'Hava Kirliligi Sperm Sayisinda Azalmaya Neden Oluyor'
Dünyada ve ülkemizde her geçen gün artarak devam eden hava kirliliginin hayatin her alanini olumsuz etkiledigi belirtildi. ABD’de kobay fareler üzerinde yapilan bir arastirmada hava kirliliginin erkek farelerin sperm sayilarinda disi farelerin ise yumurta rezervlerinde düsüse neden oldugu ortaya çikan durumun insanlar için de geçerli oldugu belirtildi.
Barut, “Yapilan çalismanin sonuçlarina göre; yüksek düzeyde hava kirliligine maruz kalan erkek farelerde sperm sayisinin azalmasindan beynin hipotalamus bölgesindeki belirli sinir hücrelerinin iltihaplanmasinin sorumlu oldugunu göstermistir” dedi.
Hava kirliligi ile dogurganligin azalmasi arasindaki baglantinin aslinda yeni belirlenmis bir durum olmadigini kaydeden Embriypolog Turgay Barut, “Insanlar üzerinde yapilan çalismalar, çapi 2,5 mikrometreden daha küçük olan havadaki partiküler madde parçaciklarina yüksek düzeyde maruziyeti, erkeklerde düsük sperm kalitesi ve kadinlarda yumurta rezervlerinin azalmasi ile iliskilendirmistir. Bununla birlikte, Maryland Üniversitesi Tip Fakültesi’nden bilim adamlari tarafindan Çevresel Saglik Perspektifleri adli dergide yeni yayinlanan ve deney fareleri üzerinde yapilan son çalisma hava kirliligi ile düsük sperm sayisi arasindaki baglantiyi ve mekanizmasini açiklayan ilk çalismalardan biridir ve ayrica bu etkiyi azaltma amaçli tedaviler için de bir potansiyel olusturmaktadir” dedi.
Embriyolog Turgay Barut açiklamasinin devaminda, “Çalismanin yürütücüsü Dr. Zhekang Ying’in bulgularina göre; hava kirliliginden kaynaklanan hasarin - en azindan sperm sayisinda - farelerin beyinlerindeki tek bir inflamasyon belirtecinin ortadan kaldirilarak giderilebilecegini gösterdigini ve bu, zararli etkileri önleyebilecek veya hava kirliliginin dogurganlik üzerindeki etkisini tersine çevirebilecek tedaviler gelistirilebilecegini düsündürdügünü açiklamistir.
Önceki arastirmalar, yüksek seviyelerde partiküle maruz kalan farelerin düsük sperm sayilarina sahip olmasina ragmen, testislerinin iltihaplanma belirtileri göstermedigini ortaya koymustu. Bu gözlem, bilim insanlarini bu fenomenin arkasinda alternatif mekanizmalar aramaya sevk etti. Hava kirliliginin neden oldugu beyin iltihabinin, testis fonksiyonundaki degisikliklerden sorumlu olabilecegini öne sürdüler. Arastirmacilar, çalismanin bir basamaginda fareleri beyin hücrelerinde proinflamatuar enzim inhibitörü kappa B kinaz 2 (IKK2) belirtecinden yoksun olacak sekilde yetistirdiler ve onlari yüksek konsantrasyonlarda partiküllere maruz biraktilar. Bu, saglikli farelerde sperm sayisini azaltti, ancak mutant olarak olusturulan farelerde sperm sayisi normal kaldigi gözlendi.
Dr. Ying ayrica ’Geriye dönüp baktigimda, Hipotalamusun beyin ve üreme sistemi arasindaki ana yol baglantisi oldugunu bildigimiz için düsük sperm sayisiyla sonuçlanan bu inflamatuar yanitin hipotalamustaki sinir hücreleri tarafindan olusturulmasinin çok mantikli geldigini belirtti.
Çalismada kullanilan 2.5 mikrometrelik partikül konsantrasyonlarinin çogu insanin yasadigi ortamlardan daha yüksek oldugu ve sperm sayisindaki azalma üzerindeki etkilerin nispeten düsük miktarda oldugunu belirtmek gerekir” ifadelerini kullandi.