NATO Liderler Zirvesi Sona Erdi
Belçika’nin baskenti Brüksel’de bulunan NATO Karargahinda, korona virüs (Covid-19) salginindan bu yana ilk kez yüz yüze gerçeklestirilen NATO Liderler Zirvesi sona erdi. NATO ortak açiklamasinda, "Türkiye’de NATO Deniz Güvenligi Mükemmeliyet Merkezi’nin kurulmasini memnuniyetle karsiliyoruz" ifadelerin yer aldi.
"Türkiye’de NATO Deniz Güvenligi Mükemmeliyet Merkezi’nin kurulmasini memnuniyetle karsiliyoruz"
Maddeleri arasinda NATO’nun denizcilik durusunu güçlendirmeye ve deniz iletisim hatlarini korumaya devam ettiginin yer aldigi bildiride NATO, Türkiye’de NATO Deniz Güvenligi Mükemmeliyet Merkezi’nin kurulmasini memnuniyetle karsiladiklarini bildirerek,"Türkiye’de NATO Deniz Güvenligi Mükemmeliyet Merkezi’nin kurulmasini memnuniyetle karsiliyoruz. Kritik denizalti altyapimiza yönelik olasi tehditlere iliskin farkindaligi sürdürecegiz ve bunlari ulusal düzeyde ve gerektiginde toplu olarak ele almaya devam edecegiz" ifadelerini kullandi.
"Türkiye için özel olarak hazirlanmis güvence önlemlerimize katkilarimizi artirdik"
Yayinlanan bildiride güvence önlemlerinin yürürlükte kalmaya devam ettigini ve Türkiye için özel olarak hazirlanmis güvence önlemlerine katkilarini arttirarak, bu önlemlerin uygulanmasina olan bagliligin sürdügüne dikkat çeken NATO, "Tatbikatlar ve çesitli hava, kara ve denizcilik faaliyetleri dahil olmak üzere güvence önlemlerimiz yürürlükte kalmaya, güvence ve caydiricilik için temel gereksinimi saglamaya devam ediyor. Türkiye için özel olarak hazirlanmis güvence önlemlerimize katkilarimizi artirdik ve bunlarin tam olarak uygulanmasina olan bagliligimizi sürdürüyoruz. Herhangi bir beklenmedik duruma yanit vermek ve Müttefikleri güçlendirmek adina kisa sürede görevlendirilmeye hazir olan Çok Yüksek Hazirlikli Müsterek Görev Kuvveti (VJTF) de dahil olmak üzere bir dizi gücümüz var" dedi.
"Suriye’den Türkiye’yi tekrar vurabilecek füze atislarina karsi teyakkuz halindeyiz"
Menzili, NATO üye ülkelerinin topraklarini kapsayan bir takim füzelere sahip olan Suriye’den gelen balistik füze tehdinin degerlendirilmeye devam ettigini ve Suriye’den Türkiye’yi tekrar vurabilecek veya hedef alabilecek füze atislarina karsi teyakkuz halinde olduklarini kaydeden NATO bildiride, "Suriye, menzili NATO topraklarinin bir kismini ve bazi ortaklarimizin topraklarini kapsayan kisa menzilli balistik füzelerin bir envanterini elinde tutuyor. Suriye, kendi nüfusuna karsi bu füzeleri yogun bir sekilde kullandi. Suriye’den Türkiye’yi tekrar vurabilecek veya hedef alabilecek füze atislarina karsi teyakkuz halindeyiz. Suriye’den gelen balistik füze tehdidini izlemeye ve degerlendirmeye devam ediyoruz" ifadelerini kaydetti.
"Milyonlarca Suriyeli mülteciye ev sahipligi yaptigi için müttefikimiz Türkiye’ye minnettarligimizi yineliyoruz"
Suriye’de yasanan çatilmalarin 11. yilina girdigini, bu durumun ise bölgenin istikrari ve NATO’nun güneydogu sinirinin güvenligi üzerinde önemli sonuçlar olusturmaya devam ettigini belirterek, ateskes çagrisinda bulunan NATO Liderleri yayinlanan bildiride, "Suriye’deki çatismalar 11. yilina girdi ve bölgenin istikrari ve NATO’nun güneydogu sinirinin güvenligi üzerinde önemli sonuçlar olusturmaya devam ediyor. Sonuçlari konusunda endiseli ve ihtiyatli olmaya devam ediyoruz. NATO topraklarini ve sinirlarini her türlü tehdide karsi savunma ve Suriye’den kaynaklanan zorluklari ele alma kararliligimizi yineliyoruz. Suriye halkinin ihtiyaçlarini karsilamak adina ülke çapinda bir ateskes ve Birlesmis Milletler (BM) sinir ötesi insani yardimin en az 12 aylik bir süre için yeniden yetkilendirilmesi ve genisletilmesi çagrisinda bulunuyoruz. Milyonlarca Suriyeli mülteciye ev sahipligi yaptigi için müttefikimiz Türkiye’ye minnettarligimizi yineliyoruz" dedi.
NATO Liderleri, Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani’nin bakimi için fon saglamayi kabul etti
Bildiride, NATO Liderleri’nin Afganistan’in baskenti Kabil’de yer alan Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani’nin çalismaya devam etmesini saglamak adina geçis finansmani saglamayi kabul ettigini kaydeden NATO, "Afganistan’in dünya ile baglantisinin yani sira, kalici bir diplomatik ve uluslararasi varligin önemini kabul eden NATO, Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani’nin sürekli çalismasini saglamak için geçis finansmani saglayacaktir. Ayrica, ilgili uluslararasi ve bölgesel ortaklarla Afganistan konusunda diyalogu hizlandiracagiz" dedi.
"Okuldaki ilk gün gibiydi"
NATO Liderler Zirvesi sonrasi düzenlenen basin toplantisinda sözlerine Zirve’ye iliskin görüslerini dile getiren Stoltenberg, Zirve’nin gerçekten transatlantik bir aile olarak veya Ingiltere Basbakani Boris Johnson’in nitelendirdigi sekilde, toplantinin okuldaki ilk gün gibi geçtigini kaydetti.
"Çok güzel bir toplantiyi yeni bitirdik, NATO Zirvesi. Gerçekten transatlantik bir aile olarak ya da Ingiltere Basbakani Boris Johnson’in da dedigi gibi, birlikte olmak ve yüz yüze tekrar bir araya gelmek gerçekten harikaydi, okuldaki ilk gün gibiydi, eski arkadaslarinizi tekrar görmek gibiydi. Ve odadaki atmosfer gerçekten buydu" ifadelerini kullandi.
Ayrica konusmasinda, NATO ittifaki adina yeni bir sayfa açildigini ve güvenlik konusunda önemi surlari ele alarak, kapsamli kararlara varildigini aktaran Stoltenberg, Biden’in ABD’nin NATO’ya bagliligi konusunda güçlü bir mesajlar verdigini kaydetti.
Stoltenberg, "Bugün Ittifakimiz için yeni bir sayfa açiyoruz. Güvenligimiz için önemli sorunlari ele aldik ve kapsamli kararlar aldik. Baskan Biden’dan, ABD’nin NATO’ya bagliligi konusunda güçlü bir mesaj ve karsiliginda diger Müttefiklere de ayni derecede güçlü bir baglilik duyduk. Tüm liderler, küresel rekabet çaginda degerlerimizi ve çikarlarimizi savunmak için Avrupa ve Kuzey Amerika’nin NATO’da birlikte güçlü durmasi gerektigi konusunda hemfikirdi. Özellikle Rusya ve Çin gibi otoriter rejimlerin kurallara dayali düzene meydan okudugu bir zamanda. Müttefikler, Cenevre’de Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin ile yapacagi görüsme öncesinde Biden ile bugünkü istisareleri memnuniyetle karsiladi" dedi.
"Rusya ile iliskimiz Soguk Savas’tan bu yana en düsük noktasinda"
Konusmasinda, Rusya ile NATO iliskilerine deginerek, taraflar arsindaki iliskilerin Soguk Savas’tan bu yana en düsük oldugu dönemde oldugunu ve Moskova’nin saldirgan eylemlerinin NATO’nun güvenligi için bir tehdit oldugunu aktaran Genel Sekreter Stoltenberg, "Rusya ile iliskimiz Soguk Savas’tan bu yana en düsük noktasinda ve Moskova’nin saldirgan eylemleri güvenligimiz için bir tehdittir. NATO, savunma ve diyalog konusundaki ikili yaklasimimiza bagliligini sürdürmektedir. Konusmaya hazir kalirken, konumlarimizi netlestirmek, yanlis anlasilmaktan kaçinmak ve tirmanmayi önlemek için savunmamizi güçlü tutacagiz" ifadelerini kullandi.
Ayrica Ukrayna’nin, NATO’ya girmesine izin verilip verilmemesinin Rusya’ya bagli olmadigini ve Moskova’nin böyle bir karar üzerinde "veto" yetkisi olmadigini bildiren Stoltenberg, "Her ulusun kendi yolunu seçme hakki vardir. Mesaj ise, Ukrayna’nin ne zaman NATO üyesi olabilecegine karar vermenin, Ukrayna ve 30 müttefike ait oldugudur. Rusya, komsularinin yapabileceklerini veto edemez" dedi.
"Yeni Baslangiç anlasmasini uzatma kararini tamamen destekliyoruz"
NATO’nun, ABD ile Rusya arasindaki son nükleer güç anlasmasi olan Yeni Baslangiç (New START) anlasmasinin 3 Subat tarihinde alinan uzatilmasi kararini tamamen destekledigini bildiren Stoltenberg, "Yeni Baslangiç anlasmasini uzatma kararini tamamen destekliyoruz. Gelecekteki silahlarin kontrolüne iliskin yeni stratejik görüsmeleri memnuniyetle karsilariz" dedi.
Ayrica Ukrayna ve Gürcistan ile dayanisma içinde olduklarini aktaran Stoltenberg, "Degerli ortaklarimiz Ukrayna ve Gürcistan ile dayanisma içindeyiz ve reformlarini desteklemeye, onlari NATO’ya yaklastirmaya devam edecegiz" ifadelerini aktardi.
"Türkiye elbette bu çabalarda kilit rol oynuyor"
Türkiye’nin, Afganistan’daki Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani’nin çalismaya devam etmesini sapglamak adina yapilan çalismalarda kilit rol oynadigini aktaran NATO Genel Sekreteri Stoltenberg basin toplantisinda yaptigi konusmada, "NATO ve müttefikleri suan Kabil’deki Hamid Karzai Uluslararasi Havalimani’nin çalismaya devam etmesinin nasil saglanacagi üzerinde çalisiyorlar. Bugün zirvenin oturum aralarinda da görüsmeler oldu. Türkiye elbette bu çabalarda kilit rol oynuyor. Tam olarak nasil yapilacagi üzerinde çalisiyoruz, fakat uluslararasi bir havalimani isletmemizi saglamak adina NATO ve NATO müttefiklerinden güçlü bir taahhüt var" dedi.
"Bugünkü zirvede Çin’i de ele aldik"
Liderlerin, Çin’in artan etkisi ve uluslararasi politikalarinin Ittifak’in güvenligine meydan okudugu yönünde görüs birligine vardigini aktaran Stoltenberg, Çin’in, Washington Antlasmasi’nda yer alan temel degerlerle çelisen zorlayici politikalarindan endise duyduklarini ve Çin’in, nükleer cephaneligini daha fazla savas basligi ve gelismis atim sistemleri ile hizla genislettigini kaydetti.
Stoltenberg, "Bugünkü zirvede Çin’i de ele aldik. Müttefikler arasinda güçlü bir görüs birligi var. Çikarlarimiza dayanarak, silah kontrolü ve iklim degisikligi gibi konulara girme firsatlari görüyoruz. Fakat Çin’in artan etkisi ve uluslararasi politikalari, Ittifak’in güvenligine meydan okuyor. Liderler, bir Ittifak olarak bu tür zorluklari birlikte ele almamiz ve güvenlik çikarlarimizi savunmak için Çin ile iliski kurmamiz gerektigi konusunda anlastilar. Çin’in, Washington Antlasmasi’nda yer alan temel degerlerle çelisen zorlayici politikalarindan endise duyuyoruz. Çin, nükleer cephaneligini daha fazla savas basligi ve daha fazla sayida gelismis atim sistemi ile hizla genisletiyor. Bu, askeri modernizasyonunu uygulamada seffaf degildir. Bu, Avrupa-Atlantik bölgesindeki tatbikatlar da dahil olmak üzere Rusya ile askeri isbirligi yapiyor. Çin’in dezenformasyon kullanmasi konusunda da endiselerimiz devam ediyor. NATO Liderleri, Çin’i uluslararasi taahhütlerini yerine getirmeye ve uluslararasi sistemde sorumlu davranmaya çagirdi. Büyük bir güç olarak rolüne uygun bir sekilde, uzay, siber ve deniz alanlari da dahil olmak üzere" ifadelerini kullandi.
Ayrica Genel Sekreter Stoltenberg, NATO’nun Çin’in ekonomik ve askeri yükselisini görmezden gelmesinin hiçbir yolu olmadigini ve Çin’in, savasin dogasini degistirme potansiyeline sahip yeni yikici teknolojilere yaptigi yatirimin altini çizdi. Stoltenberg, "Çin yakinda dünyanin en büyük ekonomisi olacak, zaten en büyük 2. savunma bütçesine ve en büyük donanmaya sahipler. Otonom sistemler, otonom sistemler, yüz tanima ve yapay zeka gibi yeni yikici teknolojilere yatirim yaparak ve bunlari daha önce neredeyse hiç görmedigimiz bir sekilde savasin dogasini degistirme sürecinde olan farkli silah sistemlerine yerlestirmek de dahil olmak üzere, yeni modern yeteneklere büyük yatirim yapiyorlar" dedi.
"8 kilit alanda somut kararlar aldik"
Konusmasinda, Liderler Zirvesi’nde NATO 2030 gündemi üzerinde Liderlerin, 8 kilit alanda samut karar aldigini ve bu alinan kararlarin neler olduguna iliskin açiklamada bulunan Stoltenberg, "Bugün Liderler, iddiali NATO 2030 gündemimizi ittifakin bugünün ve yarinin zorluk ve tehditleriyle yüzlesebilmesini saglamak için kabul etti. 8 kilit alanda somut kararlar aldik. Ilk olarak, güvenligimizle ilgili tüm konularda istisareler ve ortak eylemler için NATO’yu transatlantik forum olarak gelistirme konusunda anlastik. Siyasi istisaremizi ve koordinasyonumuzu güçlendirmeye ve genisletmeye karar verdik. Ikincisi, Avrupa-Atlantik bölgesinin savunmasinda çerçeve olarak NATO’yu güçlendirerek, caydiriciligimizi ve savunmamizi güçlendirmeyi kabul ettik ve 2014’te verdigimiz Savunma Yatirim Taahhüdü’nü yeniden taahhüt ediyoruz. Üçüncüsü, NATO liderlerinin yeni bir dayaniklilik taahhüdü ile toplumlarimizin direncini güçlendirme konusunda anlastik. Kritik altyapimizi korumak için NATO çapinda dayaniklilik hedefleri ve somut ulusal hedefler gelistirecegiz. Dördüncüsü, teknolojik üstünlügümüzü keskinlestirecegiz. Müttefikler, Kuzey Atlantik için Savunma Inovasyonu Hizlandiricisi (DIANA) baslatmayi kabul ettiler. Yeni kurulan sirketler, endüstri ve üniversitelerle birlikte çalisan bu merkez, transatlantik isbirligini tesvik edecek ve Müttefikler arasindaki bosluklarin önlenmesine yardimci olacaktir. Müttefikler ayrica, gelismekte olan ve yikici teknolojiler üzerinde çalisan yeni sirketlere yatirim yapmak için bir NATO Inovasyon Fonu kurmaya karar verdiler. Besincisi, kurallara dayali uluslararasi düzeni korumak için çalismalarimizi hizlandiracagiz. Bu amaçla, Asya-Pasifik’te Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Kore ile ortakliklarimizi güçlendirecegiz ve Latin Amerika, Afrika ve Asya’daki ülkelerle yeni iliskiler arayacagiz. Ayrica, Avrupa Birligi (AB) ile isbirligimizi daha da derinlestirmeye kararliyiz. Altincisi, ortaklar için egitim ve kapasite gelistirmeyi önemli ölçüde artiracagiz. Ukrayna ve Gürcistan’dan Irak ve Ürdün’e. Yedinci olarak, liderler iklim degisikliginin güvenlik üzerindeki etkisini ele almanin ilk kez NATO için önemli bir görev olacagi konusunda anlastilar. Bu, iklim degisikliginin tesislerimiz, misyonlarimiz ve diger faaliyetlerimiz üzerindeki etkisinin düzenli degerlendirmelerini, iklim degisikligini tatbikatlarimiza, savunma planlamamiza ve tedarikimize entegre etmeyi ve askeri faaliyetlerden kaynaklanan sera gazi emisyonlarini degerlendirmek için bir metodoloji gelistirmeyi içerecektir. Son olarak, 2022’deki zirvemiz için NATO’nun bir sonraki Stratejik Konseptini zamaninda gelistirme konusunda anlastik. Degerlerimizi yeniden teyit ederek ve son 10 yilda güvenlik ortamimizdaki önemli degisiklikleri yansitarak. NATO 2030 gündemi daha yüksek bir hedef düzeyi belirliyor ve Ittifakimizin gelecekteki uyarlamasi için net bir yön sagliyor" Ifadelerini kullandi.