DİYABETLİ HAYATLAR 'Çocukluk Çağı Diyabetin Görülme Sıklığı Artıyor'
Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Doç. Dr. Erdeve: 'Tip1 diyabet, çocukluk döneminde en sık rastlanılan kronik hastalıklardan biridir. Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de tip1 diyabet sıklığında artış olmuştur' 'Diyabetik ketoasidoz, tip1 diyabetin hayatı tehdit eden komplikasyonudur. Diyabet ketoasidozu ile başvuru, 2 yaş altındaki küçük çocuklarda, tanı gecikmesi olanlarda, düşük sosyoekonomik düzeyli ailelerde sık görülmektedir' 'Diyabet kontrolü iyi olan çocuklar ise normal büyür ve başarılı bir ömür sürer. Tip1 diyabet yönetimi titizlik gerektirir'
HATİCE ŞENSES - Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Çocuk Endokrinoloji UzmanıDoç. Dr. Şenay Savaş Erdeve, tip-1 diyabetin çocukluk döneminde en sık rastlanılan kronik hastalıklardan biri olduğunu belirterek, "Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de tip-1 diyabet sıklığında artış olmuştur." dedi.
Doç. Dr. Erdeve, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin, her yaştan bireyi etkileyebildiğini söyledi.
Tip-1 diyabetli çocuklarda pankreasın yeterli insülin üretemediğini belirten Erdeve, diyabetli bir çocuğa veya ailesine, diyabetin nedenini kesin olarak söylemenin mümkün olmadığını aktardı.
Erdeve, "Tip-1 diyabet, çocukluk döneminde en sık rastlanılan kronik hastalıklardan biridir. Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de tip-1 diyabet sıklığında artış olmuştur." diye konuştu.
Tip-1 diyabeti olan çocukların genetik yatkınlıkla doğduklarını ancak bu yatkınlığın otomatikman diyabete yol açmadığının bilindiğini vurgulayan Erdeve, şu bilgileri verdi:
"Genetik olarak duyarlı bireyde insülin üreten pankreasta adacık hücrelerine karşı bağışıklık sisteminden kaynaklanan iltihap meydana gelmekte ve adacık hücreleri kalıcı olarak zedelenmektedir. Virüslerle oluşan enfeksiyonlar, stres gibi çeşitli çevresel etkenler adacık hücrelerindeki zedelenmeyi başlatır veya hızlandırır. Tip-1 diyabette insülin eksikliği nedeniyle dolaşımdaki şeker hücre içine giremez ve enerjiye dönüştürülemez. Dolaşımdaki şekerin hücre içine girememesi, kan şekerinin yükselmesine ve şekerin idrarla atılmasına yol açar. Kişinin yaşamını devam ettirebilmesi için dışarıdan insülin hormonu alması gerekir."
- Çocuklarda çok su tüketimine dikkat
Doç. Dr. Şenay Savaş Erdeve, tip-1 diyabetin tipik olarak aniden başladığını dile getirerek, çok su içme, idrara çıkma ve kilo kaybı şikayetlerinin şiddetli şekilde görüldüğünü belirtti.
Tip-1 diyabetli çocuklarda bulguların erken fark edilip, hastaneye başvurulmasının ketoasidoz komasının önlenmesi için önemli olduğuna dikkati çeken Erdeve, şunları kaydetti:
"Çocukta, insülin eksikliğine bağlı olarak çok su içme, sık idrara çıkma, gece idrar kaçırma hatta yatağını ıslatma, ilerleyen dönemde vücutta protein ve yağların yakılmasıyla iştah artışına karşın kilo kaybı, halsizlik, bulantı, kusma, karın ağrısı görülebilir. Ağız aseton gibi kokar ve bu durum fark edilmezse ketoasidoz denilen diyabet koması gelişir. Diyabetik ketoasidoz, tip-1 diyabetin hayatı tehdit eden komplikasyonudur. Diyabet ketoasidozu ile başvuru, 2 yaş altındaki küçük çocuklarda, tanı gecikmesi olanlarda, düşük sosyoekonomik düzeyli ailelerde sık görülmektedir. Çok su içme, sık idrara çıkma gibi diyabet şikayetlerinin varlığında herhangi bir zamanda bakılan kan şekerinin 200 mg/dl'nin üzerinde olması diyabet tanısı koydurur."
Erdeve, tedavideki temel yapı taşlarından birinin de sağlıklı beslenme olduğunun altını çizerek, diyabet izleminde kan şekeri yüksekliğinin çok uzun sürede göz, böbrek ve sinirlerde kalıcı zararlara yol açabildiğini de söyledi.
Diyabet kontrolü iyi olan çocukların normal büyüdüğünü ve başarılı bir ömür sürdüğünü vurgulayan Erdeve, "Tip-1 diyabet yönetimi titizlik gerektirir. Tip-1 diyabetli çocuklarımızın çocuk endokrinoloji uzmanı, diyabet eğitim hemşiresi, diyetisyen, psikologdan oluşan multidisipliner ekiplerin olduğu merkezlerde izlenilmesi, diyabet kontrolünde istenilen hedeflere ulaşılmayı sağlayacaktır." ifadelerini kullandı.
Kaynak: AA
Doç. Dr. Erdeve, AA muhabirine yaptığı açıklamada, halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen diyabetin, her yaştan bireyi etkileyebildiğini söyledi.
Tip-1 diyabetli çocuklarda pankreasın yeterli insülin üretemediğini belirten Erdeve, diyabetli bir çocuğa veya ailesine, diyabetin nedenini kesin olarak söylemenin mümkün olmadığını aktardı.
Erdeve, "Tip-1 diyabet, çocukluk döneminde en sık rastlanılan kronik hastalıklardan biridir. Son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de tip-1 diyabet sıklığında artış olmuştur." diye konuştu.
Tip-1 diyabeti olan çocukların genetik yatkınlıkla doğduklarını ancak bu yatkınlığın otomatikman diyabete yol açmadığının bilindiğini vurgulayan Erdeve, şu bilgileri verdi:
"Genetik olarak duyarlı bireyde insülin üreten pankreasta adacık hücrelerine karşı bağışıklık sisteminden kaynaklanan iltihap meydana gelmekte ve adacık hücreleri kalıcı olarak zedelenmektedir. Virüslerle oluşan enfeksiyonlar, stres gibi çeşitli çevresel etkenler adacık hücrelerindeki zedelenmeyi başlatır veya hızlandırır. Tip-1 diyabette insülin eksikliği nedeniyle dolaşımdaki şeker hücre içine giremez ve enerjiye dönüştürülemez. Dolaşımdaki şekerin hücre içine girememesi, kan şekerinin yükselmesine ve şekerin idrarla atılmasına yol açar. Kişinin yaşamını devam ettirebilmesi için dışarıdan insülin hormonu alması gerekir."
- Çocuklarda çok su tüketimine dikkat
Doç. Dr. Şenay Savaş Erdeve, tip-1 diyabetin tipik olarak aniden başladığını dile getirerek, çok su içme, idrara çıkma ve kilo kaybı şikayetlerinin şiddetli şekilde görüldüğünü belirtti.
Tip-1 diyabetli çocuklarda bulguların erken fark edilip, hastaneye başvurulmasının ketoasidoz komasının önlenmesi için önemli olduğuna dikkati çeken Erdeve, şunları kaydetti:
"Çocukta, insülin eksikliğine bağlı olarak çok su içme, sık idrara çıkma, gece idrar kaçırma hatta yatağını ıslatma, ilerleyen dönemde vücutta protein ve yağların yakılmasıyla iştah artışına karşın kilo kaybı, halsizlik, bulantı, kusma, karın ağrısı görülebilir. Ağız aseton gibi kokar ve bu durum fark edilmezse ketoasidoz denilen diyabet koması gelişir. Diyabetik ketoasidoz, tip-1 diyabetin hayatı tehdit eden komplikasyonudur. Diyabet ketoasidozu ile başvuru, 2 yaş altındaki küçük çocuklarda, tanı gecikmesi olanlarda, düşük sosyoekonomik düzeyli ailelerde sık görülmektedir. Çok su içme, sık idrara çıkma gibi diyabet şikayetlerinin varlığında herhangi bir zamanda bakılan kan şekerinin 200 mg/dl'nin üzerinde olması diyabet tanısı koydurur."
Erdeve, tedavideki temel yapı taşlarından birinin de sağlıklı beslenme olduğunun altını çizerek, diyabet izleminde kan şekeri yüksekliğinin çok uzun sürede göz, böbrek ve sinirlerde kalıcı zararlara yol açabildiğini de söyledi.
Diyabet kontrolü iyi olan çocukların normal büyüdüğünü ve başarılı bir ömür sürdüğünü vurgulayan Erdeve, "Tip-1 diyabet yönetimi titizlik gerektirir. Tip-1 diyabetli çocuklarımızın çocuk endokrinoloji uzmanı, diyabet eğitim hemşiresi, diyetisyen, psikologdan oluşan multidisipliner ekiplerin olduğu merkezlerde izlenilmesi, diyabet kontrolünde istenilen hedeflere ulaşılmayı sağlayacaktır." ifadelerini kullandı.