(Özel) Yurt Disinda Çalisanlar Için Yargitay'dan Flas Karar
Yargitay 9. Hukuk Dairesi, yurt disinda faaliyet gösteren Türk sirketinde çalisan Türk vatandasi isçilerin isçilik alacaklarinin çalistiklari yabanci ülke hukukuna hesaplanmasi gerektigine hükmetti. Emsal kararla birlikte gurbetçi isçiler, çalistiklari ülke yasalarina göre alacaklarini tahsil edecek.
Yabanci bir ülkede HES ve baraj insaati isinde lokomotif operatörü olarak bin 863 Euro net maas karsiliginda çalisan isçi, alacaklarinin ödenmedigi gerekçesiyle Is Mahkemesi’nin kapisinin çaldi. Davaci isçi, 19.00-07.00 saatleri arasinda haftanin 7 günü, hafta tatilleri, ulusal bayram ve genel tatil günleri dahil çalistigini, bu çalismalarin karsiligi ücretlerin ödenmedigini öne sürdü. Çalistigi süre boyunca yillik izinlerinin kullandirilmadigini ve karsiligi ücretinin ödenmedigini, is sözlesmesinin davalilar tarafindan haksiz ve bildirimsiz olarak feshedildigini, buna ragmen kidem tazminati ve ihbar tazminatinin ödenmedigini belirterek kidem ve ihbar tazminati ile bir kisim isçilik alacaklarinin tahsilini talep etti. Davali sirket, iddialari reddetti. Mahkeme davanin kismen kabulüne hükmetti. Davali sirket karari istinaf etti. Bölge Adliye Mahkemesi, davalinin itirazini kabul etti. Bunun üzerine davaci isçi, karari temyiz edince devreye Yargitay 9. Hukuk Dairesi girdi. Emsal bir karara imza atan Kurul, gurbetçi isçilerin, alacak davalari tartismalarina yeni bir boyut kazandirdi. Kararda söyle denildi:
"Somut uyusmazlikta, davali sirketler olusturduklari adi ortakligin Arnavutluk yasalarina göre kurulup tescil edilen bir kurulus oldugu ortadadir. Davaci ile davali sirketler arasinda imzalanan yurtdisi is sözlesmesinde, taraflarin is iliskisindeki hak ve yükümlüklerinin Arnavutluk mevzuatina atif ile belirlendigi gibi 9. maddesinde de sözlesme maddelerinde belirtilen hususlarda Arnavutluk Cumhuriyetinin Is Kanununa göre hareket edileceginin düzenlendigi görülmektedir. Diger yandan, davaci söz konusu is sözlesmesi çerçevesinde tüm hizmet süresi boyunca sadece davalilarin Arnavutluk’ta bulunan isyerinde çalismis olup, bu durumda mutad isyerinin de isçinin isini fiilen yaptigi yer olan Arnavutluk oldugu sabittir. Tüm bu hususlar dikkate alindiginda, taraflar arasinda MÖHUK’un 27/1. hükmü çerçevesinde hukuk seçimi anlasmasi bulundugundan ve ayni zamanda Arnavutluk hukukunun, mutad isyeri hukuku oldugu gözetildiginde uyusmazliga bu hukukun tatbik edilmesi gereklidir. Bu durumda yapilacak is; Mahkemece gerekirse Arnavutluk hukukunda uzman bir bilirkisiden de rapor alinmak suretiyle uyusmazligin Arnavutluk Hukukuna göre çözümlenmesinden ibarettir. Netice itibariyle; uyusmazlikta uygulanacak hukukun yanlis tespitiyle sonuca gidilmesi bozmayi gerektirmistir."
Kaynak: İHA
"Somut uyusmazlikta, davali sirketler olusturduklari adi ortakligin Arnavutluk yasalarina göre kurulup tescil edilen bir kurulus oldugu ortadadir. Davaci ile davali sirketler arasinda imzalanan yurtdisi is sözlesmesinde, taraflarin is iliskisindeki hak ve yükümlüklerinin Arnavutluk mevzuatina atif ile belirlendigi gibi 9. maddesinde de sözlesme maddelerinde belirtilen hususlarda Arnavutluk Cumhuriyetinin Is Kanununa göre hareket edileceginin düzenlendigi görülmektedir. Diger yandan, davaci söz konusu is sözlesmesi çerçevesinde tüm hizmet süresi boyunca sadece davalilarin Arnavutluk’ta bulunan isyerinde çalismis olup, bu durumda mutad isyerinin de isçinin isini fiilen yaptigi yer olan Arnavutluk oldugu sabittir. Tüm bu hususlar dikkate alindiginda, taraflar arasinda MÖHUK’un 27/1. hükmü çerçevesinde hukuk seçimi anlasmasi bulundugundan ve ayni zamanda Arnavutluk hukukunun, mutad isyeri hukuku oldugu gözetildiginde uyusmazliga bu hukukun tatbik edilmesi gereklidir. Bu durumda yapilacak is; Mahkemece gerekirse Arnavutluk hukukunda uzman bir bilirkisiden de rapor alinmak suretiyle uyusmazligin Arnavutluk Hukukuna göre çözümlenmesinden ibarettir. Netice itibariyle; uyusmazlikta uygulanacak hukukun yanlis tespitiyle sonuca gidilmesi bozmayi gerektirmistir."