Görev süresi 5 yıl mı, 7 yıl mı?
Siyasi gündemin önemli maddelerinden biri haline gelen Cumhurbaşkanı Gül'ün görev süresinin 5 yıl mı 7 yıl mı olacağı tartışması büyüyor. YSK 5 yıl derse 2012, 7 yıl derse 2014'ün 29 Haziranı'nda seçim dönemi başlayacak.
Muhalefetin karşı çıkmasına rağmen Başbakan Erdoğan ve AKP’liler Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün görev süresi konusunda topu üksek Seçim Kurulu’na attı. YSK’nın eski başkanı Muammer Aydın da kısa süre önce seçilen yeni Başkanı Ali Em de bu konuda henüz bir açıklama yapmadı.
Ancak iktidar partisinin dediği gibi olursa nihai kararı YSK verecek. YSK 5 yılda karar kılarsa 2012, 7 yıl derse de 2014’ün 29 Haziranı’nda seçim dönemi başlayacak. YSK, Anayasa hükmü uyarınca 60 günlük süre içinde seçimin tamamlanması için bu tarihi başlangıç alarak seçim takvimini resen belirleyip, ilan edecek. Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesini öngören Anayasa maddesi ve buna uyum çerçevesinde getirilen yasa tasarısında, seçim döneminin “Cumhurbaşkanı’nın görev süresinin dolmasından önceki altmışıncı gün” başlayacağı, YSK’nın da 60 günlük süre içinde seçimin tamamlanması amacıyla seçim takvimini resen belirleyip, ilan edeceği hükmü yer alıyor.
Gül 28 Ağustos 2007’de TBMM Genel Kurulu’nda yapılan seçimlerde 3. turda 339 oyla Cumhurbaşkanı seçilmiş, aynı gün yemin ederek görevini devralmıştı. Buna göre Gül’ün görev süresi 5 yıl üzerinden 28 Ağustos 2012’de, 7 yıl üzerinden ise 28 Ağustos 2014’te sona erecek. Anayasa uyarınca da bu tarihler baz alındığında seçim takvimi 2012 ya da 2014’ün 29 Haziran’ında başlayacak.
TARTIŞMANIN ÇIKIŞ SEBEBİ
Gül’ün TBMM tarafından 7 yıllığına Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından, cumhurbaşkanının halk tarafından 5 yıllığına seçilmesi ve bir kişinin 2 dönem cumhurbaşkanı olabilmesine imkan tanıyan Anayasa değişikliği referandumla kabul edildi.
Halk seçiminin kabul edilmesinin ardından da Gül’ün seçildiği dönemki Anayasa hükmü uyarınca 7 yıl mı yoksa, referandumla kabul edilen yeni anayasa hükmü uyarınca 5 yıl mı görev yapacağı tartışması başladı. Muhalefet Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğunu savunurken, AK Parti kanadından ise kafa karıştıran açıklamalar geldi. Hukukçu olan Dönemin TBMM Başkanı Köksal Toptan, Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğunu savunurken, Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu ise “7 yıl görev yapacak” tezini savundu.
Siyasi kulislerde Başbakan Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçimlerine aday olmayı düşündüğü için iktidar kanadının konuyu tartışmalı bırakmayı tercih ettiği, referandum paketine bu nedenle görevdeki Cumhurbaşkanı’nın süresine ilişkin geçici bir hüküm konulmadığı ve konjonktüre göre hareket edebilmek için AK Parti’nin topu YSK’ya attığı konuşuluyor.
İktidar ve muhalefet Cumhurbaşkanı Gül’ün görev süresinde de anlaşamıyor.
İKİ DEĞİŞİKLİK
Cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıla inmesini öngören düzenleme, 2007’de referandumla kabul edilen değişiklikle anayasaya girdi. Aynı anayasa değişikliği ile milletvekili genel seçiminin de 4 yılda bir yapılması düzenleniyor. İktidar partisi, milletvekili seçiminin 4 yılda bir yapılacağını kabul ediyor ve bu konuda bir tartışma yaşanmıyor.
BAYKAL: 5 YIL AÇIK VE ÇOK NET
CHP lideri Deniz Baykal, Gül’ün görev süresiyle ilgili görüşlerini partisinin dünkü grup toplantısında tekrar anlattı: Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır. Çok açık ve net. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ne zaman seçilmiş olursa olsun bir pazarlıkla kimse bir yere gelmiş değildir. Anayasa ile kimse pazarlık yapmamıştır, Anayasanın kimseye verilmiş özel birimtiyazı yoktur, cumhurbaşkanı bu Anayasa göre o süre içinde görev yapar o da 5 yıldır. Birileri uzatmak istiyor ya uzatmanın gereklerini de göze alamıyorlar. Uzatmanın gereği Anayasa değişikliğidir.
BAHÇELİ'NİN KONUYA BAKIŞI
MHP lideri Devlet Bahçeli de grup toplantısından çıkışta, gazetecilerin sorusu üzerine şunları söyledi: “Cumhurbaşkanımızın görev süresi 5 yıldır. 5 yıl üzerinde sürdürülebilecek herhangi bir tartışma, çok farklı anlaşılmalara sebebiyet verebilir. Özellikle demokrasinin üzerinde aşırı derecede vurgu yaparak sonradan demokrat olma heveslilerine karşı da çok büyük bir gölge düşürür” dedi. “5 yıl süresi YSK tarafından mı belirlenmeli? Yoksa ek bir yasal düzenleme mi yapılmalı?” sorusu üzerine de Bahçeli, “Okuma yazma bilen herkes belirleyebilir” dedi.
‘BAYKAL BUNU NASIL SÖYLER?’
Görev süresiyle ilgili tartışmala hükümet cephesinden Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da katıldı: “Sayın Baykal’a bir şey sormak istiyorum: Referandumdan önceki Anayasada diyordu ki, ’Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıldır. ’Bu mantığa göre Sayın Sezer’in görev süresinin 14 Mayıs 2007’de bittiğini kabul etmek lazım. Ancak Sayın Cumhurbaşkanı Sezer, Ağustos ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanlığı görevine devam etti. Dolayısıyla o zaman sesi çıkmayan Sayın Baykal, bu mantıkla görev süresinin 5 yıl olduğunu nasıl söyleyebilir?”
Ancak iktidar partisinin dediği gibi olursa nihai kararı YSK verecek. YSK 5 yılda karar kılarsa 2012, 7 yıl derse de 2014’ün 29 Haziranı’nda seçim dönemi başlayacak. YSK, Anayasa hükmü uyarınca 60 günlük süre içinde seçimin tamamlanması için bu tarihi başlangıç alarak seçim takvimini resen belirleyip, ilan edecek. Cumhurbaşkanı’nın halk tarafından seçilmesini öngören Anayasa maddesi ve buna uyum çerçevesinde getirilen yasa tasarısında, seçim döneminin “Cumhurbaşkanı’nın görev süresinin dolmasından önceki altmışıncı gün” başlayacağı, YSK’nın da 60 günlük süre içinde seçimin tamamlanması amacıyla seçim takvimini resen belirleyip, ilan edeceği hükmü yer alıyor.
Gül 28 Ağustos 2007’de TBMM Genel Kurulu’nda yapılan seçimlerde 3. turda 339 oyla Cumhurbaşkanı seçilmiş, aynı gün yemin ederek görevini devralmıştı. Buna göre Gül’ün görev süresi 5 yıl üzerinden 28 Ağustos 2012’de, 7 yıl üzerinden ise 28 Ağustos 2014’te sona erecek. Anayasa uyarınca da bu tarihler baz alındığında seçim takvimi 2012 ya da 2014’ün 29 Haziran’ında başlayacak.
TARTIŞMANIN ÇIKIŞ SEBEBİ
Gül’ün TBMM tarafından 7 yıllığına Cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından, cumhurbaşkanının halk tarafından 5 yıllığına seçilmesi ve bir kişinin 2 dönem cumhurbaşkanı olabilmesine imkan tanıyan Anayasa değişikliği referandumla kabul edildi.
Halk seçiminin kabul edilmesinin ardından da Gül’ün seçildiği dönemki Anayasa hükmü uyarınca 7 yıl mı yoksa, referandumla kabul edilen yeni anayasa hükmü uyarınca 5 yıl mı görev yapacağı tartışması başladı. Muhalefet Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğunu savunurken, AK Parti kanadından ise kafa karıştıran açıklamalar geldi. Hukukçu olan Dönemin TBMM Başkanı Köksal Toptan, Gül’ün görev süresinin 5 yıl olduğunu savunurken, Anayasa Komisyonu Başkanı Burhan Kuzu ise “7 yıl görev yapacak” tezini savundu.
Siyasi kulislerde Başbakan Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı seçimlerine aday olmayı düşündüğü için iktidar kanadının konuyu tartışmalı bırakmayı tercih ettiği, referandum paketine bu nedenle görevdeki Cumhurbaşkanı’nın süresine ilişkin geçici bir hüküm konulmadığı ve konjonktüre göre hareket edebilmek için AK Parti’nin topu YSK’ya attığı konuşuluyor.
İktidar ve muhalefet Cumhurbaşkanı Gül’ün görev süresinde de anlaşamıyor.
İKİ DEĞİŞİKLİK
Cumhurbaşkanının görev süresinin 5 yıla inmesini öngören düzenleme, 2007’de referandumla kabul edilen değişiklikle anayasaya girdi. Aynı anayasa değişikliği ile milletvekili genel seçiminin de 4 yılda bir yapılması düzenleniyor. İktidar partisi, milletvekili seçiminin 4 yılda bir yapılacağını kabul ediyor ve bu konuda bir tartışma yaşanmıyor.
BAYKAL: 5 YIL AÇIK VE ÇOK NET
CHP lideri Deniz Baykal, Gül’ün görev süresiyle ilgili görüşlerini partisinin dünkü grup toplantısında tekrar anlattı: Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır. Çok açık ve net. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı ne zaman seçilmiş olursa olsun bir pazarlıkla kimse bir yere gelmiş değildir. Anayasa ile kimse pazarlık yapmamıştır, Anayasanın kimseye verilmiş özel birimtiyazı yoktur, cumhurbaşkanı bu Anayasa göre o süre içinde görev yapar o da 5 yıldır. Birileri uzatmak istiyor ya uzatmanın gereklerini de göze alamıyorlar. Uzatmanın gereği Anayasa değişikliğidir.
BAHÇELİ'NİN KONUYA BAKIŞI
MHP lideri Devlet Bahçeli de grup toplantısından çıkışta, gazetecilerin sorusu üzerine şunları söyledi: “Cumhurbaşkanımızın görev süresi 5 yıldır. 5 yıl üzerinde sürdürülebilecek herhangi bir tartışma, çok farklı anlaşılmalara sebebiyet verebilir. Özellikle demokrasinin üzerinde aşırı derecede vurgu yaparak sonradan demokrat olma heveslilerine karşı da çok büyük bir gölge düşürür” dedi. “5 yıl süresi YSK tarafından mı belirlenmeli? Yoksa ek bir yasal düzenleme mi yapılmalı?” sorusu üzerine de Bahçeli, “Okuma yazma bilen herkes belirleyebilir” dedi.
‘BAYKAL BUNU NASIL SÖYLER?’
Görev süresiyle ilgili tartışmala hükümet cephesinden Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç da katıldı: “Sayın Baykal’a bir şey sormak istiyorum: Referandumdan önceki Anayasada diyordu ki, ’Cumhurbaşkanı’nın görev süresi 7 yıldır. ’Bu mantığa göre Sayın Sezer’in görev süresinin 14 Mayıs 2007’de bittiğini kabul etmek lazım. Ancak Sayın Cumhurbaşkanı Sezer, Ağustos ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanlığı görevine devam etti. Dolayısıyla o zaman sesi çıkmayan Sayın Baykal, bu mantıkla görev süresinin 5 yıl olduğunu nasıl söyleyebilir?”