Peşmerge İle Şii Türkmen Milislerin Çatışması
Irak'ın Salahaddin iline bağlı Tuzhurmatu ilçesinde Peşmerge güçleriyle Şii Haşdi Şabi güçlerine bağlı Türkmen milisler arasındaki gerginlikten İran'ın çıkar sağlayacağı ve terör örgütü PKK'nın bölgedeki varlığının krizin devam etmesine sebebiyet vereceği ifade ediliyor.
Bağdat'ta yayımlanan Dustur Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Basim Şeyh, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Tuzhurmatu da yaşanan krizin sosyal doku haritasını temsil eden yapılar arasında güven eksikliğini yansıttığını ve bazı grupların başkaları üzerine hegemonya kurma çabası olduğunu savundu.
"Tuzhurmatu, ülkede kurulması öngörülen federal yapının haritasını belirleyen özelliğe sahip" olduğunu söyleyen Şeyh, Terör örgütlerinin yıllardır yaptığı saldırılarla halklar arasında fitneyi körüklediğini ve son olaylarda aklıselimin hakim olmamasının krizi büyüttüğünü dile getirdi.
Şeyh, "Yapılan antlaşma krizin derinleşmesini azaltmayı amaçlasa da sorunların son bulacağı ve güvenceli bir gelecek vaadi anlamına gelmiyor. Köklü çözüm için bölgedeki idari yapının tüm taraflar arasında adil bir şekilde dağıtılması ve yabancı güçlerin kenti terk etmesinden geçer."
Peşmerge ve Şii Haşdi Şabi komutanları arasında, geçen hafta Tuzhurmatu yerel yetkililerinin de katıldığı görüşmede "Kentteki tüm taraflardan oluşan ortak gücün oluşturulması, olayları başlatanların tespit edilip yargıya teslim edilmesi, taraflarca alıkonulan alınan rehinelerin serbest bırakılması ve kentte meydana gelen zararın tespit edilip tazminat ödenmesi" konularında mutabakat sağlanmıştı.
-"İran'ın çıkarı var"
Terör örgütü PKK'nın Tuzhurmatu'da aleni varlık gösterdiği ve İran'ın nüfuz sağlama çıkarı peşinde olduğunu ifade eden Şeyh, "Oradaki grupların (Şii Türkmen, KYB) İran ve PKK'ya eğilim göstermesi krizin sürekli devam etmesine neden olur" diye konuştu.
-"İran, Barzani'nin bölgede başarılı olmasını istemiyor"
Siyasi analist İhsan eş-Şammari ise, Tuzhurmatu'daki krizin Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Goran Hareketi arasındaki çatışmanın yansıması ve Peşmerge ile Şii Haşdi Şabi milisleri arasındaki anlaşmazlığın yansıması olduğunu öne sürdü.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani'nin müttefiki Şiilerden uzaklaşmaya başladığını savunan Şammari, "Haşdi Şabi'nin Tuzhurmatu'ya girmesi kentteki sosyal doku arasında bölünmeyi daha da artıracak" dedi.
Şammari, "Barzani'nin Kürdistan sınırlarını genişletme çabası İran'ı korkuttu" diyerek, "İran bölgedeki çıkarlarını gözetiyor. Barzani'nin bölgede başarılı olmasını istemiyor"
- "PKK, Kürtler arasında ayrılığa neden oluyor"
Terör örgütü PKK'nın Tuzhurmatu'daki çatışmalarda yer almasına da değinen Şammari, bu örgütün Kürt gruplar arasında ayrılıkların yaşanmasına neden olduğunu savunarak, şunları kaydetti:
"PKK'nın Tuzhurmatu'daki çatışmaya girmesiyle bölgesel güçlerin olaya dahil edilmesi hedefleniyor. KYB, PKK aracılığıyla bölgede nüfuzunu artırmak, IKBY'nin geleceği ve Bağdat ile olan ilişkilerine olumsuz yansımasını istiyor. PKK ile iyi ilişki içinde olan KYB bunu kullanarak güçlü olduğu imajını vererek, PKK'ya sadece Tuzhurmatu'da değil Sincar'da da alan açmayı hedefliyor."
-Tuzhurmatu'nun önemi
Peşmerge güçleriyle Haşdi Şabi'ye bağlı Şii Türkmen milisler arasında geçtiğimiz günlerde çatışma yaşanmış ve 17 kişi hayatını kaybetmişti. Sivillerin de müdahil olduğu olaylarda taraflar birbirlerine ait ev ve iş yerlerini kundaklamıştı. Bunun üzerine Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, çatışmaların önlenmesi için bölgede "kriz yönetimi" oluşturmuştu. Ayrıca Başkent Bağdat ve güneydeki Şii kentlerden Haşdi Şabi'ye bağlı milis birlikler Tuzhurmatu'ya gitmişti. Milis birlikleri, Bedir Tugayları, Ketaib-i Hizbullah, Ketaib-i İmam Ali, el-Hurasani, Seraya es-Selam ve Asaib Ehlilhak'tan oluşuyor. Türkmenlerin bulunduğu bölgelerde güvenliği sağlama gerekçesiyle ilçeye giren bu milislerle Peşmerge güçleri arasında her an yeni bir çatışmanın çıkmasından endişe ediliyor.
Salahaddin vilayetine bağlı Tuzhurmatu, stratejik konumu, karmaşık sosyal ve siyasal yapısıyla biliniyor. Türkmen, Kürt ve Arapların yaşadığı Tuzhurmatu'nun nüfusu yaklaşık 150 bin olarak ifade ediliyor. Tuzhurmatu, ayrıca coğrafi olarak Kerkük-Bağdat güzergahı üzerinde ana geçiş noktasını oluşturması nedeniyle IKBY ile Irak merkezi hükümetinin sınır hattını oluşturuyor.
Kaynak: AA
"Tuzhurmatu, ülkede kurulması öngörülen federal yapının haritasını belirleyen özelliğe sahip" olduğunu söyleyen Şeyh, Terör örgütlerinin yıllardır yaptığı saldırılarla halklar arasında fitneyi körüklediğini ve son olaylarda aklıselimin hakim olmamasının krizi büyüttüğünü dile getirdi.
Şeyh, "Yapılan antlaşma krizin derinleşmesini azaltmayı amaçlasa da sorunların son bulacağı ve güvenceli bir gelecek vaadi anlamına gelmiyor. Köklü çözüm için bölgedeki idari yapının tüm taraflar arasında adil bir şekilde dağıtılması ve yabancı güçlerin kenti terk etmesinden geçer."
Peşmerge ve Şii Haşdi Şabi komutanları arasında, geçen hafta Tuzhurmatu yerel yetkililerinin de katıldığı görüşmede "Kentteki tüm taraflardan oluşan ortak gücün oluşturulması, olayları başlatanların tespit edilip yargıya teslim edilmesi, taraflarca alıkonulan alınan rehinelerin serbest bırakılması ve kentte meydana gelen zararın tespit edilip tazminat ödenmesi" konularında mutabakat sağlanmıştı.
-"İran'ın çıkarı var"
Terör örgütü PKK'nın Tuzhurmatu'da aleni varlık gösterdiği ve İran'ın nüfuz sağlama çıkarı peşinde olduğunu ifade eden Şeyh, "Oradaki grupların (Şii Türkmen, KYB) İran ve PKK'ya eğilim göstermesi krizin sürekli devam etmesine neden olur" diye konuştu.
-"İran, Barzani'nin bölgede başarılı olmasını istemiyor"
Siyasi analist İhsan eş-Şammari ise, Tuzhurmatu'daki krizin Kürdistan Demokrat Partisi (KDP), Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Goran Hareketi arasındaki çatışmanın yansıması ve Peşmerge ile Şii Haşdi Şabi milisleri arasındaki anlaşmazlığın yansıması olduğunu öne sürdü.
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesut Barzani'nin müttefiki Şiilerden uzaklaşmaya başladığını savunan Şammari, "Haşdi Şabi'nin Tuzhurmatu'ya girmesi kentteki sosyal doku arasında bölünmeyi daha da artıracak" dedi.
Şammari, "Barzani'nin Kürdistan sınırlarını genişletme çabası İran'ı korkuttu" diyerek, "İran bölgedeki çıkarlarını gözetiyor. Barzani'nin bölgede başarılı olmasını istemiyor"
- "PKK, Kürtler arasında ayrılığa neden oluyor"
Terör örgütü PKK'nın Tuzhurmatu'daki çatışmalarda yer almasına da değinen Şammari, bu örgütün Kürt gruplar arasında ayrılıkların yaşanmasına neden olduğunu savunarak, şunları kaydetti:
"PKK'nın Tuzhurmatu'daki çatışmaya girmesiyle bölgesel güçlerin olaya dahil edilmesi hedefleniyor. KYB, PKK aracılığıyla bölgede nüfuzunu artırmak, IKBY'nin geleceği ve Bağdat ile olan ilişkilerine olumsuz yansımasını istiyor. PKK ile iyi ilişki içinde olan KYB bunu kullanarak güçlü olduğu imajını vererek, PKK'ya sadece Tuzhurmatu'da değil Sincar'da da alan açmayı hedefliyor."
-Tuzhurmatu'nun önemi
Peşmerge güçleriyle Haşdi Şabi'ye bağlı Şii Türkmen milisler arasında geçtiğimiz günlerde çatışma yaşanmış ve 17 kişi hayatını kaybetmişti. Sivillerin de müdahil olduğu olaylarda taraflar birbirlerine ait ev ve iş yerlerini kundaklamıştı. Bunun üzerine Irak Başbakanı Haydar el-İbadi, çatışmaların önlenmesi için bölgede "kriz yönetimi" oluşturmuştu. Ayrıca Başkent Bağdat ve güneydeki Şii kentlerden Haşdi Şabi'ye bağlı milis birlikler Tuzhurmatu'ya gitmişti. Milis birlikleri, Bedir Tugayları, Ketaib-i Hizbullah, Ketaib-i İmam Ali, el-Hurasani, Seraya es-Selam ve Asaib Ehlilhak'tan oluşuyor. Türkmenlerin bulunduğu bölgelerde güvenliği sağlama gerekçesiyle ilçeye giren bu milislerle Peşmerge güçleri arasında her an yeni bir çatışmanın çıkmasından endişe ediliyor.
Salahaddin vilayetine bağlı Tuzhurmatu, stratejik konumu, karmaşık sosyal ve siyasal yapısıyla biliniyor. Türkmen, Kürt ve Arapların yaşadığı Tuzhurmatu'nun nüfusu yaklaşık 150 bin olarak ifade ediliyor. Tuzhurmatu, ayrıca coğrafi olarak Kerkük-Bağdat güzergahı üzerinde ana geçiş noktasını oluşturması nedeniyle IKBY ile Irak merkezi hükümetinin sınır hattını oluşturuyor.