Yüzde 25 Kira Siniri Kalksa Bile Ev Sahipleri Kafalarina Göre Artis Yapamayacak
Konutlarda yüzde 25 kira sinirinin uzatilmayacak olmasi kiracilari düsündürürken, Avukat Ali Onar, kiracilarin panige kapilmamasi gerektigini, ev sahiplerinin kafalarina göre artis yapamayacagini söyledi. Avukat Onar, eskisi gibi yillik enflasyon ortalamasina göre tavan artisin belirlenecegini ifade ederek, “Yüzde 100, yüzde 200 gibi artislar yapilamaz. Kira sözlesmelerinde böyle bir hüküm olsa dahi bu sözlesme geçersizdir. Bir tavan miktari belirlenmistir. Yasa, kiraci ile ev sahibi arasinda makul bir denge saglamak istemektedir” dedi.
Izmir’de yasayan Avukat Ali Onar da, söz konusu yüzde 25 sinirin kalkmasiyla kiracilari nelerin bekledigini anlatti. Ali Onar, vatandaslarin panige kapilmamasi gerektigini ifade ederek, ev sahiplerinin kafasina göre zam yapamayacagini söyledi.
Artislar artik eskisi gibi enflasyona göre yapilacak
Onar, Borçlar Kanunu’nda kira tavan artis oraninin yer aldigini anlatarak, eskisi gibi yillik enflasyon ortalamasina (TÜFE) göre artis oraninin belirlenecegini dile getirdi.
Ali Onar, “Borçlar Kanunu’nun geçici maddesine eklenen bir maddeyle kira tavan artis orani, yüzde 25 olarak belirlenmisti. Eger herhangi bir yasal düzenleme yapilmaz ise Temmuz 2024 itibariyle yüzde 25’lik tavan oran sona erecek. Esasen, Borçlar Kanunu’muzda kira bedellerinin belirlenmesi için bir ’tavan uygulamasi’ söz konusu. Bu ne demek? Bir dengenin kurulmasi, makul bir kira bedelinin belirlenmesi için Borçlar Kanunu’muzda kira artis orani mevcut; yani günlük deyimle enflasyonun 12 aylik ortalamasi alinacak. Temmuz ayinda kira sözlesmesi sona eren bir kiraci için bakilacak ilk kriter, eger kira sözlesmesinde bir hüküm yok ise 12 aylik enflasyon ortalamasi alinacak. Takriben yüzde 70.9 gibi bir rakam olmasi öngörülüyor. Bunu asmasi mümkün olmayacak” dedi.
"Taraflar kira artis yüzdesi belirlemis olsalar dahi bu sözlesme geçerli olmaz"
“Taraflar arasinda kira bedelinin artirilmasina iliskin bedel belirlenmemis ise bu 12 aylik ortalamayla belirlenecek” diyen Ali Onar, muhtemel kiraci ve ev sahibi arasindaki bir davada enflasyon oraninin dikkate alacagina vurgu yapti.
Onar, “Merkez Bankasi tarafindan açiklanan aylik ve yillik enflasyon miktari, ay bazinda açiklandigi için belirlenen kira bedeli de buna iliskin olacak. Temmuz 2024’ün 12 aylik ortalamasi yüzde 79 olarak açiklandigi takdirde, kira tavan miktari yüzde 79 kadar arttirilabilir. Hemen sunu belirteyim; taraflar kendi aralarinda kira artis yüzdesi belirlemis olsalar dahi bu sözlesme geçerli olmaz. Herhangi bir dava söz konusu oldugunda mahkeme, tavan miktarini dikkate alarak karar verecektir. Yasa, kiraci ile ev sahibi arasinda makul bir denge saglamak istemektedir” diye konustu.
"5 yil doldugunda tavan artislari gözetilmez"
5 yil ve üzeri kira sözlesmelerine dikkat çeken Avukat Ali Onar, “5 yili doldurmus olan sözlesmelerde böyle bir tavan miktari yok. Dolayisiyla 5 yil dolduktan sonra tavan miktari gözetilmeksizin kira bedelinin artisi söz konusu olabilecektir. Bu elbette kiralayanin lehine olan bir durum” ifadelerine yer verdi.
Onar, söyle devam etti:
“Ev sahipleri keyfi bir artis yapamayacaklar. Yüzde 100, yüzde 200 gibi artislar yapamazlar. Kira sözlesmelerinde böyle bir hüküm olsa dahi bu söz konusu olamaz. Bir tavan miktari belirlenmistir. Bu tavan miktarini asan artislar geçersizdir. Dolayisiyla burada kiracinin korunmasi söz konusu olur. Kiraci yasal yollara müracaat ederse, kanunda öngörülen artis bedelinin uygulanmasini talep etme gibi bir hakki söz konusu olacaktir.”
Avukat Ali Onar, son olarak kiralarin mutlaka bankalar araciligiyla, "kira" açiklamasi yazilarak yatirilmasi gerektigini de sözlerine ekledi.