ATO: Sebze tohumluğuna para sayıyoruz
Ankara Ticaret Odası (ATO), dünyanın sayılı tarım üreticisi ülkeleri arasında ilk sıralarda yer alan Türkiye'nin tarımsal teknolojide yeterince gelişe
Tarımsal üretim ve tohumculuk konusunda hazırlanan rapora göre; Türkiye karpuz tohumluğunu Amerika'dan, domates tohumluğunu Fransa, ABD ve Hollanda'dan, lahana tohumluğunu Almanya ve Hollanda'dan, turşuluk hıyar tohumluğunu ABD'den satın alıyor.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Tohumculuk Daire Başkanlığı'nca hazırlanan 'Ülkesel Tohumluk Tedarik Dağıtım ve Üretim Programı'nda yer alan verilere göre Türkiye'de 2009 yılında 385 bin ton tohumluk üretimi yapıldı. Bu miktar, 2008 yılında 290 bin ton, 2007 yılında da 324 bin ton olarak gerçekleşti.
Ülkede en fazla üretimi yapılan tohumluk, 227,8 bin ton ile buğday tohumluğu oldu. Yıllık 600 bin ton buğday tohumluğu ihtiyacı olan Türkiye'de üretilen sertifikalı tohumluk, toplam tohumluk ihtiyacının yaklaşık yüzde 40'ını karşılıyor. Kalan bölümü ise çiftçinin mahsulden ayırarak ertesi yıl kullandığı tohumluk oluşturuyor. Türkiye'de 2009 yılında, 36 bin ton arpa, 28,9 bin ton hibrit mısır, 58,8 bin ton patates, 10,8 bin ton pamuk, 9,3 bin ton hibrit ayçiçeği, 5 bin ton çeltik, 2,7 bin ton sebze tohumluğu üretildi. Türkiye'de tohumluk pazarı, 2009 yılında 158 milyon doları ithal olmak üzere yaklaşık 600-650 milyon dolarlık büyüklüğe ulaştı.
Türkiye'de domates üreticilerinin bir bölümü yerli çeşitlerin yerine ABD, Fransa ve Hollanda'dan ithal tohumluklar kullanmaya başladı. Örneğin Ankara'nın Ayaş ilçesinde üretilen ünlü Ayaş domatesi tarihe karıştı. Pazarlarda Ayaş domatesi olarak satılan domatesin tohumluğu Fransa'dan ithal ediliyor. Tarım ürünleri ihracatı arasına domatesi de koyan Türkiye, 2009 yılında bin 470 kilogramı hibrit olmak üzere 22 bin 858 kilogram da domates tohumluğu üretti.
SERTİFİKALI TOHUMA 47 MİLYON LİRALIK DESTEK
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, yurt içinde kaliteli tohumluk kullanımını teşvik etmek, tarımsal verimliliği artırmak amacıyla bazı türlerde sertifikalı tohumluk üreticilerine ve kullanan çiftçilere destek ödemeleri yapıyor. Tohumluk destekleri çiftçilere dekar başına ödenirken, tohumluk üreticilerine, üretecekleri sertifikalı tohumluk için verdikleri beyannamelere göre ödeme yapılıyor.
Bakanlık, 2009 yılında sertifikalı tohumluk kullanan çiftçilere toplam 46 milyon 900 bin TL'lik ödeme yaparken tohumluk üreticilerine 11 milyon 350 bin TL'lik ödeme gerçekleştirdi. 2008 ve 2007 yıllarında çiftçiye sertifikalı tohumluk desteği olarak 30'ar milyon lira ödedi. Bakanlığın, çiftçilere sertifikalı tohumluk kullanımı için açıkladığı, dekar başına ödenen tohumluk destekleri şöyle: Buğday ve yoncada 5 TL, arpa, trikale, yulaf ve çavdarda 3,5 TL, çeltik ve yer fıstığında 8 TL, nohut, kuru fasulye ve mercimekte 6 lira, patateste 20 lira, korunga ve fiğde 3 TL.
Türkiye'de Ar-Ge çalışmalarının özel sektör eliyle yürütülmesi gerektiğine dikkat çeken ATO Başkanı Sinan Aygün, "Biz yerli çeşitlerimizin tohumluklarını üretmek istiyorsak başka vergi desteğiyle, yapısal düzenlemelerle, kredilerle, bilimsel danışman, uzman ve ekipman desteğiyle tohumculukta araştırma-geliştirme çalışmaları yürüten firmaları desteklemek zorundayız." diye konuştu.