Bu Belirtiler Kaygi Bozuklugunun Habercisi

Medipol Mega Üniversite Hastanesi Ruh Sagligi ve Hastaliklari Bölümü’nden Doç. Dr. Taha Can Tuman, günlük hayatta artik daha sik karsimiza çikan yaygin anksiyete bozukluguna iliskin önemli uyarilarda bulundu. Doç. Dr. Tuman, “Yaygin anksiyete bozuklugu, en az 6 ay süren, hemen her gün ortaya çikan birçok olay ya da etkinlikle ilgili olarak asiri kaygi ve endise duyma, kisinin endisesini kontrol etmekte zorlanmasi olarak tanimlanabilir. Hastalar, gündelik yasam olaylari ile ilgili sürekli endise duyar ve çok uzun zamandan beri sürekli endiseli hissettiklerini söyler. Endise içerikleri, saglikli insanlarla aynidir, farkli olarak endise çok siddetli ve uzun sürelidir, kisinin günlük islevselligini ve yasam kalitesini olumsuz etkiler. Sürekli kaygi ve endiseye ek olarak huzursuzluk ya da gerginlik, kolay yorulma, dikkat ve odaklanma güçlügü, uykuya dalma güçlügü, uykuyu sürdürmekte güçlük ya da huzursuz ve dinlendirmeyen uyku gibi uyku bozuklugu, kas gerginligi, çabuk sinirlenme belirtilerinden en az üçünün eslik etmesi gerekir. Çogunlukla, uzun zamandir sürekli endiseli hissettiklerini söylerler” diye konustu.

Sirt agrisi, terleme ve agiz kuruluguna dikkat

Yaygin anksiyete bozuklugunun fiziksel etkilerine de deginen Doç. Dr. Tuman, söyle devam etti:

“Yaygin anksiyete bozuklugu, yasam kalitesini bozan ve günlük islevselligi ciddi düzeyde etkileyen önemli bir hastaliktir. Orta yas ve yaslilarda, kadinlarda, ek hastaliklari olanlarda, sosyoekonomik düzeyi düsük olanlarda, yalniz yasayanlarda daha fazla görülür. Yaygin anksiyete bozuklugu olan kisilerde bas, boyun ve sirt agrilari, kas gerginligi, sicak basmasi, çarpinti, nefes darligi, terleme, titreme, agiz kurulugu, sicak basmasi, mide bagirsak yakinmalari, uyusma, karincalanma gibi bedensel belirtiler sik görülür. Hastaligin yasam boyu görülme sikligi yüzde 5 civarindadir. Uzun süredir devam eden endise nedeniyle bu hastalarda depresyon ek tanisi siklikla görülebilir. Bu hastalarda içinde bulunulan durum ve sartlara göre orantisiz ve asiri bir kaygi hali vardir. Endise konulari is, ekonomik durum, saglik, aile, çocuklar gibi günlük pek çok durumla ilgili olabilir. Siklikla birçok konu hakkinda endiselidirler. Temel sorun, endiseleri kontrol etmekte güçlük çekmektir.”

Terapide belirsizlige tahammülsüzlük ele alinir

Doç. Dr. Taha Can Tuman son olarak tedavide ilaç ve bilissel davranisçi terapi uygulanabildigini belirterek, “Terapide belirsizlige tahammülsüzlük ele alinir. Belirsizlige tahammülsüzlük endisenin uzun süre devam etmesine neden olur. Bu hastalarda endisenin kisiyi tehlikelere karsi korudugu, endiselenmezse bazi seylerin kontrolden çikacagi, endiselenirse her seyin yolunda gidecegi seklinde bilissel çarpitmalar olabilir. Yani endiseyle ilgili pozitif inançlar ele alinir. Bu inançlar endiseleri tetikleyebilir. Yaygin anksiyete bozuklugu olanlar genelde olumsuz olaylar karsisinda tehdidi yüksek olarak algilarken, sorun çözme ve bas etme becerilerini küçümserler. Endiselenmeyi, sorunlarla bas etme yöntemi olarak kullanirlar. Bu durum, bireyin sorun çözme becerilerinin saglikli çalismasini engeller. Ayrica endise içerikli düsüncelerin kontrol altina alinmaya ya da baskilanmaya çalisilmasi bu düsüncelerin daha da artmasina neden olur. Çocukluk dönemindeki yasantilar, kaygili bir ebeveyne sahip olma ile dayaniksizlik semalari gelismis olabilir. Kaçinma ve güvelik saglayici davranislar kayginin sürmesine neden olur. Terapide bu bilesenlere yönelik müdahaleler yapilir” diyerek sözlerini tamamladi.