Bursa'nin 2 Yil Önce Fay Haritasini Çikaran Uzman Konustu

Bursa’da 2019 yilinda AFAD Ulusal Deprem Arastirma Programi çerçevesinde Bursa ovasini Uluabat’tan Yenisehir’e kadar boydan boya geçen tek parçali fay sisteminin hala aktif olup olmadigini tespit için sismik çalismalar yapan Eskisehir Teknik Üniversitesi Yer ve Uzay Bilimleri Enstitüsü Yer Bilimleri ve Deprem Mühendisi Anabilim Dali Ögretim Üyesi Muammer Tün, uyarilarda bulundu.

Yaklasik 2 yil önce Bursa’daki fay hatti ile ilgili Içisleri Bakanligi ve AFAD destekli bir projeyle arastirmalar yaptiklarini belirten Ögretim Üyesi Muammer Tün, “Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gürol Seyitoglu’nun yürütücülügünde sahada sismik arastirma çalismalarinda bulunduk. Özellikle 1855 depreminde yikici bir etkiye sebep olan depremin kaynagina ve fay sistemlerine yönelik çalismalarimiz oldu. Acaba hangi fay sistem çalisti da bu kadar etki olusturdu. Hem sahada jeolojik çalismalari, hem de jeofizik yöntemlerle detayli sismik arastirmalarla, örtülü fay sistemi dedigimiz proje çerçevesinde ortaya konulan hipotezin gerçekligini test etmeye basladik. Arastirmanin sonucunda da örtülü fay sistemlerinden birçogunu görmüs olduk. Özellikle Prof. Dr. Gürol Seyitoglu’nun ortaya koydugu fay sistemi modeli vardi. Uluabat Gölü’nden Yenisehir havzasina kadar olan genis bir cografyada sismik çalismalar yaptik. Bu sismik çalismalar sonucunda da birçok fay segmentinin gerçekten o bölgede varligi noktasinda belirtiler ortaya çikardik” dedi.

"Yapi stoklarinin acil performanslari belirlenmeli"

Bu çalismanin devam etmesi gerektigini ifade eden Tün, “Bunu destekleyici sahadaki arastirmalarin devam etmesi gerekiyor. Tekrar o faylarin hangi periyotlarla çalistigini, yaslandirilmasi gibi çalismalarin yerinde yapilmasi gerekiyor. Ama gelinen noktada, bizim ortaya koydugumuz proje çerçevesinde bu belirtilerin afete dirençli kent, afete dirençli toplum özelinde daha üst ölçekte 1/5000 1/1000 ölçeginde detayli arastirilarak bu faylanma sonucu kuvvetli yer hareketine maruz kalacak yerlesim hedefli yapi stogunun, kritik tesisler dedigimiz hastane, okul, diger kamu binalarinin dayanikliliginin arastirilmasi gerekiyor. Yollar, köprüler, bunlarin görülen fay segmetlerine karsi dayanikliligi test edilmesi gerekiyor. Özellikle kritik binalarin deprem performansi degerlendirmelerinin yapilmasi gerekiyor. Bu noktada mevcut yapi stogunun hizli bir sekilde taranmasi gerektigini düsünüyoruz” diye konustu.



"Bugün veya bin yil sonra yine deprem olacaktir"

Bursa’yi afette dirençli hale getirmenin yollarini da açiklayan Tün, "Fay sistemlerinden kaynakli olabilecek en yüksek yer hareketi ve bunlarin ortaya konulmasina yönelik bir deprem master plan çalismasi, detayli micro bölgeleme çalismasi Bursa’yi muhtemel bir afette daha dirençli hale getirecektir. Deprem tehlikesi tüm Türkiye’nin her bölgesinde var. Ama bunun tekrarlanma periyodu önemli. 1855 yilinda meydana gelen büyük Bursa depremi var. Bunlarin tekrarlanma periyotlari belli ortaya konmustur. Ama sunu belirtmek istiyorum ki, böyle bir fay sistemi bölgede varsa mutlaka büyük depremler üretecektir. Bin yil sonra olacagini düsünsek bile, bugünden hazirlanmamiz gerekiyor. Bunu suanda olacagini düsünürsek de hemen hazirliklara baslamamiz gerekiyor” dedi.

"Bursa 7 büyüklügündeki depreme ne kadar hazir"

Bursa’daki 1855 yilindaki depremlerin çesitli kaynaklara göre 7 büyüklügünün üzerindeki depremler oldugunu ifade eden Tün, "Büyük oranda can kaybina ve yanginlar meydana geldigini biliyoruz. Kadin ve çocuklari daha fazla etkileyen kayiplar oldugu kayitlarda yer aliyor. Dolayisiyla 1855 yilinda olan bu deprem tekrar o bölgede yeniden 7 büyüklügünde bir deprem üretebilecek fay sistemine sahiptir. Yani ne zaman olacagindan çok ne kadar hazirlikliyiz. Eksiklerimiz nelerdir. Bugünden itibaren giderme noktasinda afete dirençli kent çabasi içerisine girmemiz gerekmektedir" seklinde uyardi.