Karadeniz'de Derelerin Kenarina Artik HES Degil GES Kuruluyor

Son dönemde Türkiye’nin enerjide disa bagimliligini azaltmak için kurulumu hizla artan günes enerji santralleri (GES) dikkat çekiyor. Neredeyse her gün Türkiye’nin farkli bir noktasinda GES kurulumlari yasanirken, Türkiye’nin en yagisli illerini içerisinde barindiran Dogu Karadeniz Bölgesi de bu sektörün hizla yayilim gösterdigi bölgeler arasinda yer aliyor. GES’ler Karadeniz’in yüksek rakimli tepelerinin yani sira son dönemde artik dere kenarlarinda da kuruluyor. Dere kenarlarinda görmeye alisik oldugumuz HES’lerin yerine kurulmaya baslayan GES’ler bir yandan Türkiye’nin enerjide disa bagimliligini azaltirken, bir yandan da özellikle belediyelerin elektrik masraflarindan tasarruf yapmasini da sagliyor.

Dogu Karadeniz Bölgesi’nde ilk olarak 2015 yilinda Trabzon’un Tonya ilçesindeki Ruj Tepesindeki 16 dönümlük alanda kurulan 2 bin 500 panel ile ilçede enerji maliyetlerinde tasarruf saglanirken, bölgede ilk kez yapilan enerji santrali diger illere ve belediyelere de örnek oluyor. Karadeniz Bölgesi’ndeki illerde kurulan günes enerji santrallerinin devreye girmesiyle milyarlarca lira kasada kalirken, özellikle belediyeler GES yatirimlarina agirlik veriyor.

Bu durum bölgede son 15 yildir dereleri kuruttugu ve ekolojik dengeyi bozdugu gerekçesiyle tartismalara neden olan sayilari 250’nin üzerindeki Hidroelektrik Santralleri (HES) kurulumunun da artik 2. planda kalacagini gösteriyor. Samsun Büyüksehir Belediyesi, Ordu’da Akkus Belediyesi, Trabzon’da Ortahisar belediyesinin ardindan son olarak Rize’nin Ardesen Belediyesi de Firtina Deresi’nin kenarina yapimina basladigi Günes Enerji Santrali (GES) ile yilda yaklasik 18 milyon TL tasarruf etmeyi planliyor.

"Kaynak sularimizi yerin altindan çekmek için günesin enerjisinden yararlanacagiz"

GES için 5 bin 200 panelin kurulumuna basladiklarini belirten Ardesen Belediye Baskani Avni Kahya, “Ardesen Belediyesi olarak ciddi manada elektrik tüketiyoruz. Bizim kaynak sularimiz yer altinda derin kuyularindan elde edilen sular oldugu için pompalarla çekiyoruz. Buda fazla elektrik kullanimi demek. Yillardan beri bu elektrigin karsilanmasini düsünmüstük. Daha önce Belediye Baskanligi Yardimciligi zamaninda da hayal etmistik. Fakat o zaman gerçeklesmedi. Bugüne nasipmis. Hayal kurduk elektrik üretmemiz lazim ki giderlerimizi karsilayabilelim. Önce ÇAYKUR’un arazisini kiraladik. Sonra Ayder de yapilan otopark insaatinda çikan malzemelerin buraya doldurulmasiyla bedavaya doldurulmus oldu. GES hayellerimizden biriydi ve oldu. Ikinci hayalimiz bu bölgede su havzasidir. Burada Türkiye’ye su fabrikalari kazandirma hayalimiz var. Bütün bunlari yaptigimizda elektrik giderlerimizden dolayi bir problemimiz kalmayacak. Elektrige zam gelince içimiz ciz etmeyecek. Teknik olarak da burasi 42 dönümlük bir arazi, 540 Wattlik panellerden yaklasik 5 bin 200 tane panelimiz var. Insallah yarin bu bölgenin suyunu da kullanarak Türkiye’nin önemli su fabrikalarinin oldugunu bir bölgeye dönüstürecegiz. Rize’nin en büyük GES’i burada” dedi.



“Rize gibi fazla yagis alan günesli gün sayisi düsük olan bir yerde birinin buna cesaret etmesi lazimdi; Biz cesaret ettik"

Ayda ortalama 1,5 milyon lira civarinda tasarruf yapacaklarini ifade eden Kahya, “ ’Rize bölgesi günesten istifade etmiyor, elektrik üretilemez algisini da kiracagiz’ kirmaya da basladik. Diger resmî kurumlarda GES yapmak için firmalar ile görüsmelere basladilar. Hedefimiz belediyenin bütün elektrik giderlerini buradan karsilamak. Bunu gerçeklestirdigimiz zaman ayda ortalama 1,5 milyon lira civarinda tasarruf yapmayi planliyoruz. Devletin mahsuplasma dedigi bir olay var. Ne kadar elektrik tüketiyorsan o kadar üretme hakki veriyorlar. Bizim tükettigimiz kadar üretme hakkimiz var. Tükettigimiz kadar elektrik üretmek için sistemi kurduk. Burasi Türkiye’de en fazla gün isiginin oldugu yer degil. Türkiye ortalamasi 240 gün. Burasi 180 gün. Bunun için birinin cesaret etmesi lazimdi ve bizimle basladi.

Bizden sonra diger yerlerde devam edecek. Hizli bir sekilde dogaya saygili elektrik üretimi olacak. Gördügünüz bölge tarim disi arazisi oldugu için yapiliyor. Tarim arazisinde bu tür tesisleri yapmak yasak” diye konustu.