Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Başlıyor

Pilot sektör makine

11. Kalkınma Planı’nda yer alan en önemli başlıklardan olan Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı, Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararnamesiyle hayata geçti. Programın ana amacı, yüksek katma değerli, orta-yüksek ve yüksek teknoloji ürünlerinin yerli imkan ve kabiliyetlerle üretilmesi olarak belirlendi. Bakanlık, makine, bilgisayar, elektronik, optik, elektrikli teçhizat, eczacılık, kimya ve ulaşım araçları sektörlerinden ürün listeleri ilan edecek. Bu listelere ilişkin yatırımcı çağrılarına çıkacak. İlk uygulama, pilot sektör olarak seçilen makine ile başlayacak.

Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı’nın “Milli Teknoloji, Güçlü Sanayi” vizyonuyla hazırlandığını ve ülke ekonomisi için önemli bir kilometre taşı olacağını belirten Sanayi ve Teknoloji Bakanı Varank, sözlerine şöyle devam etti:

"Sonuç odaklı bir program. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 11. Kalkınma Planıyla ülkemizin sanayi alanında stratejik vizyonunu ortaya koydu. Bu vizyon doğrultusunda sanayi alanında ihracatımızda orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerin payını yüzde 39’dan yüzde 50’ye çıkarmayı hedefliyoruz. Düşük teknolojili ürünlerde cari fazla verirken yüksek teknolojili ürünlerde cari açık veren bir ülkeyiz. Bu durumu kalıcı olarak değiştirmeyi hedefliyoruz. Sanayimizin Ar-Ge yetkinliği ve yetişmiş işgücü, yüksek teknolojili ürünler üretecek kabiliyette. Bu program, cari açığı kalıcı şekilde azaltma ve teknoloji öncülüğünde büyüme hedefi doğrultusunda, Ar-Ge sonucu ortaya çıkan ürünlerin ticarileşmesini, yerli katma değerin artmasını esas alan sonuç odaklı bir program olacak.

400’e yakın ürün grubu belirlendi:

Programın hazırlık aşamasında aylarca veriler toparlandı, filtrelendi ve analiz edildi. Yaklaşık 400 ürün grubu tespit edildi. Ardından da uçtan uca yerlileşme diyebileceğimiz bu model hazırlandı. Bu program ile cari açığımız kalıcı olarak düşecek. Sanayimizde ithal ara malı oranı azaltılarak, daha güçlü bir ihracat sepetine de sahip olacağız. Hiç şüphesiz bu durum küresel rekabette ülkemizi daha üst basamaklara çıkaracak. Programı yürütürken, bakanlığımızın tüm birimleri aynı hedefe odaklanacak. Programın hazırlık aşamasında diğer Bakanlıklarımız, kurumlarımız ve özel sektörle birlikte çalıştık. Paydaşlarımızla birlikte ihracat ve finansman desteklerini de hayata geçireceğimiz program, yeni hükümet sisteminin etkin ve hızlı uygulamalarına da örnek teşkil edecek."

Ana kriter: katma değer

Edinilen bilgiye göre, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı hazırlanırken geleceğin teknolojik ürünleri dikkate alındı. Programda; Ar-Ge, yatırım ve üretim teşvikleri tek pencereden yönetilecek. TÜBİTAK, KOSGEB, Sanayi ve Ar-Ge destekleri ile Yatırım Teşvikleri uçtan uca tanımlanacak, faydayı bütüne yaymak üzere kurgulanacak. Ürünün fikir aşamasından pazara çıkışına kadar desteklendiği; Ar-Ge’den yatırıma, üretimden pazarlamaya kadar takip edildiği bir süreç işletilecek. Program kapsamında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB’in de katkılarıyla ana kriteri ’katma değer’ olan bir değerlendirme süreci yürütülecek. Programla birlikte 30 milyar dolarlık ithalatın önüne geçilmesi hedefleniyor.

Kalkınma ajansları devrede

Programa göre desteklenen projelere sadece yatırımcılar değil, üretilecek ürünün alıcıları da dahil edilecek. Üretici ve alıcı birlikte desteklenecek. Kamunun alıcı olduğu projelerde alım garantisi mekanizması da çalışacak. Kalkınma Ajansları, programın yatırımcılara tanıtımında ve üretici-alıcı eşleştirmelerinde aktif rol oynayacak. Yatırım yapılacak üründe, katma değer oluşturacak şekilde Ar-Ge çalışması istenecek.

Teşvik sınırına düzenleme

Program çerçevesinde desteklenen yatırımlar stratejik yatırım teşviki alacak. 50 milyon TL’nin üzerindeki yatırımlar ise proje bazlı teşviklerden yararlanabilecek. Bakanlık, destek kararı verilen tüm projeleri takvime bağlayacak, tüm Ar-Ge ve yatırım süreçlerini yakından izleyecek. Yatırımcıların karşılaşacakları tüm sorunları hızla aşmalarını sağlayacak.

Ürün listesi nasıl hazırlandı?

Ürün listesi oluşturulurken, geleceğin teknolojik ürünleri dikkate alındı, ara malı ithalatının azaltılması hedeflendi. Büyük veri analitik araçları kullanılarak analizler gerçekleştirildi.

Ürün listesi belirlenirken, bazı değişkenlere de bakıldı. İşte o parametreler:

- Teknoloji düzeyi

- Dünya ithalat trendi

- Türkiye ihracatı, ithalatı ve dış ticaret farkı

- Dünyada ilk 3 ihracatçı ülkenin pazar payları

- Ürün karmaşıklık endeksi

- Pazar yoğunlaşması

- Katma değer potansiyeli

- İhracatta rekabetçilik

- Türkiye’de bu alandaki girişim sayısı ve üretim miktarı

- En fazla ticaret yapılan ilk 3 menşei ve çıkış/gidiş ülkesi

- Ürün benzerlik konumu

- Ürün ileri ve geri bağları.