Uzmanlar Uyariyor Açiklamasi 'Çikolata Kisti Tanisinda 7-10 Yillik Gecikmeler Yasaniyor'

Halk arasindaki “çikolata kisti” olarak bilinen endometriozisin kronik bir hastalik oldugu belirtilirken spesifik bir belirtisi olmadigi için erken tani yapilamadigi ifade ediliyor. Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Doç. Dr. Hale Göksever Çelik de Endometriozis Hastaligi Farkindalik Ayi olarak belirlenen Mart ayinda dünyada birçok etkinlik gerçeklestirildigini anlatirken, hastaliga iliskin bilgi verdi. Doç. Dr. Çelik, dünyada 176 milyon kadini etkiledigi ifade edilen hastaliga karsi kadinlarin adet dönemindeki agri gibi bulgulari dikkate alarak, doktora basvurarak kontrollerini yaptirabilecegini ifade etti.

“Tani konulma yasi, üreme çagi dönemi, yani 18-45 yas araligidir”

Hastaliga iliskin bilgi veren Kadin Hastaliklari ve Dogum Uzmani Doç. Dr. Hale Göksever Çelik, “Tani koymada elimizde hastaliga özgü spesifik bir belirteç olmadigi için erken tanisi kadinin özellikle adet döneminde yasadigi agri gibi klinik bulgularini dikkate almasi ve doktora basvurmasi ile mümkün olmaktadir. Farkli tipleri oldugu için bu konuda yetkin hekimlere basvurmasi önemlidir. Aksi takdirde yapilan çalismalar tanida ortalama 7-10 yillik gecikmeler yasandigini ve hastaligin bu süreçte ilerledigini göstermektedir. Jinekolojik muayene ve ultrason degerlendirmesi tanida en önemli kismi olusturmaktadir. Kanda bakilan bazi belirteçler ve MR gibi ileri görüntüleme yöntemleri ise arada kalinan olgularda yardimci olabilmektedir. Endometriozis, kadinlik hormonu olan östrojene bagli bir hastalik oldugu için genellikle tani konulma yasi, üreme çagi dönemi, yani 18-45 yas araligidir. Ancak aralarinda bizim de yapmis oldugumuz son çalismalara göre endometriozis menopoza girmis kadinlarda da tespit edilebildigi gibi, adölesan (ergenlik) yas grubunda da karsilasilabilir. Geçmis zamanlarda önemsenmeyen ve normal olarak kabul edilen adet sancilarinin aslinda normal olmadigi ve altta yatan endometriozis lezyonlari olabilecegi anlasilmaya baslandi. Mart ayinda tüm dünyada yapilan endometriozis farkindalik etkinlikleri de bu bilincin daha da artmasiyla sonuçlandi" seklinde konustu.

“Cerrahi tedavi sonrasinda da nükslerle sik karsilasilabilir”

Doç. Dr. Çelik, endometriozisin, kiz kardeslerde benzer yaslar ile bulgularla ortaya çikmasinin, genetik aktarimin da bu hastalikta önemli rol oynadigini gösterdigini aktararak, “Endometriozisin neden oldugu yapisikliklar, tüplerin hareketliliginde bozulmalar, yumurtalik kalitesinde düsme gibi mekanizmalarla infertiliteye yani toplumda kisirlik olarak bilinen duruma yol açtigini vurguluyor. Endometriozisli kadinlarin yüzde 30-50’sine infertilite tanisi koyarken, infertil kadinlarin yüzde 25-50’sinde endometriozis hastaligi ile karsilasiyoruz. Hiçbir tedavi verilmeden takip edilen hastalar oldugu gibi ilaç veya cerrahi tedavilerle de yönetilen hastalar bulunmaktadir. Ancak endometriozisli kadinlarin bilmesi gereken önemli durum sudur ki; bu hastalik hipertansiyon, diyabet gibi kronik bir hastaliktir. Ilaç tedavisi kesildiginde belirti ve bulgularin tekrar edebilecegini ve hastaligin ilerleyebilecegini hasta bilmelidir. Cerrahi tedavi sonrasinda da nükslerle sik karsilasilabilir. Bu nedenle tekrari önlemek adina gebelik tercih etmeyen kadinlara ameliyat sonrasi dönemde baskilayici tedavi öneriyoruz” seklinde konustu.

“Kadinlar yillik muayenelerini aksatmamali”

Tedavinin tani konulduktan sonra sekillendigini ifade eden Doç. Dr. Çelik, kadinlarin yillik jinekolojik muayenelerinin aksatmamalari gerektigini anlatarak, “Kadinlarin agrilarini, özellikle adet sancilarini önemsemeleri ve doktora basvurmalari gerekir. Tedavi baslanmis hastalarin ise ilaçlarina devam etmeleri ve doktor kontrolü altinda olmalari önemli” dedi.