Dünyada Nükleer Santral Yatirimlari Hiz Kazandi

Uzmanlar, hem iklim hedeflerine ulasma hem de enerji arzinin güvenliginin saglanmasi konusunda nükleersiz bir seçenegin mümkün olmadigini söylüyor. Nükleer, temiz ve karbon nötr enerjiyi kesintisiz ve isletme döneminde düsük maliyetle saglayabilme özellikleri ile tartisilmaz bir enerji kaynagi olarak gösteriliyor. Hükümetlerarasi Iklim Degisikligi Panelinin (IPCC) hafta baslarinda yayinlandigi iklim degisikligi ile mücadeleye iliskin raporunda, rüzgar ve günes enerjisinin yani sira ‘enerjide güvenilirligi ve kaynak yeterliligini saglamak için’ nükleer gibi saglam ve kesintisiz enerji kaynaklarinin gerekli oldugu yer aldi.

Ingiltere’nin yeni enerji güvenligi stratejisine göre, mevcut reaktörlere 2030 yilina kadar 8 yeni nükleer reaktörün eklenmesi ve yeni eklenen küçük reaktörler ile 2050 yilina kadar Ingiltere’nin elektrik ihtiyacinin yüzde 25’ini düsük karbonlu enerji ile karsilamasi hedefleniyor. Ingiltere’nin yeni enerji güvenligi stratejisi, elektrik üretiminin ötesinde uygulamalara sahip küçük modüler reaktörler ve gelismis reaktörleri gelistirme planlarini da içeriyor.

“Ülkeler Ingiltere’yi takip etmeli”

Ingiltere’nin yeni enerji güvenligi stratejisini degerlendiren Dünya Nükleer Birligi Direktörü Sama Bilbao y León, “Dünyanin dört bir yanindaki hükümetler, Ingiltere örnegini takip etmeliler ve nükleer enerjiyi uzun dönem enerji stratejilerinin temel ve önemli bir bileseni olarak ortaya koyan politikalar belirlemeliler” seklinde konustu.

León, hükümetlerin, endüstri ve sektördeki kilit paydaslarin nükleer enerjinin temiz, uygun maliyetli ve güvenli bir enerji hizmetine erisimde kilit bir role sahip oldugu konusunda yaygin mutabakata sahip olmalarinin önemli olduguna dikkat çekerek, “Iddiali planlar ortaya koymakla kalmayip bunlarin hayata geçirilmesinde birlikte çalisilmasi da hayati öneme sahip” dedi.

Birlesik Krallik Nükleer Sanayi Dernegi CEO’su Tom Greatrex de yeni nükleer stratejisini “Ingiltere, enerji güvenligi ve net sifir gelecegimiz için ileriye dönük hayati bir adim” olarak nitelendirdi. Greatrex’e göre, bu yeni yatirimlar ayni zamanda ülke çapinda on binlerce is saglayacak ve Ingiltere’nin dünya çapindaki nükleer kapasitesinin canlanmasina katki saglayacak.

Dünyada 441 reaktör faaliyet gösteriyor

Uluslararasi Atom Enerji Ajansi (IAEA) Nisan 2022 verilerine göre, dünyada toplam 441 nükleer reaktör faaliyet gösteriyor. Düsük karbon emisyonuna sahip nükleer santraller dünyanin elektrik ihtiyacinin yüzde 10’unu karsiliyor. Yine IAEA verilerine göre Türkiye dahil aralarinda Fransa, Çin, Hindistan ve Ingiltere’nin de yer aldigi 19 farkli ülkede 51 yeni nükleer reaktörün insasi devam ediyor.

Nükleer enerji, enerji arzinin güvenligi ve dünyayi karbondan arindirmanin vazgeçilmez bir yolu olarak görülmeye baslanirken, daha önce nükleerden vazgeçtigini açiklayan pek çok ülke bu kararini gözden geçiriyor. Hollanda, 2 nükleer santral daha insa etmeyi planlarken, Fransa, 2050 yilina kadar 14 yeni santral kurma hedefliyor. 2025’te nükleer santrallerini kapatacagini açiklayan Belçika’nin kararini 10 yil ertelemesi, Güney Kore’de yeni nükleer enerji yatirim planlari son dönem öne çikan gelismeler arasinda yer aliyor. Nükleer karsitlarinin örnek gösterdigi Almanya’da ise nükleer enerjiye destek artiyor.

Türkiye, Akkuyu NGS ile ilk adimi atti

Iklim degisikligine iliskin 2015 Paris Anlasmasini onaylayan Türkiye de karbon salimini düsürme ve iklim degisikligi ile mücadelede nükleer enerjinin de içinde oldugu bir strateji izliyor. İçel’de Rosatom tarafindan yapimi süren Türkiye’nin ilk nükleer santral projesi Akkuyu NGS, ülkenin yillik elektrik ihtiyacinin yüzde 10’unu karsilayacak. Akkuyu, tek basina yilda ortalama 17 milyon ton karbondioksit emisyonunu önleme kapasitesine sahip olacak.

Türkiye’nin 2050 yili için koydugu “karbon sifir” hedefine ulasmasinda Akkuyu NGS’nin yani sira Sinop ve Igneada projelerinin önemine dikkat çekiliyor.