Geçmisin Yok Olan Mirasi Açiklamasi Kapi Tokmaklari

Osmanli zamaninda eve gelenin anlasilmasi için kapi üzerine islenen tokmaklar, sekli ve çikardigi ses ile farkli anlamlar tasiyordu. Kapinin üzerinde ana tokmak ve ana tokmagin altinda küçük bir tokmak daha bulunur, kalin ses geliyorsa kapiyi çalanin erkek, ince ses geliyorsa kapiyi çalanin kadin oldugu bilinirdi. Öte yandan, kapi tokmaklari üzerinden ailelerin sosyal ve kültürel kimlikleri anlasilmaktaydi. Fakir evlerdeki kapi tokmaklari ince, basit, demir ve halkalar seklinde, zengin evlerdeki kapi tokmaklari kalin, agir, süslüydü. Anadolu’nun birçok noktasinda oldugu gibi Tunceli’nin Çemisgezek ilçesindeki cumbali evlerin kapisinda görülen tarihi tokmaklar adeta zamana direniyor.

Tarihi kapi tokmaklarinin Çemisgezek’te varligini sürdürdügü aktaran Sezai Akin, “Kapi tokmaklari insanimizin kibarligini gözler önüne seriyor. Çevresi sanatsal motiflerle süslenmis kapi tokmaklarindan ince ses çikartani kadinin geldigini, kalin ses çikartan ise erkegin geldigini gösteriyordu. Kalin ses çikartinca içerden erken açiyor. Ince ses çikinca içe kadinlar kapiyi açiyor. Bu da geçmisimizin kibarligini gözler önüne seriyor” dedi.