Diyanet Isleri Baskani Erbas 'Seher Vakti Bulusmalari' Programinda Konustu Açiklamasi
'Insanlik için daha güzel bir gelecek adina atilmasi gereken en önemli adim, bireysel, toplumsal ve küresel boyutta bir ahlak insasidir' 'Sanal ve dijital dünyadan tasarak gerçek hayati etkisi altina alan bu durum, dinin fert ve toplum düzleminde hedefledigi ahlaki ilke, deger ve erdemlerden uzaklasmaya sebebiyet verebilmektedir' 'Sosyal medyanin kullanimiyla alakali hukuki çerçeveyi belirleyecek yasal bir mekanizmanin ihdasi ve güçlü bir bilincin insasi, ötelenemez bir zorunluluk olarak karsimizda durmaktadir'.
Diyanet Isleri Baskani Ali Erbas, daha güzel bir gelecek adina atilmasi gereken en önemli adimin, bireysel, toplumsal ve küresel boyutta bir ahlak insasi oldugunu ifade etti.
Erbas, Cihannüma Dayanisma ve Isbirligi Derneginin çevrim içi düzenledigi "Seher Vakti Bulusmalari" programina katilarak, Islam ahlaki konusunda konusma yapti.
Hazreti Muhammed'in, "Ben güzel ahlaki tamamlamak için gönderildim." ifadesini hatirlatan Erbas, "Bugün insanligin maruz kaldigi küresel sorunlarin, yani kusanmisliklarin temelinde Islam ahlaki konusundaki durumumuz yatmaktadir. Yani vahim bir ahlak krizi yasanmaktadir yeryüzünde. Yasadiklarimiz tam bir degerler krizidir, degerler yozlasmasidir." diye konustu.
Degerlerini kaybeden insanligin huzurunun ve umudunun da kaybolduguna isaret eden Erbas, "Güzel ahlakin yeniden Müslümanlar arasinda, hatta tüm insanlara yayginlastirilmasi noktasinda ne kadar önemli bir vazifemizin oldugunu ben yeniden vurgulamak istiyorum. Bu göz ardi edildigi sürece insanlik, çevreden sagliga, ekonomiden uluslararasi iliskilere kadar hiçbir küresel sorunu çözemeyecektir. Onun için önce ahlaki konusmak zorunludur." degerlendirmesinde bulundu.
Islam dininin, insanin fitratindaki iyilik cevherini yeryüzüyle bulusturarak dünyayi imar etmeyi hedefledigini ve huzurlu, onurlu ve güvenli bir hayatin ilkelerini ortaya koydugunu belirten Erbas, Islam'in, insanliga dünya ve ahiret kurtulusunu temin eden bir hayat tarzi teklif ettigini bildirdi.
Erbas, "Bu hayat tasavvurunun basinda, insanin mümin olarak yüce Allah'in varligini ve birligini taniyip O'na kulluk etme vecibesi gelmektedir. Islam ahlakinin temel kaynagi olan Kur'an-i Kerim, bir ve tek olan Allah'a teslimiyeti merkeze alan ve tevhide dayali bir ahlak anlayisi getirmistir. Kur'an ahlakini diger ahlak sistemlerinden ayirt eden yönleri ise evrensel ilkeleri ve ahiret inancina dayali olmasidir." ifadelerini kullandi.
- "Her mümin güzel ahlakli olmak mecburiyetindedir"
Müslümanlarin güzel ahlakli olmasi gerektigine vurgu yapan Erbas, Islam dininin de güzel davranis ve ahlakin güzellestirmesini istedigini, her müminin güzel ahlakli olmak mecburiyeti bulundugunu aktardi.
Erbas, Islam'in dünyaya yönelik mesajinin, bu dünyada ahlaki degerler ile bezenmis bir hayatin yasanmasi oldugunu, Islam ahlakinin, kisinin Rabbi ile insanlarla, diger canlilarla ve çevresi ile iliskilerinde belirginlestigini kaydetti.
Insana, iyiligi de kötülügü de seçme iradesinin verildigine dikkati çeken Erbas, "Bu noktada insana cüz'i bir irade verilmistir. Buna göre imtihan olmaktayiz. En güzel ameli hangimiz isleyecegiz, onun imtihani için dünyadayiz. Iyilige yönelir ve yeteneklerini o yönde gelistirirse insan, güzel ahlakli, kötülügü seçer ve kendini o yönde gelistirirse kötü ahlakli olacaktir." dedi.
Bireysel ahlakin, toplumsal ahlaki insa ettigini söyleyen Erbas, Islam ahlakinin, insani kendisiyle oldugu gibi toplumla da barisik hale getirmeyi amaç edindigini ve insani baska insanlarla uyumlu hale getirebilmek için birtakim degerler ortaya koydugunu aktardi.
Erbas, söyle devam etti:
"Bu degerlere ahlaki faziletler diyoruz. Adalet, dogruluk, güvenilir olmak, kanaat ve tevekkül sahibi olmak, cömertlik, sabir, tahammül gibi ahlaki faziletler ile iman ve ibadetler arasinda son derece yakin bir iliski vardir. Mesela Kur'an-i Kerim'de namaz ile ahlaki davranislar arasinda muhtesem bir irtibat göze çarpmaktadir: Ayet-i Kerime'de, 'Namaz insani bütün kötülüklerden alikoyar' deniliyor. Kildigimiz namaz, bizi bütün kötülüklerden alikoymalidir. Namaz bize ahlaki degerlere uygun davranis bilinci kazandirmalidir. Oruç da öyledir. Peygamber Efendimiz, 'Oruç kalkandir' buyuruyor, öyle degil mi? Ne için kalkan oruç, kötülüklere karsi insani koruyan bir kalkandir. Kalkan, zirh nasil insani korursa, oruç da bir kalkandir, kötülüklere karsi bir zirh gibidir. Oruç, bütün zamani iyilik ve güzelliklerle donatarak, kötülüklerden kaçinma, iyilige daha fazla yönelme, kendini denetleme ile deger kazanmaktadir. Kirden, yükten arinma olan zekat da öyle degil midir? Zekat bize haklarin ihlal edilmedigi ve helalinden elde edilmis bir servetle hayatin devam ettirildigi bir hayat anlayisini ortaya koyuyor. Hac ibadeti de yine hikmetlerle dolu. Hac ibadeti, insanin ilk dogdugu günkü gibi temiz olabilme imkanini insana, Müslüman'a veriyor."
Erbas, Islam ahlakinin en açik sekliyle ögrenilebilecegi ilk kaynagin Kur'an-i Kerim oldugunu belirterek, Kur'an-i Kerim'de hak çignememe, yetim mali yememe, yalan söylememe, fitne çikarmama, anneye babaya iyilik etme, sila-i rahim yapma gibi pek çok kavramin ahlaki deger olarak zikredildigini hatirlatti.
Erbas, "Bunlar, Kur’an-i Kerim’de ve sünnette çokça rastladigimiz ahlaki ilkelerdir. Kur’an-i Kerim, bu degerlere bagli kalarak Peygamber'imizi insanlara gönderilmis en güzel örnek olarak tanimlamaktadir. Yüce Allah bizlerden, güzel ahlaki tamamlamak üzere gönderilen, en hayirlimiz ve ahlaken en üstünümüz olan Peygamber'imize tabi olup kendisini örnek almamizi talep etmektedir." diye konustu.
Hazreti Muhammed'in, Allah'in buyruklarinin davranisa dönüsmesi bakimindan insanlar için açik ve somut bir örnek oldugunu vurgulayan Erbas, "O, Allah'in muradini insanlara ulastirmakla kalmamis, ayni zamanda onlari en iyi sekilde uygulayarak örnek teskil etmistir. O, hayatinin bütün safhalarinda ilim ve hikmetin, güzel ahlakin rehberi olmustur. O, en üstün ahlak ile donatildigi için meydana getirdigi bu muazzam degisim yüzyillardir iyilik ve fazilette insanliga isik tutmus, her devirde milyonlarca insanin kalbine ve vicdanina hakim olmustur." degerlendirmesini yapti.
- "Ahlaki degerler içimizde yerlesmeli, kök salmalidir"
Hazreti Muhammed'in ahlakinda dikkati çeken önemli hususlardan birinin de onun bilinçli dindarligi tesvik etmesi oldugunu ifade eden Erbas, "Peygamberimizin örnekligi ile somutlasan degerler bilgi ve ahlak merkezli bir dindarligin, hayatin içinde, pratik ve samimiyetle yasanabilme özelligini de ortaya koymaktadir. Yapilanlarin bilerek yapilmasi ve de dindarlikla diger davranislarin tutarli olmasidir. Bu tutarlilikla ahlaki degerler içimizde yerlesmeli, kök salmalidir. Tek basimiza kalsak dahi o degerlere aykiri davranmama kararliligini göstermemiz gerekmektedir." seklinde konustu.
Sosyal medyanin, sosyal ve kültürel degisim ve dönüsümün önemli bir araci oldugunu belirten Erbas, bu degisim ve dönüsümlerin, gündelik hayatta bazi kolayliklar ve imkanlar sagladigini ancak insani ve ahlaki boyutta ciddi risklere de zemin olusturdugunu söyledi.
Erbas, "Sanal ve dijital dünyadan tasarak gerçek hayati etkisi altina alan bu durum, dinin fert ve toplum düzleminde hedefledigi ahlaki ilke, deger ve erdemlerden uzaklasmaya sebebiyet verebilmektedir. Bu itibarla, sosyal medyanin kullanimiyla alakali hukuki çerçeveyi belirleyecek yasal bir mekanizmanin ihdasi ve güçlü bir bilincin insasi, ötelenemez bir zorunluluk olarak karsimizda durmaktadir." dedi.
Ahlaki erozyonun, kaybedilen huzur ve güvenin, güzel ahlaki degerlerden uzaklasmanin tabii sonucu olduguna isaret eden Erbas, "Bu sebeple, bütün insanlik için daha güzel bir gelecek adina atilmasi gereken en önemli adim; bireysel, toplumsal ve küresel boyutta bir ahlak insasidir, hayatin tamamini içeren bir davranis biçimi olarak güzel ahlaki egemen kilmaktir. Müsterek ahlaki ilkeleri ortak bir davranis bilincine dönüstürerek teoriden ziyade, yasayan degerler manzumesi olarak ideal hayat tarzi haline getirmektir." degerlendirmesini yapti.
Islam'in nihai gayesinin ahlakli insanlardan olusan toplum ve onlardan da ahlakli bir dünya meydana getirmek oldugunu dile getiren Erbas, "Islam ahlaki, zikredilen bütün bu özellikleri ile insani hep daha iyiye ve daha güzele yönlendiren canli bir yapi sergilemektedir. Bu itibarla, Islam'in ortaya koydugu ahlaki ilkelerle ilan ettigi hayat tarzina, yeryüzüne sundugu rahmete, hiç kimseden esirgemedigi sevgi ve sefkate, iç ve dis dünyayi sekinetle bulusturan baris çagrisina bütün insanlik kulak vermelidir. Güzel ahlak üzere yasamaya gayret ettigimiz bir hayatin, gerçek anlamda iyilige ulasma adina daha huzurlu bir dünyanin insasina vesile olmasini Cenabihakk'tan niyaz ediyorum." diye konustu.
Erbas'in konusmasinin ardindan, Diyanet Isleri Baskan Yardimcisi Selim Argun, okunan hatimlerin duasini yapti.
Kaynak: AA
Erbas, Cihannüma Dayanisma ve Isbirligi Derneginin çevrim içi düzenledigi "Seher Vakti Bulusmalari" programina katilarak, Islam ahlaki konusunda konusma yapti.
Hazreti Muhammed'in, "Ben güzel ahlaki tamamlamak için gönderildim." ifadesini hatirlatan Erbas, "Bugün insanligin maruz kaldigi küresel sorunlarin, yani kusanmisliklarin temelinde Islam ahlaki konusundaki durumumuz yatmaktadir. Yani vahim bir ahlak krizi yasanmaktadir yeryüzünde. Yasadiklarimiz tam bir degerler krizidir, degerler yozlasmasidir." diye konustu.
Degerlerini kaybeden insanligin huzurunun ve umudunun da kaybolduguna isaret eden Erbas, "Güzel ahlakin yeniden Müslümanlar arasinda, hatta tüm insanlara yayginlastirilmasi noktasinda ne kadar önemli bir vazifemizin oldugunu ben yeniden vurgulamak istiyorum. Bu göz ardi edildigi sürece insanlik, çevreden sagliga, ekonomiden uluslararasi iliskilere kadar hiçbir küresel sorunu çözemeyecektir. Onun için önce ahlaki konusmak zorunludur." degerlendirmesinde bulundu.
Islam dininin, insanin fitratindaki iyilik cevherini yeryüzüyle bulusturarak dünyayi imar etmeyi hedefledigini ve huzurlu, onurlu ve güvenli bir hayatin ilkelerini ortaya koydugunu belirten Erbas, Islam'in, insanliga dünya ve ahiret kurtulusunu temin eden bir hayat tarzi teklif ettigini bildirdi.
Erbas, "Bu hayat tasavvurunun basinda, insanin mümin olarak yüce Allah'in varligini ve birligini taniyip O'na kulluk etme vecibesi gelmektedir. Islam ahlakinin temel kaynagi olan Kur'an-i Kerim, bir ve tek olan Allah'a teslimiyeti merkeze alan ve tevhide dayali bir ahlak anlayisi getirmistir. Kur'an ahlakini diger ahlak sistemlerinden ayirt eden yönleri ise evrensel ilkeleri ve ahiret inancina dayali olmasidir." ifadelerini kullandi.
- "Her mümin güzel ahlakli olmak mecburiyetindedir"
Müslümanlarin güzel ahlakli olmasi gerektigine vurgu yapan Erbas, Islam dininin de güzel davranis ve ahlakin güzellestirmesini istedigini, her müminin güzel ahlakli olmak mecburiyeti bulundugunu aktardi.
Erbas, Islam'in dünyaya yönelik mesajinin, bu dünyada ahlaki degerler ile bezenmis bir hayatin yasanmasi oldugunu, Islam ahlakinin, kisinin Rabbi ile insanlarla, diger canlilarla ve çevresi ile iliskilerinde belirginlestigini kaydetti.
Insana, iyiligi de kötülügü de seçme iradesinin verildigine dikkati çeken Erbas, "Bu noktada insana cüz'i bir irade verilmistir. Buna göre imtihan olmaktayiz. En güzel ameli hangimiz isleyecegiz, onun imtihani için dünyadayiz. Iyilige yönelir ve yeteneklerini o yönde gelistirirse insan, güzel ahlakli, kötülügü seçer ve kendini o yönde gelistirirse kötü ahlakli olacaktir." dedi.
Bireysel ahlakin, toplumsal ahlaki insa ettigini söyleyen Erbas, Islam ahlakinin, insani kendisiyle oldugu gibi toplumla da barisik hale getirmeyi amaç edindigini ve insani baska insanlarla uyumlu hale getirebilmek için birtakim degerler ortaya koydugunu aktardi.
Erbas, söyle devam etti:
"Bu degerlere ahlaki faziletler diyoruz. Adalet, dogruluk, güvenilir olmak, kanaat ve tevekkül sahibi olmak, cömertlik, sabir, tahammül gibi ahlaki faziletler ile iman ve ibadetler arasinda son derece yakin bir iliski vardir. Mesela Kur'an-i Kerim'de namaz ile ahlaki davranislar arasinda muhtesem bir irtibat göze çarpmaktadir: Ayet-i Kerime'de, 'Namaz insani bütün kötülüklerden alikoyar' deniliyor. Kildigimiz namaz, bizi bütün kötülüklerden alikoymalidir. Namaz bize ahlaki degerlere uygun davranis bilinci kazandirmalidir. Oruç da öyledir. Peygamber Efendimiz, 'Oruç kalkandir' buyuruyor, öyle degil mi? Ne için kalkan oruç, kötülüklere karsi insani koruyan bir kalkandir. Kalkan, zirh nasil insani korursa, oruç da bir kalkandir, kötülüklere karsi bir zirh gibidir. Oruç, bütün zamani iyilik ve güzelliklerle donatarak, kötülüklerden kaçinma, iyilige daha fazla yönelme, kendini denetleme ile deger kazanmaktadir. Kirden, yükten arinma olan zekat da öyle degil midir? Zekat bize haklarin ihlal edilmedigi ve helalinden elde edilmis bir servetle hayatin devam ettirildigi bir hayat anlayisini ortaya koyuyor. Hac ibadeti de yine hikmetlerle dolu. Hac ibadeti, insanin ilk dogdugu günkü gibi temiz olabilme imkanini insana, Müslüman'a veriyor."
Erbas, Islam ahlakinin en açik sekliyle ögrenilebilecegi ilk kaynagin Kur'an-i Kerim oldugunu belirterek, Kur'an-i Kerim'de hak çignememe, yetim mali yememe, yalan söylememe, fitne çikarmama, anneye babaya iyilik etme, sila-i rahim yapma gibi pek çok kavramin ahlaki deger olarak zikredildigini hatirlatti.
Erbas, "Bunlar, Kur’an-i Kerim’de ve sünnette çokça rastladigimiz ahlaki ilkelerdir. Kur’an-i Kerim, bu degerlere bagli kalarak Peygamber'imizi insanlara gönderilmis en güzel örnek olarak tanimlamaktadir. Yüce Allah bizlerden, güzel ahlaki tamamlamak üzere gönderilen, en hayirlimiz ve ahlaken en üstünümüz olan Peygamber'imize tabi olup kendisini örnek almamizi talep etmektedir." diye konustu.
Hazreti Muhammed'in, Allah'in buyruklarinin davranisa dönüsmesi bakimindan insanlar için açik ve somut bir örnek oldugunu vurgulayan Erbas, "O, Allah'in muradini insanlara ulastirmakla kalmamis, ayni zamanda onlari en iyi sekilde uygulayarak örnek teskil etmistir. O, hayatinin bütün safhalarinda ilim ve hikmetin, güzel ahlakin rehberi olmustur. O, en üstün ahlak ile donatildigi için meydana getirdigi bu muazzam degisim yüzyillardir iyilik ve fazilette insanliga isik tutmus, her devirde milyonlarca insanin kalbine ve vicdanina hakim olmustur." degerlendirmesini yapti.
- "Ahlaki degerler içimizde yerlesmeli, kök salmalidir"
Hazreti Muhammed'in ahlakinda dikkati çeken önemli hususlardan birinin de onun bilinçli dindarligi tesvik etmesi oldugunu ifade eden Erbas, "Peygamberimizin örnekligi ile somutlasan degerler bilgi ve ahlak merkezli bir dindarligin, hayatin içinde, pratik ve samimiyetle yasanabilme özelligini de ortaya koymaktadir. Yapilanlarin bilerek yapilmasi ve de dindarlikla diger davranislarin tutarli olmasidir. Bu tutarlilikla ahlaki degerler içimizde yerlesmeli, kök salmalidir. Tek basimiza kalsak dahi o degerlere aykiri davranmama kararliligini göstermemiz gerekmektedir." seklinde konustu.
Sosyal medyanin, sosyal ve kültürel degisim ve dönüsümün önemli bir araci oldugunu belirten Erbas, bu degisim ve dönüsümlerin, gündelik hayatta bazi kolayliklar ve imkanlar sagladigini ancak insani ve ahlaki boyutta ciddi risklere de zemin olusturdugunu söyledi.
Erbas, "Sanal ve dijital dünyadan tasarak gerçek hayati etkisi altina alan bu durum, dinin fert ve toplum düzleminde hedefledigi ahlaki ilke, deger ve erdemlerden uzaklasmaya sebebiyet verebilmektedir. Bu itibarla, sosyal medyanin kullanimiyla alakali hukuki çerçeveyi belirleyecek yasal bir mekanizmanin ihdasi ve güçlü bir bilincin insasi, ötelenemez bir zorunluluk olarak karsimizda durmaktadir." dedi.
Ahlaki erozyonun, kaybedilen huzur ve güvenin, güzel ahlaki degerlerden uzaklasmanin tabii sonucu olduguna isaret eden Erbas, "Bu sebeple, bütün insanlik için daha güzel bir gelecek adina atilmasi gereken en önemli adim; bireysel, toplumsal ve küresel boyutta bir ahlak insasidir, hayatin tamamini içeren bir davranis biçimi olarak güzel ahlaki egemen kilmaktir. Müsterek ahlaki ilkeleri ortak bir davranis bilincine dönüstürerek teoriden ziyade, yasayan degerler manzumesi olarak ideal hayat tarzi haline getirmektir." degerlendirmesini yapti.
Islam'in nihai gayesinin ahlakli insanlardan olusan toplum ve onlardan da ahlakli bir dünya meydana getirmek oldugunu dile getiren Erbas, "Islam ahlaki, zikredilen bütün bu özellikleri ile insani hep daha iyiye ve daha güzele yönlendiren canli bir yapi sergilemektedir. Bu itibarla, Islam'in ortaya koydugu ahlaki ilkelerle ilan ettigi hayat tarzina, yeryüzüne sundugu rahmete, hiç kimseden esirgemedigi sevgi ve sefkate, iç ve dis dünyayi sekinetle bulusturan baris çagrisina bütün insanlik kulak vermelidir. Güzel ahlak üzere yasamaya gayret ettigimiz bir hayatin, gerçek anlamda iyilige ulasma adina daha huzurlu bir dünyanin insasina vesile olmasini Cenabihakk'tan niyaz ediyorum." diye konustu.
Erbas'in konusmasinin ardindan, Diyanet Isleri Baskan Yardimcisi Selim Argun, okunan hatimlerin duasini yapti.