Kalp Hastalarinda Bütüncül Yaklasim Tedavi Basarisini Arttiriyor
Bütüncül yaklasimda ’hastalik’ yerine ’hasta’ olduguna dikkat çeken Prof. Dr. Fatma Yigit, eforla ortaya çikan nefeste daralma hissi, soluk tasmasi, nedensiz olusan çarpinti, çarpintiya eslik eden bas dönmesi, göz kararmasi ve bayginligin, kalp hastaligi açisindan uyarici bir belirti olabilecegini söyledi.
Kalp ve damar hastaliklarinda en sik görülen ve en tipik sikayetin gögüs agrisi oldugunu belirten Prof. Dr. Fatma Yigit, "Özellikle eforla yani hareketle ortaya çikan, gögsün ortasinda veya sol tarafinda, sol kola veya sirta yayilan, 5 ile 10 dakika arasinda süren, dinlenmekle geçen, baski tarzindaki agri kalp hastaligi açisindan önemli bir belirtidir. Eforla ortaya çikan nefeste daralma hissi, soluk tasmasi, nedensiz olusan çarpinti, çarpintiya eslik eden bas dönmesi, göz kararmasi ve bayginlik, kalp hastaligi açisindan uyarici bir belirti olabilir. Beynin kan akiminin geçici olarak azalmasi sonucunda ortaya çikan ve kendiliginden düzelen suur kaybi yani bayilma da önemli belirtilerden biridir. Bacak sisligi, geceleri yastik sayisini artirma ihtiyaci, ani nefes darligi ile uyanma, yeni gelisen halsizlik, yorgunluk, bitkinlik, kollarda güçsüzlük de kalp hastaligini akla getirmelidir. Kalp ve damar hastaliklari herhangi bir belirti vermeyebilir. Hipertansiyon, hiperlipidemi, diyabeti olan ve sigara kullanan kisiler, 45 yasin üstündeki erkekler, 55 yasin üstündeki ve menopoza giren kadinlar, ailesinde erken yasta kalp hastaligi ve obezite olan kisiler riskli gruptadir. Yogun kaygi ve depresyon da kalp hastaligi için risk teskil etmektedir. Bu nedenle kalp ve damar hastaliklari açisindan risk tasiyan kisilerin sikayetleri olmasa da düzenli araliklarla kontrole gitmelerini öneriyoruz" diye konustu.
"Bütüncül yaklasimda hastalik yoktur hasta vardir"
Genel tipta bütüncül yaklasimin kisiyi belirli bir hastalik üzerinden degil, tüm ihtimaller üzerinden inceleyerek altta yatan esas soruna yönelip onu tedavi etmeyi hedefledigini bu nedenle bütüncül yaklasimda ’hastalik yoktur, hasta vardir’ vurgusu yapan Prof. Dr. Yigit, "Kalp hastaligi özelinde, hastanin demografik özellikleri, kalp hastaligi risk faktörleri, eslik eden diger hastaliklari da göz önüne alinarak degerlendirme yapilir. Bu yaklasimla, erken ve dogru taniyla birlikte en etkin ve en az yan etkisi olan tedavi hedeflenmektedir. Tani için hastadan alinan tibbi öykü önemlidir. Hastaligin gelisimi kisinin yasi, cinsiyeti, egitim durumu, sosyokültürel çevresi, ekonomik düzeyine göre farklilik gösterir. Her hastaya ayni yöntemle yaklasmak uygun olmaz. Fizik muayenesi de yapildiktan sonra kalp hastaligi düsünülen veya kalp hastaligi yönünden yüksek riskli olan kisilere bütüncül yaklasimin bir sonucu olarak, eslik eden diger hastaliklar göz önüne alinarak uygun görülen tetkik ve testler yapilir. Böylelikle hastayi olusabilecek komplikasyonlardan korumus oluruz. Sikayeti olmayan ve sadece kontrol maksatli gelen kisilerde de gereksiz tetkikten ve bunun doguracagi risklerden kaçinmak için risk düzeyine göre tetkikler yapilir. Son zamanlara kullandigimiz ve kalp hastaliginin erken teshisine yardimci olan sanal anjiyografi (koroner bilgisayarli tomografik anjiyografi) yöntemiyle, kalp damarlari görüntülenir, darlik veya tikaniklik tespit edilir, plak olup olmadigi tespit edilir. Kalp damar darligi bu plaklar üzerinde gelisir. Yine bu yöntemle dogumsal kalp hastaliklari, damar stentleri, by-pass damarlari, kalpten çikan ana damarlar ve kalp kapaklari da degerlendirilmektedir. Tani sonrasinda bütüncül bir yaklasimla uygulanan tedavinin basari orani artmaktadir. Tedavi düzenlenirken diger almakta oldugu ilaçlarla etkilesim açisindan dikkatli olunur ve tedavinin etkinligi artarken yan etkisi azalir. Ayrica kisilere hastaligi nedir, tedavisi nedir ve yan etkileri nelerdir, tedavi edilmezse riski ne olur, kontrol gerektiriyorsa ne siklikla yapilmalidir, acil durumlarin neler olabilecegi ve bu durumda ne yapilmasi gerektigi nasil irtibata geçilecegi detaylica konusulmaktadir" diye bilgi verdi.