Referandumda neler değişecek?
Halk oylamasından 'evet' çıkarsa, yüksek yargı millete açılacak. Vatandaş doğrudan Anayasa Mahkemesine başvuruda bulunabilecek.
ÜYE SAYISI ARTIYOR
HSYK’nın yapısında önemli değişiklikler yapılacak. Halen 7 olan asıl üye sayısı 22’ye, 5 olan yedek üye sayısı ise 10’a çıkarılacak.
SUNUŞ
Geri sayım sürüyor, 12 Eylülde sandığa gidip, “Anayasa Değişikliği Paketi”ni oylayacağız.
‘Evet’ ya da ‘Hayır’ oyu vermemiz için birçok kesimden farklı sesler yükseliyor. Ancak, bu seslerin önemli bir bölümü paketin içerisinde ne olduğunu dile getirmiyor. Halbuki referandum günü, siyasilere değil anayasa değişikliği için oy vereceğiz! Anayasa değişiklik paketi ne getiriyor? Paketinin içerisinde hangi konular var? Günlük ve siyasî hayatımızda ne gibi değişiklikler yaşanacak? Bu yazı dizisiyle içeriği dışında her yönü tartışılan bu ‘Anayasa değişiklik paketi’ni sizlerin bilgisine sunmaya çalışacağız...
Sivil irade tarafından hazırlanan Anayasa paketi, 12 Eylül askerî müdahalesi sonrası 1982 yılında devreye giren ve bugüne kadar birçok defa rötuşlandığı için yamalı bohçaya dönen
Anayasamızda “devrim” niteliğinde köklü değişiklikler öngörüyor. Başta yargı sistemi olmak üzere, ekonomi, sivil özgürlükler ve askerî düzenlemeler de önemli değişiklikleri kapsayan paket günlük ve siyasî hayata da modern yenilikler getiriyor. Kamuoyunda, Anayasa paketinin en çok, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile Anayasa Mahkemesi (AYM) ile ilgili maddeleri tartışıldı. Paket kabul edildiği takdirde vatandaşa açık bir Yüksek Mahkeme ile uluslararası standartlara kavuşmuş bir HSYK’ya sahip olacağız.
VATANDAŞ AYM’YE BAŞVURABİLECEK
Paketin en çok tartışılan maddeleri yüksek yargıyı ilgilendirenler. Paket, Anayasa Mahkemesi ve HSYK’nın yapısında önemli değişiklikler öngörüyor. Yasaları, ve idareyi toplumsal sözleşme metnine göre denetleyen Anayasa Mahkemesi iki daire 1 genel kurul şeklinde düzenleniyor. Üye sayısı artırılan Yüksek Mahkeme’ye vatandaşların bireysel başvuru hakkı da sağlanıyor.
HSYK’DA TEMSİL HAKKI
HSYK’da üye sayısı üç kat artırılarak birinci derece hakim ve savcılara kendi temsilcilerini seçme ve hatta kurula girebilme şansı sağlanıyor. Anayasa Mahkemesi ve HSYK’nın yeni durumdaki yapısı kısaca şu şekilde olacak:
159. Madde
* Anayasanın, HSYK’yı düzenleyen 159. Madde’si değiştiriliyor. Bu kapsamda, HSYK’nın halen 7 olan asıl üye sayısı 22’ye, 5 olan yedek üye sayısı ise 10’a çıkarılıyor.
* HSYK, 3 daire halinde çalışacak. Adalet Bakanı’nın kurul başkanlığını yürütmesi korunuyor. Adalet Bakanlığı Müsteşarının kurulda yer alması uygulaması da devam edecek.
* Kurulun 4 asıl üyesi, yüksek öğretim kurumlarının hukuk öğretim üyeleri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanınca; 3 asıl ve 2 yedek üyesi, Yargıtay Genel Kurulunca; bir asıl ve bir yedek üyesi Danıştay Genel Kurulunca; bir asıl ve bir yedek üyesi, Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulunca; 7 asıl ve 4 yedek üyesi adli yargı hakim ve savcılarınca; 3 asıl ve 2 yedek üyesi idari yargı hakim ve savcılarca, dört yıl için seçilecek.
* Meslekten çıkarma cezasına ilişkin kararlara itiraz yolu getiriliyor. Diğer kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamayacak.
DEMOKRATİK VE ÇOĞULCU MAHMEKE YAPISI
Değişiklik kabul edilecek olursa; bünyesinde Anayasa Mahkemesi bulunan diğer hukuk sistemlerinde olduğu gibi mahkeme üyelerinin belirlenmesinde yasama organı da rol oynayacak. Anayasa Mahkemesi üyeleri bürokrasinin gösterdiği adaylar arasından yürütme tarafından belirleniyor. Değişiklikle, bu uygulamanın sakıncaları bir ölçüde giderilecek.
146. Madde
* Yeni düzenlemeyle Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı 11’den 17’ye çıkartılıyor. Üyelerinin 3’ünü TBMM, 14’ünü Cumhurbaşkanı seçiyor. Halen 11 asıl 4 yedek üyeli olan Anayasa Mahkemesi, mevcut halinde farklı olarak 17 asıl üyeden oluşacak.
* TBMM, 2 üyeyi, Sayıştay Genel Kurulunun gösterdiği 3’er aday arasından; 1 üyeyi baro başkanlarının avukatlar arasından göstereceği 3 aday arasından gizli oylamayla seçecek.
Cumhurbaşkanı; 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yargıtay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince gösterilecek 3’er aday içinden; 3 üyeyi ise YÖK’ün kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri arasından göstereceği 3’er aday içinden seçecek.
* Taslakta, Cumhurbaşkanının 7 üyeyi direkt olarak seçmesi öngörülüyordu. Teklifte bu sayı 4’e indiriliyor. Yüksek Mahkeme, iki bölüm ve Genel Kurul olarak çalışacak. Anayasa Mahkemesi üyeleri, gizli oyla bir başkan ve iki başkanvekili seçecek.
* Süresi bitenler yeniden seçilemeyecek.
ÜYELERİN GÖREV SÜRESİNE SINIR
Anayasa mahkemesinin üye sayısı artırılarak farklı kaynaklardan gelen yargıçların görev yaptığı, haliyle de daha isabetli kararlar verebilecek bir mahkeme yapısı ortaya çıkacak.
Mevcut durumda Anayasa Mahkmesi üyeleri emeklilik süresi doluncaya kadar çalışmaktalar.
Getirilen değişiklikle bunu da kaldırıyor.
147. Madde
*Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev sürelerini düzenleyen madde de değişiklik öngörüyor. Buna göre Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresini 12 yılla sınırlıyor.
BİREYSEL BAŞVURU HAKKI
148. Madde
Anayasa Mahkemesi’nin TBMM Başkanı ve yüksek askerî yetkilileri Yüce Divan sıfatıyla yargılama yetkisi... Mevcut Anayasa’da, yargılanamayan TBMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları da Yüce Divan’da yargılanabilecek.
* Anayasa Mahkemesi’ne kişisel başvuru hakkı tanınıyor. Bireysel başvurunun taslakta öngörülen, ‘’anayasa şikayeti’’ ile sınırlı olması uygulaması kaldırılarak, bireysel başvuru hakkı genel tutuluyor.
* Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ve Jandarma Genel Komutanı da Yüce Divan’da yargılanacak.
* Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilecek. Yeniden inceleme sonucu verilen kararlar kesin olacak.
PARTİ KAPATMALAR İÇİN 8 OY ŞARTI
149. Madde
* Anayasa Mahkemesinin bölümleri başkanvekilinin başkanlığında 4 üyenin katılımı ile toplanacak.
* Genel Kurul ise mahkeme başkanının veya başkanın belirleyeceği başkanvekilinin başkanlığında en az 12 üye ile toplanacak. Kararları salt çoğunluk ile alacak.
* Partilere ilişkin dava ve başvurulara Yüce Divan sıfatıyla Genel Kurul bakacak.
* Anayasa değişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılmasına ya da devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için üye tam sayısının üçte ikisinin oyu aranacak.
STK’LARDAN EVET ÇAĞRISI
Kahramanmaraş, Samsun ve Denizli’de sivil toplum kuruluşları evet oyu kullanılması için çağrı yaptı
Kahramanmaraş’ta faaliyet gösteren 104 sivil toplum ve meslek kuruluşu, 12 Eylül’de gerçekleştirilecek olan anayasa değişikliği referandumunda oylarının “Evet” yönünde olacağını açıkladı. Özel İdare İş Merkezi önünde toplanan sivil toplum örgütleri üyeleri, dövizler açıp darbe anayasalarına tepki gösterdiler. Katılımcılar “12 Eylül 2010, vesayetçi ve velayetçi zihniyetten kurtuluş günü olacaktır” diye konuştu.
Bu arada Hukukçular Birliği Vakfı’nın Türkiye gezisine çıkan ‘Demokrasi Yolculuğunda Evet’ otobüsü Samsun’a ulaştı. 12 Ağustos’ta Ankara’dan yola çıkan ve 32 ile uğrayan otobüsteki hukukçular, ‘evet’ kitapçıklarını vatandaşlara dağıtarak, yeni Anayasa’nın artılarını anlattılar.
Denizli Genç Tüccarlar ve İşadamları Derneği (GETİAD) Başkanı Erdem Aydın, da referandumu partiler üstü bir mesele olarak gördüklerini ve ‘Evet’ dememek için hiçbir sebep görmediklerini söyledi.
TÜRKİYE YAZARLAR BİRLİĞİ:
Utanç verici karanlık dönem kapanacak
Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı Başkanı Mehmet Doğan ve Türkiye Yazarlar Birliği Başkanı İbrahim Ulvi Yavuz, Anayasa değişikliğiyle ilgili halk oylamasına ilişkin ortak açıklama yaptı.
Açıklamada, Türkiye’de yazarların darbelerden, düşünce ve ifade hürriyetini kısıtlayan anayasa hükümlerinden ötürü çok sıkıntı çektiği, bu baskıcı ve acılı dönemin 12 Eylül darbesinin 30. yıl dönümünde halkın oylarıyla sona erdirilebileceği belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Düşünce ve ifade hürriyetinin ne anlama geldiğini en iyi bu ülkenin yazarları bilir. Bu utanç verici karanlık dönemin kapanmak üzere olmasından memnuniyet duyan yazarlar, Anayasa değişikliğine ‘evet’ diyor.”
ROMANLAR DA EVET DİYECEK
Roman vatandaşlar, 12 Eylül’de yapılacak referandumda ülkenin geleceği için ‘evet’ oyu kullanacaklarını söyledi. Bursa Roman Kültürünü Tanıtma ve Yaşatma Derneği üyeleri, Yıldırım Belediyesi Bayrak Alanı’nda toplanarak oylarının rengini açıkladı. Ellerindeki ‘evet’ yazılı dövizlerle renkli görüntüler oluşturan Roman kadınlar, kucaklarındaki çocuklarla birlikte ‘12 Eylül’e evet’ şeklinde sloganlar attı.
EMEKLİ HAKİM KARDAŞ: HALK DAHA ÇOK TEMSİL EDİLMELİ
Demokrat Yargı Kurucu Üyesi emekli Askeri Hakim Ümit Kardaş, Anayasa Mahkemesi ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun yapısının halkın daha çok temsil edildiği bir kuruluş içinde olması gerektiğini vurguladı. Kardaş, “Meclis’in bunlara üye seçmesini olumlu buluyorum. Kürsü hakimlerinin de seçimle HSYK’ya temsilci göndermeleri çok olumlu. Ancak yargının demokratikleşmesi demek sadece Anayasa Mahkemesi ve HSYK’yı bu hale getirmek değildir. Anayasanın tamamı değiştirilmeli. Bu değişikliklerle bütün sorunlarımızı çözemeyeceğiz. Cumhuriyetin demokratikleşmesi bu değişikliklerle olacak değil. Ancak bu değişiklikler askeri vesayette gedik açma, rahatlama getirecek. Umudumuz demokratikleşmeye yönelik yolun açılmasını sağlar” dedi.
ESKİ BAŞSAVCI PETEK: İDEOLOJİK YAPILANMA KIRILMALI
Eski Cumhuriyet Başsavcısı Reşat Petek, demokratikleşme yönündeki pek çok değişikliğin içinde yer alan HSYK’nın yapısının değiştirilmesiyle ilgili olarak, “Eski bir yargı mensubu olarak, şu andaki düzenlemeyle şimdiye kadar hakim ve savcıların ekseriyetinin talep ettiği bir yapının oluşturulduğunu söyleyebilirim” dedi. Şu anki yapının, kurulun demokratik bir şekilde oluşmasını istemediğini savunan Petek, “Batı standartlarında olsun deniyor ancak Batıya baktığımızda, bu kurulun üyelerini parlamentolar ile hakim ve savcıların seçtiğini görüyoruz. Ama itiraz edenler, uygulamada kast sistemiyle oluşmuş ‘Danıştay ve Yargıtay’dakiler en iyisini bilir’ mantığıyla hareket ediyor. Tabir yerindeyse üçlü bir voleybol oynanıyor. Buralarda ideolojik yapılanma var. “
ESKİ BAŞSAVCI KAYASU: ÜYELERİN ARTIRILMASI OLUMLU
Cumhuriyet Savcısı olarak görev yaparken, Kenan Evren hakkında açtığı soruşturma nedeniyle başı HSYK ile derde giren Sacit Kayasu, Anayasa paketindeki HSYK’nın yapısının değiştirilmesine ilişkin düzenlemeye destek verdi. Bakan ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı dışında kurulda 5 hakimin bulunduğuna dikkat çeken Kayasu, üye sayısının artmasının daha dengeli çıkmasında etkili olacağını belirtti. Şimdiye kadar verilen kararları da eleştiren Kayasu, dünyanın her yerinde bu tür kurulların çok sayıda üyeden oluştuğuna dikkat çekti. Üyelerin verilen kararlardan sorumlu olmasının da önemli bir gelişme olduğunu vurgulayan Kayasu, “Sorumluluk verdiğin anda keyfilik azalır. Bu kişilerin yargılanması neredeyse imkânsız. Sorumsuzlar yani” dedi.
Kaynak: Türkiyegazetesi
HSYK’nın yapısında önemli değişiklikler yapılacak. Halen 7 olan asıl üye sayısı 22’ye, 5 olan yedek üye sayısı ise 10’a çıkarılacak.
SUNUŞ
Geri sayım sürüyor, 12 Eylülde sandığa gidip, “Anayasa Değişikliği Paketi”ni oylayacağız.
‘Evet’ ya da ‘Hayır’ oyu vermemiz için birçok kesimden farklı sesler yükseliyor. Ancak, bu seslerin önemli bir bölümü paketin içerisinde ne olduğunu dile getirmiyor. Halbuki referandum günü, siyasilere değil anayasa değişikliği için oy vereceğiz! Anayasa değişiklik paketi ne getiriyor? Paketinin içerisinde hangi konular var? Günlük ve siyasî hayatımızda ne gibi değişiklikler yaşanacak? Bu yazı dizisiyle içeriği dışında her yönü tartışılan bu ‘Anayasa değişiklik paketi’ni sizlerin bilgisine sunmaya çalışacağız...
Sivil irade tarafından hazırlanan Anayasa paketi, 12 Eylül askerî müdahalesi sonrası 1982 yılında devreye giren ve bugüne kadar birçok defa rötuşlandığı için yamalı bohçaya dönen
Anayasamızda “devrim” niteliğinde köklü değişiklikler öngörüyor. Başta yargı sistemi olmak üzere, ekonomi, sivil özgürlükler ve askerî düzenlemeler de önemli değişiklikleri kapsayan paket günlük ve siyasî hayata da modern yenilikler getiriyor. Kamuoyunda, Anayasa paketinin en çok, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK) ile Anayasa Mahkemesi (AYM) ile ilgili maddeleri tartışıldı. Paket kabul edildiği takdirde vatandaşa açık bir Yüksek Mahkeme ile uluslararası standartlara kavuşmuş bir HSYK’ya sahip olacağız.
VATANDAŞ AYM’YE BAŞVURABİLECEK
Paketin en çok tartışılan maddeleri yüksek yargıyı ilgilendirenler. Paket, Anayasa Mahkemesi ve HSYK’nın yapısında önemli değişiklikler öngörüyor. Yasaları, ve idareyi toplumsal sözleşme metnine göre denetleyen Anayasa Mahkemesi iki daire 1 genel kurul şeklinde düzenleniyor. Üye sayısı artırılan Yüksek Mahkeme’ye vatandaşların bireysel başvuru hakkı da sağlanıyor.
HSYK’DA TEMSİL HAKKI
HSYK’da üye sayısı üç kat artırılarak birinci derece hakim ve savcılara kendi temsilcilerini seçme ve hatta kurula girebilme şansı sağlanıyor. Anayasa Mahkemesi ve HSYK’nın yeni durumdaki yapısı kısaca şu şekilde olacak:
159. Madde
* Anayasanın, HSYK’yı düzenleyen 159. Madde’si değiştiriliyor. Bu kapsamda, HSYK’nın halen 7 olan asıl üye sayısı 22’ye, 5 olan yedek üye sayısı ise 10’a çıkarılıyor.
* HSYK, 3 daire halinde çalışacak. Adalet Bakanı’nın kurul başkanlığını yürütmesi korunuyor. Adalet Bakanlığı Müsteşarının kurulda yer alması uygulaması da devam edecek.
* Kurulun 4 asıl üyesi, yüksek öğretim kurumlarının hukuk öğretim üyeleri ile avukatlar arasından Cumhurbaşkanınca; 3 asıl ve 2 yedek üyesi, Yargıtay Genel Kurulunca; bir asıl ve bir yedek üyesi Danıştay Genel Kurulunca; bir asıl ve bir yedek üyesi, Türkiye Adalet Akademisi Genel Kurulunca; 7 asıl ve 4 yedek üyesi adli yargı hakim ve savcılarınca; 3 asıl ve 2 yedek üyesi idari yargı hakim ve savcılarca, dört yıl için seçilecek.
* Meslekten çıkarma cezasına ilişkin kararlara itiraz yolu getiriliyor. Diğer kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulamayacak.
DEMOKRATİK VE ÇOĞULCU MAHMEKE YAPISI
Değişiklik kabul edilecek olursa; bünyesinde Anayasa Mahkemesi bulunan diğer hukuk sistemlerinde olduğu gibi mahkeme üyelerinin belirlenmesinde yasama organı da rol oynayacak. Anayasa Mahkemesi üyeleri bürokrasinin gösterdiği adaylar arasından yürütme tarafından belirleniyor. Değişiklikle, bu uygulamanın sakıncaları bir ölçüde giderilecek.
146. Madde
* Yeni düzenlemeyle Anayasa Mahkemesi’nin üye sayısı 11’den 17’ye çıkartılıyor. Üyelerinin 3’ünü TBMM, 14’ünü Cumhurbaşkanı seçiyor. Halen 11 asıl 4 yedek üyeli olan Anayasa Mahkemesi, mevcut halinde farklı olarak 17 asıl üyeden oluşacak.
* TBMM, 2 üyeyi, Sayıştay Genel Kurulunun gösterdiği 3’er aday arasından; 1 üyeyi baro başkanlarının avukatlar arasından göstereceği 3 aday arasından gizli oylamayla seçecek.
Cumhurbaşkanı; 3 üyeyi Yargıtay, 2 üyeyi Danıştay, 1 üyeyi Askeri Yargıtay, 1 üyeyi Askeri Yüksek İdare Mahkemesince gösterilecek 3’er aday içinden; 3 üyeyi ise YÖK’ün kendi üyesi olmayan yüksek öğretim kurumları öğretim üyeleri arasından göstereceği 3’er aday içinden seçecek.
* Taslakta, Cumhurbaşkanının 7 üyeyi direkt olarak seçmesi öngörülüyordu. Teklifte bu sayı 4’e indiriliyor. Yüksek Mahkeme, iki bölüm ve Genel Kurul olarak çalışacak. Anayasa Mahkemesi üyeleri, gizli oyla bir başkan ve iki başkanvekili seçecek.
* Süresi bitenler yeniden seçilemeyecek.
ÜYELERİN GÖREV SÜRESİNE SINIR
Anayasa mahkemesinin üye sayısı artırılarak farklı kaynaklardan gelen yargıçların görev yaptığı, haliyle de daha isabetli kararlar verebilecek bir mahkeme yapısı ortaya çıkacak.
Mevcut durumda Anayasa Mahkmesi üyeleri emeklilik süresi doluncaya kadar çalışmaktalar.
Getirilen değişiklikle bunu da kaldırıyor.
147. Madde
*Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev sürelerini düzenleyen madde de değişiklik öngörüyor. Buna göre Anayasa Mahkemesi üyelerinin görev süresini 12 yılla sınırlıyor.
BİREYSEL BAŞVURU HAKKI
148. Madde
Anayasa Mahkemesi’nin TBMM Başkanı ve yüksek askerî yetkilileri Yüce Divan sıfatıyla yargılama yetkisi... Mevcut Anayasa’da, yargılanamayan TBMM Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanları da Yüce Divan’da yargılanabilecek.
* Anayasa Mahkemesi’ne kişisel başvuru hakkı tanınıyor. Bireysel başvurunun taslakta öngörülen, ‘’anayasa şikayeti’’ ile sınırlı olması uygulaması kaldırılarak, bireysel başvuru hakkı genel tutuluyor.
* Meclis Başkanı, Genelkurmay Başkanı, kuvvet komutanları ve Jandarma Genel Komutanı da Yüce Divan’da yargılanacak.
* Yüce Divan kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilecek. Yeniden inceleme sonucu verilen kararlar kesin olacak.
PARTİ KAPATMALAR İÇİN 8 OY ŞARTI
149. Madde
* Anayasa Mahkemesinin bölümleri başkanvekilinin başkanlığında 4 üyenin katılımı ile toplanacak.
* Genel Kurul ise mahkeme başkanının veya başkanın belirleyeceği başkanvekilinin başkanlığında en az 12 üye ile toplanacak. Kararları salt çoğunluk ile alacak.
* Partilere ilişkin dava ve başvurulara Yüce Divan sıfatıyla Genel Kurul bakacak.
* Anayasa değişikliğinde iptale, siyasi partilerin kapatılmasına ya da devlet yardımından yoksun bırakılmasına karar verilebilmesi için üye tam sayısının üçte ikisinin oyu aranacak.
STK’LARDAN EVET ÇAĞRISI
Kahramanmaraş, Samsun ve Denizli’de sivil toplum kuruluşları evet oyu kullanılması için çağrı yaptı
Kahramanmaraş’ta faaliyet gösteren 104 sivil toplum ve meslek kuruluşu, 12 Eylül’de gerçekleştirilecek olan anayasa değişikliği referandumunda oylarının “Evet” yönünde olacağını açıkladı. Özel İdare İş Merkezi önünde toplanan sivil toplum örgütleri üyeleri, dövizler açıp darbe anayasalarına tepki gösterdiler. Katılımcılar “12 Eylül 2010, vesayetçi ve velayetçi zihniyetten kurtuluş günü olacaktır” diye konuştu.
Bu arada Hukukçular Birliği Vakfı’nın Türkiye gezisine çıkan ‘Demokrasi Yolculuğunda Evet’ otobüsü Samsun’a ulaştı. 12 Ağustos’ta Ankara’dan yola çıkan ve 32 ile uğrayan otobüsteki hukukçular, ‘evet’ kitapçıklarını vatandaşlara dağıtarak, yeni Anayasa’nın artılarını anlattılar.
Denizli Genç Tüccarlar ve İşadamları Derneği (GETİAD) Başkanı Erdem Aydın, da referandumu partiler üstü bir mesele olarak gördüklerini ve ‘Evet’ dememek için hiçbir sebep görmediklerini söyledi.
TÜRKİYE YAZARLAR BİRLİĞİ:
Utanç verici karanlık dönem kapanacak
Türkiye Yazarlar Birliği Vakfı Başkanı Mehmet Doğan ve Türkiye Yazarlar Birliği Başkanı İbrahim Ulvi Yavuz, Anayasa değişikliğiyle ilgili halk oylamasına ilişkin ortak açıklama yaptı.
Açıklamada, Türkiye’de yazarların darbelerden, düşünce ve ifade hürriyetini kısıtlayan anayasa hükümlerinden ötürü çok sıkıntı çektiği, bu baskıcı ve acılı dönemin 12 Eylül darbesinin 30. yıl dönümünde halkın oylarıyla sona erdirilebileceği belirtildi. Açıklamada şu ifadelere yer verildi: “Düşünce ve ifade hürriyetinin ne anlama geldiğini en iyi bu ülkenin yazarları bilir. Bu utanç verici karanlık dönemin kapanmak üzere olmasından memnuniyet duyan yazarlar, Anayasa değişikliğine ‘evet’ diyor.”
ROMANLAR DA EVET DİYECEK
Roman vatandaşlar, 12 Eylül’de yapılacak referandumda ülkenin geleceği için ‘evet’ oyu kullanacaklarını söyledi. Bursa Roman Kültürünü Tanıtma ve Yaşatma Derneği üyeleri, Yıldırım Belediyesi Bayrak Alanı’nda toplanarak oylarının rengini açıkladı. Ellerindeki ‘evet’ yazılı dövizlerle renkli görüntüler oluşturan Roman kadınlar, kucaklarındaki çocuklarla birlikte ‘12 Eylül’e evet’ şeklinde sloganlar attı.
EMEKLİ HAKİM KARDAŞ: HALK DAHA ÇOK TEMSİL EDİLMELİ
Demokrat Yargı Kurucu Üyesi emekli Askeri Hakim Ümit Kardaş, Anayasa Mahkemesi ve Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun yapısının halkın daha çok temsil edildiği bir kuruluş içinde olması gerektiğini vurguladı. Kardaş, “Meclis’in bunlara üye seçmesini olumlu buluyorum. Kürsü hakimlerinin de seçimle HSYK’ya temsilci göndermeleri çok olumlu. Ancak yargının demokratikleşmesi demek sadece Anayasa Mahkemesi ve HSYK’yı bu hale getirmek değildir. Anayasanın tamamı değiştirilmeli. Bu değişikliklerle bütün sorunlarımızı çözemeyeceğiz. Cumhuriyetin demokratikleşmesi bu değişikliklerle olacak değil. Ancak bu değişiklikler askeri vesayette gedik açma, rahatlama getirecek. Umudumuz demokratikleşmeye yönelik yolun açılmasını sağlar” dedi.
ESKİ BAŞSAVCI PETEK: İDEOLOJİK YAPILANMA KIRILMALI
Eski Cumhuriyet Başsavcısı Reşat Petek, demokratikleşme yönündeki pek çok değişikliğin içinde yer alan HSYK’nın yapısının değiştirilmesiyle ilgili olarak, “Eski bir yargı mensubu olarak, şu andaki düzenlemeyle şimdiye kadar hakim ve savcıların ekseriyetinin talep ettiği bir yapının oluşturulduğunu söyleyebilirim” dedi. Şu anki yapının, kurulun demokratik bir şekilde oluşmasını istemediğini savunan Petek, “Batı standartlarında olsun deniyor ancak Batıya baktığımızda, bu kurulun üyelerini parlamentolar ile hakim ve savcıların seçtiğini görüyoruz. Ama itiraz edenler, uygulamada kast sistemiyle oluşmuş ‘Danıştay ve Yargıtay’dakiler en iyisini bilir’ mantığıyla hareket ediyor. Tabir yerindeyse üçlü bir voleybol oynanıyor. Buralarda ideolojik yapılanma var. “
ESKİ BAŞSAVCI KAYASU: ÜYELERİN ARTIRILMASI OLUMLU
Cumhuriyet Savcısı olarak görev yaparken, Kenan Evren hakkında açtığı soruşturma nedeniyle başı HSYK ile derde giren Sacit Kayasu, Anayasa paketindeki HSYK’nın yapısının değiştirilmesine ilişkin düzenlemeye destek verdi. Bakan ve Adalet Bakanlığı Müsteşarı dışında kurulda 5 hakimin bulunduğuna dikkat çeken Kayasu, üye sayısının artmasının daha dengeli çıkmasında etkili olacağını belirtti. Şimdiye kadar verilen kararları da eleştiren Kayasu, dünyanın her yerinde bu tür kurulların çok sayıda üyeden oluştuğuna dikkat çekti. Üyelerin verilen kararlardan sorumlu olmasının da önemli bir gelişme olduğunu vurgulayan Kayasu, “Sorumluluk verdiğin anda keyfilik azalır. Bu kişilerin yargılanması neredeyse imkânsız. Sorumsuzlar yani” dedi.
Kaynak: Türkiyegazetesi