Mardin'de Yarisi Yol Için Hibe Edilen Soguk Hava Deposu Turizme Kazandirilacak

Mardin’in Artuklu ilçesi Savurkapi Mahallesi’nde bulunan bir ev, restorasyon sürecinden geçirilerek otele dönüstürülmek üzere satin alindi. Evin restorasyon sürecinde kaldirilan betonarme sivalarin ardindan caddeye bakan odanin çapraz tonozunun yarim kaldigi görüldü.

Yapilan arastirma üzerine ev sahibi, evin 1915’te birinci Dünya Savasi sirasinda Osmanli Devleti’nin müttefiki olan Almanlar tarafindan gerçeklestirilen yol genisletme çalismasinda yol için hibe edildigini ögrendi. Edinilen bilgilere göre, evin içinde bulunan magara yazin en sicak aylarinda bile 10 derecenin altinda bir sicakliga sahip olmasi nedeniyle mahalleli için soguk hava deposu olarak kullanildi. Mahallede oturan vatandaslar, peynir ve yogurtlarini kapida asili duran listeye isim ve tarihle birlikte ekleyerek belirli bir süre biraktiktan sonra geri alabiliyordu. Restorasyon sirketi isletmecisi Seçkin Acar, soguk hava deposu olarak kullanilan bu evin kapisinin daima açik oldugunu belirtti.



“Evdeki magara mahallenin soguk hava deposuydu”

Içinde bulunan yapinin Mardin’in önemli bir mahallesinde oldugunu söyleyen Acar, “Bu mahalle bir dönem Suriye’den buraya göç eden önemli ailelerin oldugu bir muhit. Babissor semti yani Savurkapi Mahallesi. Aslinda bu bulundugumuz konak yaklasik 12 odadan olusuyor. Bir restorasyon süreci geçiriyor bu yapi. Su an enteresan bir yerdeyiz. Içinde bulundugumuz bu yapida bulunan eklenti bir magara ve su an yaklasik sicaklik seviyemiz 10 derecenin altinda. Burayi daha önce mahalleli soguk hava deposu olarak kullaniyordu. Restorasyon öncesi sahibi burayi mahalleliye ücretsiz olarak kendi yogurdunu, peynirini dönemsel olarak birakmalarina müsaade ediyordu ve kapida bir isim listesi vardi. Insanlar isimlerini ve tarihlerini yazarlardi. Bu tarihte gelip alacagiz diye mülk sahibine söylerlerdi. Kapisi sürekli açikti. Insanlar hiçbir seye ihtiyaç duymadan gelip kendi peynirini alip çikip gidebiliyorlardi” dedi.



“1915’te yol üzerinden geçen 14 ev yapilarinin yarisini yol için hibe etti”

Evin bir tarafini soguk hava deposu oldugunu belirten Acar, “Aslinda çok enteresan bir evdeyiz. Evin bir tarafi harika bir magara, soguk hava deposu. Bir tarafi da Almanlar 1910 ve 15’ler arasinda Mardin’de 1. Cadde dedigimiz trafik yolunu açarlarken insanlardan evleri ile ilgili feragat etmelerini istediler. Evlerin yarisi yikiliyor ve bunu yol yapimina hibe ediyorlar, hiçbir karsilik beklemeden. Yapi üzerine dönemsel islemler uygulanmis ve bu islemler örnek veriyorum mesela tasin üstüne sivalar, kara sivalar, beton sivalar yapilmaya baslanmis. Biz bunlari beton olarak söktükten sonra yapinin enteresan bir hal aldigini görmeye basladik. Çapraz tonozumuzun bir noktadan sonra devam etmedigini gördük. Baktik ki bu yola dogru gidiyormus bu çapraz tonoz ama o tonozun devaminin restorasyon arastirmasinda anladik ki yol yapimi için ev sahipleri kendi yapilarinin yarisini yol yapimina hibe etmisler. Aslinda görünen 13-14’ün üzerinde yapi ve nitelikli konaklar yol için hibe edilmis. Mardin’de bahsettigimiz özel ailelerin Sahkulubey, Mungan ailesi önemli vakif ve aileler kendi evlerini büyük konaklarini yol yapimi için hibe etmisler ve öncülük de etmisler” diye konustu.

Daha sonrasinda trafik yolunun açildigini kaydeden Acar, “Su an 1. Cadde dedigimiz trafige açilmis ve halk bundan zaten kendi ihtiyaçlarini karsilamak amaçli memnuniyetlerini zaten yillarca dile getirmisler. Gördügünüz yapi 12 odali bir butik otele dönüyor. Yapinin özünü en hassas derecede koruyarak restore etmeye çalisiyoruz. Çünkü nitelikli bir yapi o bahsettigimiz tonozun devamini yapmiyoruz. Odanin girisinde bunu anlatacagiz su an yattiginiz odanin yarisi 1915’te yol yapimina verilmis diye. Hikayeler ve anlamlar yükleyecegiz buraya. Çünkü burada konaklamanin amaci budur. Dokuyu hissetmek, gerçek yapinin yasanmisligini bilmektir. Bizim buradaki gayemiz bu sadece basit bir otel yapip burayi soguk bir hale getirmek degil yasanilir ve keyifli bir hale getirmektir. Bu evi zaten turizme kazandirmak amaçli ciddi bir restorasyon süreci geçirecek ve yaklasik 6 ay sonra burada çevremize gelen misafirleri agirlayacagiz” seklinde konustu.