Böcek Saldirisina Ugrayan Arnavutluk'un Ormanlari, Türkiye'ye Emanet

Arnavutluk’un Puka sehrinde kabuk böceklerinin zarar verdigi 5 bin hektarlik ormanlik alanin canlandirilmasi için Kastamonu Üniversitesi’nin isbirligi ile çalisma yapilacak.

Böcek Saldirisina Ugrayan Arnavutluk'un Ormanlari, Türkiye'ye Emanet
Ormancilik faaliyetlerinin yogun oldugu Arnavutluk’un Puka sehrindeki ormanlar böcekler istilasina ugradi. Yaklasik 5 bin hektarlik alanda olusan zararlarin giderilmesi için Arnavutluk Agricultural Universty Of Tirana ile Kastamonu Üniversitesi arasinda isbirligi yapildi. Proje ilk olarak Arnavutluk Bilimsel Arastirma ve Inovasyon Ulusal Ajansi tarafindan kabul edildi. Ardindan Arnavutluk Agricultural Universty Of Tirana, çam kese kabuklulariyla daha etkin mücadelede bulunabilmek için ayni projeyi Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Arastirma Kurumuna sundu. Projenin kabul edilmesiyle Türkiye’de ormancilik faaliyetlerinin yogun oldugu Kastamonu Üniversitesi projeye dahil edildi. Türkiye’de “orman ve tabiat turizmi” alaninda ihtisaslasan Kastamonu Üniversitesi ile Arnavutluk Agricultural Universty Of Tirana arasinda “Türkiye ve Arnavutluk’ta Uzaktan Algilama Yöntemi ile Saf Karaçam Ormanlarinda Kabuk Böcegi Zararinin Belirlenmesi ve Haritalanmasi” projesi hayata geçirildi. proje çerçevesinde Arnavutluk’tan Türkiye’ye gelen Prof. Dr Fatmir Laçez ve Prof. Dr. Ilirjan Myteberi, Kastamonu Üniversitesi’nde Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Fatih Sivirkaya, Doç. Dr. Korhan Enez ve Doç. Dr. Korhan Enez ile görüstü. Arnavutluk ve Türkiye heyeti, arazi çalismalari çerçevesinde Kastamonu Orman Bölge Müdürlügü ile Araç Orman Isletme Müdürlügünde incelemelerde bulundu. Buradaki incelemelerinin ardindan heyet, Araç Orman Isletme Müdürlügü sahasinda fenomen tuzaklarinin nasil kuruldugu, ormanlara zarar veren kabuklu böceklerle nasil mücadele edildigi, olusan zararlarin nasil minimuma indirgendigi ve laboratuvarda üretilen faydali böcekler gibi konularda uygulamali olarak yerinde görerek bilgi aldi.

“Hem Arnavutluk’ta hem ülkemizde kabuk böcekleri ormanlara ciddi manada zarar veriyor”

Hem Arnavutluk’ta hem de Türkiye’de kabuk böceklerinin ormanlara ciddi anlamda zarar verdigini belirten Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Amenajmani Ana Bilim Dalindan Prof. Dr. Fatih Sivrikaya, “TÜBITAK projesi çerçevesinde Arnavutluk ile birlikte ikili iliskilerin gelistirilmesine yönelik bir proje hazirlandi. Bu çerçevede Arnavutluk’tan proje partnerimiz olan hocalar Kastamonu’ya geldi. Günümüzde bilisim teknolojileri birçok alanda kullanildigi gibi ormancilik alaninda da etkin bir sekilde kullaniliyor. Hem Arnavutluk’ta hem ülkemizde kabuk böcekleri ormanlara ciddi oranda zarar meydana getiriyor. Bugüne kadar klasik yollarla tespit edilmeye çalisildi. Bu proje çerçevesinde ayni zamanda bilisim teknolojileri, uzaktan algilama, farkli görüntüleme yardimlariyla böcegin ormanlarimiza vermis oldugu zararlar farkli vejetasyonlarla birlikte ortaya konulmaya çalisiliyor” dedi.



“Bizler, her iki bölgede ayni zarari olusturan türleri çalisma açisindan inceleyecegiz”

Kastamonu Üniversitesi olarak hem Arnavutluk’ta hem de Türkiye’de ayni zarari olusturan türleri inceleyeceklerini belirten Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Entomolojisi ve Koruma Anabilim Dalindan Doç. Dr. Gonca Ece Özcan ise, “Arnavutluk ile birlikte yaptigimiz ikili iliskiler çerçevesinde projemiz, TÜBITAK’tan bu yil çikti. 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle çalismalarimiza basladik. Iki yil sürecek olan bir proje. Simdi buradalar kendileri, buradaki arazi çalismalarini gözlemleyecekler. Daha sonra bizlerde gidip Arnavutluk’taki arazi çalismalarini gözlemleyecegiz. Daha sonra bizlerde Arnavutluk’a gidip oradaki arazi çalismalarini gözlemleyecegiz. Sonuçlari karsilastirmali olarak degerlendirecegiz. Benim uzmanlik alanim kabuk böcekleri. Bu kabuk böcekleri ne zaman epidemi yapsa da bu zararli hayatimizda var. Bizim Arnavutluk’tan gelen partnerlerimizden bizlere ortak çalisma teklifi geldi. Bizlerde her iki bölgede ayni zarari olusturan türleri çalisma açisindan bu zararli üzerinde yogunlastik. Daha da anlamli olsun diye haritalandirma, endemik arastirmalari gibi bu konulara deginmeye karar verdik” diye konustu.



“6-7 ay boyunca fenomen tuzaklarini kurup, bunlari sayarak kayit altina alacagiz”

Yaklasik 6-7 ay boyunca fenomen tuzaklarini kurarak, bunlari kayit altina alacaklarini söyleyen Doç. Dr. Özcan, “Yaklasik 6-7 ay boyunca biz, bu fenomen tuzaklarini sayarak sonuçlarini kayit altina alacagiz. Daha sonra arazi çalismalari bittiginde arazi girdik ve bu bölgede ne kadar zarar meydana geldi hem bizim için hem Arnavutluk için bunlarin istatistiki degerlendirmeleri yani fenomene yakalanan böcek zararlilari ile meydana gelen zarar durumunu farkli vejetasyon indeksleri ile istatistik analizleri ile durumlari ortaya konulmaya çalisilacak” seklinde konustu.



“Kabuk böcekleriyle alakali ciddi zararlar Arnavutluk’ta meydana geldi”

Proje ile ilgili bilgi veren Arnavutluk Agricultural Universty Of Tirana Ögretim üyesi Prof. Dr. Fatmir Laçez de, “Kabuk böcekleriyle alakali ciddi zararlar Arnavutluk’ta da meydana geldigi için bu konuyla alakali bir proje yapma geregi duyduk. Bunun içinde TÜBITAK ve Arnavutluk’taki bilim kurulu ile ikili iliskiler çerçevesinde proje teklifinde bulunduk. Proje, hem bizim hem de Türkiye’de kabul edildi. Projemiz 1 Ocak itibariyle projemiz iki ülkede de ayni zamanda basladi.

Türkiye’de Kastamonu’nun ormanlari ciddi anlamda büyük bir alana ve öneme sahip. Bu alanlarda da Kastamonu’nun her iki ülke için uygun bir alan olduguna karar verdik. Bu çerçevede projeye basvuruldu. Proje her iki ülke tarafindan kabul edildi. Yarin itibariyle arazi çalismalarina baslayacagiz. Böcek ile ilgili tuzak kurulumunu yarin Araç ilçemizde gerçeklestirecegiz” ifadelerini kullandi.

“Puka bölgesinde 5 bin hektarlik ormanlik alan böcekler tarafindan tahribata ugratildi”

Arnavutluk’un Puka sehrinde 5 bin hektarlik ormanlik alanin böcekler tarafindan tahribata ugratildigini söyleyen Prof. Dr. Fatmir Laçez, “Arnavutluk’un kuzeyinde yer alan Puka sehrinde ayni Türkiye’de ormanciligin merkezi nasil Kastamonu ise Puka sehri de Arnavutluk’un ormancilik açisindan bassehri olarak düsünülüyor. Burada da kabuk böcegi ciddi anlamda zarar vermis ve orada çesitli arastirmalari bizler gerçeklestirdik. Arnavutluk’ta yaptigimiz arastirmalardan kazandigimiz deneyimi buradaki ikili iliskiler çerçevesinde degerlendirme imkanimiz olacak. Puka bölgesinde 5 bin hektarlik bir alan böcek tarafindan tahribata ugratilmis. Puka sehrinde bu kadar ciddi zarardan sonra gerekli çalismalari yaparak proje çerçevesinde bilgi teknolojilerinin kullanimiyla bu alandaki böcek zarari ortaya konulmaya çalisilacak” dedi.

Kaynak: İHA