TİKA'dan Bosna Hersek'te Gıda Ve Yaşam Güvenliğini Destekleme Programı

Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) 2017'de yapılacak projeleri içeren "Balkanlar ve Doğu Avrupa Ülkeleri Gıda ve Yaşam Güvenliği Bosna Hersek Destekleme Programı"nı eylül ayı itibarıyla başlattı.

TİKA'dan yapılan yazılı açıklamaya göre, 2015'te başlayıp 2 yıl boyunca Moldova ve Arnavutluk'ta uygulanan Balkanlar ve Doğu Avrupa ülkelerinde kırsal bölgelerde yaşayan halkın refah seviyesini yükseltecek gelir getirici faaliyetleri içeren program Bosna Hersek'te uygulanmaya başlandı.

Bu kapsamda Bosna Hersek'te, Saraybosna Üniversitesi Ziraat Fakültesi ile iş birliği içinde 1992-1995 arasında yaşanan savaştan ekonomisi en ağır şekilde etkilenen yörelerden biri olan Doğu Bosna'da halka destek olmak için geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlayan ailelerin yaşam standartlarını yükseltmek amacıyla, tarım ve hayvancılık sektörüne yönelik kalkınma projeleri uygulanacak.

- Bratunats'ta paydaş bilgilendirme toplantısı

Program çerçevesinde Bosna Hersek'in Bratunats şehrinde ''Paydaş Bilgilendirme Toplantısı'' düzenlendi.

Toplantıya TİKA Saraybosna Koordinatörü Ömer Faruk Alımcı, Bosna Hersek Sırp Cumhuriyeti Başkanı Ramiz Salkiç, Srebrenitsa Belediyesi Meclis Başkanı Alija Tabakoviç, Saraybosna Tarım ve Gıda Fakültesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Muhammed Brka, Prof. Dr. Lutvija Kariç, Prof. Dr. Fikreta Behmen, Prof.Dr. Ervin Zeçeviç, Prof. Dr. Admir Dokso, Lejla Spiljak, Bratunats Belediye Başkan Yardımcısı Salih Dubiçiç'in yanı sıra yetkililer ile Bratunats, Zvornik, Vlasenica ve Srebrenitsa şehirlerinden 150 tarım ve hayvancılık üreticisi katıldı.

Proje Genel Koordinatörü Prof. Dr. Muhammed Brka projelerle ilgili olarak genel bilgiler içeren bir sunum yaptı.

Toplantıda ayrıca proje faydalanıcılarının belirlenmesi amacıyla Miliçi, Bratunats, Zvornik, Vlasenitsa ve Srebrenitsa'dan toplantıya katılan 500 kişiye uygulanan anketlerle projelere katılacak üreticiler seçildi.

Program kapsamında, aile çiftçiliği ile Bosna Hersek'te koyun ve keçi genotipinin oluşturulması ve popülasyonun artırılması yoluyla kırsal yoksulluğun azaltılması, topraksız dikey tarım uygulamaları ile kentsel emekli ve engelli nüfusun yaşam kalitesinin artırılması, organik ceviz yetiştiriciliği ile yoksulluğun azaltılması ve kırsal kesimdeki kadının güçlendirilmesi, örtü altı yetiştiriciliğin yaygınlaştırılması ile kadınların kalkınmaya katılımının desteklenmesi, kırsal alanda güvenilir arı ürünlerinin üretimi ve pazarlanması projeleri uygulanacak.

"Örtü Altı Yetiştiriciliğin Yaygınlaştırılması ile Kadınların Kalkınmaya Katılımının Desteklenmesi Projesi" ile Srebrenitsa ve yakındaki belediyelerde proje için seçilen ailelerin ve özellikle kadınların yenilikçi üretim çeşitleri ile ticari faaliyetlerinin geliştirilmesi ve sosyo-ekonomik anlamda güçlendirilmesi amaçlanıyor.

Proje kapsamında 80 aileye sera hibesi ve sulama sistemi sağlanacak ve proje danışmanının koordinasyonunda toprak hazırlığı yapılıp kış dönemi ekimlerine başlanacak.

"Aile Çiftçiliği ile Bosna Hersek'te Koyun ve Keçi Genotipinin Oluşturulması ve Popülasyonun Artırılması Yoluyla Kırsal Yoksulluğun Azaltılması Projesi" kapsamında da Hersek bölgesinde yoksulluk ve işsizliğin yaygın olduğu kırsal kesimde yaşayan kadınlardan oluşturulacak 40 aile işletmesine 420 damızlık koyun, 420 damızlık keçi dağıtımı yapılarak akademisyen danışmanların uzmanlığı ve organizasyonunda koyun ve keçi yetiştiriciliğinin öğrenilmesi sağlanacak.

"Organik Ceviz Yetiştiriciliği ile Yoksulluğun Azaltılması ve Kırsal Kesimdeki Kadının Güçlendirilmesi Projesi" ile yeni evlenen genç çiftlere ve kadınlara destek olunması ve ekonomik bağımsızlığın desteklenmesi amaçlanıyor.

"Topraksız Dikey Tarım Uygulamaları ile Kentsel Emekli Ve Engelli Nüfusun Yaşam Kalitesinin Artırılması" projesi de daha çok şehir merkezlerinde yaşayan ailelere yönelik olarak düzenlenecek.

Bosna Hersek'te ilk defa uygulanan bu projeye, ilk etapta 50 kişiyle başlanacak pilot uygulama sonrasında yaygınlaştırılarak 5 ayrı belediyede 500 kişi ile sürdürülecek.

Proje çerçevesinde ayrıca bölgede bir bal paketleme tesisinin kurulması planlanıyor. Bu şekilde yıllık 50 tondan fazla bal hijyenik olarak katma değeri yüksek olan cam ambalajla paketlenerek HACCP ve HELAL sertifikaları ile sertifikalandırılacak ve marka değerinin artırılmasıyla ürün pazarının gelişmesine katkı sağlanması hedefleniyor.

- "Balkanlar ve Doğu Avrupa Ülkeleri Gıda ve Yaşam Güvenliği Destekleme Programı"

TİKA tarafından 2015'te başlayıp 2 yıl boyunca uygulanan Balkanlar ve Doğu Avrupa ülkelerinde kırsal bölgelerde yaşayan halkın refah seviyesini yükseltecek gelir getirici faaliyetler için çeşitli tarım ve hayvancılık projelerinin hazırlanıp uygulanmasını içeren "Balkanlar ve Doğu Avrupa Ülkeleri Gıda ve Yaşam Güvenliği Destekleme Programı" ilk aşamada Moldova ve Arnavutluk'ta uygulanmıştı.

Bu kapsamda ISO 22000 HACCP, gıda güvenliği, kırmızı ve beyaz et hijyeni, süt ve yumurta hijyeni, ISO 17020 muayene kuruluşlarının akreditasyonu gibi konuların yanı sıra tarım ürünlerinin üretilmesi, tarımsal mekanizasyon, balıkçılık, tarım birliklerinin kurulması, mevcut birliklerin altyapılarının güçlendirilmesi alanlarında hedef gruplara yönelik çeşitli faaliyetler gerçekleştirilmişti.

Kaynak: AA