğer partiler, bu karar sayesinde kendi hükümet kurma çalışmalarını yürütme hakkı elde etmiş oldu.

SEÇİMİN GALİPLERİ

Seçimlerde Irakiye listesi, Hukukun Üstünlüğü bloğu, Sadr yanlılarının içinde en büyük grubu oluşturduğu Irak Ulusal İttifakı (INA) ve iki Kürt grubun oluşturduğu Kürdistaniya listesi parlamentoya ağırlıklı üye sokan bloklar oldu.
Ancak bu dört ittifaktan biri bile koalisyona gitmeden çoğunluğu sağlayacak ve hükümeti kuracak durumda bulunmuyor.
Bu durum yaklaşık 70 sandalyesi bulunan Irak Ulusal İttifakı'nı belirleyici konuma sokuyor.
Bununla beraber Sadr hareketi kime destek verirse, o kişi yeni Irak hükümetinin başbakanı olabilir.
Referandumda tümü Şii beş aday bulunuyor, bunlar 7 Mart seçiminin galibi İyad Allavi, eski başbakanlardan İbrahim El Caferi, şimdiki Cumhurbaşkanı Yardımcısı Adil Abdül Mehdi ve 1980'de öldürülen büyük Ayetullah Muhammed Bekir Sadr'ın oğlu Muhammed Bekir Sadr.
Sadr hareketi, bütün adaylara açık olduğunu ifade etmekle birlikte eski başbakan Nuri El Maliki'nin ikinci bir dönem daha bu görevde kalmasına karşı çıkıyor.
Bazı çevrelere göre referandum aslında Sadr hareketinin Maliki'ye karşı tutumuna resmiyet kazandırmasından ve bunu siyasi bir garezden çok halkın isteği olarak gösterme çabasından başka bir şey değil.
Zira Maliki, Basra ve Bağdat'ta silahlı Mehdi milislerin hakimiyetine son vermek için iki yıl önce kanlı bir askeri kampanya yürütmüş, çok sayıda kişi tutuklanmıştı.
Sadr hareketi Maliki'yi bu olaydan dolayı affedebilmiş değil.