Bir Tonluk 1800 Yillik Mermer Küvet Afrodisias Müzesi'nde Sergilenecek

Aydin’in Karacasu ilçesinde tarihi eser kaçakçilari tarafindan kaçak kazi ile bulunan ve satilmak üzereyken jandarma tarafindan düzenlenen operasyonda ele geçirilen mermerden yapilma bir ton agirligindaki küvet basina tanitildi. Aydin Il Kültür ve Turizm Müdürlügü tarafindan tanitilan küvet, islemlerinin tamamlanmasinin ardindan dünyanin en nitelikli eserlerinin yer aldigi Karacasu Afrodisias Müzesinde sergilenecek.

"Dünyadaki nadir örneklerden birisi"

Aydin Il Kültür ve Turizm Müdürü Doç.Dr.Mehmet Umut Tuncer konu ile ilgili olarak yaptigi açiklamada, “Her seyden önce Afrodisias’in bu anlamda özel konumundan bahsetmek gerekir. Afrodisias bildiginiz gibi UNESCO’un Kalici Miras Listesi’nde yer alan çok özel bir alanimiz. Ayni zamanda Afrodisias, döneminin bir refah toplumu zenginlik ifadesi ile dolu olan çesitli ürünleri barindiran özel bir nokta. Bu mermer olan küvetin milattan önce 1. yüzyila dayanan bu sehrin tarihinde de önemli bir parça oldugunu düsünüyorum. Yaklasik bin 800 yillik bu küvet tamami ile mermer olmasi itibariyla bence dünyadaki nadir örneklerden biri. Türkiye’de de bildigimiz kadariyla tek örnek. Daha önce Türkiye’de tespit edilmis çesitli çamurluk katmanlari ile olusturulmus küvetler var ama bütünüyle mermer olan bu yapi aslinda bölgenin bu zenginligini de ifade ediyor. Ayni zamanda küvetin etrafinda sag ve sol cephelerinde bir aslan kabartmalari mevcut. Aslan kabartmalari da aslinda gücü temsil eden iktidari temsil eden bir metafor olarak algiliyoruz, tanimliyoruz. Dolayisiyla bu küvetin muhtemelen bölgeyi yöneten bir o dönemin bir devlet yöneticisi ya da zengin bir is adaminin evinde bulundugunu tahmin ediyoruz. Küvetin bu anlamda ele geçirilmesi Jandarma ekiplerinin de basarili çalismalarinin bir diger çiktisi oldu. Küveti biz bir an önce hukuki süreci tamamlanir tamamlanmaz restorasyon isleminden geçirip teshirimizde bas kösede sergilemek istiyoruz. Çünkü dünyada oldugu gibi tüm sanatseverler açisindan da ilgi çeken kiymetli bir parça olacagina hemfikiriz. O anlamda mutluyuz" dedi.



"Antik kentlerimizin neredeyse tamaminda hamam kültürü var"

"Antik kentlerimizin genellikle tamaminda bugünkü SPA olarak tanimladigimiz bir sicak su hamam kültürünün yerlesmis oldugunu görüyoruz" diyerek sözlerine devam eden Tuncer, "Neredeyse tüm antik kentlerimiz de bir hamam yapisi mevcut. Kamusal alanlarimizda ki bu hamam yapilari aslinda birer kamusal alan olarak da sosyal alan olarak da aktif kullanilan mecralari isaret ediyor. Evet sicak su kültürü hamam yikanma temizlenme kültürü dönemin yasantisini ifade eden bir parçasi. Bu anlamda aslinda görmeyi bekledigimiz her seyi bu küvette gördük. Ve bir kanalizasyon sistemi oldugunu da anlatan bir gideri var. Milattan önceki dönemi hatta milattan önce 500 ve besyüzlü yillara kadar uzanan bir dönemi kastediyoruz. O günlerden baslayan bir sicak su giderinin sicak su saglamak için gerekli ekipmanin bulundugu bir teknolojiden bahsediyoruz. Tabii ki ilgi çekici o anlamda kanalizasyon sisteminin de bulundugunu bizi anlatan gideri ile birlikte ele aldigimizda bize anlatan bir durum söz konusu. Aydin Lidya Karya Bölgesi’nin tam kesisim noktasinda muazzam bir kültür medeniyetleri tarihi sehri ve bölgenin en zengin Antik Kenti Afrodisias. O anlamda Afrodisias da sadece bu küvete dahil verinin disinda elimizde olan bildiginiz gibi büyük bir heykeltiras okuluna ev sahipligi yapmis bir Antik Kent. Bugün Afrodisias müzemizde ki heykel kalitelerinin yüz ifadelerini kas ve mimikleri yansitan o kivrimlarin yansimasini dünyada bulabileceginiz baska hiçbir müze yok. Dünyanin en nitelikli heykelleri hem niceliksel olarak sayi olarak fazlaligi hem de niteliksel olarak kusursuzlugu açikçasi Afrodisias Müzesi’nde ve Afrodisias antik kentinde. Dolayisiyla evet Efes çok önemli bir antik nokta antik kent. Fakat Afrodisias antik kentinde bu tip gösterisli ürünlerin zenginligi refahi ifade eden metaforik degerlerin bulunmasini aslinda biz olagan karsiliyoruz. Bence eger bir küvet, mermer ve gösterisli bir küvet nerede bulunur diye sorulsaydi Afrodisias cevabini zaten tahmin edebilirdik. Tam da tahmin ettigimiz yerde bu küveti bulmus olduk. Küvet yaklasik 1 ton civarinda. Dolayisiyla onu tasimak için makinalara ihtiyacimiz oldu. Insan gücüyle tasinabilecek agirligin çok ötesinde. Boyutlari da o anlamda bizim için ilgi çekici bir veriyi resmetti. Yaklasik 2 metreye yakin 1 metre 80 santim 2 metre araliginda. Bugün küvet boyu ölçüsü ile neredeyse birebir ayni. Hatta bu konuda belki de geleneksel küvet ölçütünün tarihsel materyalini de bulmus olduk. Bu anlamda da bizi ayrica mutlu etti” dedi.