Yeni Türkiye Ve Başkanlık Sistemi Konferansı
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Burhan Kuzu, "Tam koalisyon bitsin diye seçime gidiliyor seçimden tekrar koalisyon çıkıyor. Bütün bunları çözen, bitiren, kaldıran model Başkanlık modeli" dedi.
Turgut Özal'ın başbakanlık yaptığı dönemden bu yana Başkanlık sisteminin Türkiye'nin gündemine gidip geldiğini ifade eden Kuzu, özellikle bu sistemin koalisyon hükümetleri döneminde dile getirildiğini söyledi.
Türkiye'nin bölgesinde ve dünyada daha da güçlenmesini sağlamak amacıyla parlamenter sistemin ortaya çıkardığı koalisyon hükümetleri döneminin son bulması gerektiğini vurgulayan Kuzu, bu konuda dünyada da yaşanan sıkıntılardan örnekler verdi.
Koalisyon hükümetleri döneminde Türkiye'nin hiçbir zaman 2.2 oranında kalkınma sağlayamadığını vurgulayan Kuzu, şöyle devam etti:
"Atatürk'ün bulunduğu dönem, Menderes'in bulunduğu dönem, Demirel'in bulunduğu dönem, bizim olduğumuz ve Özal'ın tek başına hükümet olduğu dönemlerde kalkınma hızlarımız hep yüzde 7-8'i geçmiş, 6 olmuş, 6 buçuk olmuş ama 5'in altı hiç olmamış. Biri gelip biriktiriyor, biri gelip yiyiyor. Son günlerde seçim beyannameleri var. Kılıçdaroğlu diyor ki 'bizim çalmışlar, bizden almış' diyor muhalefete. Doğrudur çünkü hepsi birbirine çok benziyor. Bize de diyorlar ki 'aranızda ne fark var', muhalefetin programıyla bizim programımız arasındaki fark bizim program bir evlinin sunacağı bir program öteki bir bekarın sunacağı program. Fark bu, sorumluluk meselesi."
Koalisyon hükümetleri döneminde bakanlıkların paylaşımı konusunda büyük sorunlar yaşandığını anımsatan Kuzu, başbakan olacak kişinin birçok kez hükümet kurmak için milletvekili sayısı az olan partilerle hükümet kurmak zorunda kaldığını anlattı. Bu dönemlerde birçok gereksiz bakanlığın da kurulduğunu belirten Kuzu, Meteoroloji Bakanlığı gibi 36 bakanlığın bulunduğunu, kendilerinin gelmesi ile bakanlık sayısını indirdiklerini kaydetti.
Koalisyonların önlenmesi için Türkiye'de yüzde 10 seçim barajı bulunduğunu belirten Kuzu, bu oranın yüksek olduğunu ancak bu barajın kaldırılması durumunda meclise 30 partinin gireceğini ve devletin yönetilemeyeceğini vurguladı.
- "Parlamenter sistemde sandıktan kimin çıkacağı belli değil"
Parlamenter sistemlerin koalisyonlara her zaman yol açacağını belirten Kuzu, parlamenter sistemde sandıktan kimin birinci çıkacağının belli olmadığını, sandıktan çıkan iradeyi göremediklerini ifade etti. Ülkeyi kimin yöneteceğinin bilinmediğini savunan Kuzu, şunları söyledi:
"Tam koalisyon bitsin diye seçime gidiliyor, seçimden tekrar koalisyon çıkıyor. Bütün bunları çözen, bitiren, kaldıran model Başkanlık modeli. Parlamenter modelde kuvvetler ayrılığı dediğimiz yasama, yürütme ve yargının ayrı olduğu bir model, başkanlık sistemi dışında hiçbir yerde yok. Bunu bilmemiz lazım. Yasama organı parlamento var ama parlamentonun kendisi yok. Bir başbakan var, bir hükümetin var, parlamento da onların emrinde çalışan bir organdır. Parlamenter rejim de budur, başka şekilde de çalışmaz. Vekilin verdiği hiçbir önerge geçmez, gelen yasaların yüzde 98'i hükümetten gelir. Bütçeyi de hükümet getirir, bizler imzalarız ve hükümet harcar. Parlamento hükümeti denetleyemez, çünkü sistem böyle."