Mersin'de Metro Projesinin Sözlesme Bedeli 3 Milyar 379 Milyon Lira

İçel Büyüksehir Belediyesi’nin 2022 yili Ocak Ayi Meclis Toplantisi’nin 1. Birlesimi, Baskan Seçer baskanliginda Kongre ve Sergi Sarayinda yapildi. Toplantida metro insaatinin sözlesme bedeliyle ilgili bilgiler veren Baskan Seçer, "KDV tutari 608 milyon 292 bin lira. Toplam, KDV dahil sözlesme bedelimiz 3 milyar 987 milyon 697 bin 752 TL 80 kurus tam olarak. Biz, mevzuat geregi bu tutarin yüzde 85’ini borçlanabiliyoruz, kredi alabiliyoruz. Bu rakam da 3 milyar 389 milyon 543 bin TL’ye tekabül ediyor. Bildiginiz gibi Meclis karariyla 16 Agustos 2021 tarihinde alindi borçlanma yetkisi. Su anda Cumhurbaskanligi Strateji Daire Baskanligi’ndan onaylandi. Ancak Hazine ve Maliye Bakanligi’nda. En son oranin da onayiyla, imzasiyla biz borçlanma yapabilecegiz. Bize gelen bilgiler Ocak ayi içerisinde bunun çikacagi yönünde. Insallah öyle olur. Simdi Agustos’tan bu yana bakarsaniz yaklasik Ocak sonuna kadar 5,5 aylik bir sürede 900 milyon TL’lik iç borç ve dis borç olarak bu yetkiyi almistik. Peki, niye 900’dü? Niye 1 degildi, 2 degildi, 3 degildi? Çünkü biz talebimizi iç ve dis borçlanma yapmistik. Iç borçlanma için bizim bir önceki yila ait gelir miktarimizin yeniden degerlenmesi orani ile ilintili bir hesaplama yapmamiz gerekiyordu. Biz bunu iç borç olarak kullanabiliyorduk. Bizim geçen yil 265 milyon lira bütçe denkligi için ayirdigimiz payla beraber 1 milyar 165 milyon iç borç yapma mevzuat geregi hakkimiz vardi” dedi.



“Biz bu yatirimin yüzde 85’ini kredi ile yüzde 15’ini de kendi bütçemizden karsilayacagiz”

1 milyar 165 milyondan 265 milyon bütçe denkligi için gerekli olan kismi ayirdiklarini belirten Seçer, “Kalan hakkimiz 900 milyondu. Onu sizden talep ettik. Peki, simdi ne istiyoruz? Biz 3 milyar 389 milyon 543 bin TL’ye su an için borçlanma yapabilecegiz bu proje için. 900 milyonu düstükten sonra kalan 2 milyar 489 milyon 543 bin liralik borç yetki talebini dis borç kullanmak üzere dis borç oldugu için bu limit disi kaliyor. Onun için bir sinirlama getirmemize gerek yok. Yine biz buradan yetkiyi alacagiz. Yine Cumhurbaskanligi Strateji Daire Baskanligi’na gidecek. Yine Hazine ve Maliye’ye gidecek. Bu bir sürecimizi alacak. Ve bildiginiz gibi biz 3 Ocak 2022 günü İçel’in 100. kurtulus yil dönümünde temel atma töreni ile beraber insaati baslattik ve artik finansman bulma konusunda çok süratli hareket etmemiz lazim. Onun için de Meclisimizin huzuruna getirdik. Biz bu yatirimin yüzde 85’ini kredi ile yüzde 15’ini de kendi bütçemizden karsilayacagiz” dedi.



“330 milyon avro tamami, 26.6 milyon avro kilometresi”

Metro konusunda Meclis’te detayli bilgiler veren Seçer, “Biz o gün 3 milyar 375 milyon TL’ye ihaleyi yaptik. Bunun avro karsiligi 13.4 kilometre düz hesap 330 milyon avroya ihaleyi yapmisiz. Tutari da 3 milyar 375 milyon TL. Bunu her kilometreyi maliyete bölerseniz demek ki biz o zaman 1 kilometresini 252 milyon TL’ye bunun avro karsiligi olarak da 24 milyon 626 bin avroya mal etmisiz. 330 milyon avro tamami, 26.6 milyon avro kilometresi. Vagon hariç bunlar. Eksik imalat yok. Sadece vagon yok. Elektronik sistemi, betonarmesi, her seyi var. Sadece vagon. Onu da niye ayirdik? Biz vagonu çok uygun fiyatlara ve uzun vadeye alabiliyoruz. Dünyanin saygin markalarini aliyoruz, saygin firmalarindan. Onun arastirmasini yaptik. Simdi geldigimiz noktada bugünkü avro kuruyla o gün 24 milyon 600 bin avro olan kilometre ihale tutari 16 milyon avroya düsmüs. Buradan biz zararli degiliz. Yalniz burada Hazine ve Maliye Bakanligi’nin açikladigi yasal oranda da fiyat farklarina alacaklar belli kalemlerde. Bunu biliyorsunuz. Bazi kalemlerde alamayacaklar. Burada idarenin herhangi bir külfeti, zarari yok. O gün yapmasi daha avantajli. Keske daha önce yapsaymisiz” diye konustu.



“Ödemeler TL seklinde olacak”

Ödemelerin TL seklinde olacagini da ifade eden Seçer, "Daha 1 TL borçtan 1 kurus faiz ödemedik. Almadik da, yetkiyi bekliyoruz. Ödemeler TL olacak. Avro ile isimiz yok bizim. Avroyu piyasalarla karsilastirma açisindan, test etmeniz açisindan söylüyorum. Bizim yaptigimiz ihale 3 milyar 375 milyon liradir. Arti, Hazine ve Maliye Bakanligi’nin yasal çerçevede fiyat artislarini da dâhil etmek kosuluyla. Herkes ihale sartlarina uyacak. Ben de uyuyacagim, yüklenici firma da uyacak. Yasalar ne diyorsa onu yapacagiz. Ama bizim yaptigimiz dönemle simdi arasinda ne fark var derseniz, simdi biz bu fiyatlara bu ihaleyi yapamayiz. Idarenin herhangi bir kaybi yok. Yani bir cümle kurmak istemiyorum hatta avantajli bile diyebiliriz. Ama tabi biz isin zamaninda, istedigimiz evsafta, yüklenici firma magduriyeti yasanmadan, is probleme gitmeden bitmesini bekleriz. Kimseye tuzak kurup da, ucuza ihale yapip da ondan sonra da insaati akamete ugratma gibi bir zihniyetimiz yok. Biz kamuyuz, biz isteriz ki en güzel sartnameye uygun insaati yapalim. Böyle olaylarin gelismesini istemezdik” seklinde konustu.

Ekonomi ne kadar iyi olursa, kendisinin de o kadar rahat edeceginden bahseden Seçer, “Hükümet su anda yatirimlar yapiyor degil mi? Yapiyor, hayat devam ediyor. Özel sektör yapiyor. Ama daha derli toplu, daha kontrollü yapiyor. Biz duramayiz. Biz belediyeyiz. Ama bundan 6 ay önceki, 1 yil önceki rahatligimiz var mi? Yok. Ama dikkatliyiz. Biz zamaninda Nisan’da bunun ihalesini yapmisiz. O zaman döviz kurlarinda TL bu kadar deger yitirmemis, ortada büyük bir gümbürtü yok, büyük bir gürültü yok. Demek ki uygun zamanda yapmisiz. Ama su zamanda ortam müsait degil dediniz. Umut ediyorum, diliyorum, merkezi hükümet gerçekçi ekonomik politikalarla bu sürecin asilmasina çare olur, çare bulur. Bu benim isim degil, Cumhur Ittifaki’nin isi, hükümetin isi. Ne kadar ekonomi iyi olursa ben o kadar rahat ederim, is insani da öyle rahat eder” ifadelerini kullandi.

Metronun 7,5 kilometrelik aç-kapa kismina dair de konusan Seçer, “Tedbirlerimizi aldik. Orada zaten 15 ile 21 metreye iniyorlar. Aç-kapanin esprisi su, maliyeti daha düsük oluyor. Metroda 11 istasyon. Sizin de söylediginiz gibi 7’sinde bin 400 araçlik otopark var. Motosiklet, bisiklet park yerleri var. 9 istasyonda sosyal alanlar var. Alisveris merkezleri, kültür alanlari, eglence alanlari vs. Aslinda kentin bu anlamda sorunlarini da çözüyoruz. Istasyon ne kadar derine giderse maliyeti o kadar artiyor metronun. Yani 15 metreye inmeniz baska, 35 metreye inmeniz baska. Bütün esprisi bu. Bütün çalismalari yapildi” dedi.



“Ben 20 milyon TL’yi dahi yüksek faizli diye kullanmamis bir baskanim”

Projeyi 3,5 yilda bitirmek istediklerini vurgulayan Seçer, "Konjonktür neyse bu konjonktür sartlarinda elbette finansman kullanacagiz. Ama merak etmeyin, ben 20 milyon TL’yi dahi yüksek faizli diye kullanmamis bir Baskanim. Türkiye’nin kredi notu neyse biz Kredi Degerlendirme Kurumu’ndan raporlar aliyoruz” diye konustu.

Kendisine gelen bilgilere göre Türkiye’de kredi notu oldukça iyi durumda olan 2 belediyeden birisinin Istanbul Büyüksehir Belediyesi, digerinin ise İçel Büyüksehir Belediyesi oldugunu belirten Seçer, “Biz de Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin dis borçlanma rakamlarinin üzerinde zaten borçlanma yapamayiz. Cumhurbaskanligi buna müsaade etmez, hazine buna müsaade etmez. O konuda vatandaslarimiz lütfen rahat olsunlar” seklinde konustu.

Metro projesinin belediyelerin müstakil projesi olmadigini ifade eden Seçer, konusmasina söyle devam etti:

"Ben metro istiyorum, projem var. Hadi bakalim bana borçlanma verin, ben ihaleye çikiyorum’ degil. Yani bir bina yapmiyoruz. Anamur’da bos otogar yapmiyoruz. Erdemli’de kullanilmayan itfaiye binasi yapmiyoruz, Gülnar’da otogar yapmiyoruz. Hesap soran yok, bombos duruyor. Bu önemli. Bu projeyi yaparsiniz, Ulastirma Bakanligi Altyapi Genel Müdürlügü bu konuda size vize verir, onaylar. Sonra Cumhurbaskanligi’na gider. Benim geldigim noktada proje yapilmisti. Tekrar tekrar söylüyorum, bizim uygulamaya koydugumuz proje, metraj, vizyonla rayli sistemler konusunda, geçmis dönem farklidir. Macit Bey de kendine göre hafif rayli sistem düsündü, proje yaptirdi, uygulamaya koymadi. Nüfusumuz ‘merkez 1 milyonu asmasi lazim. Ben kredi alamiyorum, uygulamaya koymuyorum’ dedi.

Daha sonraki yönetim, ben rakam rakam da veririm. Müsavirlik ve proje 8,5 milyon tutarindaki bedelinin 7-7,5 lirasini da bu yönetim ödedi.

Biz bunu kucagimizda bulduk ve dedik ki ‘bu projede gereksiz metrajlar var’. Yani gittigi noktalarda yolcu kapasitesi düsük. Biz bunu aldik gözden geçirdik. Cumhurbaskanligi Yatirim Programi’na aldirdik ve 3 etaba çikardik. Tramvayi koyduk, rayli sistemin kuzey hattini biz koyduk. Bu 35 kilometrelik bir projeksiyondur. Bu onaylandiginda bana gelen bilgi, ‘Baskan bir an önce finans aramaya çiksin, onayini verecegiz.’ Cumhurbaskanligi için söylüyorum. Herkesin gayreti oldu, kosturduk, yatirim programina alindi. Simdi diyorsunuz ki ‘daha ortada fol yok, yumurta yok bu temel atma ne oldu?’ Ben finansmani isterken bir kere ne kadar maliyetini bilecegim ki ona göre para bulayim. Daha ortada ihale yok. Ben sizden nasil borçlanma yetkisi alayim? Kim bana para verecek? Projeye göre sen bana finansman veriyorsun. 5 aydir orada beklemeyip, 2-3 ayda bu imzadan çiksaydi ben bu parayi su an 10 kere kullanmistim ama süreç aliyor. Ama ‘bu 2,5 milyar nereden çikti’ derseniz yanlis söylersiniz. Benim sözlesmeye konu kredi kullanacagim miktar 3 milyar 389 milyon liradir. Bunun 900 milyon liralik kismini bir parça çikmamin nedeni o talebe iç borcu koydum. O sekliyle mevzuat geregi bir önceki yilin gelir bütçesi ile yapilan bir hesaplama sonucu ondan kaynakli 900 milyon. Kalan kismini limitsiz çünkü dis borç mevzuat bunu bana uygun görüyor. Diyor ki ‘kalan kismini yani dis borca muhatap kisminin tamamini borçlanma al’. Ben de sizden bunu su anda alacagim ki bir süreç alacak. Bu arada insaat devam edecek. Bizim yaptigimiz sözlesme 4+2 yildir imalat. 4 yilda bitirecek, 2 yil da opsiyonu var herhangi bir olumsuzluk durumunda. Az önce de söyledim, güçlü bir firma iyi bir firma ve para insaatin hizli yürümesinin bütün formülü bu. Konu bundan ibarettir. Biz göle maya çalmiyoruz, karanliga kursun atmiyoruz. Bilinçsiz is yapmiyoruz.”

Konusmalarin ardindan metro projesi için 2 milyar 489.5 milyon liralik kredi temin edilmesi amaciyla İçel Büyüksehir Belediye Baskani’nin yetkilendirilmesi ile ilgili konu oy birligiyle Plan ve Bütçe Komisyonu’na sevk edildi.

Meclis’te yapilan gizli oylamada Denetim Komisyonuna Mehmet Topkara 39, Osman Çöl 38, Zafer Sahin Özturan 38, Muhittin Ertas 34, Abdurrahman Yildiz 32 oyla seçildi.