1926 Yilinda Mustafa Kemal Atatürk'ün Açilisini Yaptigi Kereste Fabrikasi Tarihe Karisti
Bilecik’te 1926 yilinda Mustafa Kemal Atatürk’ün açilisini yaptigi ve Türkiye’nin ilk kurulan kereste fabrikalarindan biri olma özelligi bulunan Bozüyük kereste fabrikasinin izleri günümüzde hala duruyor.
Almanlar tarafindan fabrikanin kuruldugunu ve o dönem Almanlarin kurmus oldugu buhar türbini ile fabrikanin elektrik ihtiyacinin karsilandigini belirten Levent Sünal, “Fabrikaya kurulan buhar türbinin bir güzel yani ise artan elektrigin Bozüyük sokaklarina verilmesi ve bu sokaklarin aydinlatilmasiydi. O günün sartlarinda, o dönemde hiçbir yerde hemen hemen olmayan sokak elektrikleri Bozüyük sokaklarini bu fabrika vasitasiyla aydinlatiyordu. Fabrika, Muratdere ve Aksu ormanlari dedigimiz bölgeden teleferik havai hatla getirdigi tomruklar isliyor ve trenle basta Istanbul, Ankara olmak üzere Türkiye’nin çesitli illerine buradan gönderiliyordu” dedi.
“Kesilen agaçlar dekovil hattiyla tasiniyordu”
Ormanlarda kesilen agaçlarin dekovil hattiyla teleferik hattina tasindigini söyleyen Levent Sünal, “Fabrikanin tomruk tasimasinda uyguladigi diger güzel detayda ormanda kurulan minik tren dedigimiz dekovil hattiydi. Ormanda kesilen agaçlar önce dekovil trenine yükleniliyor, daha sonra teleferik hattina yani havai hattina getiriliyor. Yaklasik 25-30 kilometreden teleferik hatti ile fabrikaya getirilen tomruklar burada isleniyordu. Fabrika, 1924’te kurulmaya basladi, 1925’te faaliyete geçti. Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 1926 yili Mayis ayinda fabrikaya gelerek ziyaret etti, çalismalar hakkinda bilgi aldi ve burada ögle yemegi yedi. Çalisanlar ile sohbet etti. Günümüzde fabrikadan burada eser olmadigi gibi yerinde de depo olarak kullaniliyor. Ancak iki tane su kuyusu fabrikanin o günkü su ihtiyacini karsilayan kuyular olarak ve tarihten bir eser olarak kaldi. Kontrol kulesi, Bozüyük kereste fabrikasindan geriye kalan 2-3 eserden bir tanesi. Bunun özelligi su; tomruklar, yaklasik 30 kilometre yukaridaki daglardan teleferik hattiyla bu bölgeye geliyordu, burada kontrol ediliyordu ve buradan fabrikanin yerine havale ediliyordu” dedi.
“Fabrikada büyük yangin çikti”
Levent Sünal; 1925 yilinda kurulan fabrikada 2-3 yil sonra büyük bir yangin çiktigini anlatarak, "Fabrikanin büyük bir kismi maalesef yandi ve kullanilamaz hale geldi. Daha sonra tadilatla tekrar onarilip bir müddet çalistiktan sonra fabrika kapandi. Kapanan fabrikanin yerine parke fabrikasi kuruldu. Fakat bu da çok uzun ömürlü olmadi ve fabrika tarihe karismis oldu” diye konustu.