Erken Ve Yanlis Alinan Antibiyotik, Komplikasyonlari Artiriyor
Hastaneler ve aile sagligi merkezleri (ASM) üst solunum yolu enfeksiyonlari, grip, influenza ve COVID-19 vakalari nedeniyle dolup tasiyor. Acil servislerde uzun kuyruklar olusurken yogun bakim servisleri de hasta yogunlugu nedeniyle alarm veriyor Solunum sinsityal virüsü olarak da bilinen RSV, nezle ve influenzada artis oldugunu ifade eden Prof. Dr. Levent Doganci, “Bu üçünü ayirt ederek tedaviye baslanmasi lazim. Ama ayirt edilemiyor. Hemen antibiyotikler veriliyor” diyerek önemli bir konuya isaret etti.
“Influenza asisi yaptirin”
Benzer belirti ve bulgu veren bakteriyel hastaliklarin göz ardi edilmemesi gerektigini kaydeden Levent Doganci, “Influenzada asilama çok önemli. Asilanarak bagisiklik saglanmali. Salgin basladiktan sonra bile grip asisi önemli bir korunma saglar.” dedi.
Eger bu kis dönemi için influenza asisini yaptirmamis olan yüksek risk gruplari varsa (65 yas üstü kisiler, bagisiklik sistemi baskilanmis kanser tedavisi alan hastalarin veya organ transplantasyonu yapilmis kisilerin, solunum yolu kronik hastaligi olanlarin) grip asilarini mutlaka yaptirmalarini istedi. Ayrica bu hastalarla ayni ortami paylasan insanlarin ve tüm saglik çalisanlarinin da asilanmasinin çok önemli oldugunu belirtti.
“Izole olun, maske takin”
Prof. Dr. Levent Doganci kis dönemi geçinceye kadar ates, burun akintisi, öksürük, bogaz agrisi gibi rahatsizliklari olan hastalarin kendilerini izole etmesi; toplu tasit araçlarinda, sinema- tiyatro- avm gibi insanlarin toplu bulundugu yerlerde ve özellikle saglik kuruluslarinda yeniden maske takmalarini önerdi.
“Acil’e gitmeyin! Özellikle çocuklarinizi Acil’den uzak tutun”
Bu tip hastaliklar için de hastanelerin acil servislerine gidilmemesi gerektiginin altini çizen Levent Doganci, “Acil servis hekimleri, gelen hastalara ne yazik ki ‘Acil degilsiniz’ diyemiyor” dedi.
Her yüksek atesli hastanin acil durumda olmadigina isaret eden Doganci, özellikle çocuklarini acillerden uzak tutmalarini, öncelikle kendi aile hekimine, normal mesai saatlerinde enfeksiyon hastaliklari/ iç hastaliklari/ gögüs hastaliklari gibi su anda gözlenen salginlarla ilgili branslara basvurmalarini önerdi.
Levent Doganci’ya göre acil servislerin ana görevi yasamsal önemdeki hastaliklarla ugrasmak. Örnegin kalp krizi, felç, suur kaybi; kaza ve yasamsal önemde kan kaybi ile seyreden yaralanmalar ve gecikmesinde çok sakinca bulunan adli konular bu servislerin asli görevleridir. Doganci, “Eger acil servisler “randevu” vererek acil olmayan rutin hastaliklara çok kisa zaman ayirarak bakmaya baslarlarsa asli görevlerinde aksamalar baslar. Ne yazik ki sistemin tikanmasi sonucu acil muayene zamani neredeyse birkaç dakikaya kadar iner” uyarilarinda bulundu.
“Klinik brans hekimleri, acil durumlara hazir olmali”
Bir baska önemli hususa daha deginen Doganci, eskiden oldugu gibi, tüm klinik brans hekimlerinin özellikle asistanlik dönemlerinde acil servislerde nöbet tutarak “acil durumlarla” ilgili bilgi ve deneyim kazanmalari gerektigini vurguladi. “Bu görevin belli bir alana daraltilmasi ve intörnlerin kisa süreli acil tip egitimi, organizasyonun yogunlugu nedeniyle kilitlenmesini önlemede yeterli olamiyor.
Levent Doganci sözlerini söyle tamamladi;
“Ileri ülkelerdeki saglik sisteminin tersine, nüfus yogunlugu olan yerlerdeki sehir içi daha küçük ölçekli saglik kuruluslarinin kapatilmasi ve büyük ölçekli saglik kuruluslarinin uzak mesafelere tasinmis olmasi özellikle salgin veya dogal afetlerde sagliga ulasimi zorlastiran bir durum”
“Hizmet veren saglik kuruluslarinda hasta yogunlugunun asiri artmasi, çalisanlarin siddete ugramasi ve çalisma ivmelerinin sekteye ugramasi gibi güncel sorunlarin yaninda, hekim göçünün de ana unsuru. Sistemin çalismamasi, mesakkatli branslarda uzmanlasmak istenmemesi sonucunu da doguruyor. Bunun sonucu olarak da birçok ana tip bransinda çok ciddi bir asistan eksikligi dogmus durumda. Bunun çok vahim sonuçlari 10-15 yil sonra çok daha büyük tibbi sikintilarin dogmasina neden olacak ” diyerek gerekli tedbirlerin alinmasini istedi.